Για κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας που παράγεται από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εντός των βιομηχανικών περιοχών (ΒΙΠΕ), η συνολική προστιθέμενη αξία στην ελληνική οικονομία αυξάνεται κατά 3 ευρώ. Το παραπάνω συμπέρασμα, που περιλαμβάνεται σε μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για την επίδραση της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, είναι αν μη τι άλλο θετικό.
Το αρνητικό είναι ότι αφενός οι ΒΙΠΕ είναι μειονότητα και αφετέρου η μεγαλύτερη άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση της χώρας, αυτή των Οινοφύτων, όπου παράγεται το 35% του βιομηχανικού ΑΕΠ της Ελλάδας, θα αργήσει πολύ ακόμη, τουλάχιστον 3,5 χρόνια, για να αρχίσει να μετατρέπεται σε οργανωμένο υποδοχέα μεταποιητικών δραστηριοτήτων (ΟΥΜΕΔ). Σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες κατά την εκδήλωση παρουσίασης της μελέτης του ΙΟΒΕ ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ Αθανάσιος Ψαθάς, η προθεσμία για την υποβολή των τεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών, καθώς και για το επιχειρηματικό πλάνο, λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2021 (σημειωτέον κάποια από τα παραπάνω είναι ακόμη στη φάση της ανάθεσης), ενώ στη συνέχεια θα απαιτηθεί κάποιο διάστημα –τουλάχιστον έξι μήνες– μέχρι το αρμόδιο υπουργείο να εκδώσει την απαιτούμενη αδειοδότηση, να κυρώσει την πράξη εφαρμογής για το ρυμοτομικό σχέδιο κ.ο.κ.
Ακόμη πιο απαισιόδοξα είναι τα πράγματα σε ό,τι αφορά την άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Ανάπτυξης Νίκο Παπαθανάση, η σχετική μελέτη για τη διάγνωση στην ουσία της κατάστασης αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του επόμενου τριμήνου. Ωστόσο, η δημιουργία ΟΥΜΕΔ στην περιοχή θεωρείται ιδιαιτέρως δύσκολη, καθώς χαρακτηρίζεται από μεικτή χρήση (βιομηχανικές μονάδες, αγροτικές καλλιέργειες, αλλά και κατοικίες). O κ. Παπαθανάσης δήλωσε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 για τη μετατροπή των άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων σε ΟΥΜΕΔ και προς τούτο διερευνά τις πρακτικές που εφάρμοσαν άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, π.χ. η Γαλλία, έτσι ώστε η χρηματοδότηση αυτή να μην προσκρούει στο δίκαιο του ανταγωνισμού περί κρατικών ενισχύσεων.
Η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ διαχειρίζεται 25 ΒΙΠΕ, στις οποίες είναι εγκατεστημένες περί τις 2.200 επιχειρήσεις, εκ των οποίων, όμως, οι 600 δεν λειτουργούν. Μάλιστα, στα οικόπεδα που αυτές καταλαμβάνουν δεν μπορούν να εγκατασταθούν άλλες επιχειρήσεις, διότι τα οικόπεδα ανήκουν στις μη λειτουργούσες, τα οποία μπορεί να είναι υποθηκευμένα ή να έχουν περάσει στην κυριότητα τραπεζών σε περίπτωση που κάποια από τις παραπάνω επιχειρήσεις έχει πτωχεύσει.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, το σύνολο του κύκλου εργασιών που πραγματοποιείται εντός των εγκατεστημένων μονάδων στις ΒΙΠΕ εκτιμήθηκε σε 7,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 35% σε ΒΙΠΕ της Κεντρικής Μακεδονίας και το 15% στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Ωστόσο, το συνολικό οικονομικό αποτύπωμα της δραστηριότητας στις ΒΙΠΕ σε όρους ετήσιας ακαθάριστης αξίας παραγωγής υπολογίζεται σε 17,5 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική επίδραση της δραστηριότητας στις ΒΙΠΕ στο ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται σε 9,7 δισ. ευρώ. Στις ΒΙΠΕ εκτιμάται ότι εργάζονται περίπου 36.000 άτομα. Η συνολική συνεισφορά των παραγωγικών μονάδων στις ΒΙΠΕ, λαμβανομένων υπόψη των έμμεσων και των προκαλούμενων επιδράσεων, υπολογίζεται σε 236.000 θέσεις εργασίας, κάτι που αντιστοιχεί στο περίπου 6% της απασχόλησης στην Ελλάδα.
Το άμεσο κοινωνικό προϊόν (δημόσια έσοδα, ασφαλιστικές εισφορές, αμοιβές εργαζομένων) της δραστηριότητας στις ΒΙΠΕ φτάνει το 1,7 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική συμβολή προσεγγίζει τα 5,5 δισ. ευρώ.