Τον περασμένο μήνα 15 Φεβρουαρίου- έ.έ. Είχε γενέθλια ο αειθαλής Λάζαρος Γ. Κυρατσούς, από τους ολίγους παλαιούς Κοζανίτης που βρίσκονται εν ζωή της δεκαετίας 1910 .Έκλεινε φέτος τα 96 χρόνια του και εισήρχετο αισίως στα 97 χρόνια της ζωής του. Η οικογένεια έχει καθιερώσει από χρόνια να γιορτάζονται τα γενέθλια του Λάζαρου πανηγυρικά. Έτσι και φέτος, συγκεντρώθηκαν στο σπίτι του εορτάζοντα εκτός από τη σύζυγο, παιδιά και εγγόνια και πολλοί συγγενείς τους , σε αμιγώς οικογενειακό κύκλο. Στη γιορτή ήμουνα προσκαλεσμένος κι΄εγώ , φίλος της οικογένειας. Που μου δόθηκε η ευκαιρία να έχω μια προσωπική αντίληψη της οικογενειακής αυτής γιορτής και με τη συμμετοχή τόσων συγγενών. Που αναβίωνε μια παράδοση των παλιών καλών καιρών της οικογένειας που τιμούσαν τον οικοδεσπότη τους , τον «αφέντη», όπως τον αποκαλούσαν τα χρόνια εκείνα ,και αν είχε και κοινωνική προβολή, ήταν «ου προύχοντας» της γειτονιάς, που συμμετείχε και η γειτονιά στη γιορτή του. Προ της γιορτής η νοικοκυρά έκανε γενική πάστρα του σπιτιού και προετοίμαζε τα καλούδια που θα κερνούσε. Η συγγενική αυτή συγκέντρωση που έβλεπα και συμμετείχα, είχε χρώμα ηθογραφικής παράδοσης, όπως ένιωθαν παλιά τη συνοχή και αξία της συγγένειας, την αγάπη και το σεβασμό στον αρχοντάνθρωπο παππού. Να μην ξεχνούμε ότι χάρη στο θεσμό της οικογένειας αναπτύχθηκαν οι κοινότητες και εδραιώθηκαν οι κοινωνίες . Την όμορφη αυτή ανθρώπινη εικόνα που αποκάλυπτε τη στόφα των Κοζανιτών, δείχνει ένα κομμάτι της παράδοσης και της ιστορίας της πόλης μας, και τη μεταφέρουμε γιατί είναι βασικό σημείο της ανθρώπινης συγγενικής συνύπαρξης μέσω της οποίας είναι γαλουχημένος ο λαός της Κοζάνης από τους προγόνους μας, μεταδίδοντας μηνύματα αρχών και αξιών που οφείλουμε να τα σεβόμαστε.
Θα καταγράψω τα ονόματα που παραβρέθηκαν στη γενέθλια γιορτή για να γνωστοποιήσω τον οικογενειακό κύκλο του ζεύγους Λαζάρου Κυρατσού και Ζολής Γκατζογιάννη και που είναι ένα κομμάτι από τη σύνθεση των συμπολιτών μας. τους οποίους και γνωρίζω.
Ξεκινώ από την οικογένεια του Λάζαρου Κυρατσού,. Ο Εορτάζων, η σύζυγός του Ζολί –Θεοδώρα Ι. Γκατζογιάννη, οι δύο κόρες Έφη και Λένα ( αρχιτεκτόνισσες)που μένουν στη Θεσσαλονίκη, με τους άνδρες τους και τα παιδιού τους. Συνεχίζοντας το σόϊ του Κυρατσού, ήταν , ο Γιώργος Μ. Κυρατσός με τη γυναίκα του και τα παιδιά του, η Έφη και η Κατερίνα με τα παιδιά της, Παιδιά του αειμνήστου Μερκούρη Κυρατσού Δημάρχου και Βουλευτή Κοζάνης, αδερφός του Λάζαρου και φίλος μας. Ντόρα και Νικολέτα Σκαρκαλά εγγόνια της αδερφής του Λάζαρου, Θεοδώρας Σκαρκαλά. Από το Σόϊ της γυναίκας του Ζολής, ήταν η αδερφή της Αίγλη , οδοντογιατρός, η Αγάθη Γκατζογιάννη , μένει στη Θεσσαλονίκη , συντ/χος καθηγήτρια, σύζυγος του αειμνήστου Προκόπη Γκατζογιάννη αδερφό της Ζολής, και φίλος μας, με την κόρη της Ελένη