Την Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2015, γίναμε μάρτυρες μιας «ηρωικής πράξης» από δέκα ακτιβιστές γνωστής παγκόσμιας οργάνωσης για το περιβάλλον, οι οποίοι είχαν την έμπνευση να αφήσουν το στίγμα τους «GO SOLAR» σε έναν από τους σταθμούς ψύξης του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου.
Το πώς μπήκαν εκεί και πώς τους επιτράπηκε για 14 ώρες να είναι στον αέρα είναι άλλο θέμα, συνεχίζω ….Και αφού ένιωσαν περήφανοι για την πράξη τους, τιμή για την σύλληψη τους , πήγαν στο σπίτι τους, ανέβηκαν στο διαμέρισμα τους με τον ανελκυστήρα, γιατί ήταν και κουρασμένοι από την πολύωρη προσπάθεια τους, άναψαν το θερμοσίφωνα για να κάνουν και ένα ζεστό μπανάκι, μπήκαν στο διαδίκτυο για να επικοινωνήσουν στον παγκόσμιο ιστό το κατόρθωμα τους και στην συνέχεια αναπαύτηκαν στις δάφνες τους, κλείνοντας το φως που πιθανότατα «ερχόταν» από τον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Αναμφισβήτητα η προστασία του Περιβάλλοντος και η συνετή διαχείριση των ενεργειακών πόρων του Πλανήτη με γνώμονα πάντα τις επόμενες γενιές οφείλει να αποτελεί προτεραιότητα όλων των Πολιτικών Ηγεσιών και ολόκληρης της Ανθρωπότητας.
Βέβαια η υιοθέτηση συνθημάτων «κλισέ» είναι εύκολη, πριν βιαστεί κανείς να πάρει τη θέση της μιας ή της άλλης πλευράς πρέπει να ρίξει μια ματιά στα δεδομένα, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά
Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο ηπειρωτικό σύστημα της χώρας μας ανέρχεται περίπου σε 50.000 GWh (για το 2014).Από αυτή την ζήτηση πάνω από το 46% καλύπτεται σήμερα από μονάδες εγχώριου Λιγνίτη, 24% από μονάδες εισαγόμενου Φυσικού Αερίου, 11% από μεγάλα Υδροηλεκτρικά ενώ μόλις 15% από μονάδες ΑΠΕ/ΣΥΘΗΑ/ΗΖ. Άρα είναι ξεκάθαρο ότι ο εγχώριος Λιγνίτης είναι αυτός που στηρίζει το σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής στην χώρα μας και αυτός που μας εξασφαλίζει τη δυνατότητα να έχουμε ρεύμα στα σπίτια μας.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι Ενέργεια και η ζωή είναι δύο έννοιες απόλυτα αλληλένδετες. Ο ανθρώπινος πολιτισμός εξαρτά την ύπαρξή του από τη δυνατότητα παραγωγής, διανομής και χρήσης ενέργειας, ενώ το επίπεδο του πολιτισμού κάθε εποχής, υπολογίζεται με βάση την ικανότητα του να αξιοποιεί τις ενεργειακές του πηγές. Σύμφωνα με τον καθηγητή Κλεομένη Κουτσούκη «ο παράγοντας της Ηλεκτρικής Ενέργειας αποτελεί χαρακτηριστικό δείκτη για την περιγραφή της αναπτυξιακής πορείας ενός Έθνους».
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο λιγνίτης αποτέλεσε το ορυκτό καύσιμο στο οποίο στηρίχθηκε η μεταπολεμική ανάπτυξη της Εθνικής μας Οικονομίας. Η χρήση του στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο ηπειρωτικό σύστημα, παρέσχε τη δυνατότητα να περιοριστεί η μεταβλητότητα στις τιμές παραγωγής και διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας, διασφάλισε τη γεωστρατηγική ανεξαρτησία της χώρας και στήριξε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όλων των Ελληνικών Επιχειρήσεων έναντι των διεθνών ανταγωνιστών τους για πολλές δεκαετίες. Ταυτόχρονα, οι δραστηριότητες εξόρυξης και εκμετάλλευσης λιγνίτη δημιούργησαν πολυάριθμες θέσεις εργασίας στη Δυτική Μακεδονία και Πελοπόννησο και συνέβαλαν τα μέγιστα στην τοπική ανάπτυξη.
Μπορεί οι «οικολόγοι –ακτιβιστές» να φωνάζουν αλλά γνωρίζουμε ότι εδώ και μια δεκαετία η Ελληνική Πολιτεία έχει υιοθετήσει πολύ αυστηρά μέτρα σε βάρος της Ηλεκτροπαραγωγής από Λιγνίτη ακολουθώντας τις αντίστοιχες Κοινοτικές Οδηγίες, επιβαρύνοντας τη ΔΕΗ με πάνω από 280 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Η υιοθέτηση αυτών των αυστηρών μέτρων ενάντια στον εγχώριο Λιγνίτη μειώνουν την ανταγωνιστικότητά του, με πολύ αρνητικές συνέπειες στην ήδη τραυματισμένη Εθνική μας Οικονομία. Επίσης δημιουργείται ενεργειακή εξάρτηση από τρίτους και ενεργειακή επισφάλεια.
Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε επίσης, ότι κάθε χώρα τοποθετείται στις διεθνείς διασκέψεις ανάλογα με τα δικά της συμφέροντα. Δεν διαθέτουν άλλωστε πολλές χώρες ορυκτό λιγνιτικό πλούτο σαν τον δικό μας, αντίθετα χρησιμοποιούν απενεργοποιημένα την πυρηνική ενέργεια ευρέως.
