Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
Καθώς φεύγουμε από τον οικισμό της Βλάστης και κατευθυνόμαστε πάνω στον επαρχιακό δρόμο με κατεύθυνση προς το Σισάνι, συναντούμε στο αριστερό μας χέρι απέναντι από τα νεκροταφεία και πάνω στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία τον ορθόδοξο ναό του αγίου Αθανασίου.
Ο άγιος Αθανάσιος είναι ουσιαστικά ο κοιμητηριακός ναός της Βλάστης. Πρόκειται για μια μονόκλιτη βασιλική άνευ τρούλου κατασκευασμένη από πέτρα. Η σκεπή είναι καλυμμένη με κόκκινα κεραμίδια. Πάνω από την κεντρική είσοδο του ναού υπάρχει επιγραφή η οποία έχει αλλοιωθεί με το πέρασμα των χρόνων. Ανατρέχοντας στο βιβλίο του Ζήκου Τσίρου «Βλάστη: Τετράδια της Πατρίδας μου» προχωράμε στην αποκρυπτογράφηση:
Κτήτορ του Ναού
Κοινότης της Βλάστης
1869
Από αυτήν την επιγραφή καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως ο ναός κατασκευάστηκε το 1869 με έξοδα της Κοινότητας. Στα πλαϊνά της θύρας υπάρχει έτερη επιγραφή (καλύτερα διατηρημένη από την προηγούμενη) η οποία αναγράφει το έτος 1869.
Το ότι ο άγιος Αθανάσιος είναι ο κοιμητηριακός ναός της Βλάστης μας το μαρτυρεί όχι μόνο η θέση του (απέναντι από τα νεκροταφεία) αλλά και το γεγονός ότι στο βορειοανατολικό τμήμα του είναι χτισμένο το οστεοφυλάκιο του οικισμού εκεί όπου φυλάσσονται τα οστά μετά την διαδικασία της εκταφής. Περιμετρικά του ναού υπάρχει μικρού ύψους πέτρινος περίβολος ενώ στη νοτιοδυτική πλευρά του υπάρχει μεταλλικό καμπαναριό ύψους περίπου τεσσάρων μέτρων. Το καμπαναριό είναι κατά πολύ μεταγενέστερο του ναού και αυτό μας το επιβεβαιώνει και η μαρμάρινη πλάκα η οποία είναι τοποθετημένη στην πρόσοψη του:
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΑΔΕΛΦΩΝ ΑΘΑΝ. ΛΕΚΚΑ
1981
Πηγές:
Βλάστη: Τετράδια της Πατρίδας μου, Ζήκος Τσίρος, Θεσσαλονίκη, 1964
