Είναι αλήθεια πωςστις απαρχές του προηγούμενου αιώνα οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής της αντάντ, αποφάσισαν να λύσουν το Ανατολικό ζήτημα, που αφορούσε στην απελευθέρωση των λαών και τον καθορισμό των νέων συνόρων . Μέσα σ’ αυτό το παζάρι της απληστίας και του κυνισμού των συμμάχων οδηγήθηκε ο ανθός του νεοσύστατου ελληνικού κράτους , εκατό χιλιάδες στρατιώτες καθώς και δυόμιση εκατομμύρια Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου, που χωρίς καμία πρόβλεψη και σχεδιασμό αφέθηκαν έρμαια στα χέρια των σφαγέων του Κεμάλ. Οι Τούρκοι ενθαρρυμένοι από την ανοχή των μεγάλων δυνάμεων μετά την γενοκτονία των Αρμενίων προετοίμασαν την εξόντωση των Ελλήνων του Πόντου, βάζοντας σε εφαρμογή το νεοτουρκικό δόγμα ΄΄μία πατρίδα, μία θρησκεία ,μία γλώσσα.΄΄ Εξ’ άλλου στον Πόντο δεν υπήρξαν ούτε σύμμαχοι ούτε ελληνικός στρατός. Η Ελλάδα δεν έστειλε ούτε έναν στρατιώτη στον Πόντο ούτε μία σφαίρα .. Στην Σμύρνη και στη Θράκη είχε στείλει 250 000 στρατό. Να γιατί στον Πόντο συντελέστηκε ένα έγκλημα χωρίς προσχήματα. Οι Πόντιοι γενοκτονήθηκαν μόνο, γιατί ήταν Έλληνες και χριστιανοί .
Ο Πόντος δεν παραχωρήθηκε στους Ρώσους αλλά δόθηκε στον Κεμάλ , γι’ αυτό η στάση των συμμάχων από το 1919 για αποστολή βοήθειας ήταν αρνητική. Ήταν έξω από τα ενδιαφέροντα των Μ.Δ. ,που επέλεξαν τοποτηρητές της Μικράς Ασίας. τους Τούρκους και όχι τους ιστορικούς λαούς της Περιοχής…
Το σχέδιο της ποντιακής γενοκτονίας επιβαιβεβαιώνεται από τις διαταγές του Κεμάλ προς το ΤοπάλΟσμάν στην Κάβζα το 1919.: Κεμάλ :ΘαυπερασπιστείςταχωριάκαιτιςπόλειςτηςΜαύρηςΘάλασσας…Διοικητήςτουτάγματοςθαείσαιεσύ . Θασουδώσουμενέουςκαιθρασείςαξιωματικούς . Μετηνπάροδοτουχρόνουθατουςκαθαρίσουμεόλους !!
ΤοπάλΟσμάν: ΄΄Μηνανησυχείτεκαθόλου,πασάμου! Θαπροσφέρωτέτοιο΄΄θυμίαμα΄΄στουςΡωμιούςτουΠόντου ,πουθαπνιγούνσαντιςσφήκεςστιςσπηλιές
Για το λόγο αυτό οι τσέπες του ΤοπάλΟσμάν δρούσαν ελεύθερα.
Φίλες και φίλοι, αποτελεί γεγονός, ότι μετά την 19η του Μάη η εξιστόρηση των σφαγών και των διώξεων είναι ζήτημα της ιστοριογραφίας, κάτι που το διαχειρίζονται γνωστοί καθηγητές, όπως οι: Φωτιάδης, Πελαγίδης, Ανθεμίδης ,Τσιρκινίδης και πολλοί άλλοι. Πρόσφατα γράφουν και νέοι ακαδημαϊκοί μη Πόντιοι, που ασχολούνται με την Γενοκτονία.
Ο εθνεγέρτης καθηγητής και μαχητής του ποντιακού ζητήματος, Νεοκλής Σαρρής, σ’ έναν ιστορικό του λόγο στην Πτολεμαΐδα το 1988 επιβεβαίωσε τα αριθμητικά όρια της γενοκτονίας λέγοντας : από τα 2,5 εκ. Ελλήνων της Μ. Ασίας σύμφωνα με την απογραφή των Οθωμανών το 1915, κατέφθασαν πρόσφυγες στην Ελλάδα περίπου 1,5 εκατομμύριο . Αν κάνετε την αφαίρεση( βροντοφώναξε) θα δείτε ότι λείπουν 900000 χιλιάδες ψυχές … Και αν αυτό δεν είναι Γενοκτονία τότε τι είναι; Φιλανθρωπία;;;
Ο ποντιακός ελληνισμός αντιστάθηκε με τα λιγοστά μέσα που διέθετε στους τσέτες σφαγείς του . Οι πόντιοι αντάρτες ορεσίβιοι κτηνοτρόφοι ανυπότακτοι πολεμιστές των ποντιακών Άλπεων οργανώθηκαν σε μια αυτόνομη άμυνα υπεράσπισης της ύπαρξής τους. Αυτός ήταν ίσως ο μοναδικός λόγος της σωτηρίας τους. Οι Τούρκοι εκδικήθηκαν τα απροστάτευτα γυναικόπαιδα θεωρώντας τα γραμμές στήριξης των ανταρτών. Τα εκτόπισαν και πυρπόλησαν τα χωριά τους, αντιγράφοντας τις μογγολικές βαρβαρότητες . Είναι λάθος να πιστεύουμε πως τους δίδαξαν οι Γερμανοί σύμμαχοί τους. Μάλλον αυτοί ήταν οι δάσκαλοι των Ναζιστών.
Οι λόγοι εξόντωσης ήταν η εθνική και θρησκευτική τους ταυτότητα. Μια ταυτότητα, που κατά τον Φαλμεράγιερ προσδιορίζεται στον 12 π.χ. αιώνα.
