Η ποντιακή κοινωνία από σήμερα, Πέμπτη 19 Νοεμβρίου, θρηνεί το θάνατο του πόντιου ευπατρίδη Τάσου Ι. Κυριακίδη.
Στην ιστορική διαδρομή του ελληνισμού είναι λίγες οι απώλειες, που μπορούν να συγκλονίσουν την ψυχή και το ανθρώπινο κόσμο μας με την απώλεια ενός ανθρώπου..
Το θλιβερό άγγελμα του θανάτου ενός ανυπότακτου αγωνιστή της ποντιακής ιδέας στο μάχιμο πεδίο της πνευματικής και μορφωτικής διάσωσης του ποντιακού πολιτισμού γεμίζει τις καρδιές μας με ανείπωτο πόνο και θλίψη…
Όσοι έπαινοι και όσα εγκώμια κι αν καταγραφούν για τον αρχοντάνθρωπο της ποντιακής βιβλιογραφίας, τον Τάσο Κυριακίδη, δεν θα μπορέσουν να αποδώσουν το μέγεθος της δημιουργικής προσφοράς του και την καθοριστική συμβολή του στην ανάδειξη της ποντιακής πνευματικής κληρονομιάς …
Ο θάνατος του πόντιου εκδότη, που για πενήντα ολόκληρα χρόνια έφερε τη σφραγίδα του κάτω από τις χιλιάδες εκδόσεις των ποντιακών πονημάτων, αποτελεί μία μόνο πτυχή της πολυσχιδούς προσωπικότητάς του… Δεν υπήρχε τομέας ,χώρος, μορφωτική αφετηρία, που να απείχε η πνευματική και οργανωτική δεινότητα του εκλιπόντα…
Οι λέξεις δεν μπορεί παρά να αδυνατούν να συνθέσουν τη φλογερή αγωνιστικότητα , την κριτική ικανότητα ,την συνθετική πρακτική, την πολιτική επινόηση, τη διπλωματική αποτελεσματικότητα, την επικοινωνιακή δεινότητα , το συναισθηματικό και ταυτόχρονα ρεαλιστικό παρεμβατισμό του Κυριακίδη στα ποντιακά δρώμενα..!
Φίλες και φίλοι, γνώρισα τον Τάσο Κυριακίδη νέος το 1974 όταν είχε ακόμα το γραφείο του κάπου στην Αριστοτέλους… Για πρώτη φορά αντίκρισα έναν λόγιο να μιλά αδιάκοπα για ώρες χωρίς να ολισθαίνει φραστικά…
Ήταν αυτό το έμφυτο όπλο που χαρακτηρίζει τους μεγάλους και πετυχημένους άνδρες…
Αργότερα τον γνώρισα στα ιστορικά γραφεία στην Μελενίκου, εκεί όπου ανατυπώθηκαν όλα τα ιστορικά βιβλία μιας άγνωστης γραμματολογίας, που χάνονταν στα βάθη των αιώνων… Στο τέλος ένα ποντιακό βιβλιόραμα αναστήθηκε από τα ιερά χειρόγραφα και τους φθαρμένους πάπυρους της ποντιακής διανόησης….
Το εκδοτικό πάνθεον του Τάσου Κυριακίδη είναι μοναδικό στον κόσμο με τις χιλιάδες των εκδόσεων…. Ιδιαίτερα για τον ποντιακό ελληνισμό τα βιβλία των ΄΄Αδελφών Κυριακίδη΄΄ και επανέφεραν στο προσκήνιο το σύνολο των ποντιακών πονημάτων ξαναζωντανεύοντας έναν τρισχιλιετή πολιτισμό… Αποτελεί γεγονός, πως οι μεγάλοι επαναστάτες και τα λαϊκά κινήματα στον κόσμο, είχαν και έχουν ως αφετηρία τη γνώση του βιβλίου και τη διδαχή της καταγεγραμμένης ιστορίας…
Δεν θα υπήρχε καμία αγωνιστική κινητοποίηση ή μαζική και οργανωτική αφύπνιση, αν δεν προϋπήρχαν τα βιβλία της ιστορίας και της λαογραφίας, που απλόχερα μας πρόσφερε…
Ο Τάσος Κυριακίδης, ένα φτωχόπαιδο από την συνοριακή μεθόριο της Δράμας… από ένα ποντιοχώρι της προσφυγιάς το Περίβλεπτο, άφησε την πάνινη τσάντα και βρέθηκε στην μεγαλούπολη Θεσσαλονίκη για να ολοκληρώσει το 1972 τις σπουδές του στη Νομική σχολή…
Η πανεπιστημιακή του γνώση τον εφοδίασε με το αλάνθαστο αισθητήριο μιας κριτικής ικανότητας, ώστε να μπορεί να γνωρίζει εύκολα τους ανθρώπους καθώς και με το θάρρος να τους σταχυολογεί ανάλογα στη συνείδησή του…
Υπήρξε δίκαιος και ειλικρινής στις σχέσεις του με τους ανθρώπους…
Μία από τις βασικές του αρχές υπήρξε η αξιοκρατία και η ανιδιοτέλεια…
Η σύντομη διακοπή της ζωής του είναι βέβαιο, ότι θα στερήσει από τον ποντικό και ακαδημαϊκό κόσμο την ενόραση και τη διορατικότητα ενός τόσο ακαδημαϊκού όσο και πατριωτικού εκδοτικού πεδίου….
