Την Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2017, συζητήθηκε στην ολομέλεια της Βουλής μετά από πολλές αναβολές η επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Φλώρινας κ. Γιάννη Αντωνιάδη, με θέμα τη συνολική και όχι τμηματική μετεγκατάσταση του οικισμού Αχλάδας και για διάφορα σημαντικά ενεργειακά θέματα της περιοχής. Η συζήτηση στη Βουλή εκκρεμούσε εδώ και αρκετούς μήνες, εξαιτίας κωλυμάτων τα οποία επικαλούνταν κάθε φορά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γ. Σταθάκης. Τελικά, η απάντηση του κ. υπουργού ήταν πως ακόμα ψάχνουν λύσεις, ξεχνώντας πως έχουν περάσει ήδη 2,5 χρόνια.
Ακολουθεί το βίντεο της συζήτησης, καθώς και οι απομαγνητοφωνημένες ομιλίες (πρωτολογία-δευτερολογία) των κ.κ. Αντωνιάδη και Σταθάκη.
1/9/2017 ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ, ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΧΛΑΔΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ, δεν περιποιεί τιμή σε κανέναν το να περιπλανιέται το συγκεκριμένο θέμα επί μήνες. Έχει συμπληρώσει πέντε με έξι μήνες. Είπαμε να είστε ακριβοθώρητος, αλλά εμείς σας θέλουμε, μην σας χάσουμε. Πρέπει να είστε χρήσιμος.
Και, βέβαια, θα σας πω ότι το δεύτερο ανησυχητικό είναι πως και μετά από έξι μήνες δεν έχει αλλάξει τίποτα. Η συγκεκριμένη επίκαιρη εξακολουθεί να είναι επίκαιρη και αφορά, βεβαίως, τη συνολική μετεγκατάσταση μιας κοινότητας, εν προκειμένω της κοινότητας Αχλάδας του Νομού Φλώρινας. Πρόκειται για μια κοινότητα η οποία «κάθεται» πάνω σε έναν πλούτο εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, και μιλάω για τον λιγνίτη. Δραστηριοποιείται εκεί μία ιδιωτική εταιρεία, η οποία περιμετρικά του χωριού έχει ανοίξει κρατήρες -με αυτόν τον τρόπο γίνεται βέβαια η εξόρυξη, το αναφέρω, όμως, γιατί η περιβαλλοντική αποκατάσταση είναι μερική, πάρα πολλά μεγάλα τμήματα της περιοχής έχουν μείνει χωρίς αποκατάσταση- και πλησιάζει πλέον η ώρα -επειδή τελειώνουν τα αποθέματα και από αυτά τα αποθέματα τροφοδοτείται ο «ΑΗΣ ΜΕΛΙΤΗΣ»- που έπρεπε ήδη εδώ και χρόνια να έχει προνοηθεί από την εταιρεία για να γίνει μια συνολική μετεγκατάσταση του χωριού.
Παρ’ όλα ταύτα, δεν έχει γίνει κανένα σχέδιο, δεν υπάρχει προγραμματισμός και το ανησυχητικό είναι ότι συμφώνησε και το Υπουργείο κατ’ αρχάς να γίνει μια τμηματική μετεγκατάσταση και αναγκαστική απαλλοτρίωση. Μετά από την πίεση των γεγονότων εγκρίνατε και την αναγκαστική απαλλοτρίωση και των άλλων δύο οικισμών, πέραν του ενός. Χωρίστηκε, δηλαδή, όλη η κοινότητα σε τρεις οικισμούς.
