Οδοιπορικό του LIFO.gr στην πόλη όπου ένας στους τρεις θανάτους προκαλείται από καρκίνο και οι άνθρωποι δεν περιμένουν τίποτα από το επίσημο κράτος
Λιγνίτης, εργοστάσια, καπνοδόχοι, τέφρα, σκόνη, αλλεργίες, αναπνευστικά προβλήματα, ρύπανση κι ένα αόριστο μέλλον. Όλα όσα συμπυκνώνουν την καθημερινότητα στην πόλη της Δυτικής Μακεδονίας, την Πτολεμαΐδα. Πρωινό Σαββάτου και ο ήλιος λάμπει πάνω από την πόλη. Έχω έρθει στην περιοχή που δίνει φως και θέρμανση σε ολόκληρη την Ελλάδα, κερδίζοντας θέσεις εργασίας αλλά πληρώνοντας βαρύ κόστος στον τομέα της υγείας. Πριν από μικρό χρονικό διάστημα έκανε τον γύρο του Διαδικτύου μια είδηση σκληρή: «Θερίζει ο καρκίνος στην Πτολεμαΐδα. Επτά στους δέκα θανάτους στην ευρύτερη περιοχή οφείλονται σε καρκίνο ή σε θρομβοεμβολική νόσο (έμφραγμα, εγκεφαλικό, πνευμονική εμβολή)». Για να φτάσεις στην Πτολεμαΐδα περνάς από τον παλιό σταθμό ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, ο οποίος έκλεισε λόγω πυρκαγιάς. Ο συγκεκριμένος σταθμός αντικαταστήθηκε από τη νέα λιγνιτική ομάδα, τον «ΑΗΣ IV», ο οποίος, σύμφωνα με τη ΔΕΗ, διαθέτει φίλτρα και περιορίζει κατά 90% τους ρύπους σε σχέση με ό,τι ίσχυε έως πρόσφατα. Όμως οι βαρύτατες συνέπειες είναι πασιφανείς. Η κίνηση στους δρόμους είναι αυξημένη και στα πλατιά πεζοδρόμια οι κάτοικοι κάνουν τα σαββατιάτικα ψώνια τους. Όλα δείχνουν να κυλούν κανονικά, αφού οι περισσότεροι είναι συνειδητοποιημένοι όσον αφορά το μέρος όπου διαμένουν. «Η ζωή εδώ είναι δύσκολη», μου είπαν αρκετοί. «Είμαστε άνθρωποι που για πολλά χρόνια μεγαλώναμε πίσω από τον ήλιο». Σε τούτη την πόλη οι κάτοικοι διακρίνονται για την ειλικρίνειά τους. Δεν διστάζουν να μιλήσουν, να εκφραστούν, να αποκαλύψουν και να συζητήσουν για την ασθένεια στης οποίας το όνομα οι περισσότεροι δεν τολμούν καν να αναφερθούν, τον καρκίνο. Σε ένα μικρό στενό στο κέντρο της Πτολεμαΐδας συνάντησα καρκινοπαθείς, οι οποίοι μου αφηγήθηκαν τις ιστορίες τους. Άνθρωποι που θυμήθηκαν το παρελθόν, ζουν το παρόν και σκέφτονται το μέλλον. Άραγε, πώς είναι να ζεις κουβαλώντας ένα τεράστιο βάρος; Αγαπούν τον τόπο τους ή θα έφευγαν, αν είχαν την δυνατότητα; Από πού αντλούν δύναμη; Τι άλλαξε στη ζωή τους; Αυτά αναρωτιόμουν καθώς πήγαινα να μιλήσω μαζί τους.
Την ίδια στιγμή, η επιστολή του αντιπεριφερειάρχη Υγείας – Πρόνοιας & Κοινωνικής Συνοχής Σταύρου Γιαννακίδη ήταν ξεκάθαρη: «Ένας στους τρεις θανάτους που σημειώνονται στην Πτολεμαΐδα προκαλείται από καρκίνο. Αυτή η εκπληκτική και συνάμα δραματική διαπίστωση έρχεται να επιβεβαιώσει με τον χειρότερο τρόπο το τίμημα που πληρώνουμε όλοι όσοι ανήκουμε στην ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με την πρόσθετη επιβάρυνση των Λιγνιτωρυχείων της ΔΕΗ. Τα κρούσματα καρκίνου είναι κατά 16% περισσότερα σε σχέση με το 1950 και ο αριθμός αυξάνεται κάθε δεκαετία με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου. Σήμερα τα κρούσματα καρκίνου φτάνουν στο 30,5%. Επιπλέον, μειώνεται ο μέσος όρος ηλικίας θανάτου στην περιοχή. Η μεγαλύτερη αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου παρατηρήθηκε στην ηλικιακή ομάδα 45-65 ετών, ενώ μικρότερη αύξηση παρατηρείται στην ομάδα άνω των 65. Ταυτόχρονα, αξίζει να επισημάνουμε ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα στη στελέχωση της Ογκολογικής Κλινικής του Μποδοσάκειου Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας, αφού πολλά από τα περιστατικά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν. Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής πιέζουν για την άμεση τοποθέτηση δύο ογκολόγων-παθολόγων καθώς και αιματολόγων, ώστε να μη χρειάζεται οι ασθενείς να καταφεύγουν στα πλησιέστερα νοσοκομεία, όπως αυτά της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων, και να ταλαιπωρούνται.