Την πρόταση του Δήμου Εορδαίας στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Λιγνιτικών Περιοχών του υπουργείου Ενέργειας κατέθεσε ο Δήμος Εορδαίας, σε σχόλιό του στη διαβούλευση που είναι σε εξέλιξη, καταθέτοντας τις αναλυτικές παρατηρήσεις επί του σχεδίου με ένα κείμενο 4.682 λέξεων. Τη διαβούλευση μπορείτε να τη δείτε εδώ.
Οι παρατηρήσεις αφορούν όλο το σχέδιο και τα σημεία που αναφέρει σε σχέση με την απολιγνιτοποίηση, το καύσιμο για την περιοχή, τις μονάδες, τις θέσεις εργασίας, το χρόνο επενδύσεων, τις ΑΠΕ, με αναλυτικά σχόλια. Επίσης, στο δεύτερο τμήμα κατατίθενται οι προτάσεις του δήμου στους τομείς της Εκπαίδευσης, Απασχόληση – Ίδρυση Πόλου Καινοτομίας, τον Πρωτογενή Τομέα – Αρδευτικά Έργα, Πολιτισμό και Αθλητισμό, Ανάπτυξη αστικού και βιομηχανικού περιβάλλοντος Δήμου Εορδαίας αλλά και την Επιτάχυνση μετεγκαταστάσεων με κριτήρια Πράσινης Ανάπτυξης.
Ξεχωρίζουν οι προτάσεις του δήμου σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση με ειδικότερη αναφορά τον στόχο για δημιουργία ολοκληρωμένου campus στην Πτολεμαΐδα, η πλήρης ενεργοποίηση του ΒΙΟ.ΠΑ. Πτολεμαΐδας και η λειτουργία πόλου καινοτομίας, με στόχο την προσέλκυση επιχειρήσεων του τομέα Πληροφορικής και IT και τη διασύνδεση με το Βιοτεχνικό Πάρκο Πτολεμαΐδας για την δημιουργία διπόλου στην ανάπτυξη και τις επενδύσεις. Επίσης, έργα πρωτογενούς τομέα, την αξιοποίηση του στρατοπέδου του Καπετάν Φούφα για αθλητικές υποδομές, αλλά και άλλες ενδιαφέρουσες προτάσεις όπως πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού, υδατοδρόμιο στη λίμνη Χειμαρίτιδα, λειτουργία Εθνικού Πάρκου Πολιτικής Προστασίας εντός του χώρου του ΒΙΟΠΑ, Κατασκευή και λειτουργία Πάρκου Ψυχαγωγίας ΑμΕΑ και άλλα.
Αναλυτικότερα:
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΥ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ (ΣΔΑΜ)
Μορφή σχολιασμού: Τόμος – Σελίδα – Αναφορά Σχεδίου και Παρατήρηση στη συνέχεια
I 6 Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει ένα φιλόδοξο σχέδιο απανθρακοποίησης έως το 2030
– Είναι ψευδής η ημερομηνία. Με βάση τη συμφωνία του Παρισιού για κλιματική ουδετερότητα, ο ορίζοντας είναι το 2050 και όχι το 2030.
I 6 Η λιγνιτική δραστηριότητα είναι υπεύθυνη για την εκπομπή επιβαρυντικών ρύπων για το περιβάλλον και την υγεία
– Το ίδιο ισχύει και για το φυσικό αέριο ως ορυκτό καύσιμο! Για αυτό και περιλαμβάνεται στα καύσιμα υπό κατάργηση στη συμφωνία του Παρισιού
I 6 Η λιγνιτική δραστηριότητα έχει υψηλότερο κόστος παραγωγής που επιβαρύνεταιεπιπλέον από το κόστος εκπομπών CO2
-Το κόστος αυξάνεται και από την κρατική επιβάρυνση με πρόσθετους φόρους (φόρος εξόρυξης λιγνίτη) τεχνητά.
I 6 Η απολιγνιτοποίηση είναι ευκαιρία για την κατάρτιση ολιστικού σχεδίου ανασυγκρότησης των τοπικών οικονομιών
– Η ανασυγκρότηση πρέπει να γίνεται ομαλά και όχι βίαια, λαμβάνοντας υπόψη τα παραδείγματα καλής πρακτικής που αναφέρονται στο ίδιο το ΣΔΑΜ, στα οποία η απολιγνιτοποίηση έχει ορίζοντα τουλάχιστον 40 ετών.
I 6 Η ΔΕΗ έχει συνεχείς ζημιογόνες χρήσεις για τα ορυχεία και τη συμβατική παραγωγή Η κρίση του COVID-19 έριξε την ΟΤΣ1 σε ~€28/MWh2, κάτω από το μεταβλητό κόστος λιγνίτη ~€65/MWh3
-Οφείλεται στην κακή διαχείριση και στο «φόρτωμα» εισπρακτικών μέτρων στη ΔΕΗ.
Επιπλέον, το κόστος της ΟΤΣ είναι εσφαλμένο να συγκρίνεται με την περίοδο της πανδημίας (φαινόμενο εκατονταετίας) καθώς αποτελεί μεμονωμένο και διακριτό χρονικό διάστημα και είναι απολύτως ειδική περίσταση!
I 7 0.56GW Καρδιά 3&4 (γράφημα)
– Δεν αναφέρεται ότι η συγκεκριμένη μονάδα είναι ο βασικός προμηθευτής θερμικής ενέργειας για την Τηλεθέρμανση Πτολεμαΐδας.
I 7 Πτολεμαΐδα 5 – μετατροπή για χρήση με διαφορετικό καύσιμο
– Αποτελεί δείγμα ανύπαρκτου σχεδιασμού καθώς δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη το μείγμα καυσίμου που θα χρησιμοποιεί η μονάδα μετά το 2028, που πιθανώς θα απαιτήσει μετατροπή ή εργασίες μετασκευών.