Οι ερωτήσεις είναι δύο πολύ σημαντικές, γιατί μας δίνουν το στίγμα των πολιτικών προθέσεων και των δικών σας και του ιδιώτη επενδυτή, του εκπροσώπου του ιδιοκτήτη της εταιρείας: Πρέπει να ξέρουμε από επίσημα στοιχεία ανά οικισμό πόσος λιγνίτης κρύβεται από κάτω, γιατί θα ξέρουμε και τις πραγματικές προθέσεις της εταιρείας και αν είστε αποφασισμένοι να κάνετε μια συνολική μετεγκατάσταση ή να συμβάλετε, εν πάση περιπτώσει -γιατί έχουμε συγκεκριμένο, ιδιόρρυθμο καθεστώς εκεί με τον ιδιώτη να δραστηριοποιείται- να βοηθήσετε για να γίνει μια συνολική μετεγκατάσταση του χωριού, που αυτό βοηθάει και την Κυβέρνηση, και εσάς, και τον ιδιώτη, αλλά πρωτίστως βοηθάει και τους κατοίκους, για τους οποίους ενδιαφερόμαστε όλοι.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε, κύριε συνάδελφε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας): Ωραία. Να ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχάς ότι το πρόβλημα αυτό έπρεπε να είχε λυθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Δηλαδή, τη μακρά περίοδο που έχουν γίνει οι συμβάσεις, ο ιδιώτης, ο οποίος ανέλαβε την εκμετάλλευση αυτού του ορυχείου με παραχώρηση, όφειλε -το υπογραμμίζω- και οφείλει να αποζημιώσει το σύνολο της κοινότητας η οποία θα μεταφερθεί, διότι τα στοιχεία όσον αφορά το λιγνιτικό απόθεμα είναι δεδομένα. Θα τα αναφέρω αμέσως μετά.
Άρα, από την αρχή δεν ετίθετο θέμα είτε τμηματικής μετακίνησης των οικισμών είτε οτιδήποτε άλλο, δεδομένου ότι η περιοχή Α’ του οικισμού έχει λιγνιτικό απόθεμα 6,5 εκατομμύρια τόνους, η περιοχή Β’ του οικισμού έχει 5,2 εκατομμύρια τόνους και η περιοχή Γ’ ακόμα περισσότερο, 13,1 εκατομμύρια τόνους. Άρα, μιλάμε για μία κοινότητα η οποία είναι πάνω στο λιγνιτικό πεδίο. Παραχωρείται το λιγνιτικό πεδίο, μαζί με τη δέσμευση του ιδιώτη να πληρώσει τη μετεγκατάσταση του οικισμού. Ο ιδιώτης δηλώνει αδυναμία να το κάνει και εισάγει την ιδέα του τμηματικού, κομμάτι – κομμάτι -πρώτα του Α’, μετά του Β’ και μετά του Γ’- για να προχωρήσουμε στην αποζημίωση.
Αυτό είναι αδύνατο. Η παρούσα Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι αναζητεί λύση μεταφοράς τώρα του συνόλου του οικισμού. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Το πρόβλημα που καλούμαστε να λύσουμε εμείς είναι το εξής: Δηλώνοντας ο ιδιώτης αδυναμία να πληρώσει το σύνολο αυτό, πώς θα βρούμε έναν τρόπο να γίνει η μετεγκατάσταση στο σύνολό της τώρα, δεσμεύοντας από την πλευρά του ιδιώτη τη μέγιστη δυνατή συμβολή στο χρηματοδοτικό κόστος και αναζητώντας έναν τρόπο να συμπληρωθούν τα υπόλοιπα -τα οποία θα δοθούν φυσικά στο μέλλον- με ένα χρηματοδοτικό σχήμα, το οποίο θα λύσει το πρόβλημα και θα ξεπεράσει αυτή τη στιγμή την αδυναμία από την πλευρά της εταιρείας, όσον αφορά την άμεση καταβολή του συνόλου των χρημάτων που χρειάζεται η μετεγκατάσταση.
