Λίγες ώρες έμειναν για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Ο ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ και το E-PTOLEMEOS.GR παρακολουθούν τη διαδικασία και προσπαθούν σταθερά να επεξεργάζονται τα δεδομένα, ώστε να βοηθήσουν τους αναγνώστες να κατανοήσουν το εκλογικό σύστημα και να …προβλέψουν την κατανομή των εδρών στο Ν. Κοζάνης. Είναι δύσκολο το σταυρόλεξο της κατανομής των βουλευτικών εδρών στα κόμματα για μια 4εδρική εκλογική περιφέρεια, όπως αυτή του νομού Κοζάνης. Η επανεργοποίηση μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα, στερεί πολύτιμες έδρες από τα υπόλοιπα κόμματα στην ελληνική περιφέρεια.
Τι λέει η Νομοθεσία
Το μείζον ερώτημα είναι το πόσες έδρες θα έχει το κάθε κόμμα στο Νομό Κοζάνης. Η πρώτη κατανομή των βουλευτικών εδρών ανά εκλογική περιφέρεια γίνεται με το γνωστό τρόπο με την εφαρμογή δηλαδή του εκλογικού μέτρου. Άρα το σίγουρο για το πρώτο κόμμα (Νέα Δημοκρατία), είναι ότι θα πάρει μία έδρα στην πρώτη κατανομή, και οι άλλες τρεις έδρες θα διεκδικηθούν από όλα τα κόμματα. Για τα παραπάνω πήραμε ως υπόθεση εργασίας ότι ο αριθμός των ψήφων στα κόμματα θα παραμείνει ίδιος με τις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Για τις τρεις υπόλοιπες έδρες, το άρθρο 8 παρ. 5 του Ν.3231/2004 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 παρ.2 του ν.4406/2016 ορίζει: “Οι εκλογικές περιφέρειες που εξακολουθούν να έχουν αδιάθετες έδρες διατάσσονται κατά φθίνουσα σειρά, με βάση τα μετά την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου εναπομείναντα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων του εκλογικού σχηματισμού με το μικρότερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων στην επικράτεια που δικαιούται έδρα, σύμφωνα με το άρθρο 5. Στον εκλογικό αυτό σχηματισμό παραχωρείται ανά μία έδρα από καθεμία από αυτές τις εκλογικές περιφέρειες και ως τη συμπλήρωση του αριθμού των εδρών που αυτός δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 6.
Αν πάλι παραμείνουν αδιάθετες έδρες, η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται διαδοχικά για όλους τους εκλογικούς σχηματισμούς που συμμετέχουν σε αυτή, αρχίζοντας από όποιον συγκέντρωσε το μικρότερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων σε όλη την επικράτεια προς αυτόν με τον αμέσως μεγαλύτερο”.
Δηλαδή σύμφωνα με τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα, εφόσον έχουν μεγάλα υπόλοιπα (ψήφους – όχι ποσοστά) στο Ν. Κοζάνης, για να βγάλουν έδρα στο Ν. Κοζάνης, προηγούνται με την σειρά αυτή: Πλεύση Ελευθερίας, ΝΙΚΗ, Ελληνική Λύση, ΚΚΕ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, με την προϋπόθεση ότι έχουν πανελλαδικά αδιάθετες έδρες. Εφόσον δεν έχει μεγάλο υπόλοιπο στο Νομό, το μικρότερο κοινοβουλευτικό κόμμα με διαθέσιμες έδρες, πάμε στο αμέσως μεγαλύτερο, κ.ο.κ.
Την πιθανότητα να πάρουν τις 4 έδρες 4 κόμματα, λόγω του παραπάνω τρόπου κατανομής, την είχαμε καταγράψει από τις αρχές του χρόνου, με ρεπορτάζ του Ζ.Π. στον “Πτολεμαίο”, και στις 21 Μαΐου επιβεβαιώθηκε με την λήψη μιας έδρας από το ΚΚΕ στο Ν. Κοζάνης.
Δεδομένα και προβλέψεις
– Η ΝΙΚΗ, είχε το 13ο μεγαλύτερο υπόλοιπο στο Ν. Κοζάνης τον Μάιο. Συνεπώς με τις 10 έδρες που της δίνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, είναι δύσκολο να πάει μία από τις 10 έδρες στο Ν. Κοζάνης. Βέβαια, με την μεγάλη αύξηση της αναγνωρισιμότητας του κόμματος τον Ιούνιο, θεωρείται πως θα προκύψουν Νομοί στη Νότια Ελλάδα, που θα έχουν σημαντικά μεγαλύτερα υπόλοιπα από το Ν. Κοζάνης
– Το ΚΚΕ, που θα έχει μείωση των πανελλαδικών εδρών λόγω της ενισχυμένης αναλογικής, αναμένεται να χάσει την έδρα της Κοζάνης. Ο λόγος είναι, το ότι στην Κοζάνη είχε το μικρότερο υπόλοιπο ανάμεσα σε όλες τις περιοχές που έβγαλε έδρα το Μάιο, συνεπώς αν διατηρήσει σταθερά τα ποσοστά του, η Κοζάνη είναι η πρώτη που θα χαθεί.