Όταν μιλάμε για ταυτότητες σήμερα το συνειδησιακό φορτίο για μας τους γενοκτονημένους αποκτά διαστάσεις ηθικές . Η ποντιακή ταυτότητα διαμορφώθηκε για 250 χρόνια στην αυτοκρατορία των Κομνηνών όπου και ολοκληρώθηκε ενοποιητικά και αδιάληπτα, έτσι όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Η Τραπεζούντα ήταν η μήτρα και πατέρας ο Παρυάδρης. Τα περιγράφει με σαφήνεια ο Σάββας Ιωαννίδης και ο Π. Τριανταφυλλίδης. Σε κανέναν πολιτισμό δεν παρατηρείται παρόμοια ομοιογένεια. Οι χοροί ,η μουσική ,το ακριτικό έπος, η ενδυμασία ήταν τα στοιχεία της και ο ορισμός της με τις λέξεις ΄΄Ρωμαίοι είμες.΄΄
Ο τουρκισμός υπήρξε τόσο απεχθής, ώστε οι πόντιοι πρόσφυγες δεν είχαν το τσιφτετέλι στην κουλτούρα τους, το υιοθέτησαν εδώ.
Το πρώτο πράγμα που χτύπησαν οι παγκοσμιοποιημένες λογικές ήταν η ποντιακή ταυτότητα. Γι’ αυτό οι Πόντιοι τραντέλλενοι ,τριάντα φορές Έλληνες, έπρεπε να χορέψουν τους εθνικούς χορούς της Τουρκίας Χαλάϊ και Κιόρογλου και να φορέσουν το φέσι και τη βράκα, τις κόκκινες και λαχανί ζίπκες. Και το χειρότερο, ο Πόντος να παρουσιαστεί ως μία πολυεθνική πολιτιστική ενότητα. Οι Τούρκοι στην Τραπεζούντα δεν αλλοίωσαν την ποντιακή ταυτότητα, τη σέβονται. Τους χορούς τους λένε χορόν .
Η πρότασή τους στην UNESCO για τον πυρρίχιο χορό έγινε με τις ελληνικές ονομασίες του: χορός Ατσααπάτ (Χορός των Πλατάνων και Σικ Σερρα.) Εμείς τον προτείναμε και με την ονομασία Λάζικον . Είναι γνωστό ότι οι Λαζοί δεν χόρευαν τον Σέρα. Ο Τοπάλ -Οσμάν ήταν Λαζός. Τα συμπεράσματα δικά σας. <<Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης δήλωσε για το ζήτημα αυτό.:΄΄ <<Είναι πλέον σήμερα βέβαιο, ότι οι Πόντιοι δεν χορεύουνε ποντιακά. Φορούν άσχημες στολές, που δεν έχουν καμιά σχέση με την ποντιακή παράδοση και ταυτότητα.>>
Η Τουρκία φέτος ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 100 χρόνια από τη συνθήκη της Λοζάνης και της ίδρυσης της τουρκικής Δημοκρατίας. Πέρασαν όμως εκατό χρόνια από τον εθνικό όρκο των Τούρκων (Μισάκ ε Μιλί), έναν όρκο, που διεκδικεί τα πρώην εδάφη της οθωμανικής αυτοκρατορίας μεταξύ αυτών Θεσσαλονίκη, Θράκη, νησιά και Κύπρο.
Βέβαια η υλοποίηση αυτού του όρκου προσκρούει στην ιστορική αφύπνιση και το δικαίωμα όλων των προσφύγων να μην ξαναζήσουν νέες γενοκτονίες και ξεριζωμούς.
Η γενεσιουργός περίοδος των μεγάλων μορφωτικών αναζητήσεων για μας τους Πόντιους διατυπώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μιας δεκαετίας αφύπνισης της εθνικής μνήμης και των εθνικών ιδεών, που επιρεάζονταν από τη νέα εθνική καταστροφή, που την ονόμασαν κυπριακό ζήτημα. Σ΄αυτό το κλίμα αναδεικνύεται το ποντιακό ζήτημα ως μέρος του Ανατολικού ζητήματος.Ένα ζήτημα που οι γεωπολιτικές συνθήκες και η επικράτηση μιας ηγεμονικής πολιτικής αντίληψης για το έθνος- κράτος αντιμετώπιζε τον ποντιακό λαό ως αφομοιώσιμη αδύναμη κοινωνική μάζα. (Τους λόγους αυτής της συμπεριφοράς τις αναλύει ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης στο βιβλίο του ΄΄ Το Ποντιακό Ζήτημα Σήμερα΄΄
Όσο το ελλαδικό κράτος αποδυνάμωνε την ποντιακή ταυτότητα άλλο τόσο ενδυνάμωνε την οργή ενός μέρους της ποντιακής διανόησης, που εκφράζονταν κύρια μέσα από βιβλία ιστορικά της δεκαετίας 1970-80.( Πάντα πίστευα, πως το ταξίδι ενός βιβλίου αποτελεί αφετηρία μιας αφύπνισης..)
Η Πτολεμαΐδα ως βιομηχανικό κέντρο βρίσκονταν σε μια αστική και μορφωτική μετάβαση. Αυτήν την περίοδο ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ένας διανοούμενος πολιτικός μέλος της ΄΄ Διεθνούς ένωσης για τα δικαιώματα και την απελευθέρωση των Λαών΄΄ υπερασπιζόταν το Κουρδικό, Αρμένικο και Κυπριακό ζήτημα. Θυμάμαι πως την άνοιξη του 1986 μας έστειλε 100 βιβλία του κουρδικού κινήματος, που τα πουλήσαμε για να ενισχύσουμε τον αγώνα των Κούρδων. ( Ήταν η περίοδος, που διαπίστωσε το μεγάλο κενό μνήμης και την ανάγκη ανάδειξης των ιστορικών δικαίων του δικού του λαού, του ποντιακού )
Ακολούθησαν κοινές συσκέψεις στην Αθήνα την άνοιξη του 1996 με τους προέδρους του Ποντιακού Συλλόγου ΑΡΓΩ Καλλιθέας, Χριστόφορου Σοφιανίδη και του προέδρου της Ευξείνου λέσχης Πτολεμαΐδας, Ευθύμη Ευθυμιάδη, οι οποίοι αποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τις ιδέες του. Και συνέταξαν το πρώτο ΄΄κείμενο ανακοίνωση΄΄ για την Ποντιακή Γενοκτονία. Τον Αύγουστο του 1986 στην Αθήνα και τον Σεπτέμβρη στην Πτολεμαΐδα: έγιναν οι πρώτες εκδηλώσεις για τη διεκδίκηση της ποντιακής γενοκτονίας και του ποντιακού ζητήματος με όλες τις πτυχές του.
