Το τριαντάφυλλο, είναι ένα όμορφο λουλούδι αλλά δυστυχώς έχει και τα αγκάθια του, που το κάνουν καμιά φορά επικίνδυνο στο κόψιμο.
Έτσι μοιάζει, τα τελευταία χρόνια και η κοινωνία που ζούμε, καθώς βλέπουμε συνεχώς από τα ΜΜΕ εικόνες φρίκης, βίας, ταπείνωσης, εξευτελισμού της ανθρώπινης αξίας και νοημοσύνης. Πόλεμοι, βίαιες συμπεριφορές ανθρώπων, μικρών και μεγάλων, που είναι τα παράσιτα και τα αγκάθια της κοινωνίας μας.
Οι αξίες καταρρέουν και το ήθος των ανθρώπων έχει χάσει την ομορφιά, την ειλικρίνεια, την ευγένεια, τον σεβασμό απέναντι σε αξίες που κάποτε έβαζαν όρια στους ανθρώπους ώστε η ελευθερία τους σταματούσε εκεί που άρχιζε η ελευθερία του άλλου. Γιατί άραγε ο πατέρας να σκοτώνει τα παιδιά του ή η μητέρα, ή κάποιος συγγενής να φτάνει να κάνει κακό σε κάποιον άλλο άνθρωπο, ακόμα και συγγενή; Το κακό πλέον υπερτερεί στην κοινωνία.
Οι αξίες δίνονται σε μικρή ηλικία από τους γονείς στα παιδιά, ώστε να μεγαλώσουν με αρχές όπως είναι σεβασμός, ειλικρίνεια, αγάπη, ευγένεια, ευγνωμοσύνη, φιλότιμο, και όλα τα καλά συναισθήματα που θα μεγαλώσουν σωστά και υγιή άτομα στην κοινωνία, αρκεί να υπάρχει σωστή και ελεγχόμενη καθοδήγηση. Ακούμε για μαθητές που αντί να έχουν βιβλία στην τσάντα τους κουβαλάνε ένα οπλοστάσιο για να κάνουν κακό στον συμμαθητή τους για να του πάρουν χρήματα, αντικείμενα, ακόμα και σωματική κακοποίηση.
Που είναι ο έλεγχος από τους γονείς, πρωτίστως, και έπειτά από το σχολικό περιβάλλον ώστε να αποτραπεί μια τέτοια συμπεριφορά; Εσύ που είσαι γονιός δεν ελέγχεις διακριτικά το παιδί σου αν έχει στην τσάντα του βιβλία και όχι μαχαίρια, όπλα που δεν συνάγουν με την μαθητική ιδιότητα; Δεν ελέγχεις την παρέα του ώστε να ψυχολογήσεις αν είναι σωστοί χαρακτήρες και όχι συμμορίες παράνομων και ανήθικων πράξεων; Τα παιδιά θέλουν την επιβράβευση όταν κάνουν το σωστό αλλά χρειάζεται και η επίπληξη όταν η συμπεριφορά τους δεν είναι σωστή.
Η επίπληξη και η επιβράβευση είναι καθήκον και υποχρέωση, πρωτίστως, των γονέων και η έκφραση «άστο, παιδί είναι, δεν βοηθάει». Το παιδί κάποτε θα μεγαλώσει και αν μικρό μπορεί να έκλεψε μια καραμέλα ή το μολύβι του συμμαθητή του, μεγάλο θα κλέψει ή θα σκοτώσει, γιατί το κλέψιμο μεγάλο ή μικρό δεν είναι σωστό. Και αυτό αν δεν το μάθει από μικρό, το ίδιο θα κάνει και μεγάλο. Όπως πολύ σοφά λέει και η λαϊκή ρήση «με όποιον δάσκαλο θα κάτσεις τέτοια γράμματα θα μάθεις».
Τα πρότυπα πρώτα δίνονται από τους γονείς, έπειτα από το σχολείο και εν συνεχεία από την κοινωνία και δυστυχώς στην κοινωνία η αξιοκρατία, η ατιμωρησία, η απαξίωση από κάποιους που κατέχουν κάποια θέση η ιδιότητα είναι κακό παράδειγμα για μίμηση προς τους άλλους. Όταν το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό για να επιβιώσει και να υπερισχύσει, πως θα υπάρχει αλληλεγγύη, σεβασμός, ευγενή άμιλλά, εκτίμηση, ευγένεια;
Τελευταία είδαμε στους δέκτες μας γηροκομεία που αντί να φροντίζουν τους ηλικιωμένους, τους φέρονται σαν σκουπίδια, τους εξευτελίζουν σωματικά και ψυχικά και γενικά δεν σέβονται ούτε τα χρόνια τους ούτε το ότι είναι απόμαχοι και άτυχοι της ζωής. Και κάποιοι βγαίνουν και καταγγέλλουν αυτή την βάναυση και βάρβαρη συμπεριφορά. Κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους έχουν συγγενείς και υποτίθεται ότι τους αγαπάνε!