Άρα, η θέση μας είναι σαφής: Μετεγκατάσταση του συνόλου. Πάνω σε αυτό δεν υπάρχει θέμα, διότι αυτό έπρεπε να έχει γίνει. Το κόστος βάσει της σύμβασης πρέπει να το φέρει στο σύνολό της η εταιρεία. Η εταιρεία δηλώνει αδυναμία να καλύψει το σύνολο του κόστους και προσπαθούμε να βρούμε μια συναινετική χρηματοδοτική λύση, η οποία θα μας απαντήσει στο πρωταρχικό πρόβλημα και ταυτόχρονα δεν θα οδηγήσει φυσικά σε έξοδο, σε άρση της εκμετάλλευσης, η οποία είναι τόσο ζωτική για τη λειτουργία του ΜΕΛΙΤΗ Ι.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
Κύριε Αντωνιάδη, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά για τη δευτερολογία σας.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ, χαίρομαι που είστε ειλικρινής, που λέτε όντως ότι αυτή ήταν η πρόθεση από την αρχή της εταιρείας, να γίνει τμηματική. Επίσης, χαίρομαι που λέτε ότι η πολιτική βούληση που υπάρχει από εσάς είναι να βρεθεί η λύση για να γίνει συνολική.
Όμως, θα σας πω κάτι, που ενδεχομένως το ξέρετε, και θέλω αυτό να το σημειώσετε: Καταρχάς, σχετικά με τις απαλλοτριώσεις του 2011 και του 2012, που έχει κάνει η εταιρεία στο χωριό: Το Πρωτοβάθμιο και το Δευτεροβάθμιο με τη Δικαιοσύνη έχει αποφανθεί, τον Φεβρουάριο του 2017 παρήλθε και το δεκαοκτάμηνο και παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία αρνείται να πληρώσει τις αποζημιώσεις. Μάλιστα, τι λέει; Λέει «προσφύγετε, κάντε αγωγή να τα πάρετε, εγώ θα πάω στον Άρειο Πάγο». Από το 2011 μέχρι και το 2012 έχουν να πάρουν οι κάτοικοι τις αποζημιώσεις. Είναι σημαντικό αυτό το θέμα, αν θα μπορεί αυτή η εταιρεία να σηκώσει το βάρος της μετεγκατάστασης με οποιονδήποτε τρόπο και με οποιαδήποτε συναίνεση. Αυτό πρέπει να το βάλουμε στο τραπέζι και κάποια στιγμή οι κάτοικοι αυτοί να πάρουν και αυτές τις αποζημιώσεις και να μην ανοίξουμε πληγή με τις καινούργιες. Με άλλα λόγια, ό,τι και να γίνει εκεί, εμείς πρέπει οπωσδήποτε να διασφαλίσουμε ότι οι κάτοικοι αυτοί θα πάρουν τα λεφτά τους.
Όμως, θέλω να σας πω το εξής: Στην περιοχή, κύριε Υπουργέ, -είναι πολύ σημαντικό αυτό- επί σειρά ετών -και δεν εξαιρώ στις ευθύνες όλους τους προηγούμενους- έχει γίνει μια καταλήστευση του πλούτου. Υπάρχει πλούτος δισεκατομμυρίων ευρώ. Από τα 130 δισεκατομμύρια η περιοχή αυτή δεν πήρε όχι το 10%, ούτε το 5%, ούτε το 1%, πήρε το 0,2%. Και αυτό το 0,2%, που είναι το δυο τοις χιλίοις, από τη μια τσέπη το πήρε και από την άλλη το έχασε. Και αυτό γιατί; Γιατί εμφανιστήκαμε με υψηλό πλασματικό ΑΕΠ και παίρνουμε λιγότερα χρήματα από το ΕΣΠΑ, λιγότερες θέσεις εργασίας. Έρχεται ο Πρωθυπουργός στο Αναπτυξιακό Συνέδριο στη Δυτική Μακεδονία, δεν ανακοινώνει τίποτα για τη Φλώρινα και όταν πάει στη Στερεά Ελλάδα, στον κ. Μπακογιάννη, αναγνωρίζει το πλασματικό ΑΕΠ και δίνει 210 εκατομμύρια επιπλέον χρήματα, ενώ σε εμάς δεν δίνει τίποτα.
