Δημ. Χατζηδάκης
Δρ Χημικός Μηχανικός
(dhadjidakis@yahoo.com)
Πριν από 50 χρόνια, στις 23 Απριλίου 1973, μεσούσης της δικτατορίας, στις εφημερίδες « Η Βραδυνή» και «Θεσσαλονίκη» δημοσιεύθηκαν οι δηλώσεις «επί της κρατούσης καταστάσεως» του διαβιούντος στο Παρίσι Κ. Καραμανλή. Πέρα από την ουσία τους, ενδιαφέρον παρουσιάζει το «πριν» και, κυρίως, το «μετά» από τη δημοσίευση. Για να φθάσει στις εφημερίδες, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, το κείμενο με τις δηλώσεις ακολουθήθηκαν δύο παράλληλες περιπετειώδεις διαδρομές «χέρι-χέρι» μέσω Λονδίνου (κομιστής η κα Αλ. Μητσοτάκη, παραλήπτης ο Τ. Λαμπρίας) και Μονάχου (κομιστής η κα Ντ. Μπακογιάννη, παραλήπτης ο Π. Μπακογιάννης).
Την επίμαχη ημέρα, οι λογοκριτές του καθεστώτος, αφού είχαν εγκρίνει τα προς δημοσίευση κείμενα των εφημερίδων, αποχώρησαν και, απλά, πριν από την εκτύπωση οι δηλώσεις Καραμανλή αντικατέστησαν το πρωτοσέλιδο «εγκεκριμένο» κείμενο. Την επομένη, μέχρι να γίνει αντιληπτό το περιεχόμενο των δύο εφημερίδων και να παρέμβουν τα κατά τόπους όργανα της τάξης και οι εισαγγελικές Αρχές για την κατάσχεσή τους είχε γίνει ανάρπαστο το μεγαλύτερο μέρος των φύλλων.
Ύστερα από εισαγγελική εισήγηση, τα τοπικά τριμελή δικαστικά συμβούλια πλημμελειοδικών με βούλευμά τους επικύρωσαν την κατάσχεση, πρακτικά, περιορισμένου αριθμού φύλλων. Θεωρώντας ότι οι εν λόγω δηλώσεις δεν είναι στασιαστικού περιεχομένου, άρση της κατάσχεσης διέταξε το συμβούλιο Εβρου (εκ των Στ. Βάλλα (πρ), Ελ. Αναστασιάδη, Κ. Κωστίρη), μη αποδεχόμενο την υπέρ της κατάσχεσης εισαγγελική εισήγηση, και το συμβούλιο Φλωρίνης (εκ των Ι. Τσερπέ (πρ), Ι. Σπανομανώλη, Γ. Μωυσιάδη), αποδεχόμενο τη, μοναδική σε ολόκληρη τη χώρα υπέρ της άρσης της κατάσχεσης, εισαγγελική εισήγηση του κ. Λ. Καράμπελα. Διαδικαστικού χαρακτήρα, όσον αφορά την παρεμπόδιση της διάδοσης των δηλώσεων στο ευρύ κοινό, ήταν η μετά από ημέρες επικύρωση της κατάσχεσης στο επίπεδο των 11 Εφετείων της χώρας, με μοναδική εξαίρεση το συμβούλιο εφετών Θράκης.
Η ονομαστική αναφορά του εισαγγελέα και των δικαστών των δύο συμβουλίων με τις «αποκλίνουσες» ενέργειες αποτελεί ένα φόρο τιμής δεδομένου ότι η ασφαλής κατά συνείδηση άσκηση των καθηκόντων τους δεν ήταν αυτονόητη. Τουλάχιστον για τους τέσσερις δικαστικούς της Φλώρινας, η περαιτέρω αντιμετώπισή τους, ευτυχώς για αυτούς, περιορίσθηκε μόνον στη, μετά από μικρό χρονικό διάστημα, μετάθεσή τους σε άλλες πόλεις.
[Πηγές: (1) Κωνσταντίνος Καραμανλής – Αρχείο, ΙΚΚ (1995), (2) εφημερίδα «Καθημερινή» (4.06.2018), (3) εφημερίδα «Η Βραδυνή» (23-28.04.1973)]
Δημοσιεύθηκε, υπό μορφή επιστολής, στις 13.04.2023 στην εφημερίδα «Η Καθημερινή».