Κόβονται… σωρηδόν από την νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων όσοι οφειλέτες της εφορίας έχουν ακόμα και μια πολύ μικρή αρρύθμιστη οφειλή την κρίσιμη περίοδο από 1ης/11/2021 έως 1ης/2/2023.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι εφαρμοστικές εγκύκλιοι θέτουν ως προϋπόθεση υπαγωγής στη νέα ρύθμιση τη μη ύπαρξη λοιπών ληξιπρόθεσμων οφειλών την 1η-11-2021, ακόμη και αν η οφειλή είναι…. λίγα λεπτά του ευρώ (λογιστικό μεν άλλα ουσιαστικό πρόβλημα!).
Σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα, ο όρος αυτός λειτουργεί δηλαδή ως «κόφτης» πολλών οφειλετών, αποκλείοντας τους από τη νέα και ευνοϊκή ρύθμιση. Όπως προσδιορίζεται στην εγκύκλιό, στην ρύθμιση δύνανται να υπαχθούν, οφειλές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης και:
α) τελούν κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής σε αναστολή πληρωμής ή
β) κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε πάγια ρύθμιση, της οποίας οι όροι τηρούνται, υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτήν έχουν υπαχθεί αποκλειστικά και μόνο οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες την περίοδο από 1η-11-2021 έως 1η-2-2023.
Πρακτικά, ο όρος, περί μη ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών την 1η-11-2021, θέτει εκτός της νέας ρύθμισης εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες της εφορίας. Και αυτό είναι ένα από τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι οφειλέτες της εφορίας.
Στις νέες εγκυκλίους της ΑΑΔΕ, υπάρχουν αρκετά σημεία που θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι για να αποφύγουν τις παγίδες και να ενταχθούν με επιτυχία στις ρυθμίσεις:
Παλιές ρυθμίσεις
1. Κάθε οφειλέτης, ο οποίος απώλεσε έως την 1η-2-2023 ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών έως και σε 120 δόσεις, σύμφωνα με τα άρθρα 98 έως 109 του ν. 4611/2019 ή ρύθμισης τμηματικής καταβολής οφειλών έως και σε 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις, σύμφωνα με το άρθρο 289 του ν. 4738/2020, δύναται να επανενταχθεί στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, κατόπιν αίτησής του, η οποία υποβάλλεται έως και την 31η Ιουλίου 2023, για την υπολειπόμενη οφειλή κατά την ημερομηνία της αίτησης και για τον εναπομείναντα αριθμό ανεξόφλητων δόσεων της ρύθμισης. Η επανένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή, εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και όχι αργότερα από την 31η Ιουλίου 2023, ποσού που αντιστοιχεί στο άθροισμα του ποσού της παλαιότερης ανεξόφλητης δόσης της απολεσθείσας ρύθμισης και του ποσού της τρέχουσας δόσης της ρύθμισης που αναβιώνει. Τυχόν καταβολές που έχουν διενεργηθεί για οφειλές που είχαν υπαχθεί σε απολεσθείσα ρύθμιση και δεν έχουν πιστωθεί σε αυτές κατά την ημερομηνία της επανένταξης αποσβένουν τις ανεξόφλητες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης κατά σειρά παλαιότητας αυτών. Ο αριθμός των δόσεων της ρύθμισης που αναβιώνει ισούται με το πλήθος των ανεξόφλητων δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης. Το ύψος εκάστης των ανεξόφλητων, μετά την επανένταξη και τη διενέργεια των αποσβέσεων του πρώτου εδαφίου, δόσεων της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης, διαμορφώνεται κατόπιν επιβάρυνσης της δόσης με τον προβλεπόμενο τόκο εκπρόθεσμης καταβολής, ο οποίος υπολογίζεται από την ημερομηνία κατά την οποία κατέστη ληξιπρόθεσμη έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης. Οι δόσεις του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλονται, με σειρά παλαιότητας, μετά τις τυχόν υπολειπόμενες δόσεις της απολεσθείσας ρύθμισης με ημερομηνία λήξης μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επανένταξης.
2. Αν ο οφειλέτης, που υποβάλλει αίτηση επανένταξης στις παλαιές ρυθμίσεις των 120 δόσεων ή των 36 – 72 δόσεων, έχει λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν τελούν σε ρύθμιση ή σε καθεστώς αναστολής κατά την ημερομηνία της επανένταξης οφείλει, εντός ενός (1) μηνός από την ημερομηνία αυτή, να τις εξοφλήσει ή να υπαγάγει το σύνολο αυτών σε πάγια ρύθμιση 24 ή 48 μηνιαίων δόσεων ή να τις τακτοποιήσει με άλλο νόμιμο τρόπο. Αν ο οφειλέτης είχε ήδη υπαγάγει τις λοιπές αυτές οφειλές του σε πάγια ρύθμιση, η οποία έχει απολεσθεί κατά τον χρόνο της επανένταξης στην παλαιά του ρύθμιση, δύναται, κατ’ εξαίρεση, να τις υπαγάγει εκ νέου σε πάγια ρύθμιση.