Στην πρωτοπορία αυτή των αγώνων συμμετείχαν φίλοι και συνάδελφοι από τα εργοτάξια της ΔΕΗ με ενθουσιασμό, συνείδηση και πάθος .Αργότερα ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ομολόγησε, πως ο σπόρος της Ποντιακής Γενοκτονίας έπεσε στην πλατεία της Πτολεμαΐδας. Την αναφορά την κάνω για έναν και μόνο λόγο, για να αποφευχθούν οποιεσδήποτε ιστορικές αναλήθειες για ένα θέμα τόσο σημαντικό.
H επάνοδος των Ποντίων στην ιστορία γίνεται μέσα σ’ ένα ψυχροπολεμικό κλίμα, όπου τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα ιδιαίτερα της Λατινικής Αμερικής βρίσκονται σε έξαρση . Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ως μέλος αυτού του παγκόσμιου οργανισμού ειρήνης και ελευθερίας ανώτερης και αυτής του ΟΗΕ, βαθύς γνώστης της ιστορίας των Λαών της ανατολικής Μεσογείου με την πρότασή του επαναφέρει το ποντιακό ζήτημα στην ιστορία και την απελευθέρωση.
Είναι γεγονός ,πως στην οικονομία και την πολιτική τίποτα δεν χαρίζεται , όλα κατακτιόνται. Στην περίπτωση της ποντιακής Γενοκτονίας αποφεύγεται συστηματικά η περίοδος των μακρόχρονων και πολυμέτωπων αγώνων, που μεθόδευσε οργάνωσε και εξέφρασε ένα μεγάλο κομμάτι ποντίων ιστορικών, πολιτικών και συνδικαλιστικών στελεχών της ΄β και ΄γ ποντιακής γενιάς.
Είναι σαν να μιλάμε για την ελληνική επανάσταση του 1821, αποσιωπώντας τους Υψηλάντη, Κολοκοτρώνη και άλλους αγωνιστές.
Καταγράφεται ακόμα στην εξιστόρηση των γεγονότων μία ιδιοτελής προσέγγιση με υπερβολές και διαστρεβλώσεις, που αλλοιώνουν την ιστορική Αλήθεια. Για όλα αυτά θα μπορούσαμε να ανοίξουμε έναν διάλογο, γιατί τα θεωρώ πολύ σημαντικά ως γεγονότα μιας ανθρωπογεωγραφίας, που συγκροτούν ένα κεφάλαιο ανάτασης για τον ποντιακό Ελληνισμό.
Εν συντομία εμπνευστής της ιδέας για την διεκδίκηση της Γενοκτονίας είναι ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ,ενώ της ημέρας Μνήμης ο Νεοκλής Σαρρής σύμφωνα με δήλωσή του.
Ο φορέας, που διεκδίκησε την αναγνώριση είναι η Εύξεινος Λέσχη Πτολεμαΐδας και ο σύλλογος Αργώ Καλλιθέας ,που ενσάρκωσαν τις ιδέες του Μιχάλη Χαραλαμπίδη. Η Εύξεινος λέσχη με απόφασή της τον Σεπτέμβρη του 1986 οργάνωσε διήμερες αγωνιστικές εκδηλώσεις που είχαν όλα τα πολιτικά χαρακτηριστικά των κομματικών νεολαιών της εποχής, όπως αφίσες ,ανακοινώσεις, πανό, πλακάτ, συνθήματα ,όπως ( Πόντος Δικαίωμα στη Μνήμη, 62 χρόνια προσφυγιάς αλλοτρίωσης και σιωπής, Να αναγνωριστεί η Γενοκτονία των ποντίων, Κεμαλ Πασά σφαγέα των Λαών ,Από την Γενοκτονία στην Αναγέννηση , Λαός χωρίς Μνήμη έθνος χωρίς Ταυτότητα, Να διαμορφώσουμε την Ιδεολογία μας.) Προβολή διαφανειών ,κεντρικές ομιλίες από τους Μιχάλη Χαραλαμπίδη , Περικλή Ροδάκη , Νεοκλή Σαρρή, Χρήστο Κηπουρό. Συσκέψεις με τις ποντιακές οργανώσεις υπό την αιγίδα της ΠΕΠΣ. Η πρώτη σύσκεψη έγινε στις 20 Σεπτεμβρίου στον Δήμο Πτολεμαΐδας με 13 ποντιακούς συλλόγους στην οποία ο Χαραλαμπίδης ανέλυσε και παρουσίασε το οργανωτικό πλαίσιο διεκδίκησης και αγώνα. Ένας σχεδιασμός, που προϋπόθετε την ενότητα των ποντιακών συλλόγων σε μία ιστορική και ιδεολογική σύγκληση. Πρότεινε την πραγματοποίηση αντίστοιχων εκδηλώσεων μνήμης σε όλους τους συλλόγους, τη συνεργασία με αντίστοιχα κινήματα λαών και ομάδων και κάλεσε την ακαδημαϊκή κοινότητα σε σύμπλευση για την διεκδίκηση της γενοκτονίας..
Συμφωνήθηκε επίσης το εκκολαπτόμενο τότε ποντιακό κίνημα να παραμείνει ακομμάτιστο και να δράσει αυτόνομα στηριζόμενο στο λαό ,που υπέστη το έγκλημα.
Μετά από 31 χρόνια ψήφισης της 19ης του Μάη μπορώ να ισχυριστώ, πως ο κυριότερος λόγος αυτής της επιτυχίας οφείλεται στις μεγαλειώδεις πορείες . Επιβάλλονταν εμείς οι Πόντιοι να μάθουμε να κάνουμε πορείες, για ένα δικό μας καθαρά ζήτημα. Την ίδια περίοδο που εξελίσσονταν το κίνημα εντάχθηκαν σε αυτό πολλοί πρόσφυγες από την πρώην ΕΣΣΔ. Που αποτέλεσε μια ενδυνάμωση στην προσπάθειά μας.