I 10 Η ηλεκτροπαραγωγή της ΔΕΗ είναι ζημιογόνος λόγω των συμβατικών μεθόδων παραγωγής από λιγνίτη
– Σύγκριση εκατομμυρίων ευρώ με δισεκατομμύρια ευρώ στο γράφημα. Δεν αναφέρονται τα πραγματικά κόστη, ούτε το κόστος αντικατάστασης των μονάδων. Ενσωματώνεται η απόσβεση με στόχο τη δημιουργία ζημιών, καθώς η απόσβεση πρέπει να είναι μοιρασμένη στο χρόνο ζωής των επενδύσεων και όχι σε μία χρονιά κατά το δοκούν για τη δημιουργία τεχνητών ζημιών!
Σημαντική παράμετρος: κατά το δοκούν μετατροπές των μεγεθών των ράβδων, σε πλήρη αναντιστοιχία μήκους ράβδου με ποσοστά, για τη δημιουργία εσφαλμένων συμπερασμάτων (ακόμη και σε ράβδους με το ίδιο μέγεθος!)
I 11 Η πανδημία COVID-19 σε συνδυασμό με την πετρελαϊκή κρίση οδήγησαν σε μείωση της ΟΤΣ κάτω από το μεταβλητό κόστος των λιγνιτικών μονάδων
– Είναι λάθος να συγκρίνεις με μία και μόνη χρονιά που περιλαμβάνει έκτακτες καταστάσεις 100ετίας (Covid, χρηματιστήριο commodities και πτώση του πετρελαίου). Το σωστό είναι να συγκρίνεις με τις μέσες τιμές.
Επιπλέον, είναι φανερό από το γράφημα ότι τις προηγούμενες χρονιές η ΟΤΣ ήταν ανώτερη του κόστους λιγνίτη.
I 12 Η συμμετοχή του λιγνίτη τους μήνες του lockdown έπεσε στο 12-15%, ενώ διαχρονικά αποτελούσε έως και το 40% της ηλεκτρικής παραγωγής
– Το διάγραμμα αναφέρεται σε μία μέτρηση συμμετοχής λιγνίτη σε 40% (αρχή) και κάνει σύγκριση με συμμετοχή λιγνίτη σε περίοδο lockdown που είναι μη συγκρίσιμα μεγέθη.
Μέσος όρος χωρίς τις 2 παρατηρήσεις του lockdown 28.42%
Μέσος όρος με τις 2 παρατηρήσεις του lockdown 27.36%
Σημαντική αναφορά αποτελεί η μη συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων Καρδιάς και Αγ. Δημητρίου λόγω μειωμένων ωρών λειτουργίας για την στήριξη των Τηλεθερμάνσεων και ΟΧΙ λόγω υψηλού κόστους!
I 12 Στις 8/06/2020 σε Κοζάνη και Φλώρινα 0% συμμετοχή
– Δεν είχε λάβει ακόμη άδεια η μονάδα Μελίτης λόγω λήξης της αδειοδότησης των περιβαλλοντικών της όρων, ενώ η Κοζάνη παρέμεινε σε εφεδρεία για τη διατήρηση ωρών λειτουργίας.
I 13 Πρέπει να προασπιστούν ~2K θέσεις εργασίας στον κλάδο της ενέργειας και εξόρυξης που απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα από τη ΔΕΗ
– Οι άμεσες θέσεις εργασίας με βάση τις εκτιμήσεις και τα στοιχεία της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, του ΤΕΕ/ΤΔΜ και του Παρατηρητηρίου Απολιγνιτοποίησης ανέρχονται στις 5.000 και όχι στις 2.000.
I 13 Επιπλέον, η απολιγνιτοποίηση επηρεάζει δυνητικά 7-9k λοιπές έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας
– Οι έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας με βάση τις εκτιμήσεις και τα στοιχεία της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, του ΤΕΕ/ΤΔΜ και του Παρατηρητηρίου Απολιγνιτοποίησης ανέρχονται στις 15.000. Ο συντελεστής προκαλούμενων θέσεων εργασίας είναι 3,5 – όπως υπολογίστηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο, που σημαίνει ότι η εκτίμηση των 15.000 θέσεων είναι μετριοπαθής!
I 14 Διαφοροποίηση του μίγματος παραγωγής ενέργειας με έμφαση στις ΑΠΕ, διείσδυση του φυσικού αερίου και άνθιση περισσότερων παραγωγικών κλάδων για την ενίσχυση της απασχόλησης και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
– Το φυσικό αέριο παραμένει ορυκτό καύσιμο που πρέπει να αποσυρθεί έως το 2050. Οφείλει η κυβέρνηση να ελέγξει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων σε δίκτυα και την απόσβεση των έργων υποδομής ΦΑ έως το 2050 και να δημοσιοποιήσει τα αντίστοιχα μεγέθη, ενώ θα πρέπει να συγκριθούν με τις αξίες των εγκατεστημένων δικτύων Τηλεθέρμανσης.
I 20 Ο πληθυσμός έχει μειωθεί κατά ~7% έναντι της απογραφής του 2011, κυρίως λόγω της μετανάστευσης εξ αιτίας της κρίσης
– Εντείνεται το φαινόμενο και λόγω των συνεχών κυμάτων συνταξιοδότησης που εφαρμόζει η ΔΕΗ και όχι μόνο λόγω οικονομικής κρίσης. Η συνεχής μείωση του πληθυσμού συνδυάζεται με το δείκτη γήρανσης να αυξάνει συνεχώς. Θα οξυνθεί το φαινόμενο με την απολιγνιτοποίηση κατά συνέπεια πρέπει να υπάρξουν κοινωνικοοικονομικά μέτρα αντιστάθμισης.
I 25 ~4% του πληθυσμού της Δ. Μακεδονίας φεύγει από την περιοχή κάθε χρόνο, με την Κοζάνη να αγγίζει μέχρι το ~7%
– Συστηματική παροχή κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση εργαζομένων ΔΕΗ και όχι μόνο λόγω μετανάστευσης! Ειδικά τα έτη 2016 και 2017 περιλαμβάνουν αναγκαστικές αποχωρήσεις εργαζομένων της ΔΕΗ.
