Με την ποντιακή διάλεκτο να έχει, όπως ήταν φυσικό, τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά και τα καρφιά κατά του υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη και της απόφασης του υπουργείου να αφαιρέσει το κεφάλαιο για τη Γενοκτονία των Ποντίων από το βιβλίο Ιστορίας της Γ΄ Λυκείου, έγινε χθες το βράδυ η τελετή έναρξης συνεργασίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών για τη διάδοση της ποντιακής.
Η σημαντική εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή του ντοκιμαντέρ του αρθρογράφου του pontos-news.gr Παντελή Σαββίδη που γυρίστηκε στο 55ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, στη διάρκεια μαθημάτων ποντιακής διαλέκτου.
«Η διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου τείνει να γίνει θεσμός. Η διάλεκτος πρέπει να παραμείνει και να διασωθεί, όχι μόνο στο πλαίσιο του ποντιακού ελληνισμού αλλά και ευρύτερα», είπε μεταξύ άλλων ο συντονιστής της πανηγυρικής έναρξης Παντελής Σαββίδης.
Το πρόγραμμα εκμάθησης ποντιακής διαλέκτου, που γίνεται στο 4ο Γυμνάσιο, υλοποιείται με τη συνεργασία του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας.
Γ. Αμανατίδης: Συγνώμη που δεν μιλώ ποντιακά
Στο χαιρετισμό του, ο υφυπουργός Εξωτερικών και μέλος του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών Γιάννης Αμανατίδης δεσμεύτηκε ότι η διοίκηση του υπουργείου θα σταθεί αρωγός και σύμμαχος στις προσπάθειες για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, καθώς και στις ενέργειες για την προώθηση του θέματος της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού, Όπως είπε, θα συγκεντρωθούν και θα προωθηθούν τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας.
Με τους παρευρισκόμενους μοιράστηκε και την επιθυμία του, αν υπάρξει ενδιαφέρον από ομογενείς στο εξωτερικό και βοήθεια από αρμόδιους φορείς, τα μαθήματα ποντιακής διαλέκτου να ξεπεράσουν τα σύνορα της χώρας.
Ο Γιάννης Αμανατίδης, αφού πρώτα ζήτησε συγνώμη που ο λόγος του δεν ήταν στην ποντιακή, σημείωσε ότι η εν λόγω συνεργασία μπορεί να αποδειχθεί τεράστιας αξίας για την προώθηση των ζητημάτων του ποντιακού ελληνισμού αλλά και της κοινωνίας γενικότερα.
Από την πλευρά του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Αχιλλέας Ζαπράνης, είπε στο χαιρετισμό του ότι αισθάνεται συγκινημένος γι’ αυτήν τη συνεργασία, αφού αποτελεί «νοσταλγία της ιστορίας, αναζήτηση ενός παρελθόντος που έχει τις ρίζες του στα βάθη της ιστορίας». Σημείωσε ακόμα ότι η προσπάθεια του διημέρου 30-31 Αυγούστου θα έχει και συνέχεια, και εξέφρασε την απόλυτη βεβαιότητά του για την επιτυχία της.
Το σεμινάριο παρακολουθούν 105 εκπαιδευτικοί στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου έχουν αναλάβει διακεκριμένοι καθηγητές και γνώστες της, μέλη του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών.
Πρωτοβουλία Πόντιων εκπαιδευτικών για επανεισαγωγή της Γενοκτονίας στα σχολικά βιβλία
Για τις ενέργειες και τους στόχους του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών στα είκοσι χρόνια ζωής του έκανε λόγο ο πρόεδρός του, Αντώνης Παυλίδης. Όπως είπε, αυτές χωρίστηκαν σε τρεις τομείς. Στην εισαγωγή της ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού στα σχολικά εγχειρίδια, στη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας και στη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου.
«Από το 1999 έως το 2005 θέσαμε ως πρώτη προτεραιότητα την εισαγωγή της ιστορίας του ποντιακού ελληνισμού στα σχολικά εγχειρίδια και είχαμε θεαματικά αποτελέσματα. Θα ασχοληθούμε με την εκ νέου εισαγωγή της ποντιακής ιστορίας στα σχολικά εγχειρίδια, και τις επόμενες μέρες θα αναλάβουμε πρωτοβουλία γι’ αυτό».
»Το 2005 μπήκε στα σχολικά βιβλία κεφάλαιο για τη Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, όμως πρόσφατα αφαιρέθηκε. Θα συζητήσουμε γι’ αυτό με την πολιτική ηγεσία, ώστε να βρούμε τρόπους για να ενταχθεί ξανά. Για το θέμα της Γενοκτονίας κάναμε και δύο επιστημονικά συνέδρια και συγκροτήσαμε δίαυλο αναγνώρισης γενοκτονιών, μαζί με άλλους λαούς που την υπέστησαν. Το επόμενο συνέδριο θα γίνει τον Δεκέμβριο του 2017 στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με τη συνεργασία του πανεπιστημίου και του δικτύου.