Ο θάνατος του Τάσου Κυριακίδη αποτελεί μία ασυνέχεια στην προσφορά και στην ολοκλήρωση της ποντιακής αναγέννησης μέσα από το χώρο των εκδόσεων….
Αποτελεί ακόμα ένα μεγάλο κενό για την οικογένειά του, τους φίλους και συνεργάτες, με τους οποίους επικοινωνούσε κάθε φορά, που επιθυμούσε να εκφραστεί σαν άνθρωπος των αισθημάτων, σαν φίλος με το χαμόγελο και το ευφυέστατο χιούμορ, που τον διέκρινε…
Ο πολυαγαπημένος φίλος όλων των Ποντίων δεν αρνήθηκε ποτέ σε κανέναν την αρωγή και συνεισφορά του, προκειμένου να αναδειχθεί και να αναδυθεί κάθε γραπτός λόγος από τις εκδόσεις του…. Απλοί λαϊκοί συγγραφείς φιλοξενήθηκαν από το γνώριμο και ζεστό ποντιακό τυπογραφείο του. Σπάνια και αξιόλογα βιβλία, που διασώθηκαν μόνο σε ένα αντίτυπο τυχαία, έγιναν δερματόδετα μνημεία βιβλιοδεσίας και πλούτισαν τις βιβλιοθήκες μας…
Τα κριτήρια για την έκδοση ενός βιβλίου ποτέ δεν στόχευαν στο εμπορικό κέρδος αλλά στη διάσωση, διάδοση και προβολή της ποντιακής ιστορίας και λαογραφίας..
Στην καθημερινότητά του υπήρξε ένας απλός , λιτός , και ευγενής άνθρωπος χωρίς επάρσεις και εγωπάθειες….
Μία από τις τελευταίες του εκδοτικές επιθυμίες στράφηκε προς το χώρο της ηθικής και του ουμανισμού…. Επέλεξε να εκδώσει το απαγορευμένο βιβλίο στην Τουρκία, τον
΄΄ Μικρό Πρίγκιπα ΄΄.
Ήταν ένα στοίχημα για την ποντιακή γλώσσα, που καλούνταν να αποδώσει ένα κείμενο της ευρωπαϊκής διανόησης … Τον ευχαριστώ και μετά θάνατον για τη μεγάλη τιμή, που μου έκανε….
Είμαι βέβαιος, πως η έκδοση του ΄΄Μικρού Πρίγκιπα΄΄ από μέρους του δεν ήταν μια τυχαία επιλογή αλλά ένα βαθύτερο συναίσθημα ταύτισής του με το παραμύθι της ζωής, της ελπίδας και της προσδοκίας, ότι κάπου ψηλά στον κόσμο των αστεριών επιδίωκε να κατακτήσει το δικό του άστρο, αυτό που δικαιωματικά δεν μπορεί παρά να είναι παρόμοιο με τα πρασινισμένα παρχάρια της πατρίδας,
πλημυρισμένο με κόκκινα τριαντάφυλλα και άσπρα άκακα αρνάκια …έτσι όπως στοχάστηκε η περήφανη και ασυμβίβαστη ιδιοσυγκρασία του….
Φίλε Τάσο, ΄΄ χαιρετώ ‘σε μ’ έναν τραγωδίαν ΄΄ στο τελευταίο σου ταξίδι έχοντας την πεποίθηση, πως για όλους εμάς, που σε γνωρίσαμε, θα παραμείνεις αιώνια ένας μικρός πρίγκιπας σε κάθε ταξιδεμό, που θα οδηγεί σε επίγειους και επουράνιους παραδείσους….
Σύ έσ’νε άστρον τ’ ουρανού και τη νυχτού αστρίτες
‘ς σην γην εφεγγοπέταξες κ’ εγέν’σνε φενερίτες..
Συ έσνε χρυσολόετος και χρυσοφωταγμένος,
έσ’νε τη λογισμού τ’ αστάρ’ και γραμματολουσμένος…
Έπαρ’ τη στράταν, το τσιμέν’ ντο πάει ‘ς σα λειβαδία
πέραν ας σην Κιμησχανάν ‘ς ση Καρμουτί τ’ ορμία…
Έπαρ’ και το βασιλιακόν , τ’ ασημοπλούμ’, την κάμαν,
αδέντ’ απορφανίγανε και θέλ’νε ‘σεν εντάμαν…
Έπαρ’ και το μελανοκούτ’ κ’ έναν χρυσόν κοντύλι,
να γράφ’ς τη Άδ’ τα λογικά , ν’ ακούν αφ’κά ‘ς ση γην ι..
Άντσαχ η ψύ σ’ θα τουρουλεύ’ ‘ς ση παραδείσ’ τ’ οβάδες,
εκές αρχόντ’ αρχονταρούν , εξέρ’ν’ ας σα σειράδες…
Εκές βιβλία αδιάβαστα εσέναν αναμέν’νε,
‘ς σ’ έναν σειράν να βάλ’τς ατά , αγγέλ’ να δεσκαλεύνε..
Όθεν κι αν πας ανθότοπια, κρένερα και πεγάδια,
λύρας αηδονοτράγωδα κι ατέλευτα παρχάρια..!
Αιώνιον κι ανάσπαλτον, Τάσο, το μεκατίρι σ’
ντ’ εφέκες ‘μας ατέλευτα βιβλία ‘ς σο ψαλτήρι σ’ …!
