Καλές προθέσεις και θέληση εξέφρασε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Τασούλας Κ., κατά την 1η Συνάντηση στις 9-7-2022 στην έδρα του ΠΕΣ στο Γράμμο, η οποία κατά δήλωσή του, σηματοδοτεί και την επαναδραστηριοποίησή του.
Αυτό αυτόματα σημαίνει πως είναι απαραίτητη η ενεργοποίηση και εκ μέρους των Αυτοδιοικητικών εκπροσώπων Α΄ και Β΄ βαθμού, ιδιαίτερα του Β΄ βαθμού (Περιφέρεια), από τα λόγια να περάσουμε στις πράξεις.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ως έχουσα αρμοδιότητα στον Αναπτυξιακό σχεδιασμό και το προβάδισμα λόγω της έδρας του ΠΕΣ εντός των ορίων της, χρειάζεται να αναλάβει πλέον συγκεκριμένες πρωτοβουλίες.
Αυτό το στόχο είχε η Επερώτηση προς τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας κ. Κασαπίδη.
Η επερώτηση συζητήθηκε στη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου στις 2-8-22, την οποία μπορείτε να παρακολουθήσετε στο βίντεο.
Το Υπόμνημα που υποβλήθηκε προς τον Πρόεδρο της Βουλής και κοινοποιήθηκε στους εμπλεκόμενους θεσμικούς εκπροσώπους Περιφερειάρχες, Δήμους, Βουλευτές, Αρχές Πανεπιστημίων Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου αναφέρει:
«Προς τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων και Πρόεδρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία κ. Τασούλα Κωνσταντίνο
(Με την παράκληση να διανεμηθεί στους Αντιπροέδρους και τα Μέλη του Δ.Συμβουλίου του Ιδρύματος).
Κοιν.: -Βουλευτές Δ. Μακεδονίας
-Περιφερειάρχες Δυτ. Μακεδονίας κ. Κασαπίδη Γ. ,Ηπείρου κ. Καχριμάνη Α.
-ΠΕΔ Δ. Μακεδονίας, Ηπείρου
-Πρυτανικές Αρχές Παν/μίων Δ. Μακεδονίας και Ιωαννίνων
Οι υπογράφοντες το παρόν Υπόμνημα θέλουμε με την ενέργειά μας αυτή να εκφράσουμε την υποστήριξή μας προς το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης (ΠΕΣ) Γράμμου και την ανάγκη μετεξέλιξής του σε Κέντρο Μελέτης της Πρόσφατης Ελληνικής Ιστορίας που καλύπτει την περίοδο 1940-1949 στην περιοχή αυτή της Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, με επίκεντρο τα ορεινά συγκροτήματα Γράμμου ,Βιτσίου, Β. Πίνδου και ευρύτερα.
Το ΠΕΣ, που από το 2011 μέχρι σήμερα υπάγεται στο «Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία», ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του αείμνηστου Φιλίππου Πετσάλνικου που διετέλεσε Βουλευτής, Υπουργός, και Προέδρος της Βουλής των Ελλήνων, σε συνεργασία με τους Δήμους της Π.Ε. Καστοριάς.
Η εμπνευσμένη αυτή πράγματι προσπάθεια μπορεί ν ’ αποτελέσει τo έναυσμα για την ανάδειξη και αξιοποίηση συνολικά της ιστορικής εκείνης περιόδου στο σύνολο της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Ιστορική περίοδος που έκλεισε με επίκεντρο το Γράμμο και το Βίτσι αλλά εξελίχτηκε σε όλη την περιοχή, στο νότιο Γράμμο, στην Βόρεια Πίνδο, τις Πρέσπες ,το Μάλι Μάδι, την Μάχη της Φλώρινας, τα Γρεβενά, τον Βαθύλακο , στη μάχη της Κόνιτσας, στη Μουργκάνα, στη μάχη της Άρτας κ.α., με κατεστραμμένα χωριά που σβήστηκαν από το χάρτη, μαζί με την μαζική φυγή και τον αφανισμό τους τελικά.