I 27 Στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης και άλλοι κλάδοι μπορούν να αυξήσουν τη συμβολή τους, όπως:
• Η αγροτική παραγωγή που είναι ενισχυμένη έναντι του μέσου όρου
– Με ποιες εκτάσεις θα προωθηθεί η αγροτική παραγωγή όταν η ΔΕΗ έχει «εξαφανίσει» περίπου 200.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης; Η έκταση αυτή σχεδιάζεται να αποδοθεί σε εταιρεία – όχημα ειδικού σκοπού λόγω αδυναμίας ή απροθυμίας για την αποκατάσταση εδαφών. Επομένως, πώς θα αυξηθεί η απασχόληση στον αγροτικό τομέα;
I 29 ~1/10 απασχολείται στην ενέργεια και ορυχεία, ενώ ~75% στην αγροτική παραγωγή, μεταποίηση, εμπόριο και δημόσια διοίκηση
– Η σύγκριση του ποσοστού γίνεται για το σύνολο του πληθυσμού της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ το απασχολούμενο προσωπικό ανήκει αποκλειστικά στις περιφερειακές ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας, γεγονός που θα οδηγούσε σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απασχόλησης στην ενέργεια!
I 30 Η συνολική δαπάνη για τη λιγνιτοπαραγωγή έχει
μειωθεί κατά ~8% το χρόνο από το 2011
– Η σύγκριση είναι πλασματική, καθώς για τα έτη 2018 – 2019 οι συμβάσεις των εργολάβων στα ορυχεία στην πλειονότητά τους αφορούν την λιγνιτική διασύνδεση για την εξυπηρέτηση της μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας 5. Επίσης, το ίδιο έργο αφορούν τα μεγαλύτερα ποσά των συμβάσεων (40 εκ € περίπου για τη δημιουργία πλατείας απόθεσης λιγνίτη για την εξυπηρέτηση της μονάδας 5)
I 31 Η υψηλή ανεργία στην περιοχή συνεπάγεται και υψηλό ποσοστό φτώχειας
– Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να λαμβάνεται πιο σοβαρά υπόψη κατά τον σχεδιασμό ώστε να μην οξυνθεί το πρόβλημα αλλά να οδηγηθεί ομαλά προς την αντιμετώπιση του φαινομένου.
I 32 2019: ανεργία 15-64 ετών 25% και ανεργία 15-24 ετών 53%
– Το ποσοστό διαφοροποιείται σε άλλες σελίδες του σχεδίου. Ενώ στην συγκεκριμένη το ποσοστό ανεργίας αναφέρεται ως 53%, στην σελίδα 42 ο ίδιος δείκτης για την ίδια ηλικιακή κατηγορία έχει εκτοξευθεί στο 62%! Με βάση ποιό ποσοστό σχεδίασε η ομάδα ανάλυσης του ΣΔΑΜ και η αρμόδια επιτροπή;
I 34 ~42Κ νοικοκυριά και επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τηλεθέρμανση με συνολική ζήτηση ~600GWh
– Ήδη με την τελευταία επέκταση του δικτύου της, η ΔΕΤΗΠ εξυπηρετεί 16.500 συνδέσεις με προοπτική περαιτέρω επέκτασής της.
I 36 ΔΕΗ: ~5,000 εργαζόμενοι απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα από τη ΔΕΗ στη λιγνιτική δραστηριότητα
-Επανάληψη της εσφαλμένης καταγραφής απασχολούμενου προσωπικού. Θα έπρεπε να υπολογίζεται με βάση τον αριθμό 20.000
I 43 Τοπικό ανθρώπινο δυναμικό:~27,000 άνεργοι σε σύνολο ~115,000
– Παρουσιάζεται τροποποιημένο το ποσοστό ανεργίας για την κατηγορία 15-24, όπως στην σελίδα 32.
I 44 Το εργατικό δυναμικό της περιοχής είναι χαμηλής εξειδίκευσης αλλά με προοπτική επανακατάρτισης
– Δεν αναφέρεται πουθενά στο ΣΔΑΜ αν υπάρχει η παραμικρή δέσμευση για την κάλυψη του μισθολογικού κόστους ή την εγγύηση εισοδήματος κατά τη διάρκεια επανακατάρτισης του εργατικού δυναμικού, όπως προβλέφθηκε στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες που προχώρησαν σε απολιγνιτοποίηση εξορυκτικών περιοχών τους .
I 71 ~10% των εργαζομένων της Δ . Μακεδονίας εργάζονται στον κλάδο της ενέργειας και εξόρυξης, που αντιπροσωπεύει 25-30% των εργαζομένων στους άμεσα επηρεαζόμενους Δήμους Κοζάνης και Φλώρινας
-Το ποσοστό στην Εορδαία των εργαζόμενων στον κλάδο της ενέργειας είναι κοντά στο 40%, άρα είναι πλασματική η εικόνα του 10% που αναφέρεται σε όλη τη Δυτική Μακεδονία.
I 71 Βραχυπρόθεσμες Προοπτικές
• Απασχόληση σε εργασίες αποκατάστασης γαιών
– Ασαφές το χρονοδιάγραμμα έναρξης και ολοκλήρωσης των εργασιών που αφορούν αποκατάσταση γαιών.
