Η ΚΟΖΑΝΗ, χάρη στους εμπόρους της, 17ος– 18ος αι., τους λόγιους και τους σπουδαστές της στη Μεσευρώπη, συγκαταλέγεται στο Δυτικό Τρίγωνο διάδοσης του Διαφωτισμού στον ελλαδικό χώρο, με έδρα τα Γιάννενα, στη σύνδεση Γεωγραφίας και Ιστορίας.
‘Ετσι, η εθνοτική ιδέα που αναπτύσσεται αυτή την περίοδο στην Ευρώπη γίνεται επαναστατική, απελευθερωτική για την αναγέννηση του έθνους κι οι νέες ιδέες του Διαφωτισμού γρήγορα κομίστηκαν στη μικρή αναπτυσσόμενη οικονομικά και πνευματικά μικρή , βαλκάνια πόλη μας.
Σ αυτό το κλίμα γαλουχημένος ο ιδιαίτερα ευφυής Γ. Λασσάνης, 16χρονος εγκαταλείπει τη χήρα μητέρα του και καταφεύγει στον Όλυμπο, κοντά στον θείο του Καπιτάν- Πρασινονικόλα, που δρούσε εκεί κυνηγημένος από τον Αλή – Πασά.
Στο αυτοσχέδιο δρομολόγιο της επανάστασής του ήταν χαρακτηριστική η διαδρομή του: Στα 20 βρίσκεται στη Βουδαπέστη, 4 χρόνια στη Λειψία για σπουδές, ακολουθεί η Μολδαβία κι η Οδησσός όπου διδάσκει στην Ελληνοεμπορική Σχολή, μεταφράζοντας, γράφοντας σχολικά συγγράμματα, ιστορικά και λογοτεχνικά δοκίμια, πατριωτικά θεατρικά έργα για την αυτοσυνειδησία του έθνους. Εκεί μυείται στη Φιλική Εταιρεία, γνωρίζει τον Αλ. Υψηλάντη, γίνεται υπασπιστής του και δεν τον εγκαταλείπει ως το τέλος.
Ως πολεμιστής παίρνει μέρος και κινδυνεύει στη μάχη του Δραγατσανίου και φυλακίζεται για 7 χρόνια στις φυλακές του Μέττερνιχ μαζί με τον Αλ. Υψηλάντη. Όταν αποφυλακίζεται ταξιδεύει στη Ρωσία, στο Παρίσι, στο Μόναχο κι όταν επιστρέφει στην επαναστατημένη Ελλάδα, μάχεται στις τελευταίες μάχες της, μάχη της Πέτρας, υπό τον Δ. Υψηλάντη. Στην παλιγγενεσία αναλαμβάνει υψηλά πολιτικά καθήκοντα, χωρίς να ξεχνάει τη γενέτειρα ευεργετώντάς την.΄
Οι Δημοτικές Αρχές τιμώντας την πατριωτική του συνεισφορά διεκδίκησαν άκαρπα το Αρχείο του από τη Βιβλιοθήκη της Βουλής και τη μετακομιδή των οστών του από την Αθήνα, πέτυχαν όμως την αγορά, αναπαλαίωση και λειτουργία του αρχοντικού του ως Χαρτοθήκη, κυρίως όμως καθιέρωσαν τη μορφή του ως έμβλημα του Δήμου.
Τα σύμβολά μας, ως κοινωνικά στοιχεία (όχι ο λογότυπος, αντιδάνειο από την αγγλική, αναφερόμενος κυρίως σε εταιρίες) δεν είναι απλώς εικαστικά στοιχεία, είναι φορτισμένα ιδεολογικά, εκφράζουν τη αίσθηση του συνανήκειν, ενισχύουν τον κοινωνικό αρμό, διαμορφώνουν την ταυτότητά μας ως στοιχείο διαλόγου, διακριτής και συνεχούς ύπαρξης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Ως απόσταγμα χρόνων και ποικίλων παραγόντων μας καθορίζουν, μας συνεγείρουν, δεν μας διαφημίζουν εξάπτοντας την περιέργεια, δεν στοχεύουν στον άκρατο καταναλωτισμό.
Το ταξίδι τους στο χρόνο δεν τα παλιώνει, δεν τα αχρηστεύει από την πολυχρησία, αντιθέτως τα ενδυναμώνει, τα καθαγιάζει, κυρίως όσο το περιεχόμενό τους (σημαινόμενο) παραμένει επίκαιρο και η μορφή (σημαίνον) το υπηρετεί.