Το ιστορικά και πολιτικά ντοκουμέντα παρουσιάζονταν σε 70 θεματικά ταμπλό: ΄΄ από την γενοκτονία, το αντάρτικο, Πόντιοι στην ΕΣΣΔ, Πόντιοι στην Ελλάδα, Ρωμιοί του Πόντου και την ιστορία των λαών της Μικράς Ασίας. Αυτά τα ταμπλό δίκην ανοιχτού πανεπιστημίου μεταφέρονταν σε πλατείες με παράλληλες εκδηλώσεις σε όλη την Μακεδονία. Την ίδια περίοδο, το 1989 , γράφονται και τα τραγούδια της γενοκτονίας με τον Βασίλη Μιχαηλίδη με τον τίτλο ΄΄ΠΟΝΤΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ΄΄ Ένα μουσικό έργο αναγκαίο για την κινηματική έμπνευση των εκδηλώσεων. Τα κείμενα και η μουσική ήταν αγωνιστικές επάρσεις υπεράσπισης της ιστορικής αλήθειας, που αναδύονταν μέσα από το πολιτικό και ηθικό συμπέρασμα του νόμου περί Γενοκτονιών.
Το τραγούδι΄΄ Είχα πατρίδαν και θέλω πατρίδαν΄΄ εμπεριείχε το πολιτικό προκείμενο του νόμου περί Γενοκτονιών, που υποχρεώνει τον θύτη πέραν των άλλων να επανακαθορίσει και την παραχώρηση εδαφικής και πολιτιστικής επανόρθωσης..
Πολλές φορές μπαίνει το ερώτημα: μα θα πάμε να ζήσουμε στον Πόντο; Η απάντηση βρίσκεται στην διερμηνεία του όρου περί γενοκτονιών. Η απελευθέρωση της Τραπεζούντας από τον κεμαλικό φασισμό είναι από μόνη της μια επανακατοίκιση και επαναφορά της Τραπεζούντας σ’ ένα μορφωτικό κέντρο του Ευξείνου Πόντου. Η Τραπεζούντα ποτέ δεν ήταν ούτε Ισλαμική ούτε τουρκική. Υπήρξε μια ΄΄Ελληνίδα΄΄ πόλη, όπως μας την περιγράφει ο Ξενοφώντας.
Το Ποντιακό κίνημα ευτύχησε ακόμη, γιατί εξελίχθηκε κάτω από την διανοητική υπεροχή του΄΄ Κέντρου Ποντιακών Μελετών΄΄ που ενέπνευσε και κινητοποίησε τις αστικές και περιφερειακές ποντιακές οργανώσεις. Σταδιακά οι ποντιακοί σύλλογοι της Βέροιας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας ,της Δράμας ,της Καστοριάς στρατεύονται στην μεγάλη ιδέα. Είναι η περίοδος της αναγέννησης των ποντιακών οργανώσεων και του μετασχηματισμού τους από χοροδιδασκαλεία σε σχολεία καλλιέργειας ταυτοτικών συνειδήσεων..
Το 1990 μεταφέραμε τις αγωνιστικές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη με στόχο να διευρυνθεί ο πολιτικός αντίκτυπος και η επιρροή τους στην πολιτική ελίτ της χώρας. Τον ίδιο χρόνο ιδρύθηκε η ΕΠΟΝΕ ( Ένωση Ποντιακής Νεολαίας Ελλάδος). Ένα νεολαιίστικο όργανο, που κινητοποίησε τους νέους και τις νέες στον αγώνα επανάκτησης της μνήμης.
Αυτό το ποντιακό κίνημα γεννήθηκε τον Σεπτέμβρη του 1986 στην Πτολεμαΐδα και έδρασε κινηματικά μέχρι και το 1993 με μια μεγαλειώδη πορεία 20.000 διαδηλωτών προς το τουρκικό προξενείο. Όλα αυτά έγιναν σε μια περίοδο, όπου οι απόψεις των κομμάτων για τα ζητήματα των λαών ήταν εχθρικές. Για πρώτη φορά ΄΄ο απελευθερωτής΄΄, ο πατέρας των Τούρκων αποκαθηλώνονταν στα μάτια των κεμαλιστών Τούρκων και Ελλήνων. Το κάψιμο του Κεμάλ ενώπιων των Τούρκων πρακτόρων του προξενείου υπήρξε η απελευθέρωση των Ελλήνων από μια φασιστική ιδεολογία θανάτου ..Από τα Μ.Μ.Ε. το κανάλι mega παρεμπιπτόντως παραβρέθηκε και δημοσίευσε την πυρπόληση του Κεμάλ.
Ο στόχος επιτεύχθηκε … το ποντιακό έμπαινε στην πολιτική συζήτηση. Μετά από έναν χρόνο η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε στις 24 Φεβρουαρίου του 1994 το νόμο, που όριζε την19η του Μάη, ως ημέρα μνήμης αναγνώρισης της Ποντιακής Γενοκτονίας.΄΄
Είναι αλήθεια πως στην δεκαετία αυτή, όσοι από εμάς στρατευθήκαμε σ’ αυτή τη ζώνη των κινητοποιήσεων, γνωρίζαμε, ότι κινούμασταν σε μια εμπόλεμη και επικίνδυνη ζώνη..΄΄ Η τουρκική ΜΙΤ το 1991 ήταν παρούσα στις εκδηλώσεις λόγω επίσκεψης κάποιου τούρκου υπουργού. Είχε ανακοινώσει απειλές κατά της ζωής του Χαραλαμπίδη, του Λυσσαρίδη και είχε εκτελέσει ήδη τον Θεόφιλο Γεωργιάδη στην Κύπρο.
Επίσης την ίδια περίοδο η τουρκική ΜΙΤ χαρακτήρισε τις Ποντιακούς Συλλόγους ΄΄ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΄΄ σε μία προσπάθεια να διασύρει το φιλειρηνικό ποντιακό χώρο και να απειλήσει άμεσα τα στελέχη του.
Ψήφιση από την Βουλή 24 Φεβρουαρίου του 1994
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου φτάσαμε σε αυτό που θεωρούνταν αδύνατο, στην αναγνώριση της Γενοκτονίας.! Ο ορισμός της 19ης Μαΐου ήταν ταυτόχρονα μια γεωπολιτική και γεωπολιτιστική απελευθέρωση σ’ ένα υφέρπον ρατσιστικό περιβάλλον των ανεκδότων και της αμφισβήτησης. Κάποιοι χαρακτήρισαν το ψήφισμα ότι ήταν ό,τι καλύτερο έκανε η μεταπολίτευση.