Αλήθεια εσύ που αγαπάς αυτούς τους ανθρώπους γιατί σκέφτηκες μετά από καιρό, αφού μεσολάβησε κάποιος ξένος ή ξένη που δεν έχει κάποια συγγενική σχέση με αυτούς τους ανθρώπους, να κάνει καταγγελία, να κάνεις πρώτος την καταγγελία σε σύντομο χρονικό διάστημα ώστε να αποφευχθεί αυτό; Δυστυχώς πρώτα γίνεται το κακό και κατόπιν εορτής όλοι μιλάμε για αυτά που βλέπουμε και δεν μιλάμε.
Που είναι η αλληλεγγύη, το ενδιαφέρον για τον διπλανό; Αν τον αγαπάς πραγματικά και δεν θέλεις να τον φέρονται έτσι, εσύ που είσαι συγγενής και μάλιστα α΄ βαθμού, δείξε ειλικρινή αγάπη και ενδιαφέρον όχι αφού γίνει το κακό αλλά πριν γίνει το κακό, με το να ελέγχεις την κατάσταση σε τακτική βάση και όχι όταν κάποιος τύχει και χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου. Σε αυτό το διάστημα που ο ηλικιωμένος ή η ηλικιωμένη είναι στο ίδρυμα, εσύ που είσαι συγγενής ή φίλος πόσες φορές πήγες να τον επισκεφτείς, για να ελέγξεις την κατάσταση;
Ας κάνουμε αυτή την ερώτηση στον εαυτό μας και τότε θα δούμε ότι και εμείς έχουμε την ευθύνη των πράξεων μας. Και φυσικά σε αυτό δεν μπορούμε να παραλείψουμε την ευθύνη των κρατικών λειτουργών για αυτά τα ευαγή, που μόνο ευαγή ιδρύματα, δεν είναι. Και εδώ μπαίνει η λέξη έλεγχος. Άρα το τρίπτυχο ασυνειδησία, ατιμωρησία, έλεγχος είναι συνυφασμένο με τα αγκάθια της κοινωνίας, για τα οποία βλέπουμε τα κακώς δρώμενα σε μεγάλη έκταση. Το χρήμα, το συμφέρον, μερικές φορές καθορίζει τις σχέσεις των ανθρώπων, των ισχυρών και των μη ισχυρών, που τελικά επισκιάζει κάθε καλή πράξη.
Το να κλέψεις ή να σκοτώσεις για να ζήσεις είναι το ίδιο ανέντιμο, με το να κλέψεις με το γάντι, εκμεταλλευόμενος την ιδιότητα ή την θέση σου, ή να παραβλέψεις τον νόμο γιατί είσαι ισχυρότερος. Αυτό δεν σε αναβαθμίζει ούτε σε κάνει καλύτερο άνθρωπο ποιοτικά, αλλά σε υποβιβάζει και δείχνει ασέβεια και εγωισμό. Άρα η τιμωρία και η ισονομία δεν είναι μόνο για τους μικρούς αλλά και για τους μεγάλους, που πρώτοι αυτοί πρέπει να δώσουν το παράδειγμα και όχι να ρίχνουν λάδι στη φωτιά.
Το κλέψιμο είτε από βασιλιά είτε από κοινό θνητό είναι το ίδιο και δεν χωράει ασυλία! Αλλά μιλάμε για μια ιδανική κοινωνία αγγελικά πλασμένη, που μόνο στα παραμύθια θα υπάρξει! Γιατί δεν υπάρχει συνείδηση, ευθύνη, έλεγχος των πράξεων μας αλλά το αντίθετο ασυνειδησία, ανευθυνότητα και δεν κάνουμε κριτική των πράξεων μας. Τα περισσότερα εγκλήματα που ακούμε έχουν σαν ελαφρυντικό ψυχολογικά προβλήματα. Αλήθεια αυτός που έχει τέτοια προβλήματα γιατί δεν κάνει κακό στον εαυτό του παρά κάνει κακό στους άλλους; Και αν όντως έχει, γιατί ενώ κάποιοι το είχαν παρατηρήσει δεν έκαναν κάτι για αυτό, πριν γίνει το κακό; Και πάλι έρχεται και εδώ η ευθύνη της πολιτείας, που κάποιοι δεν φρόντισαν αυτοί οι άνθρωποι με διαταραγμένη προσωπικότητα, που έδειξαν τέτοια σημάδια, να υπάρχει ο έλεγχος και η παρακολούθηση από μια επιτροπή ειδικών, που θα αξιολογούν και θα εκτιμούνε τέτοιες συμπεριφορές, ώστε να παρεμβούν έγκαιρα.
Ο γείτονας που άκουγε κάποιον να παρεκτρέπεται και να είναι προβληματικός, ή ο φίλος ή ο συγγενής γιατί δεν έκανε μια προσπάθεια να ενημερώσει κάποιους, παρά όταν γίνει το κακό, θα μιλήσει. Θα μου πείτε ότι φοβάται αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να γίνουμε πιο υπεύθυνοι και πιο ευαίσθητοι στην βία και την ανομία!
