Το γεωγραφικό της Ελληνικής Μακεδονίας μας Διαμέρισμα

Αφιερώνω το εν λόγω πόνημά μου στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μας, τις εξασφαλίζουσες την εδαφική γεωγραφική ακεραιότητα του Ελληνικού Κράτους μας σε γη, θάλασσα και αέρα και την ύπαρξη ημών ως Ελλήνων και διασφαλίζουσες την προστασία του Ελληνικού μας πνευματικού πολιτισμού, ο οποίος ανά τους αιώνες αποτελεί τον πυρσό της ανθρωπότητος.

Τούτο το πόνημα είναι το τέταρτο τμήμα του επιστημονικού έργου μου που αναφέρεται στην Ελληνική μας Μακεδονία ως γεωγραφικό μας Διαμέρισμα, το οποίο (έργο) φέρει τον κύριο-μεγάλο τίτλο: «Γεωγραφικό Διαμέρισμα Ελληνικής Μακεδονίας». Το έργο θα ολοκληρωθεί όταν με το καλό, όταν πρώτα ο Θεός, θα φθάσω στα 1.000 επιχειρήματα. Το όλο έργο μου θα συντίθεται, θα συγκροτείται από έξι (6) (επί μέρους) τμήματα-πονήματα, των εκατόν εξήντα (150) επιχειρημάτων έκαστον, (6Χ150=900), με το ακροτελεύτιο έβδομο (7^ο) τμήμα-πόνημα να περιέχει εκατό (100). (900+100=1.000). Το σύνολο έργο μου θα είναι κυψέλη ερευνητικής εργασίας και δημιουργικής σκέψης.

Καθένα από τα επτά (7) αυτά τμήματα-πονήματα φέρει δευτερεύοντα τίτλο, δηλ. κάθε τμήμα-πόνημα έχει τον δικό του μικρό τίτλο. Και οι επτά (7) μικροί τίτλοι, αποτελούν την ίδια πρόταση με διαφορετική την σειρά των λέξεων της πρότασης αυτής. Έτσι:

Το πρώτο τμήμα-πόνημα του εν λόγω έργου μου έχει ως μικρό τίτλο : «Το γεωγραφικό Διαμέρισμα της Ελληνικής Μακεδονίας μας» και μνημονεύει 150 ιστορικά και επιστημονικά επιχειρήματα για την Ελληνικότητα του γεωγραφικού μας Διαμερίσματος της Ελληνικής μας Μακεδονίας, με αρίθμηση από το 1 μέχρι το 150 (1-150). Το δεύτερο φέρει ως μικρό τίτλο : «Το της Ελληνικής Μακεδονίας μας γεωγραφικό Διαμέρισμα» και αναφέρει επίσης 150 επιχειρήματα, συνεχόμενα στην αρίθμηση, τουτέστιν 151 μέχρι 300 (150-300). Το τρίτο έχει ως μικρό τίτλο : «Της Ελληνικής Μακεδονίας μας το γεωγραφικό Διαμέρισμα» και καταγράφει 150 επιχειρήματα, πάλι με συνεχόμενη αρίθμηση, ήτοι 301 μέχρι 450 (300-450). Το παρόν (τέταρτο) φέρει ως μικρό τίτλο : «Το γεωγραφικό της Ελληνικής Μακεδονίας μας Διαμέρισμα» και αποτυπώνει 150 επιχειρήματα με συνεχόμενη πάλι αρίθμηση, ήγουν από 451 μέχρι 600 (451-600). Το πέμπτο θα φέρει ως μικρό τίτλο : «Της το γεωγραφικό Διαμέρισμα Ελληνικής Μακεδονίας μας» και θα περιέχει 150 επιχειρήματα. Το έκτο θα φέρει ως μικρό τίτλο : «Της Ελληνικής μας Μακεδονίας το γεωγραφικό Διαμέρισμα» και θα σημειώνει 150 επιχειρήματα συνεχόμενης αρίθμησης και το έσχατο (έβδομο) θα έχει ως μικρό τίτλο : «Της το γεωγραφικό Διαμέρισμα Ελληνικής μας Μακεδονίας» και θα αναγράφει τα τελευταία 100 επιχειρήματα προς συμπλήρωση της χιλιάδος (1.000).

Ο αριθμός βέβαια των επιχειρημάτων για την ελληνικότητα του γεωγραφικού Διαμερίσματος της Ελληνικής Μακεδονίας μας είναι ανεξάντλητος. Μπορούμε να φθάσουμε στο άπειρο. Απλώς σταματώ στο αριθμό χίλια (1.000)

Χίλιες (1.000) είναι και οι στροφές του Ύμνου-Προσευχής μου που έγραψα προς την Πανύμνητη Παναγία μας. Εξ αυτών δημοσίευσα το απόσταγμά του εξ είκοσι (20) στροφών. Το απόσταγμα αυτό φέρει τον τίτλο : «Ανθός εί Αειπάρθενε», έχει ως επωδό το : «Σώσον Μήτερ τα τέκνα σου» και αποτελεί τμήμα του δημοσιευμένου συνολικού κειμένου μου στο διαδίκτυο με τίτλο το : «Αγνή Παρθένε Δέσποινα –

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε».

Και αυτόν τον Ύμνο-Προσευχή μου εκ χιλίων στροφών (1.000) προς την Παναγία μας με τίτλο : «Ανθός εί Αειπάρθενε»» θα τον δημοσιεύσω στο διαδίκτυο. Θα έχει ίδια μορφή-δομή με το έργο μου «Γεωγραφικό Διαμέρισμα Ελληνικής Μακεδονίας», ήτοι θα δημοσιευτεί κι αυτό σε επτά (7) τμήματα, τα έξι (6) με εκατόν πενήντα (150) στροφές έκαστον (6Χ150 =900) και ένα (1), το έβδομο (7^ο), με εκατό (1Χ100), άρα 900 στροφές +100 στροφές =1.000 στροφές. Η ανάρτηση -δημοσίευση του Ύμνου αυτού θα γίνει εν ευθέτω χρόνω.

Στο συνολικό έργο με κύριο-μεγάλο τίτλο : «Γεωγραφικό Διαμέρισμα Ελληνικής Μακεδονίας» καταγράφονται και ευρήματα των προ – Ελλήνων προγόνων μας, οι οποίοι έζησαν σ΄ αυτόν τον χώρο του γεωγραφικού Διαμερίσματος του Ελληνικής Μακεδονίας μας, τα οποία (ευρήματα) βγαίνουν μέσα από τα σπλάχνα του γεωγραφικού μας διαμερίσματος της ελληνικής μακεδονικής γης και ανάγονται σε όλες τις ιστορικές Εποχές, ακόμη και σ΄ αυτήν του Χαλκού, ακόμη ακόμη και σ΄ αυτήν του Λίθου.

