Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής στις 5-3-2020, για το σ/ν του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις».
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ:
Κύριε Πρόεδρε, κύριοι Υπουργοί, αγαπητοί συνάδελφοι, επειδή, όπως υπέθεσα, εξαντλήθηκε η συζήτηση του σχεδίου νόμου στα άρθρα του, θα ενισχύσω την επιχειρηματολογία για ορισμένες από τις προσβλέψεις του σχεδίου νόμου.
Κατ’ αρχήν, το παρόν σχέδιο νόμου συμβάλλει έτσι ώστε η Αυτοδιοίκηση να παίξει ρόλο παραγωγού ανάπτυξης πέρα και έξω από τον κλασσικό της ρόλο, που είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη, του επιχειρηματία και η κάλυψη των καθημερινών αναγκών του. Αυτό είναι πραγματικά στρατηγική. Όλα τα άλλα είναι διευθετήσεις ή ρυθμίσεις που είναι, επίσης, απαραίτητες.
Στο πλαίσιο αυτό οι προτεινόμενες ρυθμίσεις ενισχύουν την ικανότητα της Αυτοδιοίκησης και επιταχύνουν τις αναγκαίες διαδικασίες θέτοντας στο επίκεντρο το αποτέλεσμα με όχημα τον επαγγελματισμό.
Θα αναφερθώ ειδικότερα σε συγκεκριμένα άρθρα του νομοσχεδίου που τα γνωρίζω καλά και μπορώ να αξιολογήσω τη χρησιμότητα και την επίπτωσή τους στη μετεξέλιξη της Αυτοδιοίκησης, αλλά και στην αναπτυξιακή προοπτική της, μια προοπτική που θα πρέπει να έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον, δύο έννοιες που θα πρέπει να διαχέονται στις πολιτικές που εφαρμόζονται.
Τι προσδοκούμε; Προσδοκούμε σε μια αυτοτροφοδοτούμενη και βιώσιμη ανάπτυξη που θα στηρίζεται, θα στηρίζει και θα σχεδιάζεται από την τοπική κοινωνία, την τοπική εταιρική σχέση, η οποία οφείλει να βελτιώσει την ικανότητά της μέσα από μια συνολική βελτίωση όλων των συντελεστών που την επηρεάζουν.
Αγαπητοί συνάδελφοι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη μόχλευσης της αναπτυξιακής δυναμικής της χώρας με έμφαση στις πολιτικές ενδογενούς ανάπτυξης, της πράσινης ανάπτυξης στην καινοτομία, την επικουρικότητα, την εξοικονόμηση πόρων και, τέλος, -το ξεχνούμε πολλές φορές αυτό και αυτό είναι πολύ σημαντικό στον ρόλο της Αυτοδιοίκησης- στην ένταξη της χωρικής διάστασης στη διαδικασία της περιφερειακής ανάπτυξης.
Όπως, όμως, είναι αυτονόητο κάθε προσπάθεια θα πρέπει να στηρίζεται από αυτούς που αποτελούν το υποκείμενο της ανάπτυξης, δηλαδή από τις τοπικές κοινωνίες.
Βασική προϋπόθεση προς τούτο αποτελεί η εξασφάλιση του αναγκαίου θεσμικού και διοικητικού ισοζυγίου, έτσι ώστε η ανάπτυξη να είναι βιώσιμη και αυτοδύναμη και, επίσης, η ύπαρξη των αναγκαίων μηχανισμών υποστήριξης που παίζουν ρόλο επιταχυντή, όπως συνηθίζουμε να λέμε, της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Τέτοιους μηχανισμούς αποτελούν οι πολυμετοχικές αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες και οι προωθούμενοι στο πλαίσιο του παρόντος σχεδίου νόμου Αναπτυξιακοί Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι μπορεί να προκύψουν και ως μετεξέλιξη των αναπτυξιακών εταιρειών, επειδή ακριβώς αξιολογήθηκε θετικά το παραγόμενο από αυτούς έργο.
Θα συνεχίσουν, επομένως, μέσα από την επιτυχημένη δράση τους να διασυνδέουν την προοπτική τους, που είναι πολύ σημαντικό, αγαπητοί συνάδελφοι, με την προοπτική των περιοχών όπου δραστηριοποιούνται, δηλαδή με την επιτυχία των τοπικών κοινωνιών στην προσπάθεια για συνολική ανάπτυξη.
Αποτελούν, άλλωστε, όπως συνηθίζω και λέω, το σημείο σύγκλισης, δηλαδή το σημείο της συμφωνίας της τοπικής εταιρικής σχέσης στην περιοχή όπου δραστηριοποιούνται για τον τρόπο και τη διαδικασία προώθησης της τοπικής ανάπτυξης και των τοπικών συμφερόντων. Υποστηρίζουν την Αυτοδιοίκηση στα θέματα που την αφορά, δηλαδή στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση έργων ανάπτυξης. Υποστηρίζουν, όμως, και την επιχειρηματικότητα ως τη μόνη επιλογή για δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας και εισοδήματος.
Για τον λόγο αυτό λειτουργούν ως μια συγκολλητική ουσία, θα έλεγα, μεταξύ των δύο επιπέδων, του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, αποτυπώνοντας ό,τι καλύτερο έχει ο κάθε τομέας από αυτούς.
