Κάλιο αργά παρά ποτέ ,λέει ο λαός μας με τη σοφία του. Επιτέλους η επιτροπή περιβάλλοντος της Βουλής ,ύστερα από 65 χρόνια είδε το έγκλημα που διέπραξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις και η ΔΕΗ, ασελγώντας ασύστολα πάνω στο άλλοτε ειδυλλιακό και παραγωγικό φυσικό τοπίο του ενεργειακού λεκανοπεδίου Εορδαίας-Αμυνταίου , το οποίο κατέστρεψαν ολοσχερώς, με το στρεβλό ενεργειακό μοντέλο πού εφάρμοσε επί 65 χρόνια η ΔΕΗ , μεταβάλλοντας το σε ένα απέραντο σεληνιακό τοπίο.
Η συνεδρίαση της επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής , με θέμα την αποκατάσταση των εδαφών στα εξαντλημένα ορυχεία του λιγνιτικού κέντρου Δυτ. Μακεδονίας και επαναπόδωσή τους για επανακαλλιέργεια και άλλες αναπτυξιακές χρήσεις, είναι μια πράξη στη σωστή κατεύθυνση, αλλά και μεγάλης σημασίας για την επιβίωση της περιοχής στη μεταλιγνιτική εποχή.
Η σύνθεση της επιτροπής και το πλαίσιο συζήτησης του θέματος σίγουρα θα διαμορφώσουν σωστές προτάσεις , οι οποίες σύμφωνα με την δήλωση της προέδρου της επιτροπής θα έρθουν στην ολομέλεια της βουλής για να ψηφιστούν και να γίνουν νόμος του κράτους.
Το ερώτημα βέβαια είναι , αν θα ψηφιστούν οι προτάσεις αυτές και γίνουν νόμος του κράτους και αν στην συνέχεια η βουλή δεν θα αλλάξει, όπως συνηθίζει , με τροπολογίες και πράξεις νομοθετικού περιεχομένου το νόμο για να μη τον εφαρμόσει λόγω μεγάλου κόστους, επειδή θα παρέμβουν και οι δανειστές, γιατί δεν μας περισσεύουν χρήματα ως κράτος.
Επειδή όμως το φυσικό τοπίο και το περιβάλλον αποτελούν το βασικό υπόβαθρο για την ανάπτυξη, νόμοι υπήρχαν από πάντα στο ελληνικό κράτος, ακόμα και επί Αθηναϊκής δημοκρατίας τον 4ο πχ αιώνα όπου για την εκμετάλλευση των μεταλλίων αργύρου στο Λαύριο αττικής , η παραχώρηση των εδαφών γινόταν με την πληρωμή φόρου εξόρυξης μεταλλεύματος που τον ονόμαζαν ‘’ενοίκιο’’ τον οποίο η επιχείρηση ήταν υποχρεωμένη να καταβάλλει κάθε χρόνο μέχρι την εξόρυξη του μεταλλεύματος.
Αλλά και στην εποχή μας όταν ιδρύθηκε η ΔΕΗ ,το 1950 και εγκαταστάθηκε στην περιοχή μας υπήρχε ο μεταλλευτικός νόμος που στο άρθρο 143 ορίζει ότι οι επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται τον ορυκτό πλούτο της χώρας, καταβάλλον τέλος εξόρυξης 6% επί της αξίας του εξορυσόμενου ορυκτού ( λιγνίτη), το οποίο κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό για την αποκατάσταση των εδαφών όταν ολοκληρωθεί η εξόρυξη του κοιτάσματος όπως γίνετε παντού στην Ενωμένη Ευρώπη.
Βέβαια στην Ελλάδα οι νόμοι εφαρμόζονται επιλεκτικά, και με τον προσφιλή τρόπο της πράξης νομοθετικού περιεχομένου η Βουλή καταργεί η αλλάζει τους νόμους ανάλογα με τα συμφέροντα και το δίκαιο του ισχυρού και όχι σύμφωνα με την ισχύ του δικαίου.
Έτσι το 1950 με μια ανεπίτρεπτη και χαριστική τροπολογία του νόμου απαλλάχτηκε η ΔΕΗ από την καταβολή του τέλους εξόρυξης για 40 χρόνια και στέρησε την περιοχή από την δυνατότητα να εξασφαλίσει σε ένα ειδικό ταμείο ,περίπου 240 δισ.δρχ. για την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου στο ενεργειακό λεκανοπέδιο της Δυτ. Μακεδονίας
Σύμφωνα με τα δεδομένα της ΔΕΗ ότι εξορύσσονται 40 εκατ. τόνοι λιγνίτη το χρόνο στην Δ.Μ. Αξίας 2500 δρχ. ο τόνος , το συνολικό ποσό για τα 40 χρόνια υπολογίζεται.