Η τεχνολογία και η προσκόλληση των παιδιών σε μια οθόνη, τους έχει απομονώσει και απογυμνώσει από ψυχικά συναισθήματα και η χαρά μέσα από το γυαλί έχει σβήσει την χαρά το να βρει θέματα για συζήτηση με τους γονείς ή να κάνει έμψυχους φίλους, να μοιραστεί μαζί τους, προβληματισμούς και απόψεις. Το παιχνίδι του PLAY STASION διαδικτυακά ή μόνος, αντικατέστησε το παιχνίδι της αλάνας που ήταν αναίμακτο και ειρηνικό.
Τα περισσότερα ηλεκτρονικά παιχνίδια προάγουν την βία και είναι με την χρήση όπλων, πράγμα που σε μια παιδική ψυχή λειτουργεί σαν σειρήνα που μαγεύει τον Οδυσσέα. Ο διάλογος σε μια παρέα δεν υπάρχει, παρά μόνο η εξάρτηση από την τεχνολογία, καθώς όλοι είναι πάνω από μία οθόνη για να δουν τι γίνεται στον κόσμο και αγνοώντας ότι είναι σε μια βουβή παρέα.
Φυσικά αυτά είναι τα κακά της τεχνολογίας δίχως να εξαιρέσουμε και τα καλά, που έχουν σχέση με την σωστή και ελεγχόμενη χρήση από τους ίδιους αλλά και από τους μεγαλύτερους. Το φιλτράρισμα και η αξιολόγηση στο τι μας πλασάρουν τα προϊόντα της τεχνολογίας και τα ΜΜΕ είναι απαραίτητη για την μετέπειτα συμπεριφορά και ψυχολογία μας. Γιατί συνηθώς τα παιδιά είναι σαν μια φωτογραφική μηχανή, που ότι αποτυπώνουν αυτό και κάνουν. Εσείς που είστε γονείς ασχοληθείτε με τα παιδιά σας και προσπαθήστε να επικοινωνήσετε με τον διάλογο και όχι να τα αφήσετε έρμαια της τεχνολογίας.
Βρείτε τον χρόνο να δείτε πως σκέφτονται, τις ανησυχίες τους, τους προβληματισμούς τους, τα ερωτήματά τους και όχι να μεγαλώσουν μέσα στην απόλαυση και την μαγεία της οθόνης. Μάθετε τους το σωστό και το λάθος, αξίες και αρετές που χαρακτήριζαν την κοινωνία μας και που έχουν χαθεί! Αξία δεν είναι να ακούς από μικρά παιδιά να βρίζουν, να μην σέβονται τους μεγαλύτερους, να κάνουν άσεμνες πράξεις και να ξεχνάνε ότι παρόλο που είναι παιδιά έχουνε δικαιώματα αλλά και κάποια όρια που δεν πρέπει να ξεπεράσουν. Αυτά τα όρια πρέπει να βάλουν οι γονείς αρκεί να ασχοληθούνε μαζί τους και να μην τους αφήσουνε στην τύχη τους. Κανένας δεν γεννιέται εγκληματίας αλλά γίνεται στην πορεία γιατί κάποιοι από την ηλικία που έπρεπε δεν ασχολήθηκαν μαζί του.
Και ερχόμαστε στην λέξη κλειδί για όλα αυτά που είναι η λέξη έλεγχος. Έλεγχος από την οικογένεια, έλεγχος από το σχολείο, έλεγχος από την πολιτεία και τότε θα μιλάμε για μια υγιή κοινωνία απαλλαγμένη από τα αγκάθια της.
Και εμείς ζήσαμε δίχως την τεχνολογία αλλά τουλάχιστον ζήσαμε την παρέα, παίξαμε με φίλους που τους βλέπαμε πρόσωπο με πρόσωπο, πηγαίναμε στο σχολείο δίχως τον φόβο, να μας κάνει κακό κάποιος συμμαθητής, σωματικά και ψυχικά, γιατί πρώτα υπήρχε έλεγχος από τον γονιό και κατόπιν ο δάσκαλος ή ο καθηγητής, αν παρατηρούσε κάποιον να εκτρέπεται θα τον έβαζε στην θέση του, με την τιμωρία και θα ενημέρωνε τους γονείς για αυτό που έκανε. Και οι γονείς με την σειρά τους δεν θα του χάιδευαν τα αυτιά, αλλά θα προσπαθούσαν να τον κάνουν να καταλάβει, ότι αυτό που έκανε, δεν ήταν σωστό και έτσι δεν θα το ξανάκανε.
Η αγάπη πρέπει να οδηγεί στον σωστό δρόμο και όχι να επιβραβεύει το λάθος. Το λάθος είτε είναι σε μικρό, είτε είναι σε μεγάλο, πρέπει να αποδοκιμάζεται και να τιμωρείται ανάλογα, γιατί το να βάζεις τα σωστά όρια της ελευθερίας, θα φτιάξεις και σωστούς χαρακτήρες. Κακό στον εαυτό σου, το να κάνεις είναι επιλογή σου, κακό το να κάνεις στους άλλους είναι παραβίαση της ελευθερίας του δικού τους χώρου.
Με εκτίμηση:
Ιορδάνης Καμπουρίδης
Θεσσαλονίκη 17-2-23