Επίσης, σε μια συνάντηση που είχαμε με τον κ. Παναγιωτάκη -και χαίρομαι που το δέχθηκε και που ήταν και δική του άποψη- ξέρετε ποια ήταν η ειρωνεία για την περιοχή; Η περιοχή αυτή έχει την υψηλότερη ανεργία σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δικά μας παιδιά πηγαίνουν στα νησιά για να βρουν δουλειά και να δουλέψουν ως σερβιτόροι και εμείς επιδοτούμε κάθε χρόνο με 740 εκατομμύρια την ηλεκτροδότηση –ακούστε!- της Μυκόνου, της Ρόδου, της Κέρκυρας. Επιτέλους, αυτό έχει αποτυπωθεί στο χαρτί και βλέπουν όλοι οι πολίτες της Ελλάδος τι γίνεται και πού πάνε τα χρήματα της ΔΕΗ!
Επίσης, να σας πω και κάτι άλλο: Για την μετεγκατάσταση των Αναργύρων έχουν περάσει τρεις μήνες. Είπαμε σε μια εβδομάδα, σε ένα μήνα. Οι κάτοικοι ανησυχούν. Έρχεται ο χειμώνας και δεν ξέρουν πού θα πάνε τα παιδιά τους σχολεία, αν θα πρέπει ξυλεύσουν, τι να προμηθευτούν και τι να κάνουν. Το ίδιο ισχύει και για τα Βαλτόνερα.
Θέλω να σας πω ότι έχει κηρυχθεί μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης εκεί πάνω. Ξέρετε μόνο τι περπατάει, κύριε Υπουργέ; Αναθέσεις εκατομμυρίων. Δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, αλλά λόγω της έκτακτης ανάγκης έχει τη δυνατότητα η ΔΕΗ να κάνει αναθέσεις και το μόνο που περπατάει είναι οι αναθέσεις εκατομμυρίων στην περιοχή. Γίνεται ένα πάρτι. Το θέτω υπόψη σας, για να το ερευνήσετε και να δείτε τι γίνεται.
Επίσης, να πω ότι υπάρχει μείζον πρόβλημα και με το θέμα του ΑΗΣ Αμυνταίου-Φιλώτα. Αν κλείσει, θα είναι μια πυρηνική βόμβα για την περιοχή. Οι άμεσοι εργαζόμενοι είναι χίλιοι πεντακόσιοι και άλλοι χίλιοι πεντακόσιοι περιμετρικά με τις εργολαβίες και αν κλείσει, εκεί στην περιοχή θα υπάρξει ένας τεράστιος κρατήρας, που θα μας καταπιεί όλους. Θέλουμε να μας πείτε τι πρόκειται να γίνει.
Εν πάση περιπτώσει, κύριε Υπουργέ, όπως ήρθατε μια φορά για τους Αναργύρους, σας προσκαλούμε να έρθετε μια φορά να ακούσετε τους κατοίκους. Δεν το λέω με αντιπολιτευτική διάθεση. Εμένα με συμφέρει να μην έρχεστε και να σας καταγγέλλω. Όμως, ελάτε μια φορά να ακούσετε τους κατοίκους και να πείτε ποια είναι τα σχέδιά σας.
Κύριε Υπουργέ, πρέπει οπωσδήποτε και το ορυχείο Αμυνταίου και ο ΑΗΣ Αμυνταίου να λειτουργήσουν, όπως επίσης πρέπει να λειτουργήσει και ο ΑΗΣ Μελίτης και να γίνει η δεύτερη μονάδα.
