Ημιυπόγειες κατοικίες, που τοποθετούνται στην 6η χιλιετία π.Χ., έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη της Λ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στη θέση Ίσιωμα, στη Μαυροπηγή, δ.δ του δήμου Εορδαίας, σύμφωνα με ανακοίνωση της προϊσταμένης της Λ’ Εφορείας Γεωργίας Καραμήτρου η οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα των ανασκαφών στην Ποντοκώμη και τη Μαυροπηγή Εορδαίας στην 24η Συνάντηση της Θεσσαλονίκης για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και Θράκη.
Πρόκειται για ορύγματα, διαμέτρου 1,5 μέτρου, που διαμορφώνονταν σε μονόχωρες κατοικίες. Με τις κατοικίες αυτές συνδέονται και 27 λάκκοι, κυκλικοί, ημικυκλικοί και ακανόνιστοι παραλληλόγραμμοι, οι οποίοι φαίνεται πως αποτελούσαν βοηθητικούς χώρους και χώρους εργασιών των κατοικιών. Στην ίδια θέση εντοπίστηκαν και εννέα ταφές, οι πέντε από τις οποίες της νεολιθικής περιόδου.
Επιπλέον, βρέθηκε μονόχρωμη, διακοσμημένη και άβαφη κεραμική, κυρίως αγγεία με λεπτά και μεσαία τοιχώματα, τριπτά και πελεκητά λίθινα εργαλεία, πήλινα σφοντύλια, οστά με ίχνη επεξεργασίας και δύο ζωόμορφα ειδώλια.
Ακόμη, κατά τη διάρκεια σωστικής ανασκαφής στη Σουλουκιά Ποντοκώμης οι αρχαιολόγοι της Λ’ ΕΠΚΑ εντόπισαν μία τάφρο και 21 λάκκους που περιείχαν υπολείμματα καύσης, καθώς και μεγάλη ποσότητα μονόχρωμης και διακοσμημένης κεραμικής, οστέινα, πελεκητά και τριπτά εργαλεία, ειδώλια και οστά ζώων. Η θέση χρονολογείται στην Αρχαιότερη και Μέση Νεολιθική Εποχή.
Η προϊσταμένη της Εφορείας, Γεωργία Καραμήτρου- Μεντεσίδη σημείωσε ότι η απουσία οικοδομικών καταλοίπων σε συνδυασμό με την ανεύρεση μόνο λάκκων και τάφρου στη συγκεκριμένη θέση, «μας προσανατολίζει στην άποψη ότι βρισκόμαστε στις παρυφές νεολιθικού οικισμού, τον οποίο και ευελπιστούμε να εντοπίσουμε στο μέλλον. Πιστεύουμε ότι ο οικισμός αυτός τοποθετείται χρονικά στην 7η χιλιετία π.Χ., αποτελώντας έναν από τους αρχαιότερους νεολιθικούς οικισμούς των Βαλκανίων».
Η εποχή της 7ης και του α’ μισού της 6ης χιλιετίας π.Χ. σηματοδοτείται από τη μετατροπή των συλλεκτών σε γεωργούς στο χώρο της Δυτικής Μακεδονίας. Μέσα από την έρευνα, καταγραφή και μελέτη των εγκαταστάσεών τους, η Λ’ ΕΠΚΑ επιχειρεί να κατανοήσει και να ανασυνθέσει την εξελικτική πορεία τους και τα πολιτιστικά στοιχεία τους.
Ρόη ΒΑΣΒΑΤΕΚΗ