Τα εκατόν πενήντα (150) επιχειρήματα του παρόντος τμήματος-πονήματος, με αρίθμηση από 451 μέχρι 600, παρατίθενται ως ακολούθως :

Στο Δισπηλιό Καστοριάς και δη στον λιμναίο προϊστορικό οικισμό, που ευρίσκεται εκεί, συντελέστηκε μια σπουδαία αποκάλυψη. Ο νεολιθικός αυτός οικισμός χρονολογείται από την Πρώιμη Νεολιθική περίοδο μέχρι το τέλος της Μέσης Νεολιθικής περιόδου, ήτοι 6.000 π.Χ.- 4.000 π.Χ., και έκρυβε στα σπλάχνα του ένα σπουδαίο εύρημα του 5.260 π.Χ. Ευρέθη το παλαιότερο γραπτό κείμενο και χρονολογείται 7.285 χρόνια πριν, με λαμβανόμενη βάση το τρέχον έτος, 2025, προς υπολογισμό του χρονικού διαστήματος, δηλ. με αφετηρία το σήμερα και με πορεία προς το παρελθόν. Είναι μια ξύλινη επιγραφή, γραμμένη 1.660 χρόνια πριν από τα γραπτά ευρήματα των Σουμερίων (3.600 π.Χ.), ήτοι 5.260-3.600=1.660 χρόνια. Επίσης είναι μία ξύλινη επιγραφή γραμμένη πριν 2.260 χρόνια πριν τις ελληνικές μινωϊκές πήλινες πινακίδες της γραμμικής γραφής (3.000 π.Χ.-1.600 π.Χ.) , ήτοι 5.260-3.000 = 2.620 χρόνια. Προσέτι είναι μία ξύλινη επιγραφή γραμμένη 4.660 χρόνια πριν τις μυκηναϊκές πήλινες πινακίδες της γραμμικής γραφής (1.600 π.Χ.-1.100 π.Χ.), ήτοι 5.260-1.600 = 4.660 χρόνια.

Ο κ. Γεώργιος Χουρμουζιάδης, Καθηγητής της Ιστορικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης προέβη στην δημοσιοποίηση της αποκάλυψης αυτού του ευρήματος. Η ξύλινη πινακίδα με επιγραφή, με ελληνική γραφή, έγινε στα πλαίσια ανασκαφών και χρονολογήθηκε με βάση την μέθοδο του άνθρακα –14, στον «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ», στο έτος 5.260 π.Χ., δηλαδή στην Πρώιμη/Αρχαιότερη Νεολιθική Περίοδο! (6.000 π.Χ.-5.000 π.Χ.)

Από το συνδυασμό των δύο συμβόλων 451 και 452 προκύπτουν τα εξής δύο συμπεράσματα : Πρώτον, ότι η δική μας, ελληνική γραφή, της ξύλινης επιγραφής της λίμνης στο Δισπηλιό Καστοριάς είναι παλαιότερη της γραφής των Σουμερίων κατά 2.020 ολόκληρα χρόνια, ήτοι 5.620 π.Χ. (χρονολόγηση με βάση τον άνθρακα –14 της ξύλινης επιγραφής) μείον 3.600 π.Χ. (η γραφή των Σουμερίων) ίσον 2.020 χρόνια. Άρα εμείς οι Έλληνες εφεύραμε πρώτοι την γραφή. Κι αυτό το εφεύρημα είναι ελληνικό! Κι ας μας γίνεται πλύση εγκεφάλου πως η παλαιότερη γραφή είναι αυτή των Σουμερίων. Δεύτερον, ότι από το 5260 π.Χ. μέχρι σήμερα, 2025, παρήλθαν 7.285 χρόνια, ήτοι 5.260 (έτη π.Χ.) +2.025 (έτη μ.Χ.) = 7.285 έτη.

Το εύρημα τούτο στη λίμνη Καστοριάς, στον λιμναίο απώτερο νεολιθικό οικισμό, στο Δισπηλιό Καστοριάς, φέρεται γνωστό και ως «πινακίδα του Δισπηλιού». Το ίδιο εύρημα ανατρέπει όλες τις επίσημες θεωρίες περί καταγωγής της γραφής από την Μεσοποταμία ή την Μέση Ανατολή και επιβεβαιώνει τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, ότι οι (προέλληνες) προ-Έλληνες πρόγονοί μας, οι προϊστορικοί κάτοικοι του γεωγραφικού Διαμερίσματος της Ελληνικής Μακεδονίας μας και ολόκληρης της Ελλάδος μας, που αποκαλούμε Πελασγούς, είναι οι εφευρέτες της γραφής. Κατόπιν τούτου : Η αρχαιοτάτη λοιπόν και δη η προϊστορική μας Ελλάς εφηύρε τη γραφή, και όχι οι Σουμέριοι.

Τα ίδια τα γράμματα της ξύλινης επιγραφής, που είναι ελληνικότατα και ουσιαστικά φωτογραφίζουν με πιστότητα τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου αποδεικνύουν από πού προήλθε το ελληνικό αλφάβητο. Από την ξύλινη δηλ. επιγραφή καταδεικνύεται ακραιφνώς πως το ελληνικό αλφάβητο έχει προέλευση ελληνική. Το ελληνικό αλφάβητο δεν προέρχεται από τους Φοίνικες. Ο σπουδαίος αρχαίος Έλλην ιστορικός μας Ηρόδοτος που υποστηρίζει πως το ελληνικό αλφάβητο προέρχεται από τους Φοίνικες, «ως προς τούτο το στοιχείο σφάλλεται» (= (=δεν είναι ασφαλής ως προς αυτό το στοιχείο). Τουτέστιν ο αγαπητός μας Ηρόδοτος σφάλλει. Όλοι κάνουμε λάθη. Κι εγώ μέσα στα τόσα που γράφω. Ουδείς αλάνθαστος, όπως ουδείς αναμάρτητος. Ο Ηρόδοτος είναι ο μόνος ιστορικός από όλους τους αρχαίους ιστορικούς μας που δέχεται κάτι τέτοιο, ότι δηλ. το ελληνικό μας αλφάβητο προέρχεται από τους Φοίνικες. Είναι ανεξήγητο το ότι οι επιστήμονες αποδέχθηκαν τον ισχυρισμό ενός μόνον ιστορικού μας (του Ηροδότου) και όχι όλων των άλλων αρχαίων Ελλήνων ιστορικών μας που είχαν αντίθετη άποψη και υποστήριζαν ότι το ελληνικό μας αλφάβητο και ελληνική προέλευση έχει, και το εφηύρον οι Έλληνες Λίνος, Παλαμήδης και άλλοι.

Στο χωριό Παλαιόκαστρο Δήμου Βοϊου Ν. Κοζάνης ευρέθη χειροπέλεκυς λίθινος. Κοσμεί την Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης. Συνοδεύεται εντός του κτιρίου από πινακίδιον επιγραφής που αυτολεξεί αναγράφει τα εξής: « Για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ο λίθινος πέλεκυς αποτέλεσε το βασικό εργαλείο και όπλο του ανθρώπου. Ένα από τα δύο γνωστά παλαιότερα εργαλεία του ελλαδικού χώρου αποτελεί ο χειροπέλεκυς του Παλαιοκάστρου. Βρέθηκε το 1963 και ανάγεται χρονολογικά στην Αρχαιότερη Παλαιολιθική περίοδο, (εκατό χιλιάδες) 100.000 χρόνια πριν την εποχή μας», ήτοι το 100.000 π.Χ. Απίστευτο στολίδι βγήκε από τα σπλάχνα του γεωγραφικού Διαμερίσματος της ελληνικής μακεδονικής μας γης. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο κέντρο της κεντρικής πλατείας της πόλεως : Κοζάνη ευρέθη ενεπίγραφη, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, αναθηματική (=αφιερωματική) στήλη. Στους ελληνοβυζαντινούς χρόνους μεταποιήθηκε σε κιονόκρανο αμφικίονα δίλοβου παραθύρου. ( Μέσα του 2^ου αιώνα μ.Χ.)