(40.000.000 τόνοι χ 2500 δρχ. χ 40χρονια χ 6% = 240δισεκ δρχ.) που ισοδυναμούν περίπου με 700 εκατ./ ευρώ χρήματα που ωφελήθηκε η ΔΕΗ σε βάρος της περιοχής μας με τα οποία θα μπορούσε να αποκατασταθεί το πληγμένο φυσικό τοπίο του λιγωτικού λεκανοπεδίου Δυτ. Μακεδονίας
Η αδικία όμως σε βάρος της πολύπαθης περιοχής συνεχίζεται και μετά το 1995 οπότε έληξε η χαριστική περίοδος των 40 ετών και είχε εν τω μεταξύ ψηφιστεί και από την Ε.Ε ο νόμος περί απελευθέρωσης της παραγωγής και εμπορίας της ηλεκτρικής ενέργειας που καταργούσε όλες τις επιδοτήσεις και απαλλαγές στην ηλεκτροπαραγωγή και η ΔΕΗ ήταν υποχρεωμένη πλέον να καταβάλλει το ειδικό τέλος εξόρυξης 6% γιατί αλλιώς θα εθεωρείτο κρυφή επιδότηση, που επισύρει αυστηρά πρόστιμα.
Αυτήν την υποχρέωση επεσήμανε με επιστολή του ο τότε Γεν. Γραμματεας του Υπουργείο Βιομηχανίας Α.Μαντελης προς τον τότε υπουργό Κ.Σιμίτη 28-2-1995 με έγγραφο το οποίο φυσικά υπάρχει.
Ο Υπουργός όμως εθισμένος σε πολιτικές αλχημείες αντί να εφαρμόσει τον νόμο σοφίστηκε έναν ειδικό νόμο τον 2446/1996 με τον οποίο η ΔΕΗ απέδιδε στους ενεργειακούς δήμους το 0.4% του κύκλου εργασιών της, ποσοστό που πόρρω απέχει από το νόμιμο τέλος εξόρυξης 6%
Γιατί λοιπόν η επιτροπή περιβάλλοντος της Βουλής ψάχνει νέους νόμους για την δημιουργία ταμείου αποκατάστασης των εδαφών στα εξαντλημένα ορυχεία του λιγωτικού κέντρου Δυτ. Μακεδονίας και δεν ζητά από την ΔΕΗ και το κράτος να επιστρέψουν τα ποσά που υφάρπαξαν με χαριστικές τροπολογίες αλλά και παράνομες αλχημείες από τα νόμιμα δικαιώματα του ενεργειακού λιγνιτικού λεκανοπέδιου της Δυτικής Μακεδονίας?
Με αυτόν τον τρόπο θα αποφύγει ενδεχομένως η κυβέρνηση και την άρνηση των δανειστών μας για την δημιουργία νέου ταμείου με τα δικά τους δανικά χρήματα, αλλά θα ικανοποιήσει και το κοινόν περί δικαίου αίσθημα των πολιτών, ότι δεν απαιτεί μόνον από εκείνους που έβαλαν χέρι στο δημόσιο χρήμα να το επιστρέψουν, αλλά και το ίδιο το κράτος επιστρέφει τα χρήματα που καταχραστικά υφάρπαξε από τα δικαιώματα της πολύπαθης περιοχής μας.
Βέβαια οι αδικίες οι παρανομίες και τα εγκλήματα της ΔΕΗ και του Αθηναϊκού Κράτους σε βάρος της πολύπαθης περιοχής μας δεν έχουν ούτε αρχή ούτε τέλος γι αυτό θα κλείσω το δικαίωμα μου να ασκώ κριτική σε θέματα που αφορούν τον τόπο μου και την τοπική μας κοινωνία λέγοντας :
Έργο των χειρών της Βουλής ήταν και η κατάπτυστη τροπολογία της ντροπής 2941/2001 με την όποια κατάργησε τους νόμους 3304/1955,,1280/1982 και 1650/1985 περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων και μάλιστα σε αναδρομική ισχύ ,εξαπατώντας τους πολίτες της περιοχής, οι όποιοι πίστεψαν στους νόμους του κράτους και αδιαμαρτύρητα παρέδωσαν την αστική και αγροτική τους περιουσία με την διαβεβαίωση ότι μετά την εξόρυξης του λιγνίτη θα αποδοθούν και πάλι αποκατεστημένα τα εδάφη αυτά στις τοπικές κοινωνίες.
