Με πρωτοβουλία του προέδρου της ΚΕΔΕ Γιώργου Πατούλη και του προέδρου της Επιτροπής Χωροταξίας Υποδομών και Περιβάλλοντος Σάββα Χιονίδη ξεκίνησε η διαβούλευση της ΚΕΔΕ με όλους τους συναρμόδιους φορείς για τη διαμόρφωση των τελικών παρατηρήσεων και προτάσεων στο νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ).
Στο πλαίσιο αυτό πέραν της συζήτησης που έγινε στο Δ.Σ. της 9ης Ιουνίου επί της αρχής του Σχεδίου πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΚΕΔΕ ευρεία σύσκεψη με το Δίκτυο Φο.Δ.Σ.Α. και τους φορείς της ανακύκλωσης (αδειοδοτημένα συστήματα).
Κοινή ήταν η εκτίμηση ότι πρέπει να δοθεί παράταση της διαβούλευσης, λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας και των αλλαγών που επιφέρει το νέο ΕΣΔΑ, για ένα μήνα τουλάχιστον.
Σε σχέση με το νέο υπό διαβούλευση ΕΣΔΑ εκτιμήθηκαν τα εξής:
- Ότι εισάγει πράγματι καινοτόμες ενέργειες και δράσεις στη διαχείριση των απορριμμάτων με κεντροβαρή το ρόλο των Δήμων
- Η δυνατότητα που δίνεται στους Δήμους για την ανάπτυξη και υποστήριξη ενός αποκεντρωμένου συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων θα πρέπει να συνοδεύεται από τους ανάλογους και επαρκείς πόρους.
- Για την επίτευξη αυτού του σκοπού απαιτείται η σύνταξη οικονομοτεχνικής μελέτης προκειμένου να προσδιοριστούν οι πόροι που θα διασφαλιστούν για το σκοπό αυτό προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς επίσης να προσδιοριστεί και το λειτουργικό κόστος των νέων αποκεντρωμένων μονάδων διαχείρισης.
- Η νομική μορφή των Φο.Δ.Σ.Α, να αποφασίζεται από τους ίδιους τους Δήμους, δίνοντας την δυνατότητα σε κάποιους της διαφορετικής επιλογής νομικής μορφής. Δεν μπορεί να είναι όλοι ΝΠΔΔ ούτε ν’ ακυρωθούν ιδιαίτερα επιτυχημένα σχήματα (ΔΙΑΔΥΜΑ, ΔΕΔΙΣΑ κτλ) που σήμερα έχουν τη μορφή Α.Ε.
- Ο ελλιπής ρόλος του ΕΟΑΝ στο σχεδιασμό και την επιστημονική τεκμηρίωση των πολιτικών ανακύκλωσης και εποπτικού του ελέγχου στα συστήματα
- Η ανάγκη να μη λειτουργήσει ισοπεδωτικά ο νέος ΕΣΔΑ και να λάβει σοβαρά υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση και δεδομένα καθόσον υπάρχουν έργα σε εξέλιξη, συμβάσεις ΣΔΙΤ και επιτυχημένα παραδείγματα στη διαχείριση ΑΣΑ σε τοπικό, νομαρχιακό ή περιφερειακό επίπεδο.
Δεν μπορεί ένα ενιαίο μοντέλο διαχείρισης να αποτελεί την ίδια ενδεδειγμένη λύση για περιοχές που έχουν μηδενικά σχεδόν αποτελέσματα στη διαχείριση ΑΣΑ και σε περιοχές που έχουν επιτύχει ολοκληρωμένη διαχείριση, με ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, διαλογής, τελικής διάθεσης σε νομαρχιακό ή περιφερειακό επίπεδο.
Μοντέλα που έχουν γίνει απολύτως αποδεκτά από τις τοπικές κοινωνίες και έχουν αξιολογηθεί ως επιτυχημένα με αυστηρά κριτήρια οικονομοτεχνικά, περιβαλλοντικά αλλά και ποιοτικής διαχείρισης.
Από τη πλευρά των συστημάτων τέθηκε το θέμα της αντιμετώπισης του φαινομένου της εισφοροδιαφυγής προς τα συστήματα από τους παραγωγούς αλλά και το ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει ο νέος ΕΣΔΑ το ρόλο τους καθ’ ότι η δημιουργία των πράσινων σημείων και η υποκατάσταση του ρόλου του συστήματος από τους Δήμους αποτελεί μείζον θέμα για τη βιωσιμότητά τους.
Σε σχέση με τα αποθεματικά τους που κάποια από τα συστήματα διατηρούν υψηλά τα θεωρούν αναγκαία λόγω της προοδευτικής χρονικά υποχρέωσής τους να διαχειριστούν μεγαλύτερες ποσότητες προς ανακύκλωση τα επόμενα χρόνια.
Τέλος επισημάνθηκε ότι το στρατηγικό σχέδιο για τη διαχείριση και το θεσμικό (μορφή, οργάνωση, λειτουργία των φορέων διαχείρισης) πρέπει να προσδιοριστούν και να πάρουν τη τελική τους μορφή ταυτόχρονα.
Με βάση αυτά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης στη παρέμβασή του ζήτησε τη παράταση για ένα τουλάχιστον μήνα της διαβούλευσης για ένα τόσο κρίσιμο θέμα και της ενσωμάτωσης τόσο στο νέο ΕΣΔΑ όσο και στις επιμέρους πολιτικές διαχείρισης της ευρωπαϊκής εμπειρίας από πόλεις και χώρες που έχουν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα της διαχείρισης ΑΣΑ με βιώσιμα και κοινά αποδεκτά συστήματα.