Η στήλη αυτή φέρει επιγραφή ή επιγραφές έξι (6) σειρών:

Η πρώτη σειρά γράφει : ….ΚΑΤΑ ΤΟ Δ……..

Η δεύτερη σειρά αναγράφει : …ΒΟΥΛΗ ΚΑΙ (ΔΗΜΟΣ)

Η τρίτη σειρά γράφει : (Α)ΜΜΑ ΛΕΙΑ(Σ) (άμμα =σχοινί, ιμάντας, θηλειά), λεία = τα εκ διαρπαγής προερχόμενα λάφυρα)

Η τέταρτη σειρά αναγράφει : ΔΩΡΟΥ (Ο Δώρος ήτο γενάρχης των Ελλήνων Δωριέων, άρα και των Ελλήνων Δωριέων Μακεδόνων. Ήτο υιός του εν Φθία Έλληνος και της Νύμφης Ορσηίδος, αδελφός του Ξούθου και του Αιόλου, πατήρ του Τεκτάμου).

Η πέμπτη σειρά γράφει : ΑΓΡΙΠΠΑ (Αγρίππας : 1. Αγαπητός γαμπρός του Αυγούστου, ανήγειρε το Πάνθεον στην Ρώμη, 2. Αγρίππας (Ηρώδης) επί Κλαυδίου διοικητής της Ιουδαίας, απεκεφάλισε τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και εφυλάκισε τον Απόστολο Παύλο), 3. Υιός του προηγουμένου Ηρώδη Αγρίππα. Εμπρός του ο Απόστολος Παύλος απήγγειλε την απολογία του. Ο υιός Αγρίππας, υιός του Ηρώδη Αγρίππα, πέθανε σε ηλικία 100 ετών).

Η έκτη σειρά αναγράφει : ΠΡΕΙΜΟΥ (=Πρέϊμου). (Πιθανή αναφορά στον βασιλιά της Τροίας Πρίαμο, υιό του Λαομέδοντος και της Στρυμούς).

Στον αύλειο χώρο του κτιρίου της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης υπάρχει μεταξύ άλλων ένα μαρμάρινο ενεπίγραφο, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, βάθρο, το οποίο ευρέθη στο χωριό Πετρανά του Δήμου Κοζάνης, Ρωμαϊκής Εποχής, ήτοι 31 π.Χ.-330 μ.Χ. Η επιγραφή στο εμπρόσθιο μέρος του βάθρου έχει τρεις σειρές. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ύστερα από ολοήμερη ενδελεχή έρευνα κα ξεχωριστή παρατηρητικότητα πάνω σ΄ αυτό το ενεπίγραφο βάθρο έχω την βεβαιότητα ότι το κείμενο της επιγραφής είναι ενιαίο και αποδίδεται ως εξής :

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ο ΠΛΑΤΑΜΩΝΟΣ ΕΠΟΙΗΣΑ

ΤΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ Ο …(ΕΛ;)ΗΣΑΝΤΟΣ ΑΜΥΝΤΟΥ ΤΟΥ

ΑΜΥΝΤΟΥ ΝΙΚΗΣ ΕΜΟΥ ΕΞ ΙΔΙΩΝ ΔΑΠΑΝΟΙΣ

(= Εγώ ο Δημήτριος, ο υιός του Πλαταμώνος, κατασκεύασα τα αγάλματα, δηλ. τον βωμό αυτόν, με δικά μου έξοδα, ως αφιέρωμα προς τη νίκη μου σε βάρος του …. Αμύντα, υιού του Αμύντα).( στα αρχ., ο δάπανος, (αρσεν.), με δοτ. πληθ. (τοις) δαπάνοις), = η δαπάνη).

Προσέτι στον αύλειο χώρο του κτιρίου της Αρχαιολογικής Συλλογής Κοζάνης υπάρχει ένα μαρμάρινο επιτύμβιο, ενεπίγραφο επίκρανο, το οποίο ευρέθη στην πόλη της Κοζάνης και είναι Ρωμαϊκής Εποχής (31 π.Χ.-330 μ.Χ.). Το επίκρανο αυτό φέρει γραφή-επιγραφή στην εμπρόσθια όψη, στην ανατολική και στην δυτική. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ύστερα από εξαντλητική και πάλι έρευνα και πολύωρη εργασία άλλης ημέρας επί του εν λόγω ενεπίγραφου επικράνου, παρατήρησα-διεπίστωσα τα εξής :

Η ανατολική όψη-πλευρά έχει δύο επιγραφές. Αυτόνομες. Μία επιγραφή εκ δύο (2) λέξεων στην πρώτη (άνω) σειρά. Και μία επιγραφή εκ τεσσάρων (4) λέξεων στην δεύτερη (κάτω) σειρά.

Η επιγραφή της πρώτης (άνω) σειράς είναι: ΧΑΙΡΕΤΕ ΗΡΩΕΣ (=να χαίρεστε ήρωες).

Η επιγραφή της δεύτερης (κάτω) σειράς είναι : ΧΑΙΡΕ ΚΑΙ ΟΥΚ ΕΥΟΔΕΙ (χαίρε και ουκ ευόδει), (=να χαίρεσαι και στις αποτυχίες), (ευοδόω-ώ = προκόπτω), δηλ. να μην απογοητεύεσαι στις αποτυχίες, να προσπαθείς και πάλι, ήτοι να σηκώνεσαι με ορμή, όταν πέφτεις. Ίδια η ρήση : «Ουδέν κακόν αμιγές καλού».(= μια αποτυχία σε χαλυβδώνει και προχωράς με ατσαλένια ορμή).

Η δυτική όψη-πλευρά είναι πανομοιότυπη με την αριστερή. Και εδώ δύο οι επιγραφές. Οι ίδιες. Στην πρώτη σειρά η επιγραφή : ΧΑΙΡΕΤΕ ΗΡΩΕΣ . Στην δεύτερη σειρά η επιγραφή : ΧΑΙΡΕ ΚΑΙ ΟΥΚ ΕΥΟΔΕΙ .

Η εμπρόσθια όψη-πλευρά έχει επιγραφή ή επιγραφές με τέσσερις (4) γραμματοσειρές.

Στην πρώτη σειρά της επιγραφής υπάρχει η φράση : ΚΙΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ..

Στην δεύτερη σειρά της επιγραφής υπάρχει η φράση : ..ΠΑΤΡΟΣ …. ΕΙΝΑΙ..

Στην τρίτη σειρά υπάρχει η φράση : ..ΖΩΝ ΕΤΙ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑΝ ΤΗΝ

Στην τέταρτη σειρά υπάρχει η φράση : ..ΒΙΟΝ ΦΙΛΑΝΔΡΙΑΣ ΕΝΕΚΕΝ

Η οπίσθια όψη-πλευρά δεν φαίνεται να είναι ενεπίγραφη.. Η οπίσθια όψη-πλευρά είναι σχεδόν κολλημένη στον τοίχο γειτονικής οικοδομής. Υπάρχει δυσκολία πρόσβασης, ελλείψει χώρου.