Η ιστορική αυτή περίοδος δεν εξαντλείται μόνο στον Εμφύλιο, αλλά περιλαμβάνει και όσα προηγήθηκαν ξεκινώντας με το έπος της Αλβανίας το 1940 και στην συνέχεια την κατοχή και το έπος της ενωμένης Εθνικής Αντίστασης. Η μάχη στο Φαρδύκαμπο, η ελεύθερη Ελλάδα στον Πεντάλοφο και στο Επταχώρι και η δράση των ανταρτών και της Εθνικής αντίστασης στην ευρύτερη αυτή Περιοχή, οι εκτελέσεις και η πυρπόληση οικισμών (Πύργοι, Λέχοβο, Αετός , Κωσταράζι , Γέρμα, Κλαδοράχη, Ασπράγγελοι, Κεφαλόβρυσο κ.α.).
Ο διχασμός στον Εμφύλιο Πόλεμο απλά έφτασε στην κορύφωση ως αποτέλεσμα διεργασιών που καλλιεργήθηκαν κατά την διάρκεια της κατοχής, αλλά υπερκαλύπτονταν απέναντι στον κατακτητή κοινό εχθρό ,επομένως δεν είναι αποκομμένος όσων προηγήθηκαν σε αυτήν την ίδια ιστορική περίοδο κατά την οποία συγχρόνως ο Ελληνικός Λαός μεγαλουργούσε ενωμένος.
Όπως αναφέρεται στους σκοπούς του Ιδρύματος για το ΠΕΣ βασικοί στόχοι του είναι:
«να φέρει σε επαφή τους πολίτες με τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία, καθώς και τον λαϊκό πολιτισμό της περιοχής
να αποτελέσει βήμα επιστημονικού διαλόγου, ένα κέντρο μνήμης και έρευνας της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας (με έμφαση στην τοπική ιστορία και την περίοδο του Εμφυλίου)
να καταγράψει την ιστορία της περιοχής και να βοηθήσει στον εντοπισμό και τη διάσωση ιστορικών τεκμηρίων
να λειτουργήσει ως σημείο συνάντησης ερευνητών, εκπαιδευτικών και πολιτών, καθώς και επιστημόνων από διάφορες χώρες
να απευθυνθεί ιδιαίτερα σε μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς, μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, σεμινάρια και εκδηλώσεις
να αναδείξει τον φυσικό πλούτο και την οικολογική σημασία του Γράμμου, καθώς και της ευρύτερης περιοχής.
Η συμφιλίωση αποτελεί ιδρυτικό στόχο του ΠΕΣ, όπως φανερώνει και το όνομά του. Η συμφιλίωση, όμως, δεν συνεπάγεται τη λήθη των δύσκολων και τραυματικών στιγμών της ιστορίας· αντίθετα, επιτυγχάνεται μέσα από την κατανόησή τους. Μακριά από εύκολες καταδίκες ή ωραιοποιήσεις, το ΠΕΣ επιδιώκει την κριτική προσέγγιση του παρελθόντος και του παρόντος, η οποία μπορεί να αποτελέσει αφετηρία γόνιμου αναστοχασμού (ιστορικού, κοινωνικού, πολιτικού) και διαλόγου μεταξύ επιστημόνων και πολιτών.»
Το Ίδρυμα της Βουλής και μπορεί και έχει το κύρος να διευρύνει το πεδίο δράσης του συμπεριλαμβάνοντας στην δραστηριότητά του το σύνολο αυτής της ιστορικής περιόδου (γιατί όχι και από αρχές του 20ου αιώνα που η περιοχή της Δ. Μακεδονίας ήταν το ιστορικό επίκεντρο της διαμάχης για το Μακεδονικό). Βασική προϋπόθεση για να γίνει αυτό είναι η ενίσχυση του ΠΕΣ με μόνιμο επιστημονικό προσωπικό και την ανάπτυξη ανάλογων υποδομών μεταξύ των οποίων και υλικές, που μπορούν να υλοποιηθούν μέσω αυτοδιοικητικών πόρων (π.χ ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης κ.α.).
Η διεύρυνση της περιόδου μελέτης από το Ίδρυμα της Βουλής θα συμβάλλει αποφασιστικά στην συνολική καταγραφή και αξιοποίηση της σύγχρονης ιστορίας μας ολοκληρωμένα. Έχουμε χρέος ως πολιτεία να διατυπώσουμε αυτή την ιστορία στα παιδιά μας ,στον επισκέπτη ,στο νέο που συνήθως αγνοεί πως πίσω από το φυσικό κάλος και τη γραφικότητα κρύβονται η ιστορική μνήμη και οι ιστορίες των ανθρώπων του κάθε τόπου.
