Κάθε φορά που διασώζεται ένα παραδοσιακός θησαυρός , είναι σαν να αναστηλώνουμε ένα αρχαίο μνημείο.
Η αείμνηστη θεία Όλγα Σουμελίδου ( Σπυρίδου) από το Ανατολικό, γεννημένη στο Καρμούτ της Αργυρούπολης του Πόντου, σε κάθε επικοινωνία μαζί της, είχε να μου αποκαλύψει έναν πολιτιστικό θησαυρό. Τα όπλα της ήταν η μνήμη της και το ένστικτο ότι έτσι θα διασωθεί κάτι πολύτιμο.
Ο βουκόλος ( Ο τσοπάνον ) στις περισσότερες περιοχές του Πόντου ήταν ο επιχειρηματίας της εποχής . Εξ άλλου το ορεινό έδαφος του Πόντου προσφέρονταν για κτηνοτροφικές ενασχολήσεις.
Η λαϊκή ποντιακή μούσα έχει αφιερώσει πολλά δίστιχα σ’ αυτόν τον συμπαθέστατο τύπο της φύσης.
(Μόνο στα χρόνια του κομματισμού το αρχαιοπρεπές επάγγελμα του βουκόλου περιφρονήθηκε ασύστολα με αποτέλεσμα να ερημώσει η ελληνική περιφέρεια.)
Το παρακάτω όμως τραγούδι έχει μια νοηματική συνοχή και στιχοπλοκή, που το καθιστά σπάνιο και πρωτόγνωρο.
Άς το χαρούμε.
Ο ΤΣΟΠΑΝΟΝ ( Καρμούτ)
Αφήγηση: Σουμελίδου Όλγα Ανατολικό.
Ατά ήπαν κ’ εσ’κώθανε
κι ο τσοπάνον επήεν,
ους να επέγ’νεν εκεί κά
‘ς ση στράταν εκυλίεν.
Εκυλίεν ο τσοπάνον
κ’ εκούιξεν ,μανίτσα μ’,
ελάτεν και ν’ επάρτε ΄μεν
ούϊ ντ’ έπαθα μανίτσα μ’.
Ναϊλί εμέν, ναϊλί εμέν,
ναϊλί εμέν, μανίτσα μ’,
εμέναν ομματίασεν
ατέ η τριγωνίτσα μ’.
Ο τσοπάνον εκυλίεν
εκούιξεν, πατέρα,
‘ς σ’ εμόν το αίμαν έσεβεν
τη σκύλ’ η θεγατέρα.