Με την τροπολογία όμως αυτήν όλες οι εκτάσεις τις οποίες πηρέ η ΔΕΗ με αναγκαστικό τρόπο ,επί 50 χρόνια ,χαρίστηκαν κατά κυριότητα στη νέα ΔΕΗ Α.Ε. και στους μετόχους της, η οποία τότε είχε μπει και στο χρηματιστήριο όπου την εποχή εκείνη παιζότανε τα πιο βρώμικα οικονομικά σκάνδαλα. Και ερχόμαστε σήμερα, που το 75% της ΔΕΗ ξεπουλήθηκε και πέρασε μαζί με τα εδάφη σε ιδιώτες, να τους αποκαταστήσουμε και τα εδάφη με τα χρήματα του δημοσίου.
Γι΄ αυτό αγαπητέ Μίμη Δημητριάδη που ως τοπικός Βουλευτής είχες και την πιο ολοκληρωμένη πρόταση, πρωτίστως να ζητήσεις από την κυβέρνηση σου να ξεκαθαρίσει δύο πράγματα
Πρώτον ότι τα εδάφη του λιγνιτικού λεκανοπεδίου Δυτ. Μακεδονίας εξαιρούνται από τις πωλήσεις ΑΗΣ και Λιγνιτωρυχείων και δεν θα περάσουν σε ξένους και ντόπιους επιχειρηματίες.
Δεύτερον ότι η Βουλή θα καταργήσει τον καταστρεπτικό νόμο 2941/2001 και θα επαναφέρει σε ισχύ όλους τους νόμους περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων και ότι η κυβέρνηση σας θα εφαρμόσει επικαιροποιημένη τη μελέτη του Ε.Μ.Π. και του καθηγητού κ. Γ. Γκρός, για την αποκατάσταση των εδαφών στο λιγνιτικό λεκανοπέδιο Εορδαίας – Αμυνταίου.
Οι κάτοικοι της πολύπαθης περιοχής μας, η οποία οδηγείτε σε έναν προσχεδιασμένο αργό θάνατο, με μια κρυφή ελπίδα περίμεναν πως όλοι αυτοί οι κατοικοεδρεύοντες στα διάφορα επίπεδα εξουσίας, και συμμετείχαν στην επιτροπή, θα αρθούν στο ύψος των ευθυνών τους, για να βγει κάτι σημαντικό και συγκεκριμένο από τις δύο αυτές συνεδριάσεις της επιτροπής, όμως απογοητεύτηκαν από τις πρόχειρες και γενικόλογες τοποθετήσεις και τους μονολόγους των εκπροσώπων της ΔΕΗ, που έμοιαζαν με καλογραμμένες εκθέσεις ιδεών εκτός όμως θέματος, ώστε η τοπική μας κοινωνία να παρομοιάζει, όλη αυτήν την υπόθεση, της Ειδικής Επιτροπής της Βουλής, σαν το κυπαρίσσι, επιβλητικό, ψηλό και ωραίο, αλλά καρπούς δεν φέρνει.
Μπορεί οι ελπίδες μας για αποκατάσταση και επαναπόδωση των εδαφών για επανακαλλιέργεια να μην δικαιώθηκαν, όμως μάθαμε ύστερα από 65 χρόνια ζωής μας δίπλα στην κόλαση των ορυχείων, κάτω από τις καμινάδες των ΑΗΣ και μέσα σε ένα μολυσμένο περιβάλλον από την βιομηχανική ρύπανση, ότι στην κεντρική διοίκηση του κράτους υπάρχουν: Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, Διεύθυνση Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Ορυχείων, Γενική Γραμματεία Ενέργειας Ορυκτών και Υδάτινων Πόρων, Δ/νση Παρακολούθησης της Ρύπανσης, με εκατοντάδες Διευθυντές, Τμηματάρχες, συντονιστές και βολεμένους δημοσίους υπαλλήλους, στην Αθήνα, σε απόσταση ασφαλείας από τις ρυπογόνες περιβαλλοντικές περιοχές. ΑΞΙΟΣ Ο ΜΙΣΘΟΣ ΤΟΥΣ!
Πτολεμαΐδα Ιούλιος 2017
Κων/νος Μαυρομάτης
Πρ. Δήμαρχος Πτολεμαΐδας