Μόνον η σύνδεσή τους με τον ολοκληρωτισμό, με αποτρόπαιες πράξεις τα καθιστά προσωρινά
Στη δική μας κοινωνία , η επιλογή προσώπου ως εμβλήματος και μάλιστα διανοητή , αφιερωμένου με όποιο κόστος στην απελευθέρωση της πατρίδας, αισθητοποιεί καλύτερα την ιδέα της ανυπακοής, της αντίστασης στον ξένο ζυγό αιώνων ή σε οποιοδήποτε ζυγό, διαρρηγνύει την επικρατούσα ατομικοκρατία, δημιουργεί συλλογική, πατριωτική συνείδηση και συρρικνώνει την πιθανότητα εκμετάλλευσής της από ακραίους κύκλους.
Κατ΄αυτόν τον τρόπο συνομιλεί με την επικαιρότητα, αναδεικνύει το μοντέρνο ως διαρκές στοιχείο αμφισβήτησης του κατεστημένου, γονιμοποιεί τη δράση για το όραμα της ελευθερίας και ενοποιεί με διαχρονικές ανθρώπινες αξίες.
Οι Δήμοι ως πολυσύνθετοι οργανισμοί τοπικής διοίκησης στοχεύουν μεν στην ευζωία των πολιτών, στην πρόοδό τους, δεν είναι όμως φορείς αποκλειστικά κατανάλωσης και κερδοφορίας. Οι Δήμοι ως τόποι είναι κυρίως οι άνθρωποί τους και οι ιδέες τους και δεν είναι αποσπασματικά τα αγαθά της γης ή του πολιτισμού, παρόλη την αλληλεπίδραση.
Το 2010, με τον Καλλικρατικό νόμο επιχειρήθηκε η συγκεντροποίηση- συγχώνευση των Δήμων, ως απόπειρα απομάκρυνσης των πολιτών από τα πολιτικά πράγματα, μαζοποίησης και χειραγώγησης. Το 2011 το σχέδιο αυτό συνοδεύτηκε από την κατάργηση των συμβόλων των Δήμων είτε για την αποκοπή τους από το ιστορικό παρελθόν, είτε για την αποφυγή αντεγκλήσεων.
Όμως, τίποτα δεν εμπόδιζε την επανοικειοποίηση των παλιών συμβόλων μετά από διάλογο. Η άψογη διαδικασία του Δήμου Κοζάνης για την αναζήτηση νέου συμβόλου, ανεικονικού και αφαιρετικού, αποτέλεσε τη δεύτερη κατάργηση του προηγούμενου συμβόλου.
Η συνέργεια δυο Δημοτικών αρχών ήταν αρκετή για την κατάργηση του ιερού συμβόλου, για τον εξοβελισμό του. Η πρώτη Δημ Αρχή, κ Μαλούτα, έστησε την επιτροπή για την αναζήτηση και πρόταση νέου συμβόλου και η δεύτερη Δημ. Αρχή κ. Ιωαννίδη, ολοκλήρωσε τη διαδικασία με την υπερψήφιση του νέου συμβόλου και την αδιαφορία της προηγούμενης Αρχής που δήλωσε ΠΑΡΩΝ, Οκτ 2017.
Επειδή στη συνέχεια η έγκριση προσέκρουσε στη γραφειοκρατία του αρμόδιου Υπουργείου, έχει μια χρυσή ευκαιρία ο Δήμος Κοζάνης να εγκαινιάσει τη συμμετοχή στον εορτασμό των 200 χρόνων απελευθέρωσης, επαναφέροντας, αποκαθιστώντας, τιμώντας αυτούς που αποτίναξαν τη σκλαβιά με το ΑΙΜΑ τους.
Οι αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου είναι τυπικά σεβαστές.
Εκκρεμεί όμως η εγκόλπωσή τους από τους δημότες, αφού σχετίζεται με το σεβασμό της τοπικής ιστορίας και της ιστορικής συνείδησης ως ανατρεπτικής δύναμης.
Και κυρίως, εκκρεμεί η ανατροπή τέτοιων αποφάσεων για ιστορικές φυσιογνωμίες που μας κληροδοτούν την έννοια της αντίστασης απέναντι σε κάθε καταπίεση ακόμα κι υπό νέους όρους και νέους τρόπους, σαν αυτούς που ζούμε υπό την τρομοκρατία της ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ…
Καλή λευτεριά, Τάσα Σιόμου
ΥΓ. Από τον όρκο της Φιλικής Εταιρίας:
Ω αγία και αθλία πατρίς, είμαι όλος αφιερωμένος εις εσέ.