«Στην πρώτη μας θητεία, στα πρώτα δύσκολα βήματα του Καλλικράτη και σε ένα πρωτόγνωρα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, διεκδικήσαμε με επιχειρήματα, σχεδιάσαμε με σύνεση, διαχειριστήκαμε με διαφάνεια, υλοποιήσαμε με αποτελεσματικότητα. Με τον τρόπο αυτό θα συνεχίσουμε και στο μέλλον.»
Τα παραπάνω τόνισε μεταξύ άλλων ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Δακής, στην ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου όπου παρουσίασε τον απολογισμό πεπραγμένων της Περιφέρειας για το 2013.
Ο κ. Δακής έδωσε έμφαση στα έργα που εκτελεί ή χρηματοδοτεί η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με την αξιοποίηση εθνικών και ευρωπαϊκών οικονομικών πόρων και τόνισε ότι η πολιτική της Περιφέρειας συνοψίζεται στα ακόλουθα:
– Διεκδίκηση όλων των δυνατών χρηματοδοτήσεων σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο
– Ορθολογικός σχεδιασμός των έργων
– Διαφάνεια στη διαχείριση
– Αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση
Αναφερόμενος στις στρεβλώσεις της δημόσιας διοίκησης και στην πορεία του Καλλικράτη, τόνισε ότι για τη νέα θητεία της Αυτοδιοίκησης «πρέπει να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ικανές να θέσουν σε αναπτυξιακή τροχιά τη χώρα με ουσιαστική συμμετοχή των Αιρετών Περιφερειών. Το όραμα για την επόμενη θητεία είναι οι Αιρετές Ελληνικές Περιφέρειες να καταστούν ισχυρά και ανταγωνιστικά κέντρα λήψης αποφάσεων και άσκησης πολιτικών, σύμφωνα με τις πρακτικές των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Ανέφερε ειδικότερα ότι η Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ΕΔΑ/ΠΔΜ) διαχειρίζεται στην τρέχουσα περίοδο το ποσό των 355,0 εκ. €, από τα παρακάτω Επιχειρησιακά Προγράμματα:
– Το ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας (υποσύνολο του ΕΠ Μακεδονία – Θράκη) με ποσό διαχείρισης 313,2 εκ. €,
– Το ΕΠ Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΕΠΠΕΡΑΑ) με ποσό διαχείρισης 40 εκ. € και,
– Το ΕΠ Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΠΑΝΑΔ) με ποσό διαχείρισης 1,8 εκ. €.
Στο τέλος του 2013, οι συνολικές εντάξεις ανέρχονται σε 509,04 εκ. € (162.5%), με αντίστοιχες Νομικές Δεσμεύσεις 248,5 € (79,4%) και ένα σύνολο δαπανών 137,54 εκ. € (43,9 %).
Όσον αφορά στην πρόοδο του Προγράμματος μεταξύ των ετών 2012 και 2013, καταγράφεται σημαντικότατη αύξηση των Νομικών Δεσμεύσεων η οποία σε ετήσια μεταβολή αγγίζει το 150%, ενώ οι πληρωμές προς τους δικαιούχους παρουσίασαν μια ποσοστιαία ετήσια αύξηση η οποία ξεπέρασε το 164%.
Σημείωσε ότι η προσπάθεια αξιοποίησης όλων των ευρωπαϊκών προγραμμάτων χρηματοδότησης αποτελεί πάγια στρατηγική για την Αιρετή Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Στην κατεύθυνση αυτή, μέσω του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης (ΠΤΑ) υλοποιούνται 10 ευρωπαϊκά έργα συνολικού προϋπολογισμού 2.6 εκ. €. Σημείωσε δε ότι τα 2.6 εκ. € που αντιστοιχούν στον προϋπολογισμό των προαναφερόμενων έργων, «δεν χαρίστηκαν στην Περιφέρειά μας στο πλαίσιο κάποιας εθνικής ή κοινοτικής ποσόστωσης, αλλά διεκδικήθηκαν από την πλευρά μας με ανταγωνιστικούς όρους. Αντικείμενο των έργων αποτελούν κυρίως η ενέργεια και η περιβαλλοντική προστασία, η αξιοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος, η επιχειρηματικότητα των ΜΜΕ και η αγροτική οικονομία. «
Ανέφερε επίσης ότι «μέσα στο επόμενο διάστημα, αναμένουμε την αξιολόγηση 2 στρατηγικών προγραμμάτων στα πλαίσια της πρόσκλησης Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδας –Αλβανίας, συνολικού προϋπολογισμού για την Περιφέρειά μας περίπου 1.3 εκ. €, με κύριο αντικείμενο την αναβάθμιση του Τελωνείου της Κρυσταλλοπηγής.»
