Του Κώστα Χαρδαβέλλα
Βεβαίως η αύξηση των διοδίων, από την οποία μάλιστα απαλλάσσονται οι βουλευτές, πρέπει να καταργηθεί άμεσα, γιατί ήδη έχει δημιουργήσει αδιέξοδο σε χιλιάδες Έλληνες.
Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι πέντε «συμβάσεις παραχώρησης» για τους οδικούς άξονες (Ιόνια Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Ανατολικής Πελοποννήσου, Βόρειας Πελοποννήσου και Κεντρικής Ελλάδας) δημοπρατήθηκαν το 2002 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και υπογράφηκαν το 2007 με κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Με τον ερχομό της κρίσης στην Ελλάδα το 2009, τα έργα σταμάτησαν λόγω οικονομικής αδυναμίας των εργολάβων να τα συνεχίσουν και οι ίδιες συμβάσεις ήρθαν στη βουλή στις 11 Δεκεμβρίου 2013 και ψηφίστηκαν πάλι, τροποποιημένες αυτή τη φορά, από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Όμως, με τις τροποποιήσεις αυτές, οι εργολάβοι των έργων απαλλάχτηκαν από τις συμβατικές τους υποχρεώσεις λόγω προσωρινής εγκατάλειψης των έργων και πήραν έγκριση για επαναχρηματοδότηση των ήδη πληρωμένων έργων, με άλλοθι «την οικονομική κρίση»!
Αυτή είναι η επίσημη αιτιολογία που αναγράφεται στη σχετική αιτιολογική έκθεση (παράγραφος Ε, παράρτημα Δ, άρθρο 4, παράγραφος 4.3) σύμφωνα με την οποία η «χρηματοοικονομική κρίση κατά την εκτίμηση όλων των συμβαλλόμενων μερών συνιστά παρατεταμένο γεγονός ανωτέρας βίας».
Η παραδοχή αυτή εκ μέρους της βουλής, όμως, ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο σε χιλιάδες οικογένειες και επιχειρήσεις που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τραπεζικά δάνεια και οφειλές προς το δημόσιο, καθώς μπορούν και με τον νόμο πλέον να προσφύγουν στη δικαιοσύνη επικαλούμενοι την αιτιολογία της βουλής για να γλιτώσουν διώξεις και φυλακίσεις. Το βασικό επιχείρημα που πρέπει να γίνει αποδεκτό από τη δικαιοσύνη είναι, αφού οι κατασκευαστές χρειάστηκαν επαναχρηματοδότηση και αθέτησαν τις συμφωνίες τους «λόγω κρίσης», αυτό αφορά και τους πολίτες που πρέπει να έχουν την ίδια αντιμετώπιση από το κράτος όπως και οι εργολάβοι.
Με τις «συμβάσεις παραχώρησης» παραδόθηκε το 2007 σε ιδιώτες η κατασκευή, λειτουργία και εκμετάλλευση των «δρόμων ανάπτυξης», όπως τους είχε βαφτίσει ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γιώργος Σουφλιάς, για διάστημα περίπου 30 ετών, με όρους που έδεναν χειροπόδαρα το ελληνικό δημόσιο. Ένας βασικός όρος στις συμβάσεις αυτές είναι ότι τουλάχιστον για 30 χρόνια, τα διόδια δεν μπορούν να πάψουν να εισπράττονται για τους κατασκευαστές, γιατί στην περίπτωση αυτή ο εργολάβος έχει δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση και να διεκδικήσει αποζημιώσεις πολλών εκατομμυρίων από το δημόσιο.
Να σημειωθεί ότι από το 2007 μέχρι σήμερα, οι αυξήσεις των διοδίων έχουν ξεπεράσει το 400%.
Το άλλοθι των βουλευτών ΝΔ και ΠΑΣΟΚ που ενέκριναν το 2007 τους ληστρικούς όρους των συμβάσεων με τους εργολάβους ήταν ότι οι δρόμοι πρέπει να πληρώνονται από τους χρήστες τους και για το λόγο αυτό φρόντισαν να φορτώσουν τους οδηγούς όχι μόνο την κατασκευή αλλά και τη λειτουργία και συντήρηση των έργων μέσω των διοδίων.
Οι συμβάσεις που έχουν ψηφιστεί από τη βουλή δίνουν το δικαίωμα στους κατασκευαστικούς ομίλους να αυξάνουν την τιμή των διοδίων κάθε χρόνο, ανάλογα με τον πληθωρισμό, χωρίς το κράτος να έχει κανέναν απολύτως έλεγχο στο ύψος της τιμής τους.