I 71 Το ανθρώπινο δυναμικό μπορεί να υποστηρίξει τεχνικές εργασίες, αλλά χρήζει επανακατάρτισης μακροπρόθεσμα
– (Τόμος I, σελ 142) Τα συνδικάτα, η εξορυκτική βιομηχανία, και οι σοσιαλδημοκράτες όρισαν ως έτος λήξης επιδοτήσεων στην εξορυκτική βιομηχανία το 2018 (βρισκόμαστε ήδη σε παράταση)
– Κάθε εργαζόμενος πάνω από 42 ετών είχε εγγυημένη απασχόληση
– Μετά το κλείσιμο των ορυχείων, οι εργαζόμενοι δούλευαν 3 χρόνια στον παροπλισμό, και ύστερα πληρώθηκαν για 5 χρόνια, ώστε να μειωθεί το χάσμα μέχρι να φτάσουν τα 62 έτη (το 2027), όπου θα έχουν δικαίωμα για σύνταξη
– Η ομοσπονδιακή βουλή υπολόγισε ότι το τελικό κόστος για την απολιγνιτοποίηση 2006- 2018 είναι ~€38 δισ. Η βουλή υπολόγισε το κόστος για συντάξεις και ζημιές εξόρυξης στα €2 δισ. και άλλα €7 δισ. για τα λεγόμενα κόστη αιωνιότητας
I 72 Η Δ. Μακεδονία έχει φυσικό τοπίο που μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης
– Από όλα τα τοπία που παρουσιάζονται, μόνο ένα βρίσκεται στην Π.Ε Κοζάνης! Αυτό καταδεικνύει την προχειρότητα σύνταξης του κειμένου όταν παραβλέπονται βασικές γεωγραφικές παράμετροι.
I 73 Η Δ. Μακεδονία διαθέτει πλούσιο ορυκτό πλούτο προς εκμετάλλευση
– Δεν αναφέρονται ποσοτικά μεγέθη, δλδ πόσες θέσεις εργασίας μπορούν να δημιουργήσουν οι εν λόγω δραστηριότητες εξόρυξης και εκμετάλλευσης, ποιον αριθμό παγίου εξοπλισμού μπορούν να κρατήσουν ενεργό κλπ. Επίσης, δεν αναφέρεται χρονοδιάγραμμα έναρξης των εργασιών αυτών και ποιο είναι το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί για την οικονομική στήριξη του πληθυσμού.
I 74 Ενδεικτικές ιδιότητες και χρήσεις των ορυκτών
– Δεν αναφέρονται στο master plan ίδρυση βιομηχανιών για προϊόντα βιομηχανικού και κατασκευαστικού τύπου με χρήση των συγκεκριμένων ορυκτών ή ο ορίζοντας ίδρυσης αυτών.
I 76 Η Κοζάνη συγκεντρώνει τη μισή καλλιέργεια σιτηρών, βιομηχανικών φυτών και πεπονοειδών, ενώ η Φλώρινα έχει πάνω από τις μισές καλλιέργειες αμπελιών στη Δ. Μακεδονία
– Το επιχείρημα αυτό αναιρείται από την άμετρη και άτακτη προώθηση φωτοβολταϊκών πάρκων που αφαιρούν γόνιμη γεωργική γη και την δεσμεύουν για διάστημα τουλάχιστον 25 έτη.
I 77,78 • Η ευρύτερη περιοχή φημίζεται για αγροτικά προϊόντα διεθνούς απήχησης που αποτελούν παραδείγματα της συνεισφοράς της αγροτικής παραγωγής
• ~940Κ ζώα εκτρέφονται στην περιοχή, κυρίως αιγοπρόβατα και πτηνά-πουλερικά
– Όλα τα παραδείγματα που αναφέρονται είναι απολύτως περιορισμένα σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και εξαρτώνται απόλυτα από τις κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η επέκτασή τους σε άλλες περιοχές. Επιπλέον αυτών, από τη στιγμή που δεν έχει καταρτιστεί χωροταξικό σχέδιο για την γεωργία και την κτηνοτροφία, δεν υπάρχουν οι αναγκαίες πληροφορίες προς τον ενεργό πληθυσμό για την άσκηση σχετικών επαγγελμάτων.
I 79 Η Δ. Μακεδονία έχει καλή οδική σύνδεση με αστικά κέντρα της Ελλάδας και γειτονικών Βαλκανικών χωρών
– Οι συνθήκες αυτές δεν έχουν προωθηθεί ώστε να γίνει βέλτιστη εκμετάλλευσή τους και να προβάλλει τον εξαγωγικό χαρακτήρα της περιοχής ή την εγκατάσταση αποθηκών logistics. Τα πλεονεκτήματα αυτά άλλωστε έχουν νόημα όταν οι περιοχές κατανάλωσης και διάθεσης των προϊόντων είναι κοντά.
I 82 Η περιοχή συνδέεται μερικώς με το κύριο εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο
– Στο σχέδιο δεν αναφέρεται ότι ο κύριος λόγος της μερικής σύνδεσης της περιοχής με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο είναι η επέκταση των ορυχείων και ούτε παραθέτει συγκεκριμένα μέτρα και χρονοδιάγραμμα για την άρση της σιδηροδρομικής απομόνωσης της περιοχής που αποτελεί ουσιαστικό πλεονέκτημα στις μεταφορές που αναφέρονται σε άλλες σελίδες του σχεδίου.
I 84 Η προοπτική του αγωγού ΤΑΡ με σημεία εξόδου είναι βασικό έργο υποδομής για την εξασφάλιση φυσικού αερίου στη Δ. Μακεδονία και την Αρκαδία
– Δεν συνυπολογίζεται ότι η παροχή του αγωγού TAP στην χώρα μας είναι ήδη συμφωνημένη και έχει δεσμευθεί με συμβόλαια, γεγονός που σημαίνει ότι για να καλυφθούν οι ανάγκες της Δυτ. Μακεδονίας και της Αρκαδίας σε ΦΑ θα πρέπει να γίνουν διαπραγματεύσεις για να διασφαλιστούν νέες ποσότητες (εάν είναι αυτό δυνατόν με τα υφιστάμενα, κλειστά, διεθνή συμβόλαια)
I 86 Η διείσδυση ίντερνετ υψηλών ταχυτήτων στην Ελλάδα παραμένει η χαμηλότερη σε όλη την Ευρώπη.
– Η ανάλυση του σχεδίου θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της διείσδυσης των νέων τεχνολογιών στη Δυτική Μακεδονία (και ειδικότερα σε Κοζάνη και Φλώρινα) και όχι στο σύνολο της χώρας.