Η τεκμηρίωση της Γενοκτονίας στον Πόντο είναι αδιαμφησβήτητη ιστορικά και ηθικά, γιατί εκείνη την περίοδο δεν υπήρξε ούτε ένας στρατιώτης στον Πόντο. Ο Πόντος δεν εντάχθηκε ποτέ στις εμπόλεμες ζώνες του Μικρασιατικού πολέμου . Η γενοκτονία των Ποντίων δεν είχε κανένα ηθικό και πολιτικό έρεισμα, ήταν καθαρά μια γενοκτονία πρόληψης.
Γι’ αυτό όλοι εμείς που εκφράζουμε την δεύτερη και τρίτη προσφυγική γενιά με την επαναφορά του ποντιακού ζητήματος στο προσκήνιο του παγκόσμιου διαλόγου γελοιοποιήσαμε τους Κεμαλολάγνους του χθες και τους οθωμανολάγνους του σήμερα. Οι πόντιοι πολιτικοί μίλησαν από το 1988 για τα διχοτομικά σχέδια της Τουρκίας στο Αιγαίο. Εκδώσαμε μάλιστα και την γνωστή αφίσα <<ΓηνΙωνίανεδώσαμε, Ύδωρ Αιγαίου δεν θα δώσουμε΄΄Η Τουρκία είναι μια βαθιά ισλαμοποιημένη κοινωνία, απρόθυμη να αποδεχθεί τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αυτό αποκαλύπτεται από το δόγμα της για ισλαμοποίηση της Ευρώπης. Η ελληνική εξωτερική πολιτική στηρίχθηκε μονοδιάστατά στον εξευρωπαϊσμό της Τουρκίας. Αυτή η παραδοχή προϋποθέτει την μεταμέλεια και την αναγνώριση των γενοκτονιών. Αυτό το απαιτήσαμε στο ΄β και Γ΄ συνέδριο.
Η απαρχή της απελευθέρωσης των λαών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η 19η του Μάη . Γι’ αυτό όλοι οι λαοί της περιοχής και η Ευρώπη κατανόησαν το αίτημά μας. Αυτό πρέπει να κατανοήσει και η Ελλάδα . Ο τουρκισμός επιτίθεται, όσο εσύ αμύνεσαι. Αν η Ελλάδα προκαθόριζε για το ποντιακό μια πολιτική εθνική, ευρωπαϊκή και ανθρωπιστική, οι Ρωμιοί της Τραπεζούντας θα είχαν έναν σύμμαχο γεωπολιτισμικό. Τώρα παραμένουν απροστάτευτοι.
Είναι λυπηρό σήμερα μετά από δύο παγκόσμια ποντιακά συνέδρια Αναγνώρισης της ποντιακής γενοκτονίας από επιστημονικούς πανεπιστημιακούς φορείς από μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη, όλους τους δήμους της Νέας Υόρκης, το Αυστραλιανό Κοινοβούλιο και το Σουηδικό σε μια περίοδο που η Αρμενική Γενοκτονία αναγνωρίζεται διεθνώς και την θέση της διαφαίνεται πως θα πάρουν οι γενοκτονία των Ποντίων και Ασσυρίων να προτείνεται κάτι αόριστο και ασαφές. Γενοκτονία των χριστιανικών λαών, αλήθεια ποιος θα είναι ο καταγγέλλων θα είναι συλλογικές κυβερνήσεις και πως θα στοιχειοθετεί νομικά αυτό.
Υπάρχουν πολλά ερωτήματα, που θα πρέπει να απαντηθούν:
Η παραπομπή στον αόριστο και γενικευμένο όρο χωρίς καταγγέλλοντα θα πρέπει να μας ανησυχήσει όλους και να σκεφθούμε, μήπως όλη αυτή η μεθόδευση χωρίς την αποδοχή των ποντιακών οργανώσεων, αποτελεί έναν έντεχνο αλλά αποτελεσματικό τρόπο να απαλλαγεί το πολιτικό σύστημα της Χώρας από ένα ζήτημα, που το ψήφισε μεν πιεζόμενο, αλλά ποτέ δεν το υπηρέτησε ούτε το ενέταξε στην διπλωματία..
Είναι πεποίθησή μου, ότι το ρατσιστικό κράτος ΄΄Τουρκία΄΄ που είναι έτοιμο να γενοκτονήσει τον Κουρδικό λαό και τους άλλους, αν διεκδικήσουν την ταυτότητά τους, δεν θέλει μπροστά του εμπόδια . Η πρόθυμη ενδοτική και κατευναστική πολιτική του ελληνικού κράτους που ξεκινάει από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα νομίζω πως δεν θα υπερασπιστεί τα δίκαια του ποντιακού λαού και θα τον συμπεριφερθεί, όπως ο Βενιζέλος και ο Γούναρης το 1919-1923.
Αναθεώρηση της Ποντιακής Γενοκτονίας..
Η πρώτη αμφισβήτηση της ποντιακής Γενοκτονίας προέκυψε στο παγκόσμιο συμβούλιο του ΣΑΕ στο Βελίδειο της Θεσσαλονίκης στις 8 Δεκεμβρίου του 1995 . Πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι της απόφασης της Βουλής το παγκόσμιο συμβούλιο του ελληνισμού εκπροσωπούμενο στο μεγαλύτερο μέρος του από ποντίους ομογενείς αρνήθηκε να συμπεριλάβει στο ψήφισμά του τον όρο για την διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. Το επισημαίνω γιατί ήμασταν παρόντες με το φίλο και συναθλητή Στέφανο Στεφανίδη . Αμέσως γράψαμε μία καταγγελία , τη διανείμαμε στους σύνεδρους και καταφέραμε να περάσει στο ψήφισμα. Ένας από τους υποτιθέμενους στόχους του ΣΑΕ ήταν η υπεράσπιση του πολιτισμού ,της γλώσσας και της ιστορικής μνήμης.
Η δεύτερη αμφισβήτηση εκφράζεται από το υπουργείο εξωτερικών της Τουρκίας δια μέσου της πρεσβείας του στην Αθήνα και του προξενείου του στην Θεσσαλονίκη. Από την πρώτη στιγμή της ποντιακής διεκδίκησης παρακολουθεί το ζήτημα και προβαίνει σε ωμές παρεμβάσεις, που υποκρύπτουν πάντα απειλές και υπερβολικές προσεγγίσεις.