3. Εάν μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την επανένταξη στην παλαιά ρύθμιση των 120 δόσεων ή των 36-72 δόσεων για τα «κορονοχρέη», ο οφειλέτης δεν έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις οφειλές που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία της επανένταξης, επέρχεται απώλεια της ρύθμισης στην οποία επανεντάχθηκε.
4. Διατάξεις και όροι που διέπουν τη ρύθμιση στην οποία γίνεται επανένταξη, σχετικά με τα ευεργετήματα της ρύθμισης, τα δικαιώματα του Δημοσίου, την αναστολή παραγραφής και τους λόγους απώλειας εξακολουθούν να ισχύουν.
Ποιους άφορα η νέα ρύθμιση – Ποίοι κόβονται
5. Βεβαιωμένες οφειλές στις ΔΟΥ, στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΕΠ), στο Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) και το Κέντρο Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕΒΕΙΣ), σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας και τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων που δεν τελούν σε καθεστώς ρύθμισης και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μετά την 1η-11-2021 και έως και την 1η-2-2023, δύνανται, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής για εξόφληση σε έως και 72 μηνιαίες δόσεις, εφόσον έχουν καταχωριστεί στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων των παραπάνω υπηρεσιών μέχρι την ημερομηνία της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση και ο οφειλέτης κατά την 1η-11-2021 δεν είχε λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές ή οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του, στο σύνολό τους, ήταν τακτοποιημένες κατά νόμιμο τρόπο.
Στη ρύθμιση υπάγεται υποχρεωτικά το σύνολο των ληξιπρόθεσμων μετά την 1η-11-2021 και έως και την 1η-2-2023 οφειλών, που μέχρι την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν καταχωριστεί στα βιβλία των ΔΟΥ, ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ και ΚΕΒΕΙΣ και δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής.
6. Στη ρύθμιση δύνανται να υπαχθούν, ύστερα από επιλογή του οφειλέτη, οφειλές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης και:
α) τελούν κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής σε αναστολή πληρωμής ή
β) κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε πάγια ρύθμιση, της οποίας οι όροι τηρούνται, υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτήν έχουν υπαχθεί αποκλειστικά και μόνο οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες την περίοδο από 1η-11-2021 έως 1η-2-2023. Στην περίπτωση αυτή επέρχεται απώλεια της πάγιας ρύθμισης.
7. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης ορίζεται σε 30 ευρώ.
8. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση απαιτείται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής να συντρέχουν οι κάτωθι προϋποθέσεις στο πρόσωπο του αιτούντος:
α) Να έχει υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τελευταίων πέντε (5) ετών, για τις οποίες η προθεσμία υποβολής έχει λήξει μέχρι την 31η.12.2022.
β) Να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή ή λαθρεμπορία.
γ) Αν ο αιτών έχει υπαχθεί σε ρύθμιση οφειλών κατά το άρθρο 289 του ν. 4738/2020 (36 ή 72 δόσεων για τα «κορονοχρέη») ή τα άρθρα 98 έως 109 του ν. 4611/2019 (120 δόσεων), η ρύθμιση αυτή να βρίσκεται σε ισχύ.
9. Η υπαχθείσα στη ρύθμιση βασική οφειλή επιβαρύνεται από την ημερομηνία υπαγωγής, αντί των κατά ΚΕΔΕ και κατά ΚΦΔ τόκων εκπρόθεσμης καταβολής, με τόκο ως εξής:
α) Για οφειλές που ρυθμίζονται σε έως τριάντα έξι (36) μηνιαίες δόσεις, ο τόκος υπολογίζεται με βάση το τελευταίο δημοσιευμένο μέσο ετήσιο επιτόκιο δανείων σε ευρώ χωρίς καθορισμένη διάρκεια αλληλόχρεων λογαριασμών που χορηγούνται από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην Ελλάδα σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, πλέον είκοσι πέντε εκατοστών της εκατοστιαίας μονάδας (0,25%), ετησίως υπολογιζόμενο. Το επιτόκιο παραμένει σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
β) Για οφειλές που ρυθμίζονται σε περισσότερες από τριάντα έξι (36) και έως εβδομήντα δύο (72) μηνιαίες δόσεις, το επιτόκιο της περ. α’, με βάση το οποίο υπολογίζεται ο τόκος, προσαυξάνεται κατά μιάμιση εκατοστιαία μονάδα (1,5%). Ο τόκος του πρώτου εδαφίου υπολογίζεται ετησίως και παραμένει σταθερός καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
10. Η καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται την επιβάρυνση αυτής με μηνιαία προσαύξηση που ανέρχεται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Η ρύθμιση χορηγείται ανά οφειλέτη και για τις οφειλές που έχει ευθύνη καταβολής.
11. Σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης του συνόλου του υπολοίπου της ρυθμισμένης οφειλής με οποιονδήποτε τρόπο, ήτοι με εφάπαξ καταβολή από τον οφειλέτη ή μέσω διοικητικών ή αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, όπως το αποδεικτικό ενημερότητας και η κατάσχεση, ή διενέργειας συμψηφισμού κατά τις διατάξεις του άρθρου 75 του ΚΕΔΕ, ο οφειλέτης επιβαρύνεται με τον τόκο που αναλογεί στον πραγματικό αριθμό δόσεων που τελικά διαμορφώνεται κατά την ημερομηνία εξόφλησης της ρύθμισης.
12. Σε περίπτωση που η ρύθμιση εξοφλείται πρόωρα εκουσίως από τον οφειλέτη με εφάπαξ καταβολή και για να μην υπολογιστεί πλεονάζων του αριθμού των δόσεων τόκος με βάση τον αρχικό αριθμό δόσεων της ρύθμισης, ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει αίτηση για πρόωρη εξόφληση της ρύθμισης στην υπηρεσία που είναι αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερο αίτημα για τον επανυπολογισμό του τόκου της ρύθμισης.
13. Η αίτηση για την υπαγωγή στη νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων πρέπει να υποβληθεί ηλεκτρονικά στη Φορολογική Διοίκηση, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023. Η πρώτη δόση πρέπει να καταβληθεί εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Οι επόμενες δόσεις πρέπει να καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση. Κατ’ εξαίρεση, με την υποβολή από τον οφειλέτη αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση του άρθρου 4, τα αποδιδόμενα ποσά από συμψηφισμούς κατ’ άρθρο 75 του ΚΕΔΕ, από παρακρατήσεις αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής κατ’ άρθρο 12 του ΚΦΔ και από πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης λαμβάνονται υπόψη και για την κάλυψη της πρώτης δόσης της ρύθμισης, εφόσον εισπράττονται εντός της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
Τι κερδίζουν όσοι ενταχθούν σε ρύθμιση
14. Η υπαγωγή και η συμμόρφωση στη ρύθμιση παρέχουν στον οφειλέτη τα ακόλουθα ευεργετήματα:
α) Χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ΚΦΔ.
β) Αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
γ) Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων. Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της ρύθμισης, οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί εις χείρας τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις του οφειλέτη έναντι του τρίτου, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσχεση αφορά αποκλειστικά σε χρέη που έχουν ρυθμιστεί κατά τις διατάξεις του παρόντος και γνωστοποιείται στον τρίτο. Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση, αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτήν αποδίδονται στο Δημόσιο. Για την αποδέσμευση των κατασχεμένων στα χέρια τρίτου μελλοντικών απαιτήσεων του οφειλέτη, αυτός πρέπει να εισέλθει με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών TAXISnet, σε ειδική εφαρμογή στον δικτυακό τόπο www.aade.gr και να εκτυπώσει βεβαίωση αποδέσμευσης, την οποία πρέπει να γνωστοποιήσει στον τρίτο εντός μηνός από την έκδοσή της, με κάθε πρόσφορο μέσο.
Οι ποινές
15. Η ρύθμιση θα χάνεται, με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου των οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης, εάν ο οφειλέτης:
Α) Δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών.
Β) Μετά την παρέλευση ενός (1) μηνός από την υπαγωγή στη ρύθμιση δεν έχει εξοφλήσει ή δεν έχει υπαγάγει σε πάγια ρύθμιση ή δεν έχει τακτοποιήσει με άλλο νόμιμο τρόπο το σύνολο των λοιπών ληξιπρόθεσμων οφειλών του.
Ειδικά αν οι οφειλές του προηγούμενου εδαφίου ήταν ενταγμένες σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής κατά την 1η-11-2021, η οποία απωλέσθη σε μεταγενέστερο χρόνο, ο οφειλέτης δύναται κατ’ εξαίρεση, ακόμα και αν έχει ήδη υπαγάγει τις οφειλές αυτές για δεύτερη φορά σε πάγια ρύθμιση, να τις υπαγάγει εκ νέου σε πάγια ρύθμιση.
Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, οι ανασταλείσες κατασχέσεις εις χείρας τρίτων αναπτύσσουν πλήρως τις έννομες συνέπειές τους αναφορικά με τις μελλοντικές απαιτήσεις, από τη γνωστοποίηση της ανατροπής στον τρίτο. Τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα ή αξιώσεις τρίτων δεν αντιτάσσονται έναντι του κατασχόντος Δημοσίου. Στις περιπτώσεις των ανωτέρω εδαφίων, ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφονται.