Σε περιφερειακό, αλλά και τοπικό επίπεδο, λειτουργούν και αποτελούν πυρήνες συγκέντρωσης τεχνογνωσίας και κυρίως ανθρώπων που αποφάσισαν να μείνουν στον τόπο τους.
Η ταύτιση τώρα της πορείας τους με την πορεία της περιοχής όπου δραστηριοποιούνται αποτελεί επιπρόσθετα ένα σημαντικό κίνητρο για συνεχή βελτίωση. Χαρακτηριστικό στοιχείο δε αυτών είναι ότι απαγορεύεται ρητά η άμεση ή έμμεση επιχορήγησή τους από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το δημόσιο.
Επειδή τελικά, όπως προείπα, αποτελούν τους τοπικούς επιταχυντές, για τον λόγο αυτό η προσπάθεια που επιχειρείται μέσα από το σχέδιο νόμου για την ενίσχυση του ρόλου και της χρησιμότητάς τους, για την ενίσχυση της αναγκαίας ευελιξίας και τελικά για την απελευθέρωση της παραγωγικής δυναμικής τους με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
Στο μέτωπο της ανάπτυξης που θα πρέπει να έχουμε και που έχει ανάγκη η χώρα μας ευελπιστούμε, στοχεύουμε να έχουν ακόμα πιο ενισχυμένο και ουσιαστικό ρόλο με συμμάχους την κοινωνία και τους θεσμούς της. Με αυτούς πορεύτηκαν, με αυτούς πρέπει να συνεχίσουν να πορεύονται. Άλλωστε και οι ευρωπαϊκές πολιτικές συγκλίνουν στο θέμα αυτό και ενισχύουν αντίστοιχους μηχανισμούς. Ειδικά δε στις διαδικασίες ανάπτυξης από τη βάση προς τα επάνω είχαν ουσιαστικό ρόλο στη στήριξη των αναγκαίων πολιτικών, ενώ προβλέπεται στους νέους κανονισμούς η ενισχυμένη συνέχισή τους.
Εστιάζοντας τώρα σε μερικά άρθρα του σχεδίου νόμου, λέω την άποψή μου ότι το άρθρο 3 είναι πλήρες και καλά δομημένο. Βέβαια, δεν το αναλύω γιατί το έχετε μπροστά σας έτσι κι αλλιώς.
Η απαλοιφή της παραγράφου 16.1 έχει ήδη προωθηθεί μέσα από τις νομοτεχνικές ρυθμίσεις που μας καταθέσατε.
Οι προβλέψεις των άρθρων 4 και 5 ενισχύουν την ικανότητα και την αποτελεσματικότητα των δήμων και των περιφερειών μέσω οριζόντιας στήριξης με τους προβλεπόμενους φορείς και επιταχύνουν την παραγωγή αναπτυξιακού έργου με αξιοποίηση της συμπληρωματικότητας, αναγκαίο εργαλείο, αναγκαία έννοια.
Θετική είναι η πρόβλεψη ανάθεσης καθηκόντων έμμισθων ειδικών συμβούλων, δημάρχων, περιφερειαρχών σε επιστήμονες ή εμπειρογνώμονες ειδικού σκοπού ή κατέχοντες αποδεδειγμένη εμπειρία σε θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Γιατί να παραξενευόμαστε για την άμμισθη παροχή υπηρεσιών; Δεν θέλουμε να ενεργοποιηθούμε όλοι μαζί; Δεν θέλουμε να κοιτάμε στο ίδιο σημείο, να συμβάλλει ο καθένας από τη μεριά του; Όταν αυτό γίνεται, το επικρίνουμε. Όταν δεν γίνεται, λέμε ότι δεν αφήνουμε τους πολίτες να βοηθήσουν ο καθένας με το μερίδιο που του αναλογεί.
Κλείνοντας, η πρόβλεψη σύστασης θέσεων ειδικών συμβούλων ή ειδικών συνεργατών, επίσης, θα καταστήσει πιο λειτουργική, πιο εξωστρεφή και πιο δυναμική τη δράση των δήμων. Πώς θέλουμε τους δήμους παραγωγούς ανάπτυξης όταν οι αντιδήμαρχοι, οι αντιπεριφερειάρχες, επίσης, δεν έχουν τους ανθρώπους που θα μετεξελίξουν τη γνώση σε καθημερινή παραγωγική αξία; Δεν είναι δυνατό αυτό να συμβεί.
Έτσι λοιπόν –και κλείνοντας, κύριε Πρόεδρε- με το παρόν σχέδιο νόμου δημιουργείται ένα πλαίσιο που στοχεύει στο αποτέλεσμα, για το οποίο βέβαια και θα κριθεί όπως και η αυτοδιοίκηση την οποία υπηρετεί το παρόν σχέδιο νόμο.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να πω ότι εκφράσεις που ακούστηκαν από προηγούμενο ομιλητή τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν αποτυπώνουν πραγματικά τα προβλεπόμενα στο σχέδιο νόμο απαντήθηκαν από τον κ. Λιβάνιο, τον κύριο Υφυπουργό, και νομίζω καλό θα είναι αυτά που αναφέρονται στην Αίθουσα αυτή να αποτυπώνουν την πραγματικότητα.
Σας ευχαριστώ πολύ.