I 88 Τρεις δημόσιες πρωτοβουλίες για την εξάπλωση των δικτύων νέας γενιάς
– Δεν υπάρχει προϋπολογισμός ειδικά για τις περιοχές σε καθεστώς απολιγνιτοποίησης και είναι ούτως ή άλλως αρκετά χαμηλός και περιορισμένος.
I 96 Η περιοχή έχει πολιτισμική κληρονομιά που θα μπορούσε να είναι πόλος έλξης τουριστών
– Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι την περίοδο των Χριστουγέννων 2019 (λόγω ενεργοποίησης του Μουσείου Πτολεμαΐδας) υπήρξαν άνω των 8.000 διακεκριμένων επισκεπτών.
I 97 Η περιοχή έχει σημαντική θρησκευτική κληρονομιά για την ανάπτυξη θρησκευτικού τουρισμού
– Όλα τα επιλεγμένα παραδείγματα αφορούν την περιοχή της Καστοριάς. Θα ήταν χρήσιμο να αναφέρονται περισσότερα παραδείγματα.
I 116 Χώρες όπως η Ελλάδα με τοπικά (captive) ορυχεία επηρεάζονται περισσότερο από την αλλαγή -Ο άνθρακας είναι συγκεντρωμένος σε λίγες περιοχές της ΕΕ
– Τα κράτη που αναφέρονται (7) δεν είναι μόνον αυτά που επηρεάζονται περισσότερο, αλλά και οι 27 επηρεάζονται. Εξ αυτών περίπου 17 σε μεγάλο βαθμό. Επιπρόσθετα, όπως αναφέρθηκε στο 3ο forum δημάρχων (24-09-2020), πολλοί δήμαρχοι εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για τον τρόπο που θα γίνει η απολιγνιτοποίηση.
I 117 Εγκατεστημένη λιγνιτική ισχύς (GW) στην ΕΕ, των παρόχων που σταδιακά απολιγνιτοποιούνται1
– Στο γράφημα υπάρχει η υπόμνηση ότι η Γερμανία θα προβεί στην απολιγνιτοποίηση έως το 2038, χρονικός ορίζοντας που έχει ήδη μετατοπιστεί στο 2050 λόγω τεράστιου κόστους.
I 119 -180 Έχουμε αντλήσει την εμπειρία από μεταβάσεις σε επτά ευρωπαϊκές χώρες
– Σε κανένα από τα καταγεγραμμένα παραδείγματα δεν έχει πραγματοποιηθεί απολιγνιτοποίηση χωρίς οργανωμένο και κοστολογημένο σχέδιο με ορίζοντα τουλάχιστον τριακονταετίας!
I 148 Τα «κόστη αιωνιότητας» οδήγησαν στην ανάπτυξη της RAG AG στη Γερμανία
Κόστη αιωνιότητας («Ewigkeitskosten») συσχετίζονται με τη διαχείριση υδάτων στα ορυχεία
– Στο Ελληνικό σχέδιο δεν υπάρχει αναφορά στη διαχείριση των υδάτων και την προστασία/αποκατάσταση του υδροφόρου ορίζοντα, ούτε και κοστολόγησή της.
I 152 Έχει τεθεί πλάνο μετάβασης έως το 2038, με στόχο τη μείωση χρήσης άνθρακα στο ενεργειακό μίγμα
– Το πλάνο της Γερμανικής Κυβέρνησης έχει ήδη μετατεθεί στο 2050, καθιστώντας το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης ανθρακικών σταθμών βάθους 43 ετών!
I 154 Η τελική απόσυρση του άνθρακα μπορεί να επιταχυνθεί μέχρι το 2035.
– Το νομοσχέδιο προβλέπει αναθεώρηση της κατάστασης το 2026, το 2029, και το 2032. Αντί των αναφερομένων σταθμών, το σχέδιο μετατέθηκε λόγω υπερβολικού κόστους στο έτος 2050.
I 160 Εξασφάλιση ασφάλειας εφοδιασμού ρεύματος μέσω παρακολούθησης, αποθεμάτων και δικτύου
– Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πλάνο εξασφάλισης εφοδιασμού ρεύματος αλλά ούτε και παρακολούθηση αποθεμάτων.
I 166 Η απόσυρση του άνθρακα ενδέχεται να αυξήσει τα κόστη καταναλωτών, παρόχων και δημοσίων φορέων σε πολλαπλά επίπεδα
– Αναφορά σε δεδομένη αύξηση στα ενεργειακά κόστη. Στο ΣΔΑΜ δεν υπάρχει εκτίμηση της αύξησης του ενεργειακού κόστους σε πολίτες και επιχειρήσεις.
II 7 Ταυτόχρονα, έχουν προωθηθεί και επεξεργάζονται απτές λύσεις σε καίριους άξονες της απολιγνιτοποίησης
-Το ζητούμενο σε τεράστιες αλλαγές όπως η απολιγνιτοποίηση είναι να υπάρχουν έτοιμες οι λύσεις για τα τεράστια ζητήματα που θα δημιουργήσει και όχι να επεξεργάζονται παράλληλα!
II 8 Στις 03/08/2020 παρουσιάστηκε επίσημα το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» που στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση και αυτονόμηση του κτηριακού αποθέματος της χώρας. Το πρόγραμμα θα τρέξει από το φθινόπωρο 2020, με συνολικό προϋπολογισμό €850Μ και επιχορήγηση έως 85%
• Για τις επηρεαζόμενες περιοχές προβλέπεται προσαύξηση του βασικού ποσοστού επιχορήγησης κατά 10%
-Το πρόγραμμα δεν είναι συνυφασμένο με την απολιγνιτοποίηση και αφορά ολόκληρη την χώρα και όχι την περιοχή. Το επιχείρημα αυτό ενισχύεται από τον χαμηλό προϋπολογισμό του προγράμματος για τη Δυτική Μακεδονία έναντι άλλων περιοχών που δεν αντιμετωπίζουν τεράστιες προκλήσεις σαν την απολιγνιτοποίηση.
