Δημοσιεύματα αναφέρουν πως η κυβέρνηση σχεδιάζει να προβεί σε έξοδο στις αγορές πολύ νωρίτερα απ’ ότι αρχικά σχεδιαζόταν. Πληροφορίες μιλούν για έκδοση 5-ετούς ομολόγου της τάξης των 2-3 δις, μέσα στον Απρίλιο. Οι λόγοι για αυτό μπορεί να είναι πολλοί. Οι κυριότεροι μάλλον είναι η πολιτική αναταραχή που έχει ξεσπάσει με την υπόθεση Μπαλτάκου και κυρίως οι εσωτερικές εξελίξεις του ΠΑΣΟΚ. Η κυβερνητική πλειοψηφία πλέον «κρατιέται από τα μαλλιά της» και είναι πολύ πιθανό να έχουμε ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.
Θα επεξηγήσω συνοπτικά τι ακριβώς σημαίνει δανεισμός από τις αγορές και γιατί πέρα από συμβολική σημασία, έχει και ουσιαστική σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις. Την περασμένη Παρασκευή (04/04/2014) το επιτόκιο των ελληνικών δεκαετών ομολόγων διαμορφώθηκε στο 6,14%. Το ίδιο επιτόκιο είχε η χώρα μας λίγο πριν μπει στο μνημόνιο και πρακτικά σημαίνει πως η Ελλάδα πλέον μπορεί ανά πάσα στιγμή να δανειστεί από τις αγορές. Και παρόλο που το επιτόκιο είναι ακόμα υψηλό, αυτά τα χρήματα είναι… «διαφορετικά». Εξηγούμαι:
Η χώρα μας μπήκε επίσημα στο μνημόνιο τον Απρίλιο του 2010. Από τότε μέχρι και σήμερα έχουμε δανειστεί από τα δύο μνημόνια, ένα ποσό που υπερβαίνει ελαφρώς τα 240 δις ευρώ. Από αυτό το ποσό έχουν δοθεί περίπου 40 δις ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και τα υπόλοιπα 200 δις πήγαν στα κρατικά ταμεία, για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους και κρατικού προϋπολογισμού. Είναι γεγονός (και ας μην το παραδέχονται οι ακραιφνείς δημαγωγοί του ΣΥΡΙΖΑ και της λοιπής αντιπολίτευσης) ότι αυτό το αστρονομικό ποσό το δανείστηκε η χώρα με ένα εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο, περίπου στο 1,5%. Την ίδια περίοδο πολλές ευρωπαϊκές χώρες που μας δάνειζαν, δανείζονταν οι ίδιες με ένα επιτόκιο που έφτασε ακόμα και το 7% (Ισπανία) ή το 5,5% (Ιταλία). Θεωρητικά λοιπόν θα έπρεπε να πούμε και «ευχαριστώ». Δυστυχώς όμως δεν είναι ακριβώς έτσι…
Και δεν είναι έτσι επειδή σε κάθε δόση που μας έδιναν οι «Τροικανοί», έπρεπε να ακολουθούμε και τις εντολές τους. Οι οποίες συνήθως αφορούσαν περικοπές μισθών και συντάξεων, χαράτσια και υπερφορολόγηση των πολιτών. Δυστυχώς όμως οι «Τροικανοί» έλεγχαν και κάθε ξεχωριστή πτυχή του προϋπολογισμού, δηλαδή επέλεγαν αποκλειστικά οι ίδιοι που και πως θα ξοδευτούν τα χρήματα που δάνειζαν. Αυτό σήμαινε πως οι κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν όλα αυτά τα χρήματα, είχαν (και έχουν) ουσιαστικά μηδενική δυνατότητα να επιλέξουν που θα ξοδευτούν.
Πλέον η Ελλάδα μέσω των αγορών θα δανείζεται με σημαντικά υψηλότερο επιτόκιο. Αλλά για πρώτη φορά μετά από 4 χρόνια, θα έχει την δυνατότητα να επιλέξει η ίδια που θα ξοδέψει αυτά τα χρήματα. Αυτό σημαίνει πως αν για παράδειγμα η κυβέρνηση επιλέξει να δώσει επιδόματα στα αδύναμα στρώματα, να κάνει αυξήσεις ή να δώσει παροχές, μπορεί πλέον να το κάνει. Αυτό για τον κ. Σαμαρά και την κυβέρνησή του, έχει την «σημασία» του. Αν είχε στο μυαλό του κάποιες παροχές πλέον μπορεί να τις κάνει, έστω και σε περιορισμένο βαθμό. Ο οποίος μπορεί να είναι αυξανόμενος, όσο πέφτει το επιτόκιο δανεισμού. Δεν θα πρέπει λοιπόν να ξαφνιάσουν κανέναν, παροχές και καταργήσεις φόρων που ίσως αρχίζουν να εμφανίζονται.
Πιθανώς αυτό να έχει στο μυαλό του και ο κ. Τσίπρας, όταν υπόσχεται προεκλογικά παροχές, αυξήσεις, προσλήψεις κτλ. Αφού το μνημόνιο τελείωσε και πλέον το κόστος δανεισμού της Ελλάδας έχει πέσει, μπορεί να υπερδανειστεί για 1-2 χρόνια (μέχρι να ξανανέβει το κόστος δανεισμού στα «άστρα») και να κάνει τις αθρόες παροχές που υπόσχεται. Μετά από αυτό βέβαια μπορεί να χρειαστούμε ακόμα δύο μνημόνια και άλλα 10 – 20 χρόνια σε βαθιά οικονομική κρίση. Αλλά αφού θα έχει ήδη γίνει πρωθυπουργός, πιθανώς να μην τον απασχολεί τόσο. Όπως δεν απασχόλησε ποτέ και τους προηγούμενους που δανείζονταν ασυστόλως τόσα χρόνια υπονομεύοντας το μέλλον των Ελλήνων, απλά και μόνο για να κυβερνήσουν οι ίδιοι για μερικά χρόνια…
Παύλος Κιλίντζης
Διπλωματούχος
Ηλεκτρονικός Μηχανικός