Στην Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης ευρίσκεται μαρμάρινο ιωνικό κιονόκρανο, άγνωστης προέλευσης. Αρχαϊκή Εποχή (περίπου 800 π.Χ.-480 π.Χ.)- Κλασική Εποχή (480 π.Χ.-323 π.Χ.).

Στην τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού χωριού) Κλείτου, το οποίο απαλλοτριώθηκε από το ΔΕΗ και οι κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν στον νέο χωριό : Κλείτος, κοντά στην πόλη της Κοζάνης, ευρέθησαν οστέϊνες φλογέρες, φλογέρες από ανθρώπινο οστούν. Και πάλι απίστευτο εύρημα! Νεότερη Νεολιθική Εποχή (4.000 – 3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν επίσης οστέϊνες φλογέρες, φλογέρες από ανθρώπινο οστούν. Απίστευτο εύρημα ! Νεότερη Νεολιθική Εποχή (4.000 – 3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Τα ευρήματα αυτά (οστέϊνες φλογέρες) εκτίθενται στην Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης και συνοδεύονται από οικεία επιγραφή που επί λέξει αναγράφει :

« ΟΙ ΟΣΤΕΪΝΕΣ ΝΕΟΛΙΘΙΚΕΣ ΦΛΟΓΕΡΕΣ ΤΗΣ ΚΙΤΡΙΝΗΣ ΛΙΜΝΗΣ (ΚΟΖΑΝΗΣ)

Ένα μοναδικό σύνολο από έξι οστέϊνες φλογέρες ήρθε στο φως από τις ανασκαφές στην Κίτρινη Λίμνη (Κοζάνης). Είναι κατασκευασμένες από ανθρώπινο οστό, ενώ η μία φέρει εγχάρακτο μοτίβο – ιδεόγραμμα. Χρησιμοποιήθηκαν σε τελετουργίες και χρονολογούνται στη Νεότερη Νεολιθική περίοδο (5.000 π.Χ.-4.700 π.Χ.».

Κίτρινη Λίμνη ονομάζεται το μεταξύ των πόλεων Κοζάνης-Πτολεμαϊδος λεκανοπέδιο, στο οποίο υπήρχε νεολιθικός οικισμός. Η τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού Κοιλάδας είναι νεολιθικός οικισμός και κατοικήθηκε κατά τη Νεολιθική Εποχή ( 6.000 – 3.200). Ολόκληρη η περιοχή της Κίτρινης Λίμνης κατοικήθηκε κατά την Νεολιθική Εποχή και ιδιαίτερα την Τελική/Νεώτερη περίοδο αυτής ( 5.550 π.Χ. 3.200 π.Χ.)

Στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν οστέϊνος οπέας. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ. 3.200 π.Χ.) (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν αποστρογγυλεμένα όστρακα-σφονδύλια (=σπόνδυλοι). Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ. 3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν αιχμές βελών από πυριτόλιθο. Νεώτερη/Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν λεπτίδες από πυριτόλιθο και πυρήνες από πυριτόλιθο και οψιανό. Νεώτερη/Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπροσθέτως στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν εργαλεία με κόψη : σμίλες (=μαχαιρίδια, εργαλεία ενός γλύπτη), αξίνες, πελέκεις. Νεώτερη/Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν τριπτήρας και στιλβωτήρας. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπρόσθετα στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθη πέλεκυς ημιτελής σε σχήμα κεφαλής κροκοδείλου. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι την ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθη λίθινο τριπτό εργαλείο και οστέϊνη σπάτουλα. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθη περιδέραιο με χάντρες από όστρεα (= στρείδια). Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν οστέϊνο περίαπτο (=προσαρτημένο) και περίαπτα από όστρεα (= στείδια). Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα Κρεμαστής» του χωριού : Κοιλάδα Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν όστρακα μονόχρωμων και διακοσμημένων αγγείων. Αρχαιότερη Νεολιθική Εποχή (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Εξοχή του Δήμου Κοζάνης ευρέθη λίθινη στήλη με μορφή ηλικιωμένης γυναίκας- Μαμμίας. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο ίδιο χωριό Εξοχή Δήμου Κοζάνης ευρέθη μαρμάρινο καλαθόσχημο κιονόκρανο. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στο ίδιο χωριό Εξοχή Δήμου Κοζάνης ευρέθη μαρμάρινο ενεπίγραφο θωράκιο. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στο ίδιο χωριό Εξοχή Δήμου Κοζάνης ευρέθη λίθινη ενεπίγραφη στήλη. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης

Επιπλέον στο χωριό Εξοχή Δήμου Κοζάνης ευρέθη τμήμα μαρμάρινου κίονα. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης

Στην τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Ν. Κοζάνης, το οποίο (παλαιό χωριό) έλκει την ονομασία του από τον ένδοξο στρατηγό του Μ. Αλεξάνδρου Κλείτο, που σε μια μάχη κατά την περσική εκστρατεία έσωσε τη ζωή του Μ. Αλεξάνδρου, και το οποίο (παλαιό χωριό) απαλλοτριώθηκε από τη ΔΕΗ και οι κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν στον (νέο) χωριό : Κλείτος του Δήμου Κοζάνης, πλησίον της πόλης Κοζάνης, ευρέθη χρυσό δακτυλίδι με πράσινο δακτυλιόλιθο και εγχάρακτη παράσταση τεθρίππου (=τροχήλατου συρόμενου εκ τεσσάρων ίππων) με αναβάτη, Ρωμαϊκής Εποχής, δηλ. 31 π.Χ. –330 μ.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης ευρέθη ομοίωμα διώροφου κτίσματος. Νεώτερη Νεολιθική Εποχή (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης ευρέθη διάτρητος πέλεκυς. Πρώιμη εποχή Χαλκού (6.000 π.Χ.-5000 π.Χ.).(Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού χωριού) : Κλείτος Δήμου Κοζάνης ευρέθη κανθαρόσχημο (= έχον σχήμα κάνθαρου) αγγείο. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ. –2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης απεκαλύφθη καθιστό γυναικείο ειδώλιο. Νεότερη Νεολιθική περίοδος 4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπροσθέτως στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθησαν χρυσά δακτυλιόσχημα περίαπτα (=προσαρμοσμένα), Τελική Νεολιθική Περίοδος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπροσθέτως στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθη ομοίωμα φούρνου. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθη μικρογραφικό αγγείο. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπρόσθετα στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης ανευρέθη και έτερο μικρογραφικό αγγείο λίγο διαφοροποιημένο από το πρώτο. Νεότερη Νεολιθική Περίοδος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθη ειδώλιο-Βουκράνιο (=είδωλο έχον μορφή κεφαλής βοός, βοδιού ). Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Εορδαίας ευρέθη υάλινη φιάλη της εποχής 300 μ.Χ.-350 μ.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη, στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθη υάλινη φιάλη της εποχής 300 μ.Χ.-350 μ.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης, ευρέθη φιάλη με πόδι και κλειστό αγγείο. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Τούμπα» του (παλαιού) χωριού : Κλείτος Δήμου Κοζάνης ευρέθη σέσουλα. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης

Στην τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν τμήματα από διακοσμημένες φιάλες. Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν σφονδύλια (= σπόνδυλοι). Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθη φιάλη με διακόσμηση. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν λεπίδες από οψιανό και πυριτόλιθο. Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ) – Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν λεπίδες πυριτόλιθο και λίθο. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθη μελανοστεφής φιάλη. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν πύρινες λεπίδες οψιανού και πυριτόλιθου. Νεότερη/Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν λεκανίδες. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθη οστέϊνη χάντρα πριν την κοπή. Τελική Νεολιθική περίοδος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν ημισφαιρικές φιάλες. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθησαν εργαλεία με κόψη : πελέκεις, αξίνες, σμίλες (= μαχαιρίδια, εργαλεία γλύπτου). Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθη στιλβωτήρας. Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μεγάλο νησί» του χωριού : Γαλάνη του Δήμου Κοζάνης ευρέθη εργαλείο από όστρεο (=στρείδι). Νεότερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ. ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στη χωριό Ασβεστόπετρα του Δήμου Εορδαίας Ν. Κοζάνης, που βρίσκεται κοντά στην πόλη : Πτολεμαϊδα, ευρέθη τμήμα αγαλματιδίου της θεάς Αθηνάς με ζωσμένο χιτώνα και αιγίδα (= δέρμα κατσίκας), Ρωμαϊκής Εποχής, δηλ. 31 π.Χ.- 330 μ.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στο χωριό Ασβεστόπετρα Δήμου Εορδαίας ευρέθη ανάγλυφη επιτύμβια ενεπίγραφη, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, στήλη με αετωματική επίστεψη. Απεικονίζονται τρεις μεγάλες ιματιοφόρες μορφές κατενώπιον (= κατά πρόσωπον, κατά μέτωπον). Προσέτι απεικονίζεται μία τέταρτη μορφή αριστερά, θεραπαινίδα με πυξίδα. Ανάμεσα δε στις δύο πρώτες μεγάλες μορφές, στο βάθος, διακρίνεται μία πέμπτη μορφή σε προφίλ. Ο νεκρός σύμφωνα με την επιγραφή είναι αφηρωϊσμένος, δηλαδή λατρεύεται ως ήρωας, (Ρωμαϊκή Εποχή, ήτοι 31 π.Χ. 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Κάστρο» του χωριού : Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας Ν. Κοζάνης ευρέθη υάλινο αλάβαστρο, Κλασικής Εποχής, δηλ. 5^ου και 4^ου αιώνος π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Κάστρο» του ίδιου χωριού : Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας ευρέθη αττικός μελαμβαφής αμφορέας, πρώτο μισό του 5^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 500 π.Χ.-450 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Κάστρο» του ίδιου χωριού : Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας ευρέθη στόμιο κορινθιακού αρυβάλλου (= στόμιο κουβά), πρώτο μισό του 5^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 500 π.Χ.-450 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Και με τους Δωριείς Κορινθίους είχαν οικονομικές και εμπορικές συναλλαγές.οι Έλληνες Δωριείς Μακεδόνες

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Κάστρο» του ίδιου χωριού : Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας ευρέθη κι άλλος κορινθιακός αρύβαλλος (=κουβάς), πρώτο μισό του 5^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 500 π.Χ.- 450 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Πάλι εμπόριο και εμπορικές σχέσεις των Ελλήνων Μακεδόνων με τους άλλους Έλληνες της υπόλοιπης Ελλάδος.

Επιπρόσθετα στην ίδια τοποθεσία «Κάστρο» του ίδιου χωριού : Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας ευρέθη χάλκινος κάνθαρος (=αγγείο σε σχήμα ποτηριού), Αρχαϊκής Εποχής (800 π.Χ. – 480 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στο ίδιο χωριό Αναρράχη του Δήμου Εορδαίας ευρέθη χάλκινο κράνος με ορθογώνιο άνοιγμα, Αρχαϊκής Εποχής (800 π.Χ. – 480 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Άγιος Χριστόφορος Δήμου Εορδαίας Ν. Κοζάνης, το οποίο χωριό (Άγιος Χριστόφορος) ευρίσκεται κοντά στο χωριό Σπηλιά, όπου υπάρχει αρχαίος ελληνικός μακεδονικός τάφος δωρικού μακεδονικού ρυθμού, ευρέθη άνω τμήμα ενεπίγραφης, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, επιτύμβιας στήλης με αετωματική επίστεψη (=επισφράγιση) και τριταινιωτό επιστύλιο. Απεικονίζεται ανδρική μορφή με κοντά μαλλιά και αναγράφεται το όνομα του νεκρού, (2^ος αιών π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο ίδιο χωριό Άγιος Χριστόφορος Δήμου Εορδαίας ευρέθη χάλκινη κανθαροειδής κύλιξ (= ποτήρι κρασιού), του β΄ τετάρτου του 4^ου αιώνος π.Χ., τουτέστιν, 375-350 π.Χ., ήτοι Κλασικής Εποχής. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην τοποθεσία «Ζούνολο» του ίδιου χωριού : Άγιος Χριστόφορος του Δήμου Εορδαίας ευρέθη ερυθρόμορφο ιχθυοπινάκιο, (πρώτο μισό του 4^ου π.Χ. αιώνος, ήτοι 400 π.Χ. – 350 π.Χ. δηλ. στα χρόνια του Φιλίππου Β΄, πατρός Μ. Αλεξάνδρου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Ζούνολο» του ίδιου χωριού : Άγιος Χριστόφορος του Δήμου Εορδαίας ευρέθη χάλκινη οινοχόη, μέσα 4^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 375 π.Χ.-325 π.Χ., Ελληνιστική Εποχή (323 π.Χ. θάνατος Μ. Αλεξάνδρου – 31 π.Χ.).

