Ο πεντικίτσον( Σαμαράς), ο πεντικόν ( Τσίπρας) και η κάτα ( Μέρκελ)
Στην ποντιακή κοινωνία τα παραμύθια ( μεσέλια) είχαν τη δική τους ξεχωριστή θέσει ως μέσα λαϊκής διδαχής και νουνέχειας των νέων και όχι μόνον.
Το περιεχόμενό τους στόχευε στην ικανοποίηση του λαϊκού αισθήματος περί δικαίου και πολλές φορές ήθελαν να σαρκάσουν την υπερβολή, την αλαζονεία και την κάθε μορφής εξουσία όπως στο παραμύθι μας.
Το συμπαθέστατο ζωάκι, ο ποντικός είχε ξεχωριστή θέση στους ποντιακούς μύθους.
Κάποτε ‘ς σα παλαιά τα χρόνια έρθεν ερρούξεν ‘ς σ οσπίτ’ τη βασιλέα ένας τρανός πεντικός, τρανός άμον κατεπούλ. Ετέρεσεν τα πουλούλια και τα ταρέζια γομάτον φαϊα. Έι! Είπεν, εγώ ας σ’ αβού τη βασιλέα το κελάρ’ τιδέν ‘κι θ’ αφήνω, απ’ άκρας θα κουβαλώ και τρώγω και θα φάζω όλεν το ταράφ’ ιμ’.
Σίτε εκουρφεύκουτον κ’ έλεεν, είδεν ‘ς σ’ έναν κιοσέν έναν μικρόν πεντικίτσον .. Εκλώστεν κ’ ερώτεσεν ατον ; -Νέπε, εσύ πα πεντικός είσαι ; – Ναι, είπεν ατόν, εγώ πα απ’ εσάς είμαι .
-Και γιατί είσαι ατόσον ζαϊφ’ς και μουτσουρούμ’ς;
-Ταή, είπεν ατόν, ντό να λέγω ‘σεν…
Αδά ‘ς σ’ οσπίτ’ απέσ’ έναν άγρεν τσαναβάρ’ λάσκεται και ‘κ’ αφήν’ ‘μας να τρώμε ολίγον ψωμίν. Πάντα με τη νεστίαν και με τον λιμόν ζούμε. !
Αρ’ για τ’ ατό επέμ’ναμε ζαϊφκα και λιμόχωρα.!
- Όλαν, ντό λες; Είπεν τον πεντικίτσον. Ατό πα ντό θερίον έν και φοούστεν ατό;
Για δείξο μ’ ατό .
- Ο πεντικίτσον εχύτιξεν ας σο τρυπίν ατ’ και έκλωσεν τ’ ομμάτια τ’ ‘ς σ’ αμπάρ απάν. Αχά, είπεν ατον, ατό το μαύρον έν, τ’ άγραιον, το τσαναβάρ’. ντο τσαρτιλίζ’νε τ’ ομμάτια θε … κ’ εσέβεν ‘ς σο τρυπίν ατ’ ας σον φόβον.
- Νέπε, ατό μη έν; Είπεν ο τρανόν ο πεντικόν και αμάν ελάγγεψεν, ερρούξεν απάν ‘ς σην κάταν κ’ εδέκεν ατέν έναν με τ’ ουράδ’ν ατ’ ‘ς σο κατσίν απές.
‘Κ’ επρόφτασεν να φεύ’ κι η κάτα εγρίβωσεν απάν ατ’ κ’ εκλείδωσεν ατόν ‘ς σα ποδάρια τς απές.
- Εσκάλωσεν η κάτα, παίζ’ με τ’ ατόν και λέει ατόν: Ποίος είσαι εσύ, ντο τρανεύκεσαι και χοβλαεύς απάν ιμ’;
- ‘Σ ση βασιλέα το κελάρ’ εγώ ορίζω ..κι απάκρας σπίγγ’ να φουρκίζ’ ατόν..
Ο πεντικόν είδεν γλυτωμονήν ‘κ’ έχ’, εκλώστεν κ’ ερωτά τον πεντικίτσον:
-Το Θεό σ’ ,αν αγαπάς, αν μικρύνω και ίνουμε άμον ‘κ’ εσέν, ατσάπα επορώ να γλυτώνω ας αβούτο το θελ’κόν το τσαναβάρ’;
- Νέπε πέντικίτσο, ξαν ερωτά τον, πέει ‘με ; Αν κλαίω και παρακαλώ, γιαμ’ συμπονά κι αφήν’ ΄’με;
- Έι βάχ ! Είπεν ατόν και ο πεντικίτσον:
- ‘Σ σ’ ατεινές τα χέρια, π’ ερρούξεν, ακόμαν κανείς ‘κ’ εγλύτωσεν…. !