Επί πλέον η αξιοποίηση της προσπάθειας αυτής μπορεί να δημιουργήσει μια νέα οικονομική δυνατότητα (ιστορικός τουρισμός, περιβαλλοντικός κ.α.) ,σε μία περίοδο που υπάρχει απόλυτη ανάγκη αξιοποίησης κάθε δραστηριότητας που μπορεί να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Η υλοποίηση επίσης ενός προγράμματος αντίστοιχου του «Πίνδος (2004)», θα συμβάλλει καθοριστικά στην ενοποίηση και στην προσβασιμότητα του ιστορικού αυτού χώρου.
Είναι μία νέα πρόκληση ,που όπως στην ανέγερση και καθιέρωση του ΠΕΣ , η Αυτοδιοίκηση 1ου και 2ου βαθμού σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Βουλής, μπορούν να την αξιοποιήσουν λειτουργώντας παράλληλα και δημιουργώντας τις κατάλληλες υποδομές ανάδειξης, προσομοίωσης και τελικά επισκεψιμότητας στις περιοχές εξέλιξης των ιστορικών γεγονότων.
Ακολουθούν οι υπογραφές υποστήριξης του αιτήματος (εκπρόσωποι θεσμικών οργάνων, φορέων, φυσικών προσώπων):
-Διαμαντοπούλου Άννα -Στρατάκης Γιάννης
Πρόεδρος του Δικτύου,-Πρόεδρος της Επιτροπής π. Νομάρχης Φλώρινας , Περιφ. Σύμβ.
της Ε.Ε. για το Μέλλον του Κοινων. Κράτους, Δυτ. Μακεδονίας
-π. Επίτροπος Ε.Ε.,-π. Βουλευτής, π. Υπουργός
-Κουκουλόπουλος Πάρις (Παρασκευάς) –Ζεμπιλιάδου Γεωργία
Π. Δήμαρχος Κοζάνης, π. Πρόεδρος ΚΕΔΚΕ, π. Ειδική Γραμματέας ΕΣΠΑ,
Π. Βουλευτής, π. Υπουργός Περιφ. Σύμβουλος Δ. Μακεδονίας
-Μπουτάρης Γιάννης -Δασταμάνης Γιώργος
τ. Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Δήμαρχος Γρεβενών, Πρόεδρος ΠΕΔ
-Μέρτζος Νικόλαος Δυτ. Μακεδονίας.
Δημοσιογράφος, τ. Πρόεδρος Εταιρείας Μακεδ. –Γκοσλιόπουλος Χρήστος
Σπουδών, π.Πρόεδρος Κοιν. Νυμφαίου Δήμαρχος Νεστορίου
-Νιτσιάκος Βασίλης -Εξάρχου Νίκος
Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Δήμαρχος Κόνιτσας
-Ανδρέου Ανδρέας -Πασχαλίδης Παναγιώτης
Καθηγητής Παν/μιου Δυτ. Μακεδονίας Δήμαρχος Πρεσπών
-Ηλιάδου Τάχου Σοφία -Μπιτάκης Άνθιμος
Καθηγήτρια Παν/μιου Δυτ. Μακεδονίας Δήμαρχος Αμυνταίου
-Μασσαλάς Χρήστος -Ελευθερίου Χρήστος
Π. Πρύτανης Παν/μιου Ιωαννίνων Δήμαρχος Σερβίων
-Χαντάβας Αθανάσιος -Στεργίου Μανώλης
π. Βουλευτής Δήμαρχος Βελβεντού
-Βλαχόπουλος Ηλίας -Κορδίλας Δημήτρης
π. Βουλευτής Δήμαρχος Δεσκάτης
-Βλατής Γιάννης
π. Βουλευτής
-Ταταρίδης Κυριάκος -Χριστοφορίδης Γιώργος
π. Βουλευτής Περιφ. Συμβουλος Δυτ. Μακεδ.
-Καρυπίδης Θόδωρος -Πετσάλνικος Κώστας
τ. Περιφερειάρχης Δυτ. Μακεδονίας π. Δήμαρχος Μακεδνών
-Δακής Γιώργος -Ζιώγας Αθανάσιος
π. Νομάρχης Κοζάνης, π. Περιφερειάρχης Δυτ. Μακ. π. Δήμαρχος Γρεβενών
-Μητλιάγκας Πασχάλης -Γαργάλας Παναγιώτης
π. Νομάρχης Κοζάνης π. Δήμαρχος Κόνιτσας
-Πέτσας Αντώνης -Χατζηεφραιμίδης Μάκης
π. Νομάρχης Γρεβενών π. Δήμαρχος Κόνιτσας