Μόλις το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε το νόμο για την 19η Μαΐου, το υπουργείο εξωτερικών της Τουρκίας ανάρτησε μία δέσμη συμπερασμάτων και έμμεσων απειλών λέγοντας τα εξής:
Με την 19η Μαΐου η Ελλάδα επιδιώκει
1ον Την αποσταθεροποίηση της Τουρκίας. 2ον στοχεύει να πλήξει την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας.
3ον Να αμαυρώσει την εικόνα του Μουσταφά Κεμάλ.
4ον να παραπλανήσει την Παγκόσμια κοινότητα, ότι η Τουρκία είναι ρατσιστικό κράτος
5ον Να ενθαρρύνει τα τουρκικά αισθήματα των λεγομένων ΄΄Ελλήνων του Πόντου,,
6ον Να εκδιώξει τους Τούρκους της Θράκης.
Μετά τις απειλητικές θέσεις της Τουρκίας το ελληνικό πολιτικό σύστημα στα πλαίσια του κατευνασμού αυτοαναιρείται και διαφοροποιεί τη στάση του εκδηλώνοντας τα φοβικά του σύνδρομα με διαδοχικές δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων, που στρέφονται κατά της Ποντιακής Γενοκτονίας ,που οι ίδιοι ψήφισαν ομόφωνα στις 24 Φεβρουαρίου του 1994.
Μόλις πέρση οι Τούρκοι συνέχισαν τις απειλές σε όσους πολιτικούς πηγαίνουν στις εκδηλώσεις της 19ης Μαΐου λέγοντας: Επίσης υπάρχουν μαρτυρίες για συμμέτοχή υψηλόβαθμων Ελλήνων πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων στις ΄΄ΠΟΝΤΙΑΚΕΣ΄΄ δραστηριότητες. Αυτή η στάση είναι ασυμβίβαστη με τις καλές σχέσεις γειτονίας.
Η πρόσφατη επίθεση Τσαβούσογλου στον Μπάιντεν χαρακτηρίζοντάς τον : : ΄΄ Τσαρλατάνο, καιροσκόπο και διαστρεβλωτή της Ιστορίας..΄΄φανερώνουν την καθολική τους άρνηση να αποδεχθούν στο ελάχιστο τις ευθύνες τους.
Τα πολιτικά κόμματα αμέσως μετά την ψήφιση δεν ενέταξαν στο πρόγραμμά τους ζητήματα ιστορικής και μνημονικής δικαίωσης. Απέφυγαν επιμελώς να εντάξουν στην ατζέντα του υπουργείου εξωτερικών ζητήματα, όπως η Γενοκτονία που έθιγε και εκνεύριζε το θηρίο Τουρκία.
Απεναντίας σε κάθε επίσκεψη στην Τουρκία αν προσκυνούσαν τον σφαγέα Κεμάλ και εξέφραζαν τον θαυμασμό και το δέος, που ένιωθαν γι’ αυτόν. (επισκέφθηκα το σπίτι του Ατατούρκ και συγκινήθηκα πολύ…) Είναι χαρακτηριστική η ομιλία υπουργού στα εγκαίνια μνημείου της 19ης Μάη χωρίς να κάνει αναφορά στον όρο Ποντιακή Γενοκτονία. (2000 Θέρμη Βενιζέλος)
Η πολιτική απέναντι στην ιστορία και την εθνική μνήμη δεν επιτρέπεται να κάνει υπαναχωρήσεις Τα προσκυνήματα στο μαυσωλείο του Κεμάλ υπήρξαν ο ορισμός της αυτοπαραίτησης των κομμάτων από την ηθική στήριξη της 19ης του Μάη.
Οι πολιτικές αμφισβητήσεις της Ποντιακής γενοκτονίας επανέρχονται με σκοπό να δικαιώσουν παλιές ιδεολογικές αντιλήψεις και προσεγγίσεις ενός φιλοτουρκισμού, που προϋποθέτει την πλήρη ηθική υποταγή στην ιστορική αλήθεια.
Οι νέες γενιές των Ποντίων είναι ευαίσθητες, έχουν αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό . Η μνήμη των νεκρών τους είναι πάνω από τα κόμματα. Έτσι εξηγούνται οι μαζικές κινητοποιήσεις μετά την προσπάθεια προσβολής της Ημέρας μνήμης με την συναυλία του Ρουβά στα κατεχόμενα την 19η Μαΐου. Παρόμοιο σενάριο το 2000 με την παρουσία των τουρκικών αεροπλάνων την ιερή ημέρα της 19η Μαΐου. Παρόμοιες ενέργειες έγιναν την ίδια ημέρα και με την κρατική ορχήστρα της Τουρκίας στην Ελλάδα.
Με αυτές τις ενέργειες οι πολιτικές ελίτ της χώρας, υποταγμένες σε γεωπολιτικά δόγματα και ισορροπίες, πολλές φορές βρίσκονται ανακόλουθες με την Ιστορία και τους λαούς.
Αγαπητοί πατριώτες, την μεγάλη επιτυχία της γενιάς μας στο πεδίο της διεκδίκησης οι πολιτικοί δεν την πίστεψαν ποτέ ,δεν την κατανόησαν, γι’ αυτούς υπήρξε ένα ενοχλητικό κεφάλαιο στην πολιτική προσέγγισης με την Τουρκία, κεφάλαιο έξω από την πολιτική του κατευνασμού και της υπαναχώρησης. Ούτε βέβαια και οι νατοϊκές λογικές με το δόγμα ΄΄βρείτε τα΄΄ την αποδέχτηκαν .
Η 19η του Μάη στηρίχθηκε υποκριτικά από το πολιτικό σύστημα μόνο στις επετειακές εκδηλώσεις στο εσωτερικό της χώρας με στόχο την εκτόνωση του ποντιακού θυμικού.
Αυτή η πρακτική αμφισβήτησης πολλές φορές έγινε ασχήμια και βαρβαρότητα, μια κομματική πονηρία, που υποδείκνυε τις πρόθυμες πένες των Ποντίων να ρίξουν τα τείχη από τα μέσα..
Πανεπιστημιακά Ιδρύματα όπως το ΕΛΙΑΜΕΠ στήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκά και παγκόσμια κέντρα για να συγκαλύψει τις νέες και παλιές εθνικές υπαναχωρήσεις μπροστά στην επίλυση του νέου Ανατολικού ζητήματος.