Πρόσθεσε πως «παράλληλα αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα προσέλκυσης οικονομικών πόρων, με βάση τις εθνικές ή κοινοτικές προσκλήσεις χρηματοδότησης. Αναφέρω ενδεικτικά ότι πρόσφατα ενημερωθήκαμε για την επιτυχή αξιολόγηση της πρότασης που καταθέσαμε στην πρόσκληση με κωδικό 164 του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», προϋπολογισμού 212 χιλ. €.
Όσον αφορά στη γενικότερη εικόνα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με βάση τα στοιχεία ισολογισμού της χρηματικής διαχείρισης για το έτος 2013, εμφανίζεται ένα συνολικό ταμειακό υπόλοιπο της τάξης των 51,6 εκ. €.»
Σημείωσε επίσης ότι η εξόφληση των υποχρεώσεων των προμηθευτών πραγματοποιείται κανονικά και πάντως όχι πέραν του τριμήνου, ενώ οι όποιες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις υπάρχουν (μεταφορές μαθητών, αμοιβές ιατρών) οφείλονται στην μη έγκαιρη εκταμίευση των ποσών από τα αρμόδια Υπουργεία. Ως αποτέλεσμα, ακόμη και σήμερα, σε ένα περιβάλλον βαθιάς και παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας παραμένει υποδειγματικά συνεπής στις οικονομικές της υποχρεώσεις.
«Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας είναι ο βασικός αρωγός και συμπαραστάτης των Δήμων, δεδομένου ότι χρηματοδοτεί και παρακολουθεί την υλοποίηση των έργων τους που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ, ή σε ειδικά προγράμματα όπως το ΕΠΑΔΥΜ και το ΠΙΝΔΟΣ. Ειδικότερα, η Περιφέρεια φροντίζει για την εξασφάλιση των πιστώσεων, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο την απρόσκοπτη εξέλιξη και ολοκλήρωση των έργων. Συζητά, συνεργάζεται και διαβουλεύεται με τους εμπλεκόμενους φορείς σε τοπικό επίπεδο. Προωθεί τα αιτήματα και πιέζει με κάθε τρόπο την Κεντρική Κυβέρνηση, πετυχαίνονται και εξασφαλίζοντας σημαντικούς οικονομικούς πόρους για την περιοχή μας, ακόμη και στις τρέχουσες πολύ δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες.»
Αναφερόμενος εξάλλου στο μέλλον και τη Νέα Προγραμματική περίοδο ανέφερε:
Στο πλαίσιο σχεδιασμού των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της επόμενης περιόδου, λαμβάνοντας υπ’ όψη την υφιστάμενη κατάσταση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, όπως διαμορφώθηκε στο νέο δυσμενές, εξ’ αιτίας της οικονομικής κρίσης, κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον καθώς και τις προτεραιότητες που τίθενται σε Εθνικό και Ευρωπαϊκό Επίπεδο, γίνεται κατανοητό ότι χρειάζεται ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο προσανατολισμένο σε επενδύσεις βασισμένες σε νέες τεχνολογίες και στην καινοτομία που θα αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής. Η δημιουργία νέων επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας θα πρέπει να βασίζεται στην υιοθέτηση «Περιφερειακής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης» (Smart Specialization Strategy) που αποτελεί και απαραίτητη προϋπόθεση για τη νέα προγραμματική περίοδο.