και τα παιδιά. Ο Γιάννης Βούρος , καλλιτέχνης, γιός της Αλεξάνδρας Γκατζογιάννη, αδερφής της Ζολής αείμνηστης. Μένουν στη Θεσσαλονίκη. Η Λούλα Χ. Παπαδέλη, εξαδέλφη της Ζολής , οι μητέρες τους Θεοδώρα και Ελένη, ήσαν αδερφές. Λάκης Μαν. Παπαδέλης, πρώην δ/ντης του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου ΔΕΗ. Εξάδελφος της Ζολής, η μητέρας της Ελένη, και ο πατέρας του Λάκη, Μανώλης, Αδέρφια, με τη γυναίκα του, τα παιδιά του και τον εγγονό. Σύνολον 24 άτομα. Απουσίαζαν τα παιδιά της Ισμήνης, αδερφής της Ζολής, αείμνηστης, που μένουν στην Αθήνα , τηλεφώνησαν για ευχές τα ανίψια. Απουσίαζε επίσης η Λαμπρινή, που έχει σύζυγο τον Τάκη Κοντοδίνα, δικηγόρο, αδερφή της Ζολής που μένει στη Αθήνα μαζί με το γιό τους Γιάννη και τη γυναίκα του Αλέκα Βαρδάκα, (την οποία είχα αθλήτρια στο Μπάσκετ του Εθνικού) και τα παιδιά τους, έστειλαν κι αυτοί ευχές. Αλλά και η Ιουστίνη, τα παιδιά της και τα εγγόνια της που μένουν στην Κύπρο, ομοίως τηλεφώνησαν για ευχές.
«Και με την ευκαιρία, που αναφέρω την Ιουστίνη , θέλω να προσθέσω ,ότι η Ιουστίνη διαμένει στη Λευκωσία της Κύπρο 60 τόσα χρόνια, ασκώντας το επάγγελμα της μαίας, εργαζόμενη σε κλινική, που είχε συμφοιτήτρια τη σύζυγο του ιδιοκτήτη. Παντρεύτηκε Κύπριο και έχει παιδιά, εγγόνια και δισέγγονο. Το 1966 το Πάσχα που είχα πάει στην Κύπρο , τότε γνώρισα την Ιουστίνη, την οποία επισκέφτηκα στο σπίτι της και της έδωσα τα πράγματα που μου είχε δώσει ο φίλος μου Προκόπης και αδερφός της Το αναφέρω τιμώντας τη μνήμη του φίλο μου Προκόπη.
Αυτή την όμορφη συνάντηση και συναδέλφωση της οικογενείας την έχω διαπιστώσει και τα καλοκαίρια , όπου συναντούσα στο Αμπέλι του Γιάννη Γκατζογιάννη, πατέρα τους, που βρίσκεται στην περιοχή κρεββατάκια, πάνω από τα νεκροταφεία. Την Ισμήνη, την Ιουστίνη και παλαιότερα την Αλεξάνδρα και τα παιδιά τους που έκαναν διακοπές στο Αμπέλι καθώς και άλλους συγγενείς. Αλλά και όταν ζούσε ο αείμνηστος φίλος μας Προκόπης, παρακολουθούσαμε στο Αμπέλι τους Ολυμπιακούς αγώνες του 1976 και αγώνες ποδοσφαίρου, γιατί από κει είχε καλή λήψη η κεραία . Η κυρά Ζολί πάντα πρόθυμη και με διπλή «μισάλα» να περιποιείται το σόϊ και τους φίλους. Αυτό συνεχίζεται και σήμερα . Τα καλοκαίρια πηγαίνουμε και δροσιζόμαστε , έχει και μεγάλο ορίζοντα που αγναντεύεις τα Πιέρια , το Βελβεντό, τα Σέρβια, τον Όλυμπο, το Σαραντάπορο , τα χωριά των Χασίων, τη λίμνη Πολυφύτου και το Μπούρινο, η θέση του αμπελιού μοιάζει με παρατηρητήριο ή μπαλκόνι, που μπροστά δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο και λόγω υψομέτρου.
Οι οικογένειες Κυρατσού και Γκατζογιάννη διακατέχονται από μια μεγάλη Αρετή που εκφράζει την αξία της οικογένειας ,νιώθοντας βαθιά το νόημά της και με την ευγενική συμπεριφορά τους μεταρσιώνεται σε ύμνο ο θεσμός της οικογένειας.
Γιάννης Κορκάς .