Η Τουρκία είναι περισσότερο από ποτέ ασθενής και αδύναμη. Το απάνθρωπο και ανελεύθερο κεμαλικό μόρφωμα κρύφτηκε αυτή την φορά στην μήτρα του Ισλαμισμού. Οι ανιστόρητες και κατευθυνόμενες πένες που χαρακτηρίζουν τον Ερτογάν ισλαμιστή, κάνουν λάθος γιατί ο Ερτογάν είναι Κεμαλο-Ισλαμιστής όπως και ο Κεμάλ ήταν παιδί του ισλαμισμού. Στην πορεία θα διαπιστώσουμε με ποιο ΄΄καπέλο΄΄ θα συνεχίσει την πολιτική των γενοκτονιών γιατί είναι βέβαιο , ότι η γενοκτονία στην Τουρκία υφίσταται σε όλα τα επίπεδα και σήμερα.
Ο νέος σουλτάνος με τους γκρίζους λύκους έχει επιβάλει μια παρακρατική τρομοκρατία στους λαούς. Οι Πόντιοι μουσουλμάνοι αφυπνίζονται και διαφοροποιούνται από την ιδεολογία του Τουρκισμού.
Το τρομοκρατημένο καθεστώς Ερτογάν απαγορεύει στους προέδρους των συλλόγων μας να επισκέπτονται την Τουρκία. Αυτό είναι το δεύτερο πεδίο σκέψης και ευθύνης της 19ης του Μάη. Οι διωκόμενοι αδελφοί μας στον Πόντο είναι η εκδίκηση του ανθρωπισμού, η νίκη των ιδεών στο σκοτάδι των εξισλαμισμών, η νίκη του πολιτισμού και του Ουμανισμού .
Το αδύναμο πολιτικό σύστημα της χώρας δεν τόλμησε να προτάξει κανένα αίτημά μας ούτε την Γενοκτονία, ούτε τα δικαιώματα των εξισλαμισμένων αδελφών μας. Δεν συγκινήθηκαν ούτε από την καθαρότητα της ομηρικής γλώσσας, που συντυχαίνουν . Το φράγμα της σιωπής και της τουρκο- λαγνείας έσπασε με τις διαδικτυακές φιλίες και συνομιλίες. Οι Πόντιοι της Ελλάδας ταξιδεύουν με τα μάτια των αδελφών τους καθημερινά στις καταπράσινες πλαγιές του Παρυάδρη. Ο Κεμάλ όχι μόνο δεν μας ΄΄ξεπάστρεψε΄΄ αλλά περικυκλώθηκε και πάλι από τους αργοναύτες του Καράντενιζ.
Εμείς οι Πόντιοι κάθε 19η του Μάη ρωτάμε ευθέως όλους αυτούς τους πολιτικούς και τους διπλωμάτες, όταν συναντιόνται με τους γκρίζους λύκους γιατί δεν απαιτούν να γίνει στο πανεπιστήμιο της Τραπεζούντας μια έδρα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού. Να αναγνωριστεί από το τουρκικό κράτος η Ρωμαίικη μουσουλμανική μειονότητα.
Είμαι βέβαιος ότι ο ποντιακός ελληνισμός στην Ελλάδα και τη διασπορά στη δύσκολη αυτή συγκυρία, όπου ο λύκος βρυχάται θα πρέπει να ηγηθεί μιας νέας εθνικής πατριωτικής και παραγωγικής πρωτοπορίας, χρησιμοποιώντας το υπερόπλο των Ποντίων, που δεν είναι άλλο από τις ποντιακές οργανώσεις του, ένα παγκόσμιο ανθρωπογεωγραφικό και ομοιογενές δίκτυο παραγωγής πολιτισμού εθνικής αυτογνωσίας και παραγωγικής ανθρώπινων ιδεών και αξιών . Ένα λόμπι που επιβάλλεται να εκφραστεί δυναμικά μέσα από ένα παγκόσμιο συμβουλευτικό όργανο, που επιβάλλεται να συγκροτείται από την πολιτική και μορφωτική ελίτ των Ποντίων…
Φίλες και φίλοι, η νέα αναγέννηση ένα σύνθημα που χρησιμοποιήσαμε και ήταν απελευθερωτικό, γιατί δεν έδραζε μόνο στον πόνο και στο κλάμα σε ό,τι αφορά το πρώτο σκέλος της αναγέννησης κατακτήθηκε από τους γονείς μας οι οποίοι έκαναν το μεγάλο θαύμα, αυτό που σκιαγραφεί τόσο μεστά ο φίλος και συμπατριώτης σας Στάθης Πελαγίδης στο βιβλίο του ΄΄ Η αποκατάσταση των προσφύγων στη Δυτική Μακεδονία. ΄΄
Το δεύτερο πρόσταγμα της Ποντιακής Αναγέννησης δεν είναι άλλο από την εμμονή μας στην υπεράσπιση της ΄΄ποντιακής Γενοκτονίας΄΄ μιας γενοκτονίας ηθικής και φυσικής, που συνεχίζεται για 100 χρόνια από την συνθήκη ντροπή του αιώνα, τη συνθήκη που μας φόρτωσε σε σάπια τρένα άρρωστους και πεινασμένους και μας πέταξε φρουρούμενους από Έλληνες στρατιώτες να πεθάνουμε στα γαλλικά τολ και τα ψειριασμένα σχολεία.
Θα είναι η μεγαλύτερη ήττα του ποντιακού Ελληνισμού, αν υποστείλει την σημαία της ΄΄διεκδίκησης για την διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
Φίλες και φίλοι στον επίλογο αυτής της μαγιάτικης αμφικτιονίας θέλω να σας καλέσω σε μια εγρήγορση, γιατί εκτιμώ πως μετά τις ελληνοοτουρκικές εκλογές ΄΄πακέτο΄΄ οι μεγάλες δυνάμεις μετά από εκατό χρόνια θα επιδιώξουν για λόγους ενεργειακούς να λύσουν το Ανατολικό πρόβλημα. Στον χάρτη του επανασχεδιασμού πέρα από το Αιγαίο και τη Μεσόγειο θα ξαναβρεθεί το Κουρδικό, το Ποντιακό και το Αρμενικό ζήτημα. Η Τουρκία ή θα ενταχθεί στον ευρωπαϊκό πολιτισμό ή θα διαμελιστεί από τους ίδιους τους λαούς της.
