Με μια ετυμηγορία που μπορεί να χαρακτηριστεί ιστορική, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επέβαλε στην Τουρκία την καταβολή αποζημίωσης ύψους 90 εκατ. ευρώ για την εισβολή του 1974 και τη συνεχιζόμενη κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού. Η Τουρκία θα πρέπει να καταβάλει το ποσό αυτό, που αποτελεί και τη μεγαλύτερη ποινή που της έχει επιβάλει ποτέ το ΕΔΑΔ, εντός τριών μηνών. Σε περίπτωση που δεν ανταποκριθεί, η ποινή επιβαρύνεται με τόκο ίσο με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ συν 300 μονάδες βάσης.
Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια της καταδίκης της Τουρκίας από το ΕΔΑΔ, στην υπόθεση Κύπρος εναντίον Τουρκίας, η οποία είχε εκδικαστεί τον Μάιο του 2001. Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου είχε διαπιστώσει τότε πολλαπλές και συνεχιζόμενες παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΑΔ) και καταδίκασε την Τουρκία για την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή. Ομως, τότε, είχε επιφυλαχθεί να ανακοινώσει την ποινή που θα επέβαλλε σε μεταγενέστερο στάδιο.
Η χθεσινή ετυμηγορία του ΕΔΑΔ προκάλεσε μεγάλη ικανοποίηση στην Κύπρο και αναστάτωση στην Τουρκία. Διαβλέποντας ότι η απόφαση θα είναι αρνητική για τη χώρα του, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Α. Νταβούτογλου, τοποθετήθηκε επί του θέματος ήδη πριν από τις ανακοινώσεις του Δικαστηρίου, λέγοντας ότι η απόφαση του ΕΔΑΔ «δεν είναι δεσμευτική και δεν έχει οποιαδήποτε αξία για την Αγκυρα». Υπαινίχθηκε, μάλιστα, ότι θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού.
Η κυπριακή κυβέρνηση, από την πλευρά της, χαιρέτισε την απόφαση του ΕΔΑΔ και δήλωσε ότι προσβλέπει στην άμεση συμμόρφωση της Τουρκίας, ώστε να σταματήσει η παράνομη εκμετάλλευση ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και να καταβληθούν οι αποζημιώσεις.
Η Κυπριακή Δημοκρατία επανέφερε το θέμα των αποζημιώσεων στη βάση της απόφασης του 2001, ενώπιον του ΕΔΑΔ πριν από 4 χρόνια, ενώ πρόσθεσε στο αίτημα καταβολής αποζημιώσεων στις οικογένειες των αγνοουμένων και τους εγκλωβισμένους Ελληνοκύπριους της Καρπασίας, στη βάση του άρθρου 41 της ΕΣΑΔ. Το άρθρο αυτό ορίζει ότι «το ΕΔΑΔ μπορεί, αν είναι αναγκαίο, να απαιτήσει καταβολή πλήρους αποζημίωσης υπέρ του ενάγοντος». Η Τουρκία υποστήριζε ότι η προσφυγή της Κύπρου ήταν καθυστερημένη και ότι το άρθρο 41 της ΕΣΑΔ δεν έχει εφαρμογή σε διακρατικές υποθέσεις. Το Δικαστήριο απέρριψε και τις δύο αυτές αιτιάσεις και επέβαλε, με 15 ψήφους έναντι 2, στην Τουρκία να καταβάλει 30 εκατ. ευρώ για την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι συγγενείς των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας και 60 εκατ. ευρώ που αφορούν την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι της Καρπασίας.
Οπως επισημαίνουν με κοινή δήλωσή τους 9 δικαστές του ΕΔΑΔ, η χθεσινή απόφαση σηματοδοτεί μια νέα εποχή σε ό,τι αφορά την επιβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το Δικαστήριο και ένα σημαντικό βήμα υπέρ του σεβασμού του νόμου στην Ευρώπη. Αλλοι δύο δικαστές υποστηρίζουν ότι το ΕΔΑΔ, με την απόφασή του αυτή, έστειλε το μήνυμα στα μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, ότι ο πόλεμος και οι συνέπειές του δεν θα είναι ανεκτές και θα επισείουν τιμωρία.
Στην Κύπρο ο Μπάιντεν
Εν τω μεταξύ, χθες, ανακοινώθηκε επίσημα από τον Λευκό Οίκο, ότι ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα επισκεφθεί την Κύπρο, από τις 21-23 Μαΐου. Σύμφωνα με κυπριακές πηγές, με αφορμή την επίσκεψη του κ. Μπάιντεν, οι Αμερικανοί αναμένεται να ανακοινώσουν τη χρηματοδότηση του σχεδίου ανασυγκρότησης (master plan) της ευρύτερης περιοχής της Αμμοχώστου.
Πηγή: kathimerini.gr