Επίσης, πείτε μας δυο λόγια για το ποιο είναι το σχέδιο, τι πρόκειται να γίνει ενεργειακά για την περιοχή, που είναι μείζονος σημασίας και για τη ΔΕΗ και για την Κυβέρνηση, αλλά και για εμάς εκεί πάνω.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Σας ευχαριστούμε, κύριε συνάδελφε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ (Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας): Καταρχάς, θεωρώ αδιανόητη την κριτική που ασκήσατε για τα περιφερειακά συνέδρια και ειδικά για τον Πρωθυπουργό όσον αφορά τη μέριμνα και των δυο περιφερειακών συνεδρίων, διότι αναφερόμαστε σε δυο περιοχές, που σύμφωνα με το κατά κεφαλήν εισόδημα -για ειδικούς λόγους η κάθε μία- εξαιρούνται από τον περιφερειακό χάρτη ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος αποτελεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο δίνονται περιφερειακές ενισχύσεις. Είναι εντελώς άδικη η κριτική, διότι τόσο στη Στερεά Ελλάδα όσο και στο Περιφερειακό Συνέδριο Δυτικής Μακεδονίας έγινε σαφές ότι μιλάμε για ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα, τα οποία παίρνουν υπ’ όψιν τους τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής και προσπαθούν να αναζητήσουν, να βρουν και να στηρίξουν με νέους πόρους, πέρα από το σύστημα των περιφερειακών ενισχύσεων, τα ιδιαίτερα προβλήματα που έχει κάθε περιοχή. Και επαναλαμβάνω ότι η Δυτική Μακεδονία και το ειδικό πρόγραμμα που εξήγγειλε, που έχει καταρτιστεί και το οποίο σχεδόν στο σύνολό του έγινε αποδεκτό από την Κυβέρνηση, δεν αφορά τον κ. Καρυπίδη, αφορά ένα ειδικό αναπτυξιακό για την περιοχή που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα.
Συνεπώς, θεωρώ αυτή την κριτική άδικη, ακριβώς επειδή σε δυο πολύ σημαντικές περιφέρειες της χώρας, στις οποίες έχουμε υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα -στη μια περίπτωση λόγω ΔΕΗ και στη δεύτερη περίπτωση λόγω συγκέντρωσης των βιομηχανιών που έφυγαν από την Αττική- η Κυβέρνηση με μέτρο, λογική και συγκροτημένες σκέψεις είναι σε διάλογο με την τοπική κοινωνία, προκειμένου να βρεθούν λύσεις.
Ως προς τα άλλα θέματα που είπατε, όπως ξέρετε, το Αμύνταιο το έχω επισκεφθεί πολλές φορές, ενώ στην Κοζάνη πάω πιο συχνά απ’ ό,τι στα Χανιά. Τους τελευταίους έξι έχω πάει έξι ή επτά φορές. Συνεπώς, δεν ισχύει η ιδέα ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για την περιοχή. Ειδικά λόγω των εξελίξεων στα ενεργειακά, στο επίκεντρο των συζητήσεων και των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς είναι το θέμα των λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων και της αποεπένδυσης της ΔΕΗ. Άρα, είναι το υπ’ αριθμόν ένα θέμα το οποίο αυτή τη στιγμή συζητάμε και ταυτόχρονα έχουμε μια ιδιαίτερη μέριμνα, για να αντιμετωπίσουμε και όλα τα θέματα της μετεγκατάστασης των περιοχών.
Δεν μπαίνω στις λεπτομέρειες για το Αμύνταιο, γιατί ακολουθεί άλλη ερώτηση από τον κ. Καρρά, οπότε θα μου δοθεί η ευκαιρία να απαντήσω εκεί.
Κλείνοντας πάντως το συγκεκριμένο θέμα της ερώτησης, θα ήθελα να υπογραμμίσω για ακόμη μια φορά ότι στο θέμα της Αχλάδας προσπαθούμε να βρούμε τώρα τη λύση για τη συνολική μετεγκατάσταση της κοινότητας, ξεπερνώντας τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει –επαναλαμβάνω, για πολλοστή φορά- ο συμβασιούχος, ο παραχωρησιούχος, η εταιρεία η οποία έχει την υποχρέωση και τη δέσμευση βάσει του νόμου να προχωρήσει στην πλήρη μετεγκατάσταση της Αχλάδας και προς αυτή την κατεύθυνση δουλεύουμε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε, κύριε Υπουργέ.