Επιπλέον στο ίδιο χωριό Άγιος Χριστόφορος Δήμου Εορδαίας ευρέθη και δεύτερη χάλκινη κανθαροειδής κύλιξ (= ποτήρι κρασιού), του β΄ τετάρτου του 4^ου αιώνος π.Χ., τουτέστιν, 375-350 π.Χ., ήτοι Κλασικής Εποχής 480 π.Χ.-323 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Κόμανος του Δήμου Εορδαίας ευρέθη ακέφαλο αγαλματίδιο του Απόλλωνα του Κιθαρωδού επάνω σε ενεπίγραφη, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, βάση. Ο Απόλλων φέρει ποδήρη χιτώνα και ζώνη στη μέση του, (τέλη του 2^ου αιώνος μ.Χ., Ρωμαϊκή Εποχή, ήτοι 31 π.Χ. – 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Περδίκκας του Δήμου Εορδαίας ευρέθη ανάγλυφη αναθηματική ενεπίγραφη, εις την αρχαία ελληνική μακεδονική γλώσσα, στήλη με παράσταση ταύρου, την οποία (στήλη) αφιέρωσαν ο Ιόλλας, υιός του Αμύντα, και η Ηδίστη (=η γλυκυτάτη), θυγατέρα του Αλεξάνδρου, από το γένος των Κορμεστών, για χάρη των παιδιών τους, προς τον θεό Ποσειδώνα και την σύζυγό του Αμφιτρίτη, (2^ος αιών π.Χ.). Ο ταύρος φέρει μεγάλα κέρατα, δείχνει να εφορμά, δείχνει να είναι μαινόμενος, με χαρακτηριστική την κίνηση του εμπροσθίου δεξιού του ποδός, που είναι σε γωνία ορθή, και με θέση-κίνηση της κεφαλής του προς επίθεση. Η ουρά του ταύρου φαίνεται να φθάνει με ημικυκλική πορεία περί το μέσον της πλάτης του, (2^ος αιών π.Χ.) δείχνοντας ο ταύρος ότι πιθανόν ενοχλείται από ανεπιθύμητα έντονα, ( π.χ. αλογόμυγες) (2^ος αιών π.Χ., ήτοι 200 π.Χ. – 100 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Ανατολικό της Εορδαίας του Δήμου Εορδαίας Ν. Κοζάνης ευρέθη μαρμάρινη στήλη με μορφή ηλικιωμένης γυναίκας – Μαμμίας. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία : «Κάτω Μπράβας» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Σερβίων Ν. Κοζάνης ευρέθη κεφαλή με κυμματοειδή κόμη, κομψά χτενισμένη, και λαιμός γυναικείας μορφής προσώπου κατασκευασμένης με μήτρα. Η γυναικεία μορφή φέρει οπές στο κάτω άκρο των ώτων της, προφανώς για τοποθέτηση ενωτίων (=σκουλαρικιών), και η κεφαλή της καλύπτεται με περίτεχνη ελληνική μακεδονική γυναικεία καυσία (= γυναικείο καπέλο), στολισμένη με λουλούδια της Άνοιξης. ( 2^ος αιών -α΄ μισό του 1^ου αιώνος π.Χ., δηλαδή Ελληνιστική Εποχή, ήτοι 200 π.Χ. – 50 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Νάτες λοιπόν και στα Σέρβια οι αρχαίες Ελληνίδες Μακεδόνισσες Λαζαρίνες.

Στην ίδια τοποθεσία : «Κάτω Μπράβας» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού απεκαλύφθη και δεύτερη κεφαλή γυναικείας μορφής, άνευ όμως λαιμού, επίσης κατασκευασμένη με μήτρα. Και τούτη η γυναικεία κεφαλή έχει την κυμματοειδή κόμη της όμορφα χτενισμένη και καλύπτεται με λαμπρή ελληνική μακεδονική γυναικεία καυσία (= γυναικείο καπέλο), στολισμένη (η καυσία) πάλι με λουλούδια της Άνοιξης. (2^ος αιών π.Χ. – α΄ μισό του 1^ου αιώνος π.Χ., δηλαδή Ελληνιστική Εποχή, ήτοι 200 π.Χ. – 50 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Και οι αρχαίες Ελληνίδες Μακεδόνισσες Σερβιώτισσες λοιπόν Λαζαρίνες.

Στην ίδια τοποθεσία : «Κάτω Μπράβας» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη και τρίτη κεφαλή μετά λαιμού, γυναικείου ειδωλίου, κατασκευασμένου με μήτρα. Η γυναικεία τούτη κεφαλή έχει επίσης εξαίσια χτενισμένη την κυμματοειδή κόμη της και καλύπτεται με επιβλητικό ελληνικό μακεδονικό γυναικείο καπέλο (=καυσία) στολισμένο με ανοιξιάτικα λουλούδια. Εδώ, ο στολισμός φαίνεται να υφίσταται επάνω στα μαλλιά της γυναικείας μορφής, δηλαδή ανάμεσα στην κόμη και το περίλαμπρο καπέλο (2^ος αιών π.Χ.- α΄ μισό του 1^ου αιώνος π.Χ., δηλαδή Ελληνιστική Εποχή, ήτοι 200 π.Χ. – 50 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Οι Ελληνίδες Μακεδόνισσες Ελιμειώτισσες γυναίκες της περιοχής της αρχαίας Ελίμειας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα διατηρούν το έθιμο των Λαζαρίνων. Οι Ελληνίδες Μακεδόνισσες Ελιμειώτισσες κόρες και έγγαμες γυναίκες χορεύτριες των πολιτιστικών Συλλόγων της περιοχής : Λαζαρίνες, στα πλαίσια των πολιτιστικών τους εκδηλώσεων αρχές Άνοιξης συλλέγουν άνθη της Φύσης, στολίζουν τα μαλλιά τους με αυτά και επιδίδονται σε αρχαίους ελληνικούς μακεδονικούς χορούς, φορώντας την από τα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου περιφανή αρχαία ελληνική μακεδονική στολή. Οι εκδηλώσεις αυτές προαναγγέλουν τον ερχομό της Άνοιξης και της ευφορίας της γης. Προσέτι αναδεικνύουν τον έρωτα προς την όμορφη ανθοφορούσα Φύση που αναγεννάται, εξυμνούν την αναγέννηση της Φύσης, ως εκ τούτου και την γονιμότητα.

Στην κωμόπολη του Βελβεντού του Δήμου Βελβεντού ευρέθη λίθινη ανάγλυφη στήλη. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ. – 330 μ.Χ.). Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία : «Κάτω Μπράβας» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη επίσης αγγείο με αμαυρόχρωμη διακόσμηση. Ύστερη Εποχή Χαλκού (1.800 π.Χ.-1.050 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» (= Ράχη του Βασιλάρα) της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη λίθινο εργαλείο-στιλβωτήρας. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθησαν υφαντικά βάρη. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθησαν σφονδύλια (=σπόνδυλοι). Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθησαν αιχμές βελών από πυριτόλιθο. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθησαν εργαλεία από πυριτόλιθο. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη τμήμα κοχλιαρίου (=μικρού κουταλιού). Πρώιμη Εποχή Χαλκού. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Στην ποντιακή-αττικοϊωανική γλώσσα το κοχλιάριον είναι κοχλιάρ΄ (εννοείται -ιον).

