Αρκεί να ρίξεις μια ματιά στον κόσμο που σε περιβάλλει, και το βλέπεις. Πως όλα είναι πολιτική. Αν αρχίσεις να μετράς κοινωνικά διαμορφωμένες συνθήκες, συμπεριφορές, συνήθειες και πράξεις, καταλαβαίνεις γρήγορα πως η πολιτική είναι ανέκαθεν παντού. Στο συνειδητό και το ασυνείδητό μας. Ως επιλογή, ως τρόπος, ως στάση. Ως σύμπτωση και ως πραγματικότητα. Όχι επειδή είναι το must των ημερών, αλλά επειδή είναι, εδώ και αιώνες, τόσο βαθιά η σχέση της με τις ζωές των ανθρώπων. Αρχίζω να μετράω:
– Η εργασία είναι πολιτική πράξη. Η σταθερότητα και η αστάθεια των απολαβών. Οι εργασιακές ρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις. Η εργατική, κοινωνική και οικονομική ιστορία είναι πολιτικά διαμορφωμένες συνθήκες. Από τις αρχές της οικονομικής θεωρίας ως τους σύγχρονους φιλοσόφους του οικονομικού συστήματος, η σχέση εργασίας–πολιτικής είναι αμετακίνητα δεμένη, μπλεγμένη και πλεγμένη με το βελονάκι της ζωής.
– Η ισοτιμία ή μη των φύλων είναι πολιτική πράξη. Η ισότητα και η ανισότητα στα πιάτα που θα πλυθούν –και από ποιον;- στον νεροχύτη μας, είναι πολιτική πράξη.
– Το χρήμα είναι πολιτική. Αυτό το μεγάλο «κεφάλαιο» έχει κατά καιρούς εκταμιεύσει μεγάλες δόσεις αυταπάρνησης για το κοινό καλό.
– Ο γάμος είναι πολιτική πράξη. Η δημοκρατική στιγμή της κοινής συνύπαρξης είναι βαθιά πολιτική στάση. Μία ληξιαρχική πράξη που ορίζει το κοινωνικοπολιτικό στοιχείο της ύπαρξής μας. Και η λήξη του, το ίδιο ακριβώς.
– Ο πόλεμος είναι πολιτική. Ο πόλεμος και οι κοινωνικές διαστάσεις του, είναι ένα σύνολο που λειτουργεί αμφίδρομα με τον τρόπο άσκησης της πολιτικής. Και η ειρήνη, επίσης.
– Ο έρωτας είναι πολιτική. Κατά τον Morrissey, «Ο έρωτας είναι πολιτική, αλλά η πολιτική δεν είναι έρωτας». Δεν θα διαφωνήσουμε, βεβαίως.
– Η τέχνη είναι πολιτική. Και αντιστρόφως. Το πολιτικό στοιχείο είναι η ανάπτυξη της δημιουργικότητάς μας. Ο πολιτισμός δεν είναι παρά μια έκφραση του πολιτικού στοιχείου μας. Και η πρόταση για το πώς θα αναδειχθεί ό, τι καλύτερο δημιουργεί ο πολιτισμός, κι αυτό πολιτική πράξη είναι. Η τέχνη είχε πάντα καίριες ιδεολογικές και πολιτικές επιρροές και προεκτάσεις. Και αφυπνίσεις στις συνειδήσεις.
– Ο θρησκευτικός μας προσανατολισμός είναι πολιτική πράξη. Πέρα από τη σχέση εκκλησίας-κράτους, ακόμα και η προσωπική μας τοποθέτηση απέναντι στο θέμα της ίδιας της πίστης είναι μια στάση πολιτική.
– Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τους άλλους, η καλοσύνη ή η σκληρότητα, η απολυτότητα ή η ευαισθησία μας, η ευγένεια ή η αγένειά μας, κάθε έκφανση της ζωής και του είναι μας, είναι πολιτική πράξη.
Οι άνθρωποι. Εκ φύσεως πολιτικά όντα. Ακόμα κι όταν είμαστε πολιτικά απόντα. Η πολιτική μας οντότητα είναι κατάσταση ζωής. Μια θεμελιακή θεώρηση των πραγμάτων και έκφραση της ανθρώπινης φύσης. Μια φυσική πραγματικότητα στην καθημερινότητά μας. Η κοινωνική συνθήκη κι ο προσωπικός μας τόνος, σε μια κοινή συμφωνία. Πολιτική είναι όλα, τελικά. Κάθε τι είναι πολιτικό. Κάθε τι που συμβαίνει και εμπεριέχεται στο μικρό μας σύμπαν.