Mια σύντομη ματιά στα λήμματα :΄΄ History Turkish fez ΄΄
μπορεί ο καθένας να μάθει…
Το φέζ, ή tarbush, εισήχθη τον 19ο αιώνα από τον ιδρυτή της σύγχρονης Αιγύπτου, Mohammed Ali Pasha.
Το 1826 ο τούρκος σουλτάνος Μαχμούτ ο ΄Β το επέβαλε με νόμο ως κάλυμμα κεφαλής στον τουρκικό στρατό.
Το 1829 το επέβαλε με νόμο στο πολιτικό προσωπικό , προκειμένου να το επικαιροποιήσει σε όλους τους υπηκόους.
Οι μη μουσουλμάνοι ,που δεν ήτανε Τούρκοι, το απέρριψαν γενικά ως κάλυμμα της κεφαλής.
Το φέσι έγινε διαχρονικά σύμβολο της οθωμανικής νεοτερικότητας. το κόκκινο δε φέσι με την μπλε φούντα ήταν το πρότυπο κεφαλο-κάλυμμα του τουρκικού στρατού για 70 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια της επιβολής του επικράτησαν τα εντυπωσιακά κόκκινα και μερλότ χρώματα. Το 1925 ο Μουσταφά Κεμάλ το απαγόρευσε με νόμο στην Τουρκία.
Η ευρεία αποδοχή του φεσιού προήλθε από την οθωμανική αυτοκρατορία, που επέκτεινε την επιρροή της στις αρχές του 19ου αιώνα.
Οι μουσουλμάνοι αποδέχτηκαν το φέσι με ευχαρίστηση ,γιατί κατά την προσευχή τους ακουμπούσαν το μέτωπο στο χώμα χωρίς να βγάζουν το κάλυμμα.
Το φέσι διαφημίστηκε από τους σουλτάνους ως σύμβολο αναγνωρίσεως των Τούρκων. Ακόμη και αυτοί, που δεν ήταν μουσουλμάνοι ,ήταν υποχρεωμένοι να το φορούν….!
Τόσο έντονα ταυτίστηκε με τις τουρκικές συνειδήσεις, ώστε ο Κεμάλ για να το καταργήσει, έστειλε στις κρεμάλες όλους, όσους το υπερασπίστηκαν.
Γιατί οι Πόντιοι μίσησαν το φέσι…
Τα καλύμματα κεφαλής είχαν μια σημαντική θέση στην οθωμανική κουλτούρα, όπως είπε ο προφήτης Μωάμεθ: “Τα καλύμματα είναι ένα σημάδι για τον διαχωρισμό μεταξύ πίστης και απιστίας”. Φορώντας ένα καπέλο ήταν παρόμοιο με την εγκατάλειψη της θρησκείας. Ο Ebussuud Efendi, οθωμανός μουφτής ,τον 16ο αιώνα Shaikhal-Islam (grandmufti), εξέδωσε την ακόλουθη fatwa: “Όσοι φορούν καπέλο μοναδικό σαν τους αλλοδαπούς διαπράττουν kufr.” , Το διάσημο βιβλίο ,που χρονολογείται από τον 15ο αιώνα “Mızraklıİlmihal”, ήταν πολύ δημοφιλές στην ισλαμική κατήχηση μεταξύ των πολιτών. Θεωρούσε το καπέλο, τον σταυρό και το zünnar (τη ζώνη των ιερέων) ίσο.
συμβολισμό με το φεσι
Το φέσι θεωρούνταν το καπέλο των καταπιεστών ( Γι αυτό το πέταξαν στην θάλασσα οι Πόντιοι. ( Eνας γενοκτονημένος λαός της ελευθερίας και του δικαίου ήταν αδύνατο να το αποδεχτεί) . Το φέσι μάλιστα στο Μαρόκο αποτέλεσε σύμβολο του μαροκινού εθνικισμού.
Το συμμαχικό φέσι.
Το φέσι φορέθηκε από τους μεγαλύτερους διώκτες του ελληνισμού: Κεμάλ Πασά ,Λίμανφόν –Σάντερς, τον Γερμανό Κάιζερ, τους μουσουλμάνους ναζιστές της Τουρκίας και της Βοσνίας, που εξόντωσαν τους Σέρβους χριστιανούς.
Το φέσι σήμερα
Αποτελεί ακόμη το βασικό σύμβολο του τουρκισμού σε όλες τις τουρκικές αφίσες και αναρτήσεις….! Στη δυτική κουλτούρα το φέσι το φορούν χαρακτήρες των κινουμένων σχεδίων ΄΄Tomkai Tseri΄΄ ,οι Τούρκοι φρουροί του Ερτογάν στις τελετές αναβίωσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας και κάποιοι λιγοστοί πόντιοι πυρριχιστές…..!