Ποντιακή κουκούλα ή τουρκικό φέσι
Έρευνα, καταγραφή του Μωυσιάδη Παναγιώτη
Στον ποντιακό λαό αφαιρέθηκε το δικαίωμα να ζει στην αιώνια πατρίδα του .
Στη νέα του πατρίδα κάποιοι προσπάθησαν να του στερήσουν το δικαίωμα στη συνέχεια και τον αυτοπροσδιορισμό.
Η ανδρική ενδυμασία με την κουκούλα( πασλίκ’ι) υπήρξε διαχρονικά η αυτάρεσκη εθνική εικόνα του πόντιου ακρίτα .
Αυτήν την ποντιακή κουκούλα, το κεφαλομάντηλο του ρωμιού στον Πόντο, κάποιοι προσπάθησαν να το μετατρέψουν σε τουρκικό φέσι !
Ο πόντιος λαϊκός αοιδός όμως δεν τους το επέτρεψε γι αυτό την ύμνησε και την τραγούδησε με περίσσιο μεράκι και θαυμασμό…
Απ’ ακεί πέραν έρχεται
γιοσμάς με την κουκούλαν,
τα φυσέκια τυλιγμένος
Σαντέτες ούς τη γούλαν.
Γιοσμάς και τσαμουρόχτιστος
φορεί και την κουκούλαν,
αρματωμένος, σιλαχλούς,
λαγγεύ’ απέσ’ ‘ς σην βρούλαν.
Ας είχα χρυσά άρματα
και συρμαλίν κουκούλαν,
και τ’ ώρας ιμ’ και το κεστιάκ’
διπλά ‘ς σ’ εμόν την γούλαν.
Εγώ ακόμαν ‘κ’ έγρασα
καραπταλίν κουκούλαν,
ακόμαν τιδέν ‘κ’ είπα ‘σε,
εκρέμασες την γούλαν.
Εφόρεσα τα τσάπουλας,
εσέγκα την κουκούλαν,
ακόμαν ‘κ΄ετραγώδεσα
κι εκρέμασες τη γούλαν.
Τα δάκρυα μ’ έξ ‘κ’ εβγάλ’ ατα,
θα σύρ’ ατά απές ι,
ας σο κιφάλ’ ιμ’ έχασα
το τούρκικον το φέσ’ ι