«Οι βάρβαροι δε θα ξανάρθουν, από τα σύνορα
Τους εκπαιδεύουν οι σοφοί με τηλεόραση
κι οι ορδές τους, από τα παιδικά δωμάτια
θα ορμήσουν».
Είπαν μερικοί ότι το ανθρώπινο γένος πέρασε από το Γαλαξία του Γουτεμβέργιου, την περίοδο που κυριαρχούσε ο έντυπος λόγος, στο Γαλαξία του Μαρκόνι, στην περίοδο που κυριαρχούν τα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Μεταξύ αυτών ηγεμονική είναι η θέση της τηλεόρασης, η οποία ραγδαία εξαπλώθηκε στην οικουμένη, γιατί αυτή δίνει τη δυνατότητα να βλέπει κανείς την ίδια ώρα και την ίδια στιγμή, πράγματα που συμβαίνουν στην άλλη άκρη της γης.
Το τηλεοπτικό θέαμα, ανταποκρινόμενο την ψυχολογία που εκφράζει το αρχαίο αίτημα, άρτος και θέαμα, προικισμένο με την μαγεία των ήχων γοητεύει όσο το δυνατόν περισσότερο τις μεγάλες μάζες. Δημιουργείται έτσι βαθμηδόν αυτό που λέγεται τηλεόραση του παιδιού, αλλά και διαμορφώνεται και αυτό που λέγεται «το παιδί της τηλεόρασης» που δίνει έκταση και βάθος στο πρόβλημα μας, που χρειάζεται έρευνα, μελέτη, σπουδή για τη διατύπωση κάποιων γενικών παρατηρήσεων και επισημάνσεων.
Πολλά είναι εκείνα τα οποία συνθέτουν τη δύναμη του τηλεοπτικού θεάματος και ασκούν γοητεία και έλξη τόσο στους μεγάλους όσο και προπαντός στους μικρούς στα παιδιά όλων των βαθμίδων της παιδικής ηλικίας.
Μια κινέζικη παροιμία λέγει «μια εικόνα αξίζει όσο δέκα χιλιάδες λέξεις», γιατί οι οπτικές εντυπώσεις, ενισχυόμενες από της ηχητικές αιχμαλωτίζουν το ενδιαφέρον και προκαλούν την προσοχή, κεντρίζουν την ορμή προς μίμηση κάνουν εύκολη την ταύτιση του θεατή με τα πρόσωπα του θεάματος, προσφέρονται για την εκπαίδευση και την πνευματική καλλιέργεια των τηλεθεατών, αν χρησιμοποιηθούν σωστά, διαφορετικά επιτυγχάνουν την επιστημονική αποβλάκωση όπως είπαν άλλοι και τον αφανισμό της ανθρώπινης προσωπικότητας όπως λέγουν και οι ακόλουθοι στίχοι.
Κουταμάρες όμως που βάζουν
μπρος στα μάτια μας
αποκτούν δύναμη μαγική
γιατί κρατάνε δέσμιες τις αισθήσεις μας
και μας σκλαβώνουν δουλικά το πνεύμα.
Και ιδιαίτερα το παιδί δέχεται περισσότερο ως εύπλαστο και ανώριμο, βαθύτερα και πιο μόνιμα τις επιδράσεις από τα τηλεοπτικά θεάματα, από τα οποία τα περισσότερα έχουν θεοποιήσει τη βία και το σέξ. Μερικοί κοινωνιολόγοι όπως ο Μέρτον, ο Λαζασφέλντ, έχουν την αντίληψη ότι «η τηλεόραση παίζει το ρόλο του κοινωνικού ναρκωτικού». Ο Τίμοθι Γκρίν στο βιβλίο του «Το παγκόσμιο μάτι» αναφέρει ένα καθηγητή που είχε πει «Μετά την ατομική βόμβα η τηλεόραση είναι το πιο επικίνδυνο πράγμα στον κόσμο σήμερα».
Η T.V. σκοτώνει την παιδική ψυχή είναι ο τίτλος μιας δημοσιογραφικής έρευνας ενώ τα συμπεράσματα από την έρευνα είναι συνταρακτικά.
«Το κλίμα βίας γράφει με τη βοήθεια της τηλεόρασης φουντώνει καθημερινά. Παιδιά ανοίγουν κεφάλια, σκοτώνουν γέρους, ενώ η Πολιτεία στέκει απαθής μπροστά στο κύμα βίας και αφήνει ανεξέλεγκτη την τηλεόραση να συνεχίζει το διαβρωτικό έργο της.
Αλλά και σε άλλες έρευνες οι ειδικοί αποδίδουν θεμελιώδη ευθύνη στην τηλεόραση για την παιδική εγκληματικότητα, γιατί έχει υπολογισθεί, ότι ο συνολικός χρόνος που διαθέτει ένα παιδί από τα παιδικά χρόνια ως την αποφοίτηση του από το Λύκειο ξεπερνά τις 15.000 ώρες συνολικά.
Στις ώρες αυτές είναι χιλιάδες τα περιστατικά βίας, φόνων, τα οποία θα δει χιλιάδες τα περιστατικά μοιχείας, πορνείας, μέθης, κλοπών, ψεύδους απάτης, ανηθικότητας και γενικά φαίνεται όλοι οι οχετοί της οικουμένης να εισβάλλουν στα παιδικά δωμάτια και κάτω από τον μανδύα της τέχνης, δίνουν την πρώτη ύλη για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας. Προσφέρουν ως πρότυπα βίου και τρόπου ζωής ό,τι πιο σάπιο και διεστραμμένο μπορεί να φαντασθεί κανείς και αυτό δεν είναι χωρίς συνέπειες.