II 13 Το όραμα για την «επόμενη μέρα» θα προωθηθεί με επενδύσεις ιδιωτικών, δημόσιων φορέων και ΣΔΙΤ
-Οι επενδύσεις θα έπρεπε να είναι ποσοτικοποιημένες και αναλυτικές. Ιδιαίτερα οι επενδύσεις που αφορούν δημόσιους φορείς και σχεδιαζόμενα ΣΔΙΤ.
Οι γενικόλογες αναφορές δεν δημιουργούν σιγουριά και την πεποίθηση οργανωμένου σχεδίου από τους κατοίκους της περιοχής.
II 16 Δ. Μακεδονία: Εκτιμώνται έως ~5,100 άμεσες και έως~6,400 έμμεσες και προκαλούμενες θέσεις εργασίας
-Εξαιρετικά φιλόδοξη εκτίμηση θέσεων εργασίας, που δεν στηρίζεται σε ρεαλιστικά δεδομένα ή στοιχεία εργασίας φορέων.
Λάθος στοιχεία στο σύνολο των επαγγελματιών προς απορρόφηση (τουλάχιστον 20.000 οι πραγματικές θέσεις που πρέπει να δημιουργηθούν)
II 17 Πολλαπλά οφέλη από τις εμβληματικές επενδύσεις με συγκεκριμένα προ-απαιτούμενα
-Αόριστες αναφορές, χωρίς μετρήσιμο αντίκτυπο ή μεγέθη για τα προαπαιτούμενα.
II 18 Οι εμβληματικές επενδύσεις μπορούν να αποτελέσουν το εφαλτήριο για σειρά περαιτέρω αναπτυξιακών δράσεων στις επηρεαζόμενες περιοχές (1/3)
-Τα φωτοβολταϊκά πάρκα που δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας μόνιμες και καλά αμειβόμενες (σαν αυτές που καταργούνται), δεν μπορούν να υπολογίζονται ως «εμβληματικές» επενδύσεις.
II 27 Η επιλογή των κύριων κατηγοριών ειδικοτήτων έγινε με βάση:
• Τις ενδεικτικές ειδικότητες που αναμένεται να προκύψουν ως αποτέλεσμα των εμβληματικών επενδύσεων που εξετάζονται
• Την κατανομή ειδικοτήτων που παρουσιάζει σταστοιχεία του ο ΟΑΕΔ, ώστε να μπορεί να γίνει η σχετικήχαρτογράφηση αναγκών και διαθέσιμου δυναμικού
-Πολλαπλές ειδικότητες εργαζομένων και, κυρίως, υψηλά καταρτισμένων (μηχανικοί με μεταπτυχιακά, διδακτορικά κλπ), δεν εγγράφονται στα μητρώα του ΟΑΕΔ λόγω στρεβλώσεων της ασφαλιστικής νομοθεσίας, με αποτέλεσμα να είναι στρεβλή και η διαπίστωση των αναγκών προς απορρόφηση από το ίδιο το ΣΔΑΜ.
II 35 και 69 Κατασκευή (με αποκαταστάσεις γαιών1)καλύπτεται από τη ΔΕΗ
-Αναφέρθηκε ίδρυση εταιρείας ειδικού σκοπού για να απαλλαγεί η ΔΕΗ από την υποχρέωση αποκατάστασης των γαιών. Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη, οι εταιρείες ενέργειας συνεισφέρουν σε μελέτες αναβάθμισης κτηρίων και δομών ( EDF – Dijon Métropole) σε συνδυασμό με τις αποκαταστάσεις και επενδύσεις.
II 36 Επανακατάρτιση: Η ανάγκη επανακατάρτισης εντοπίζεται σε τρεις κύριους τομείς ειδικοτήτων
-Απαιτείται αποκατάσταση εδαφών ώστε να γίνουν ενεργοί οι επανακαρτιζόμενοι σε αγροτικά και κτηνοτροφικά επαγγέλματα. Κρίσιμο μέγεθος αποτελεί η εξασφάλιση των εισοδημάτων σε βάθος 5ετίας ώστε να γίνει βιώσιμη λύση η κατάρτιση.
II 37 Δημιουργία κινήτρων προσέλκυσης εργαζομένων από την ευρύτερη Ελλάδα ή/και το εξωτερικό
-Ο βασικός στόχος είναι η προσέλκυση επενδύσεων και όχι η προσέλκυση εργατικού δυναμικού. Επίσης, ουσιώδες είναι να απορροφηθεί το υπάρχον προσωπικό και όχι να παραμείνει ανενεργό.
II 48-55 Βασικές κατηγορίες κινήτρων: δημιουργία ενός ολιστικού πλέγματος ενισχύσεων και διευκολύνσεων
-Απουσία συγκεκριμένων ποσοτικών κινήτρων ώστε να γίνει κριτική προσέγγιση.
II 60 Κίνητρα προς το εργατικό δυναμικό
Απασχολούμενοι που πλήττονται:
υποστήριξη μέσω προγραμμάτων επανακατάρτισης, κάλυψης δανειακών τους υποχρεώσεων, ενίσχυσης των προβλεπόμενων επιδομάτων
Εργατικό δυναμικό που χρειάζεται να προσελκύσουν οι φορείς των νέων επενδύσεων:
παροχή κινήτρων για μετεγκατάσταση στις πληττόμενες περιοχές μέσα από επιδότηση στεγαστικής στέγης και μειωμένους συντελεστές στο φόρο εισοδήματος
-Η επανακατάρτιση δεν αποτελεί κίνητρο χωρίς να έχει διασφαλιστεί η θέση εργασίας κάποιου εργαζόμενου. Η επιβίωση των κατοίκων της περιοχής δεν εξαρτάται μόνο από την κάλυψη των δανειακών τους υποχρεώσεων (που είναι σε θετική κατεύθυνση) αλλά η διασφάλιση του εισοδήματός τους σε ικανό βάθος χρόνου (άνω της πενταετίας).
II 66 και 68 Πλάνο χρηματοδότησης: Πλήρης αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης
-Το αναγραφόμενο ποσοστό επιδότησης στους πίνακες είναι πολύ χαμηλό (12%) και κρίνεται ασθενές προς την κατεύθυνση της μόχλευσης κεφαλαίων και επενδύσεων.