Αναμφισβήτητα πέρα από πλούσια λιγνιτικά αποθέματα που επαρκούν για να καλύψουν το σύνολο των ενεργειακών μας αναγκών για πάνω από 50 χρόνια ακόμα, η Ελλάδα διαθέτει πλούσιο Αιολικό και Ηλιακό Δυναμικό. Η ανάπτυξη μονάδων Αιολικής και Ηλιακής Ενέργειας θα μπορούσε να γίνει παράλληλα με τις υπάρχουσες Θερμικές μονάδες (οι οποίες ταυτόχρονα θα εκσυγχρονίζονταν σύμφωνα με νέα αυστηρά πρότυπα). Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα τίποτα δεν γίνεται με σχέδιο και όραμα.
Η αρχική ανάπτυξη των Αιολικών Πάρκων συνάντησε τεράστιες αντιδράσεις καθώς έγινε με αποκλειστικό στόχο το οικονομικό όφελος αδιαφορώντας εντελώς για τις Τοπικές Κοινωνίες.
Η περίοδος 2010 -2012 ήταν η περίοδος που οι αγρότες ξήλωναν τις καλλιέργειές τους και δανείζονταν από τις τράπεζες για να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά πάρκα ακούγοντας τις εξαγγελίες της Πολιτείας, βασιζόμενοι στις υψηλές εγγυημένες τιμές και όπως όλοι ξέρουμε δυστυχώς η συνέχεια δεν είχε καμία σχέση με αυτό που περίμεναν.
Θυμίζω ότι εκτός από τη χθεσινή «ακτιβίστικη» δράση τους οι «Οικολόγοι» δίνουν εδώ και χρόνια αγώνα ενάντια στην εγκατάσταση της «Πτολεμαΐδα V», η οποία επιτέλους ξεκίνησε να κατασκευάζεται –δυστυχώς χωρίς την αξιοποίηση εργατικού δυναμικού από την περιοχή μας και αυτό είναι ένα άλλο θέμα που θέλει ξεχωριστή ανάλυση -.
Αντιδρούν στην εγκατάσταση αυτής της Νέας Μονάδας παραβλέποντας ότι η λειτουργία της είναι απαραίτητη για να αντικατασταθεί ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας με μονάδα σύγχρονης τεχνολογίας, πολύ καλύτερου βαθμού απόδοσης και πολύ καλύτερης ενεργειακής συμπεριφοράς (οι εκπομπές των ρύπων θα περιοριστούν σε ποσοστό πάνω από το 50%). Η νέα μονάδα θα συνδεθεί με την τηλεθέρμανση και οι πολίτες της Εορδαίας θα εξοικονομούν 12 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο από τη μη αγορά πετρελαίου, ενώ θα γίνεται εξοικονόμηση 52 χιλιάδων τόνων CO2 από τη μη λειτουργία καυστήρων πετρελαίου.
Αυτό που λείπει δυστυχώς από την Πατρίδα μας είναι το όραμα. Έχουμε την τύχη να έχουμε γεννηθεί στον πιο ευλογημένο τόπο της γης , οφείλουμε να διαχειριστούμε με σύνεση τα «δώρα του».
Δεν έχουμε δικαίωμα να συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τα πάντα με αφορισμούς , λαϊκισμό και εύκολα συνθήματα.
- Ο ήλιος και ο αέρας είναι πλούτος για την Ελλάδα. Οφείλουμε να επενδύσουμε στις ΑΠΕ, αναθεωρώντας και διορθώνοντας τα λάθη που έγιναν τα τελευταία δέκα χρόνια.
- Αλλά και ο Λιγνίτης είναι Πλούτος για την Ελλάδα. Είναι πλούτος για τη Δυτική Μακεδονία. Οφείλουμε να τον σεβαστούμε και να τον αξιοποιήσουμε με γνώμονα τις επόμενες γενιές εφαρμόζοντας αυστηρές αντιρρυπαντικές τεχνολογίες.
Πρέπει επιτέλους να μπουν νέα δεδομένα στη σχέση της τοπικής κοινωνίας με την ΔΕΗ ΑΕ, πρέπει να πάψουμε να λειτουργούμε με το σύνδρομο της Στοκχόλμης .Η ΔΕΗ ΑΕ έχει υποχρεώσεις απέναντι στην Εορδαία, έχει υποχρέωση να αποκαταστήσει τα εδάφη και να τα αποδώσει στην τοπική κοινωνία, έχει υποχρέωση να προστατεύει το περιβάλλον, έχει υποχρέωση να συμμετέχει στην ανάπτυξη του τόπου .
Οφείλουμε όλοι μαζί , με πρώτο το Δήμο να χαράξουμε ένα σχέδιο με όραμα για τον τόπο μας. Ένα σχέδιο με στόχο την Ολοκληρωμένη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Εορδαίας με Οικονομική, Κοινωνική, Περιβαλλοντική και Πολιτιστική Ισορροπία.
Κρυσταλλίδου Θεοπίστη
Δημοτική Σύμβουλος Εορδαίας
Πηγές :
- «Η Πολιτική Ανάπτυξη» Κλεομένης Κουτσούκης Εκδόσεις Παπαζήση 1999
- «Επισκόπηση πολυκριτήριων µεθόδων λήψης αποφάσεων για την επιλογή ενεργειακού µίγµατος» ∆ηµήτριος Σιάχος & Νικήτας-Σπυρίδων Κουτσούκης
- www.rae.gr