Πολλά από τα προβαλλόμενα έργα είναι τόσο φρικιαστικά ώστε επαίοντες, γονείς, ιατροί, παιδαγωγοί, ψυχολόγοι κ.λ.π. διαπιστώνουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική ζωή πολλών παιδιών που εκδηλώνονται με νευρικότητα, εφιαλτικά όνειρα, φοβίες, αντικοινωνικές πράξεις.
Να σημειωθεί επίσης ότι η παρακολούθηση των τηλεοπτικών προγραμμάτων, καταδικάζει σε μια παθητικότητα το νεαρό τηλεθεατή. Υποβαθμίζει τη φαντασία και την κρίση του παγώνει τη σκέψη. Μια έκθεση επιστημόνων έγραφε μεταξύ των άλλων «Στην πραγματικότητα η μελέτη μιας μεγάλης ομάδας παιδιών ηλικίας 8-15 ετών αποκάλυψε ένα μακροπρόθεσμο συσχετισμό. Όσο περισσότερο παρακολουθούσαν προγράμματα βίας στην τηλεόραση τα παιδιά αυτά τόσο πιο επιθετική κοινωνική συμπεριφορά αποκτούσαν μεγαλώνοντας».
Ο Αριστοτέλης το είπε και οι αιώνες επικυρώνουν πως «το δε μιμείσθαι σύμφυτον τοις ανθρώποις εκ παίδων εστί». Θα ήταν ευχάριστο η τηλεόραση να πρόσεχε τουλάχιστον τις ειδικές εκπομπές για τα παιδιά, έτσι ώστε να μπορούν οι γονείς με αυτές να προφέρουν στα παιδιά μια καλή ψυχαγωγία να καλλιεργούν το καλόγουστο και να αναβαθμίζουν το πνευματικό τους επίπεδο. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει κάποιος έλεγχος και κάποια λογοκρισία, η οποία ώστε να προβάλλονται κατάλληλα και παιδαγωγικά επωφελή τηλεοπτικά προγράμματα.
Ο Τίμοθι Γκρίν χαρακτήρισε την τηλεόραση σαν το παγκόσμιο μάτι, ένα μάτι που μας εισάγει και μας υποτάσσει «στην αυτοκρατορία των ειδώλων». Δεν υποτιμούμε τη θαυμάσια αυτή κατάκτηση του ανθρώπινου πνεύματος με την οποία πρέπει να μάθουμε να συμβιώνουμε.
Αν πράγματι δαμασθεί, αν αποτοξινωθεί και γίνει όργανο του ανθρωπισμού όπως μας τον δίνει η πεμπτουσία του Ελληνικού πνεύματος και το φως της ορθοδοξίας, μπορεί να προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες στην ψυχαγωγία μικρών και μεγάλων στην κατάκτηση γνώσεων, τη μόρφωση, στην ανθρωπογνωσία και την κοσμογνωσία, στη σύσφιξη των πνευματικών δεσμών, στην ανθρωποποίηση του ανθρώπου και του πολιτισμού μας.
Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο του. Θα χρειασθεί μεγάλη προσπάθεια από όλους μας, προς δύο κατευθύνσεις. Μία κατεύθυνση είναι να ενεργοποιήσουμε τα ενδιαφέροντα των γονέων, ώστε να πάρουν προφυλακτικά μέτρα για την πρόληψη ατυχημάτων, την επιλογή των προγραμμάτων, τα οποία θα συνιστούν στα παιδιά τους. Να κάνουν αυτοπεριορισμό και επιλογή και στα δικά τους θεάματα. Να ενημερώνουν τα παιδιά για το τι πρέπει να βλέπουν και τι να αποφεύγουν από το μαγικό κουτί. Για το σκοπό αυτό , πρέπει να πολλαπλασιασθούν τα παιδικά προγράμματα, τα μορφωτικά και εκπαιδευτικά, για μια τηλεόραση των παιδιών.
Πρέπει η Κρατική μας τηλεόραση να αναδειχθεί σε όργανο παιδείας του ελληνικού λαού να «Ελληνοποιηθεί» ώστε τα προγράμματα της να αποπνέουν το ήθος και το φρόνημα του ελληνικού λαού. Να εκφράζουν τον τρόπο ζωής τους ένα τρόπο ζωής που τον εκφράζουν τα υψηλά πνευματικά δημιουργήματα και τα οποία τον ενσαρκώνουν, οι πιο ψηλές από τις πνευματικές του κορυφές.
Πρέπει και η τηλεόραση να κατατείνει στη διαμόρφωση του άρτιου και ολοκληρωμένου του τέλειου ανθρώπου και στη διαμόρφωση της αντίστοιχης κοινωνίας που να διψά για τη δικαιοσύνη την φιλανθρωπία, την ειρήνη, μοναδικά βάθρα που αποτελούν το χριστιανικό αξίωμα της αδελφότητας των ανθρώπων με μοναδικό σκοπό την ΑΓΑΠΗ.
Πρέπει η τηλεόραση να λούζεται από το ανέσπερο φως του ανθρωπισμού του Αποστόλου των Εθνών Παύλου, του οποίου οι ορίζοντες διαγράφονται από την αθάνατη και ανυπέρβλητη προτροπή.
«Όσα εστίν αληθή, όσα σεμνά, όσα δίκαια, όσα αγνά, όσα προσφιλή, όσα εύφημα, ει τις αρετή και ει τις έπαινος ταύτα λογίζεσθε».