Κατά συνέπεια, η Δυτική Μακεδονία θα πρέπει να εστιάσει την προσπάθειά της στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή καινοτόμων πολιτικών που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, δίνουν ώθηση στους δυνητικούς τομείς υψηλής ανάπτυξης και στη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης και αποτελούν μοχλό για επένδυση ιδιωτικών πόρων.
Παράλληλα, δίνουμε έμφαση στις δράσεις προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, αλλά και στις δράσεις κοινωνικής προστασίας, που πρέπει να είναι σωστά διαρθρωμένες και να καλύπτουν το σύνολο των πολιτών της περιφέρειας μας.
Το Αναπτυξιακό Όραμα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2014 – 2020 είναι:
«Δημιουργία μιας διατηρήσιμης ανταγωνιστικής περιφερειακής οικονομίας με βιώσιμες θέσεις εργασίας και κοινωνική συνοχή»
Την περίοδο που διανύουμε, βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη ο Προγραμματικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Η Ομάδα Σχεδιασμού Προγράμματος (ΟΣΠ) συνεπικουρούμενη από 10 Θεματικές Ομάδες Σχεδιασμού (οι οποίες πλαισιώνονται από στελέχη της δημόσιας διοίκησης, της αυτοδιοίκησης αλλά και του κοινωνικού και οικονομικού περιβάλλοντος της περιφέρειας μας), διαβουλεύεται και προετοιμάζει την δομή του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος για την Δυτική Μακεδονία, σε αναμονή της οριστικοποίησης τόσο της αρχιτεκτονικής όσο και των χρηματοδοτικών πόρων αυτού.
Είναι η πρώτη φορά, σε περιφερειακό επίπεδο, όπου με το σχεδιασμό ασχολούνται, συστηματικά και μεθοδικά, πάνω από 250 άνθρωποι όλων των τομέων της ανάπτυξης καλύπτοντας των σύνολο του κοινωνικο – οικονομικού ιστού της Δυτικής Μακεδονίας.
Επίλογος
Τη χρονιά που πέρασε, κόντρα στις προαναφερόμενες περικοπές τόσο σε οικονομικούς όσο και σε ανθρώπινους πόρους, παραμείναμε κοντά στον Πολίτη και τα προβλήματά του, αντλώντας από τα συλλογικά και προσωπικά αποθέματα ευθύνης. Δώσαμε τη μάχη για την καθημερινότητα των Δυτικομακεδόνων.
Δώσαμε τη μάχη με όρους διεκδικητικού ρεαλισμού και σε επίπεδο επιχειρημάτων. Δώσαμε τη μάχη με στόχο να συνεισφέρουμε στην επίλυση και όχι στη διόγκωση των προβλημάτων που ταλανίζουν τη χώρα μας. Δώσαμε και δίνουμε τη μάχη με γνώμονα τα έννομα συμφέροντα των Δυτικομακεδόνων.
Τα επόμενα βήματα του Καλλικράτη, όπως χρονικά σηματοδοτούνται με την έναρξη της επόμενης θητείας, είναι εξαιρετικά κρίσιμα. Στην προοπτική αυτή απαιτείται μια κλιμακούμενη μεταβίβαση των αποκεντρωμένων αρμοδιοτήτων στις αιρετές περιφερειακές αρχές. Απαιτείται μια ξεκάθαρη οριοθέτηση των συμπληρωματικών σχέσεων μεταξύ της Κεντρικής Διοίκησης και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Απαιτείται μια σαφή και ευδιάκριτη ενίσχυση του αναπτυξιακού της ρόλου με παράλληλη μεταφορά εκτελεστικών αρμοδιοτήτων προς τις Περιφέρειες. Και κυρίως, απαιτείται μια ουσιαστική ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας.
• Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων
• Οικονομική αυτοτέλεια
• Οριοθέτηση ρόλων
• Θεσμική αξιοπρέπεια
Αυτό πρέπει να είναι το διεκδικητικό πλαίσιο της επόμενης Αυτοδιοικητικής περιόδου.