– Η Πλεύση Ελευθερίας, η Ελληνική Λύση και το ΜΕΡΑ25 (εάν μπει στη Βουλή), αναμένεται να έχουν μεγαλύτερα υπόλοιπα σε μεγάλες εκλογικές περιφέρειες (Αττική Θεσσαλονίκη κλπ) και να καταναλώσουν εκεί τις έδρες τους.
– Το ιδιαίτερα κρίσιμο ερώτημα, αφορά το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Δύο κόμματα, των οποίων τα υπόλοιπα, τους εξασφάλισαν από μία έδρα την 21η Μαΐου.
– Η πτώση των εδρών λόγω και της ενισχυμένης αναλογικής, αναμένεται βάσει των δημοσκοπήσεων να είναι για το ΠΑΣΟΚ από 41 στις 32, και για τον ΣΥΡΙΖΑ από τις 71 στις 52.
– Οι περίπου είκοσι έδρες που θα χάσει ο ΣΥΡΙΖΑ, και οι δέκα που θα χάσει το ΠΑΣΟΚ, θα χαθούν από μεσαίες και μεγάλες περιοχές. Δεν θα χαθούν από μονοεδρικές, δυεδρικές και τριεδρικές(αν έχουν ήδη εκεί έδρα) εκλογικές περιφέρειες, οι οποίες είναι 26 σε σύνολο 58. Άρα στις υπόλοιπες 32 εκλογικές περιφέρειες (στις όποιες έχουν ήδη έδρα – δεν έχουν σε όλες), το ΠΑΣΟΚ θα χάσει 10 και ο ΣΥΡΙΖΑ θα χάσει 20 έδρες.
– Το ότι σε 32 εκλογικές περιφέρειες, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ πιθανόν να χάσουν αυτές τις έδρες, δείχνει ότι δεν είναι βέβαιο το αν θα πάρουν έδρα στο Ν. Κοζάνης. Άλλωστε δεν έχουν έδρες και στις 32 αυτές περιφέρειες, άρα η πιθανότητα να χαθεί έδρα, για κάθε μία από τις εκλογικές περιφέρειες που απομένουν, είναι πρακτικά μεγαλύτερη.
– Σε νομούς που το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ θα εμφανίσουν τη μεγαλύτερη αποσυσπείρωση (λόγω εσωκομματικών ή άλλων λόγων) είναι πιθανό να χαθεί μία έδρα. Ίσως και έως δύο έδρες σε μεγάλες εκλογικές περιφέρειες.
– Πάντως στις εκλογές του Μαΐου, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφάνισε το 2ο μεγαλύτερο υπόλοιπο του στην Κοζάνη, ανάμεσα στις 4εδρικές εκλογικές περιφέρειες της χώρας, μια πολύ καλή επίδοση που διαμόρφωσε το ποσοστό του στο Ν. Κοζάνης, 0,7% παραπάνω από το εθνικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ.
– Αντίστοιχα, στις εκλογές του Μαΐου, το ΠΑΣΟΚ εμφάνισε το 1ο μεγαλύτερο υπόλοιπο του στην Κοζάνη, ανάμεσα στις 4εδρικές εκλογικές περιφέρειες της χώρας, μια πολύ καλή επίδοση που διαμόρφωσε το ποσοστό του στο Ν. Κοζάνης, περίπου 2% παραπάνω από το εθνικό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ.
– Οι εκλογικές περιφέρειες στις οποίες θα χαθεί η έδρα, είναι οι περιφέρειες με τα μικρότερα υπόλοιπα ενός κόμματος, σε σχέση με τα υπόλοιπα σε άλλες εκλογικές περιφέρειες. Άρα όταν φτάσουμε σε εκείνο το σημείο, δεν θα ανταγωνίζονται τα κόμματα σε ένα Νομό, αλλά οι Νομοί σε ένα κόμμα.
– Όσο ανεβαίνει ο αριθμός των κομμάτων που θα μπουν στη Βουλή, τόσο μειώνεται ο αριθμός των εδρών που θα πάρουν συνολικά και το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ, άρα και η πιθανότητα να βγάλουν έδρα σε μικρομεσαίους Νομούς όπως η Κοζάνη.
– Τέλος, το πρώτο κόμμα που αναμένεται να είναι η Νέα Δημοκρατία, θα πάρει όλες τις αδιάθετες έδρες από την παραπάνω διαδικασία. Οι οποίες θα προστεθούν με την πρώτη έδρα, που θα πάρει από το ότι θα περάσει το εκλογικό μέτρο. Και έτσι θα διαμορφωθεί ο συνολικός αριθμός εδρών της στο Ν. Κοζάνης
Στατιστικό: Σε όλες τις τετραεδρικές εκλογικές περιφέρειες της χώρας στις εκλογές του 2019, η Νέα Δημοκρατία (το πρώτο κόμμα δηλαδή) έβγαλε τρεις Βουλευτές, ακόμα και στους Νομούς που ήρθε δεύτερο κόμμα (πχ στα Χανιά με τους Μπακογιάννη, Βολουδάκη και Διγαλάκη). Αυτό θα μπορούσε να επαληθευτεί στην κάλπη της Κυριακής.