Επιπροσθέτως στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη τμήμα φιάλης. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη τμήμα πιθοειδούς αγγείου. Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη αγκυρόσχημο (=με σχήμα άγκυρας ειδώλιο). Πρώιμη Εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη σφραγίδα. Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπρόσθετα στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη λίθινη χάντρα. Τελική Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη πήλινο περίαπτο (= προσαρτημένο). Τελική Νεολιθική περίοδος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη και έτερο πήλινο περίαπτο (= προσαρτημένο) διαφορετικού σχήματος και μεγέθους. Τελική Νεολιθική περίοδος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη » της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη πήλινο γυναικείο ειδώλιο. Τελική Νεολιθική Εποχή. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη » της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη και έτερο πήλινο γυναικείο ειδώλιο διαφορετικό του πρώτου. Τελική Νεολιθική Εποχή. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία : «Βασιλάρα Ράχη» της κωμοπόλεως Βελβεντού του ομώνυμου Δήμου Βελβεντού ευρέθη οστέϊνη (καρφίτσα). Τελική Νεολιθική Εποχή. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου Ν. Κοζάνης ευρέθη χρυσή δίδυμη περόνη (=καρφίτσα) με αλυσίδες και ημιπολύτιμους λίθους, (β΄ μισό του 4^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 350 π.Χ.-300 π.Χ., δηλ, των χρόνων ηγεμονίας του Φιλίππου Β΄ και του υιού του Μ. Αλεξάνδρου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη χάλκινη φιάλη του β΄ μισού του 4^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 350π.Χ.-300π.Χ., χρόνια Μ. Αλεξάνδρου (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού : Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη μήτρα ειδωλίου και το αποτύπωμά της, (4^ος αιών π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη αλατοδοχείο με εγχάρακτη διακόσμηση (350 π.Χ.-300 π.Χ.), (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη χρυσό διάδημα (=βασιλικό στεφάνι) από δύο κλάδους ελιάς του β΄ μισού του 4^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 350 π.Χ.-300 π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη χρυσό περιδέραιο του δευτέρου μισού του 4^ου αιώνος π.Χ., δηλ. 350 π.Χ.-300 π.Χ., χρόνια Φιλίππου και Μ. Αλεξάνδρου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπροσθέτως στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη χάλκινη τριφυλλόστομη (=με τρία στόματα) οινοχόη, του β΄ μισού του 4^ου αιώνος π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη αργυρό τετράδραχμο Αντιγόνου Γονατά (271 π.Χ.- 239 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Μπουφάρι» του χωριού Απιδέα Δήμου Βοϊου ευρέθη περίαπτο, του 7^ου αιώνος π.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Λικνάδες Δήμου Βοϊου ευρέθη τμήμα μαρμάρινου γυναικείου αγάλματος με χιτώνα και ιμάτιο επί βάσεως μαρμάρου. Ο ποδήρης χιτών φθάνει μέχρι το έδαφος. Από το ελαφρώς αποκαλυπτόμενο εμπρόσθιο τμήμα των γυμνών δακτύλων των ποδιών του γυναικείου αγάλματος φαίνεται ότι σχηματοποιούνται τα πέντε δάκτυλα εκάστου ποδιού και φαίνεται φανερά ότι τα πόδια φέρουν σανδάλια. Αυτό αποδεικνύεται πρώτον από τους ιμάντες που διαπερνούν το μέσον των δύο πρώτων δακτύλων των ποδιών και απλώνονται επάνω στο πάνω μέρος των γυμνών δακτύλων των ποδιών αγκαλιάζοντας τους αστραγάλους και δεύτερον από το γεγονός ότι ανάμεσα στο κάτω μέρος του ποδιού (υποπόδιον, πέλμα) και τη μαρμάρινη βάση δείχνει -φαίνεται να υπάρχει η βάση του σανδάλου (σόλα). 4^ος αιών π.Χ. δηλ. 400 π.Χ. – 300 π.Χ. δηλ. πάλι εποχή βασιλείας Φιλίππου Β΄ και του υιού του, Μ. Αλεξάνδρου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

552 Ακόμη στο χωριό Λικνάδες Δήμου Βοϊου ευρέθη αργυρό νόμισμα Μ. Αλεξάνδρου (336 π.Χ.-323 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στο χωριό Λικνάδες του Δήμου Βοϊου ευρέθη, η «Τρίμορφος θεά Εκάτη», ως ανεφέρθη, με τα σύμβολα 252, 253 και 254 στο πόνημά μου με τίτλο : «Το της Ελληνικής Μακεδονίας μας γεωγραφικό διαμέρισμα», που είναι κι αυτό δημοσιευμένο. Η θεά απεικονίζεται σε τρεις πανομοιότυπες παραστάσεις- μορφές της μέχρι την μέση του σώματός της, με τις τρεις όμοιες όψεις του προσώπου της και με τις τρεις όμοιες όψεις της κόμης της. Και στις τρεις όψεις της η θεά Εκάτη δείχνει να έχει τα μάτια κλειστά. Η Τρίμορφος Εκάτη λοιπόν κοσμεί και λαμπρύνει την Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης.

Προσέτι στο χωριό Λικνάδες Δήμου Βοϊου ευρέθη τμήμα γυναικείας μορφής, που φορά χιτώνα με τη ζώνη δεμένη ψηλά, κάτω από τα στήθη της, με Ηράκλειον άμμα (=κόμβο, βρόχο, θηλειά), Ρωμαϊκής Εποχής (31 π.Χ. – 330 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπροσθέτως στο χωριό Λικνάδες του Δήμου Βοϊου Ν. Κοζάνης ευρέθη γυάλινος ημισφαιρικός σκύφος (= ποτήρι, κούπα), Ρωμαϊκής Εποχής (31 π.Χ. – 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Ακόμη στο χωριό Λικνάδες Δήμου Βοϊου ευρέθη σιδερένια αιχμή δόρατος, Αρχαϊκής Εποχής (800 π.Χ.-480 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Πλατανιά Δήμου Βοϊου Κοζάνης ευρέθη τμήμα αγαλματιδίου του θεού της Ιατρικής Ασκληπιού, ο οποίος ήτο υιός του θεού Άρη, (Ελληνιστική Εποχή δηλ. 323 π.Χ.-31 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Και πάλι στο χωριό Πλατανιά Δήμου Βοϊου ευρέθη τμήμα αγαλματιδίου τραγοπόδαρου θεού Πάνα. Το αγαλματίδιο παριστάνει τον θεό Πάνα. Φέρει πόδια ανθρωπόμορφα με χαρακτηριστικά τράγου (μαλλιαρά). Το τμήμα άνω των γονάτων ελλείπει. Ο Πάν (-ανός), (Πάνας), ήτο υιός του θεού Ερμή, μυθικός θεός των βοσκών της Αρκαδίας της Πελοποννήσου. Είχε ανθρώπινο σώμα μέχρι την μέση και πόδια, αυτιά και κέρατα τράγου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). (Ελληνιστική Εποχή, 323 π.Χ.-31 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στο χωριό Πλατανιά Δήμου Βοϊου ευρέθη ανάγλυφος κρατήρας με παράσταση γοργονείου (=Γοργόνων), ανθρώπινων μορφών, σκελετών (Ελληνιστική Εποχή, δηλ. 323 π.Χ.-31 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στο χωριό Πλατανιά Δήμου Βοϊου ευρέθη λεκανίδα (=μικρή λεκάνη) με δύο χειρολαβές με αμαυρόχρωμη διακόσμηση. Ύστερη Εποχή Χαλκού (1.800 π.Χ.-1.050 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Χορηγός Δήμου Βοίου, που βρίσκεται κοντά στην πόλη Νεάπολη Βοίου, ευρέθη αγαλμάτιο αετού, συμβόλου του θεού Δία Υψίστου, Ρωμαϊκή Εποχή, ήτοι 31 π.Χ.-330 μ.Χ. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ύψιστος εχαρακτηρίζετο ο θεός Δίας ο πατέρας των θεών στην Αρχαία Ελλάδα. Ύψιστος σήμερα και ο Θεός, ο πατήρ του Χριστού, κατά την χριστιανική μας διδασκαλία. «Δόξα εν Υψίστω Θεώ» λέγει η Εκκλησία μας. Πάλι ο αρχαιοελληνισμός, πυρσοφόρος του Χριστιανισμού. Να γιατί ο Χριστός, που ήλθε επί Γης στη συνέχεια, αγαπούσε τους Έλληνες και ομιλούσε για αυτούς πάντα με εκτίμηση : Γιατί οι Έλληνες ανέδειξαν την αξία του πνεύματος και γιατί ήσαν αναζητητές του άγνωστου Θεού, που ο Χριστός με τη διδασκαλία του τον απεκάλυψε ( τον Άγνωστο Θεό) στους ανθρώπους.