Η 19η του Μάη εκπέμπει ένα μήνυμα αυτογνωσίας και υπόσχεσης των νέων γενιών προς τους διαχειριστές της νέας τάξης πραγμάτων να αποτρέψουν μια νέα συρρίκνωση στα ευρωπαϊκά πολιτιστικά όρια. Η Ελλάδα υπήρξε η μήτρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού και πρέπει να τη σεβαστούν.
Διατείνεται σήμερα η Τουρκία να προσφυγοποιήσει και πάλι τους πρόσφυγες του 22 με το δόγμα της γαλάζιας πατρίδας και της τουρκοποίησης της Θράκης. Σε αυτόν τον ισλαμικό επεκτατισμό της Τουρκίας και τις παράλογες απαιτήσεις πάνω στη εθνική μας αξιοπρέπεια θα πρέπει να θεμελιωθεί ένα νέο εθνικό αφήγημα για μια Ελλάδα δυνατή αυτόνομη σε έναν κόσμο ρευστό και αβέβαιο. Αυτή η νέα Κεμαλολαγνεία με τον συνεχή κατευνασμό και τις υπαναχωρήσεις εκκολάπτει το κεμαλικό αυγό του φιδιού στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Το ποντιακό κίνημα μέσα από το διεκδικητικό του αγώνα κατόρθωσε να εντάξει στο ελληνικό λεξιλόγιο λέξεις απαγορευμένες όπως ο όρος΄΄ Ποντιακή Γενοκτονία…΄΄,Που ακόμα η ελληνική βουλή δεν εκπλήρωσε τις ειλημμένες δεσμεύσεις για την έκδοση των επιστημονικών Πορισμάτων της..
Ποτέ η ιστορία δεν νικήθηκε σε πολιτικό επίπεδο. Έχουμε χρέος να αντιγράψουμε τους Αρμένιους, που ακολούθησαν ένα συνεπές πλαίσιο αγώνων και διεκδικήσεων. Μόνο με την επιμονή και την θέλησή μας χωρίς να πέσουμε στη φάκα που μας προτείνουν ΄΄ Γενοκτονία των χριστιανών΄΄ θα πετύχουμε να νικήσουμε την ελληνική και διεθνή ανοχή και κατανόηση απέναντι στην ΄΄τουρκική ιδιαιτερότητα.΄΄ Αυτή η άτακτη κόρη, πρέπει να μεταμεληθεί και να συμμορφωθεί με τους νόμους της ανθρωπότητας.
( Είναι τόσο άτακτη που όταν Ο Αρμένης δημοσιογράφος ΧράντΝτίκ αποκάλυψε ότι η πρώτη γυναίκα πιλότος της Τουρκίας το 1938 ήταν Αρμένισα τον δολοφόνησαν)
Αγαπητοί πατριώτες, ζούμε σήμερα σ’ ένα περιβάλλον αποπολιτικοποίησης των θεσμών και τις κοινωνίας. Τα έντονα οικονομικά και εθνικά προβλήματα έχουν παγιώσει ένα κλίμα κατήφειας και απαισιοδοξίας. Μέσα σ’ αυτήν την πραγματικότητα έχουμε χρέος όλοι εμείς να αναγερθούμε από τον καθησυχασμό και να μετατρέψουμε την πολιτική και τους θεσμούς σε γόνιμο συνομιλητή μας.
Η 19η του Μάη είναι μια κατάκτηση του δυτικού πολιτισμού. Ολοένα και περισσότερο διαχέεται στις πανεπιστημιακές έδρες της Ευρώπης ως σύστημα ειρήνης και ανθρωπισμού. Στην εποχή μας επιβάλλεται να μετουσιωθεί σε ευρωπαϊκή ημέρα μνήμης για τα θύματα του Κεμαλισμού. Γιατί ο Κεμαλισμός υπήρξε ο ιδεολογικός πατέρας του χιτλερισμού.
Ακόμα έχουμε ανάγκη κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες να αναστοχαστούμε και να εμπνεύσουμε τις νέες γενιές επικαιροποιώντας βιώματα και εμπειρίες του χθες σ’ ένα νέο κοινωνικό και πολιτιστικό αναστοχασμό. Είναι λάθος να μένουμε μόνο στο ιστορικό παρελθόν. Το ποντιακό είναι ζήτημα του μέλλοντος, της οικονομίας και της παραγωγής .
Το γεωπολιτικό μέλλον της χώρας είναι εξαρτημένο από τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας. Ας ανοίξουμε έναν δίαυλο επικοινωνίας με τους αδελφούς μας στην Τουρκία, μας έχουν ανάγκη . Ανασταίνονται, όταν συνομιλούν μαζί μας στα Ρωμαίικα. Το διαδίκτυο μπορεί και πρέπει να γίνει το νέο πλανητικό παρακάθ’, μια νέα αγορά εμπορίου και ανταλλαγής προϊόντων.
Οι δρόμοι της ειρηνικής συνύπαρξης και της φιλίας των λαών με τους γείτονες περνάνε μέσα από την ποντιακή γλώσσα, τον κεμεντζέ και τα ρωμαίικα τραγούδια.
Οι νέες και οι νέοι μας πρέπει να βγουν στο ιστορικό και πολιτικό πεδίο . Να συμβάλουν ενεργά στην νέα αφύπνιση και απελευθέρωση της σκέψης, με νέες ιδέες που θα επαναθεμελιώσουν μια νέα Ελλάδα, έναν νέο αξιακό πεδίο πρωτοβουλιών και προταγμάτων .
Αγαπητοί φίλοι αφού σας ευχαριστήσω , θα ήθελα να κλίσω μ’ ένα ποντιακό μήνυμα από το Τραγούδι Ταμάμα που έγραψα το 1998 και είναι χαραγμένο στο μνημείο γενοκτονίας, στην Αρετή Λαγκαδά.
Έϊ ουρανέ μ’ κατέγραψον και δοσ’ απολοϊανάλλο ΄ς σονκόσμον μη ίνεται ΛΑΟΥ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΝ…