II 69 Χρονική κατανομή χρηματοδότησης επενδύσεων:
εμπροσθοβαρής υλοποίηση επενδύσεων ύψους € 4 δισ.
-Το ποσό που εμφανίζεται ως επενδυτικό κεφάλαιο είναι προϊόν υπόθεσης εργασίας για τη συνολική μόχλευση κεφαλαίων και όχι πραγματικό και καταγεγραμμένο κεφάλαιο προς άντληση.
II 72 ως 89 Δημιουργία ψηφιακού χάρτη με τις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ)
-Οι σχεδιαζόμενες ζώνες περιλαμβάνουν το σύνολο της διαθέσιμης έκτασης των ορυχείων και θεσμοθετούνται σε περιοχές που έχουν δεσμευθεί στη ΡΑΕ για άδειες Φ/Β. Οι χάρτες που παρουσιάζονται είναι ελλιπείς (εσκεμμένα ή από έλλειψη έρευνας από την ομάδα του ΣΔΑΜ) (βλέπε Εικόνα 1, Παράρτημα Α)
II 94 Το τελικό ΕΣΕΚ προβλέπει φιλόδοξους στόχους μείωσης κατανάλωσης ενέργειας και διείσδυσης των ΑΠΕ έως το 2030
-Η καταγεγραμμένη απόδοση της Ελλάδας σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες 26 (κατά το έτος 2018) παρουσιάζει υπερκάλυψη των στόχων. Το ποσοστό μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου έχουν ήδη καλυφθεί, όπως φαίνεται στις εικόνες 2 και 3 του Παραρτήματος Α. Μετά το έτος 2015 η εκπομπή των αερίων του θερμοκηπίου στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
II 96 Οι στόχοι του τελικού ΕΣΕΚ μεταφράζονται σε 3.9GW φωτοβολταϊκά έως το 2022 και 7.7GW έως το 2030
-Το δεδομένο αυτό μεταφράζεται σε 154.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης, παραγωγικής γης που θα αφαιρεθεί από τον πρωτογενή τομέα.
II 105 Δ. Μακεδονία: Με βάση το επενδυτικό πλάνο ΔΕΗ και ΕΛΠΕ επιπλέον ~2.3GW αναμένονται έως το 2024
-Με βάση το επενδυτικό σχέδιο και τον μέσο όρο δέσμευσης στρεμματικής έκτασης ανά MW υπολογίζεται ότι η πλειοψηφία της δεσμευμένης γης θα προέλθει από τη Δυτική Μακεδονία και εκτιμάται σε επιπλέον 2.300 * 20= 46.000 στρέμματα.
II 107 Έμμεση εργασία: Διαχρονικά η αγορά των φωτοβολταϊκών προσέθετε 1.2 x θέσεις έμμεσης και προκαλούμενης εργασίας για κάθε άμεση θέση εργασίας
-Σύμφωνα με το γράφημα του ΣΔΑΜ (πηγή ΔΑΠΕΕΠ) από το έτος 2013 κι έπειτα οι άμεσες θέσεις εργασίας από Φ/Β είναι σχεδόν μηδενικές και τουλάχιστον αμελητέες. Είναι αδύνατον να δημιουργήσουν τις ζητούμενες προϋποθέσεις απασχόλησης και σίγουρα δεν επιβεβαιώνουν τους φιλόδοξους στόχους του σχεδίου στον Τόμο Ι.
II 116 Δ. Μακεδονία: Κατανάλωση φυσικού αερίου
-Αναφέρεται αλλαγή καυσίμου (χρήση ΦΑ) στην μονάδα Πτολεμαΐδα V το 2029 χωρίς να είναι επίσημα προγραμματισμένο ούτε έχει ανακοινωθεί επίσημα ή κοστολογηθεί.
II 117 – 118 Δημιουργία έως 400 θέσεων κατά την κατασκευή και έως 50 θέσεων εργασίας κατά τη λειτουργία.
Από 20 έως 25 θέσεις θα καλύπτονται ετησίως με προσωπικό του ΔΕΣΦΑ. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, εκτιμάται ότι θα χρειασθούν 10 νέες θέσεις εργασίας για τη λειτουργία του έργου.
-Όταν οι απώλειες θέσεων εργασίας λόγω απολιγνιτοποίησης ξεπερνούν τις 20.000 και οι άνεργοι τους 25.000, η δημιουργία 50 μόνιμων θέσεων εργασίας από τη μονάδα Φυσικού Αερίου και 10 μόνιμων θέσεων από το πρόγραμμα του ΕΣΦΑ είναι σταγόνα στον ωκεανό και δεν αποτελούν λύση του προβλήματος που δημιουργείται από την βιαιότητα του μετασχηματισμού της περιοχής.
II 119 Δ. Μακεδονία: Επενδύσεις σε δίκτυα Φ.Α.
-Από τις παρουσιαζόμενες περιπτώσεις επενδύσεων σε δίκτυα ΦΑ, οι δύο πόλεις ανήκουν σε διαφορετική Περιφέρεια (Βέροια, Έδεσσα ανήκουν στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας) ενώ οι άλλες τρεις δεν αποτελούν τμήμα των Νομών που πλήττονται βίαια από την απολιγνιτοποίηση αλλά βρίσκονται στον νομό Καστοριάς! Πώς οι επενδύσεις σε άλλη Περιφέρεια θα αναστρέψουν τις συνθήκες που δημιουργεί η απολιγνιτοποίηση;
II 134 Μοντέλα Ζωνών Καινοτομίας έχουν ήδη υιοθετηθεί επιτυχημένα σε πολλά διεθνή επιχειρηματικά κέντρα
-Κανένα από τα αναφερόμενα παραδείγματα δεν έχει ιδρυθεί σε πρώην λιγνιτική περιοχή ή περιοχή που επλήγη από απώλεια δραστηριότητας. Αντιθέτως, όλες οι αναφερόμενες Ζώνες Καινοτομίας ιδρύονται είτε σε πρωτεύουσες είτε σε μεγάλες πόλεις με σημαντική οικονομική δραστηριότητα. Άμεση συνέπεια είναι η ενίσχυση των οικονομικών ροών προς κέντρα και δεν συντελούν στην ισότιμη περιφερειακή ανάπτυξη.