Στο χωριό Χορηγός Δήμου Βοίου, που βρίσκεται κοντά στην πόλη Νεάπολη Βοίου, ευρέθη λίθινο κορινθιακό κιονόκρανο. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.-330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Χορηγός Δήμου Βοίου, που βρίσκεται κοντά στην πόλη Νεάπολη Βοίου, ευρέθη μαρμάρινο ιωνικό κιονόκρανο. Ρωμαϊκή Εποχή (31. π.Χ.-330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην πόλη Τσοτύλι του Δήμου Βοϊου Ν. Κοζάνης ευρέθη κρατήρ (=ποτήρι), διακοσμημένο με φυτική παράσταση, Ελληνιστική Εποχή, ήτοι 323 π.Χ. (θάνατος Μ. Αλεξάνδρου) – 31 π.Χ.) (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης.

Στο χωριό Ωραιόκαστρο (Ρόκαστρο) του Δήμου Βοϊου ευρέθη λίθινο πατητήρι. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.- 330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Κρυόβρυση» του χωριού : Κρανίδια του Δήμου Σερβίων ευρέθη λεκανίδα. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ.-4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

567 Στην τοποθεσία «Κρυόβρυση» του χωριού : Κρανίδια του Δήμου Σερβίων ευρέθη Μυκηναϊκή κύλιξ (=ποτήρι κρασιού) Ύστερη Εποχή Χαλκού (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην πόλη των Σερβίων του Δήμου Σερβίων Ν. Κοζάνης ευρέθησαν μικρογραφική φιάλη με πόδι και κύπελλο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ.-4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην πόλη των Σερβίων του Δήμου Σερβίων Ν. Κοζάνης ευρέθη μαρμάρινος τιμητικός ενεπίγραφος βωμός. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ. –330 μ.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στη τοποθεσία «Λάβα» των Σερβίων ευρέθη διάτρητο αγγείο. Πρώιμη εποχή Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Κολιτσάκι» της πόλεως : Σέρβια του Δήμου Σερβίων απεκαλύφθη μαρμάρινο ανθρωπόμορφο ειδώλιο. Νεώτερη Νεολιθική περίοδος (4.000 π.Χ.-3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Στην τοποθεσία «Γέφυρα» της πόλεως Σερβίων ευρέθη σκύφος με πρωτογεωμετρική διακόσμηση. Εποχή Σιδήρου. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Βαρεμένοι» του χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη κύπελλο και σκύφος (=ποτήρι, κούπα). Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. – 4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη πεσός (=ωοειδής λίθος) σφενδόνας και κοχλιάριον (=μικρό κουτάλι) Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης). Ανεφέρθη πως το κοχλιάριον στα ποντιακά είναι κοχλιάρ΄ , εννοείται (–ιον)

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν όστρακα αγγείων με διακόσμηση. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη σέσουλα. Τελική/Νεώτερη Νεολιθική περίοδος. (4.000 π.Χ. –3.200 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν λεπίδα από οψιανό και λεπίδες από πυριτόλιθο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν λίθινα πελεκητά έργαλεία. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη λίθινο τριπτό εργαλείο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν σμίλες (= μαχαιρίδια, εργαλεία γλύπτου). Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη πέλεκυς. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη βαθύ ανοικτό αγγείο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθη πελεκητό αγγείο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. –4.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν χάντρες από πηλό και λίθο. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. – 5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια τοποθεσία «Βαρεμένοι» του ίδιου χωριού : Γούλες του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν πήλινα γυναικεία ειδώλια. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. – 5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Αμπέλια» του χωριού : Λεύκαρα του Δήμου Σερβίων του Ν, Κοζάνης ευρέθη μαρμάρινο γυναικείο ειδώλιο. Μέση Νεολιθική περίοδος (5.000 π.Χ. – 4.000 π.Χ). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στη θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη πήλινο ανδρικό ειδώλιο. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στη θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν ανοικτά ημισφαιρικά αγγεία. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης)

Στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του ίδιου χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη τριπτήρας. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη σμίλη. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη πέλεκυς. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επιπλέον στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη λίθινο περίαπτο (=προσαρμοσμένο). Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Ακόμη στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθη λεπίδα χαλαζία. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Προσέτι στην ίδια θέση «Παλιάμπελα» του χωριού : Ροδίτης του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν λεπίδες από πυριτόλιθο και οψιανό. Αρχαιότερη Νεολιθική περίοδος (6.000 π.Χ. –5.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Βλάχος» του χωριού : Φρούριο του Δήμου Σερβίων Ν. Κοζάνης απεκαλύφθη σιδερένια αιχμή δόρατος. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Κάμπος» του ίδιου χωριού : Φρούριο του Δήμου Σερβίων ευρέθησαν μόνωτα αγγεία. Ύστερη εποχή Χαλκού. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Επίσης στην ίδια τοποθεσία «Κάμπος» του ίδιου χωριού : Φρούριο του Δήμου Σερβίων ευρέθη κανθαρόσχημο αγγείο με αμαυρόχρωμη διακόσμηση. Ύστερη εποχή Χαλκού. (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Φαράγγι» του χωριού : Μεσσιανή του Δήμου Σερβίων ευρέθη φιάλη, πρώιμης εποχής Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.000 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στην τοποθεσία «Φαράγγι» του χωριού : Μεσσιανή του Δήμου Σερβίων ευρέθη φιάλη, Πρώιμης Εποχής Χαλκού (3.200 π.Χ.-2.500 π.Χ.). (Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης).

Στο χωριό Ελάτη του Δήμου Σερβίων ευρέθη μαρμάρινη επιτύμβια ενεπίγραφη στήλη. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.-330 μ.Χ.).

Στο χωριό Ελάτη του Δήμου Σερβίων ευρέθη μαρμάρινο δωρικό κιονόκρανο. Ρωμαϊκή Εποχή (31 π.Χ.-330 μ.Χ.).

«Οι αρτηρίες μου της καρδιάς

φέρουν ονομασία :

την μια την λένε Ελληνισμό,

την άλλη Ορθοδοξία».

Το τετράστιχό μου αυτό αποδίδει το πνεύμα, το νόημα της ύπαρξής μου. Στη ζωή μου πλειστάκις χρειάστηκε να υποστηρίξω μαχητικά και τις δύο αυτές έννοιες, και τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία, επί προκλήσεων πανταχόθεν προερχομένων : στενής ή ευρείας κλίμακος, ήπιας ή σφοδρής μορφής, μικράς ή μακράς χρονικής περιόδου, έτι δε και χρόνου ατέρμονου.

*ερευνητής-μελετητής-αναλυτής 16-2-2025