II 136-149 Υδρογόνο
-Το χρονοδιάγραμμα που παρουσιάζεται είναι ασαφές και δεν υπάρχει ρεαλιστικός ορίζοντας εφαρμογής της Τεχνολογίας, ούτε για τις θέσεις εργασίας που αναμένεται να δημιουργήσει.
II 192-205 Επανακατάρτιση Ανθρώπινου Δυναμικού
-Τα ζητούμενα στην επανακατάρτιση των εργαζομένων είναι δύο: α) Ο τρόπος κατάρτισης των εργαζομένων στο νέο τους αντικείμενο και β) Η κάλυψη του εισοδήματός τους κατά τη διάρκεια της επανακατάρτισης αλλά και του αναγκαίου χρονικού διαστήματος εύρεσης εργασίας (τουλάχιστον μέχρι την απορρόφησή τους). Για το δεύτερο σκέλος δεν υπάρχει πρόνοια στο ΣΔΑΜ ή στις έως τώρα ανακοινώσεις.
II 206-213 Χαρτογράφηση υφιστάμενης εθνικής νομοθεσίας κινήτρων
-Δεν προσδιορίζεται μετρήσιμο ποσοστό ενίσχυσης για την προσέλκυση νέων επενδύσεων, ούτε προτείνεται αντικατάσταση της δαιδαλώδους νομοθεσίας με μία νέα, ξεκάθαρη και μόνιμη διάταξη για τις πληττόμενες περιοχές.
II 232 Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης Κριτήρια κατανομής πόρων
-Κατά την διεξαγωγή του 3ο Φόρουμ Δημάρχων για τη Δίκαιη Μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή, έγινε πρόταση από τον Δήμο Εορδαίας να συνυπολογίζεται και η ανεργία ως κριτήριο βαρύτητας για την κατανομή πόρων του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, πρόταση που έγινε αποδεκτή από την κα Anna Wagner, Deputy Head of Unit, Development & Economic Analysis, DG REGIO European Commission.
II 241-249 Πλάνο χρηματοδότησης
-Σε κανένα σημείο δεν εμφανίζεται μετρήσιμος προϋπολογισμός για την ανάσχεση των συνεπειών της απολιγνιτοποίησης και δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης μέτρων από πλευράς Ελληνικής Κυβέρνησης.
Τμήμα 2ο: Προτάσεις επί του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
Στα πλαίσια της ανταλλαγής απόψεων του Δήμου Εορδαίας με την Διυπουργική Επιτροπή για την απολιγνιτοποίηση, σας υποβάλλουμε τους άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή από την Επιτροπή, προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη συνθηκών κατάλληλων για επενδύσεις.
• Εκπαίδευση.
• Απασχόληση – Ίδρυση Πόλου Καινοτομίας
• Πρωτογενής Τομέας – Αρδευτικά Έργα
• Πολιτισμός και Αθλητισμός
• Ανάπτυξη αστικού και βιομηχανικού περιβάλλοντος Δήμου Εορδαίας
• Επιτάχυνση μετεγκαταστάσεων με κριτήρια Πράσινης Ανάπτυξης
Στη συνέχεια, αναλύονται επιγραμματικά οι ανωτέρω άξονες.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Από το έτος 2009 λειτουργεί στα όρια του Δήμου Εορδαίας παράρτημα του παλαιού ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας και νυν Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας που περιλαμβάνει τα τμήματα των Σχολών Μαιευτικής και Εργοθεραπείας, ενώ επίκειται λειτουργία του τμήματος Λογοθεραπείας. Ο Δήμος, διαβλέποντας τις μελλοντικές ανάγκες σε εγκαταστάσεις των ανωτάτων ιδρυμάτων, σχεδίασε και υλοποίησε ένα Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο στο παλαιό Στρατόπεδο Καπετάν Φούφα προβλέποντας εκπαιδευτικές χρήσεις, χρήσεις διοικητικές, αναψυχής κλπ.
Το Ρυμοτομικό Σχέδιο της περιοχής βρίσκεται στην φάση της τελικής του έγκρισης, γεγονός που θα προσδώσει αναπτυξιακή τροχιά στον Δήμο αλλά και στο Πανεπιστήμιο, παρέχοντας τις αναγκαίες υποδομές για την ανάπτυξη των σχολών, την φιλοξενία μεγαλύτερου αριθμού εισακτέων και την προσέλκυση επιπλέον σχολών. Η αλληλουχία αυτή στοχεύουμε να οδηγήσι στη λειτουργία ενός πλήρους CAMPUS, σύγχρονων προδιαγραφών και με προοπτική διεύρυνσής του.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ – ΙΔΡΥΣΗ ΠΟΛΟΥ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
Κύρια στόχευση του Δήμου Εορδαίας είναι η πλήρης ενεργοποίηση του ΒΙΟ.ΠΑ. Πτολεμαΐδας και η λειτουργία του ως προμετωπίδα της ανάπτυξης της περιοχής και της προσέλκυσης επενδύσεων σε μία κομβική θέση. Αναπτύσσεται νέος κόμβος σύνδεσης με την Εγνατία Οδό και συνδετήρια οδός, πρϋπολογισμού 1,3 εκατομμυρίων ευρώ. Σχετικά με το ΒΙΟ.ΠΑ. υποβάλλεται αναλυτικότερο υπόμνημα.
Πλησίον της Τ.Κ. Προαστείου υφίσταται οικισμός που κατασκευάστηκε για τις ανάγκες στέγασης των στελεχών και υπαλλήλων της ΔΕΗ Α.Ε. Σχεδιάζεται η αξιοποίηση του οικισμού αυτού ως πόλου καινοτομίας, με στόχο την προσέλκυση επιχειρήσεω