»Προσπαθούμε να διασώσουμε την ποντιακή διάλεκτο μέσα από τη διδασκαλία της και γι’ αυτό συγκροτήθηκε επιστημονική επιτροπή. Ήδη συμπληρώσαμε τρία χρόνια διδασκαλίας. Από θέμα τεχνογνωσίας φτάσαμε σε ένα σημαντικό επίπεδο. Η συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας είναι πολυεπίπεδη, ουσιαστική και σημαντική. Έχουμε τη βούληση να υλοποιήσουμε αυτό το μεγαλειωδών στόχων σύμφωνο συνεργασίας. Προσπαθούμε να κάνουμε το καθήκον μας αφιλοκερδώς και θα το κάνουμε», είπε ο Αντώνης Παυλίδης.
«Το καλύτερο χαρμάνι τα βλαχοποντιάκια»
Για την αρωγή του Δήμου Θεσσαλονίκης στο να διαδοθεί περαιτέρω η ποντιακή διάλεκτος, η οποία θα συνεχιστεί, έκανε λόγο ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος αναφέρθηκε και στη φιλοδοξία της διοίκησής του να καταστεί η Θεσσαλονίκη κέντρο του απανταχού ελληνισμού, με κυρίαρχο το θέμα των Ποντίων. Όπως είπε, η έδρα μπορεί να στεγαστεί στο «Παλατάκι» (Κυβερνείο) και για το θέμα αυτό είχε ήδη επαφές με τον δήμαρχο Καλαμαριάς –στα όριά του βρίσκεται το «Παλατάκι»– Θεοδόση Μπακογλίδη, και με τον Γιάννη Αμανατίδη.
Ο Γιάννης Μπουτάρης ανέφερε ακόμα ότι ο ίδιος είναι Βλάχος από το Νυμφαίο Φλώρινας, αλλά η κόρη του παντρεύτηκε «Πόντιο, καραπόντιο».
«Όταν ήταν να γίνει ο γάμος στο Νυμφαίο, ο γαμπρός μου μου είπε να φέρουμε και κεμεντζέδες. Του είπα ότι θα μας κρεμάσουν στο Νυμφαίο. Τελικά, τρεις μέρες γλεντούσαμε με κεμεντζέδες και κλαρίνα. Το καλύτερο χαρμάνι είναι τα βλαχοποντιάκια. Είμαι περήφανος που τα εγγόνια μου είναι Βλάχοι και Πόντιοι».
«Καρφιά» Πατουλίδου και Κυρίζογλου για τον χαιρετισμό Φίλη
Το χαιρετισμό του υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη, για τη συνεργασία Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών διάβασε ο γενικός γραμματέας Διά Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, Παυσανίας Παπαγεωργίου.
(φωτ.: Ρωμανός Κοντογιαννίδης)
Ο υπουργός χαρακτήρισε τη συνεργασία «ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία» και ανέφερε ότι οι ελληνικές διάλεκτοι μπορούν να αναζωογονηθούν και να αποτελέσουν μια νέα μορφή επικοινωνίας ακόμα και στη λογοτεχνική γλώσσα.
Ο Νίκος Φίλης τόνισε ότι τα κέντρα Διά Βίου Μάθησης για την ποντιακή διάλεκτο μπορούν να επεκταθούν και σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Το λόγο πήρε αμέσως μετά η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, η οποία πέταξε ένα ξεκάθαρο «καρφί» στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας για την αφαίρεση του θέματος της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού από τα σχολικά εγχειρίδια.
«Όταν δεν υπάρχει στα βιβλία της Ιστορίας, για ποια αναγνώριση της Γενοκτονίας θα παλέψουμε; Πρέπει να γνωρίζεις για να αγωνιστείς. Η ποντιακή διάλεκτος δεν θα χαθεί, διότι η διάλεκτος είμαστε όλοι εμείς. Είναι η ψυχή μας και έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνικά. Υπάρχουν λέξεις που δεν μπορεί κάποιος να τις πει στα νέα ελληνικά, αλλά στην ποντιακή μπορείς να τα εκφράσεις με την ψυχή σου.
»Πώς θα πεις στα νεοελληνικά “τρώω τα κάκαλα σ’ ψύμ’”;», είπε η Βούλα Πατουλίδου, για να κερδίσει ένα θερμό χειροκρότημα.
Στο ίδιο μοτίβο κυμάνθηκε σε γενικές γραμμές η ομιλία και του δημάρχου Αμπελοκήπων-Μενεμένης και προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Λάζαρου Κυρίζογλου.
«Εμείς οι Πόντιοι είμαστε φιλόξενοι και ευγενείς, αλλά μέχρι εκεί. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τις απόψεις του Νίκου Φίλη, οι οποίες επαναλαμβάνονται και έρχονται σε αντίθεση με όσα ψήφισε η Βουλή», είπε ο Λάζαρος Κυρίζογλου.
Την ικανοποίηση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος για το συγκεκριμένο πρόγραμμα συνεργασίας εξέφρασε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της ΠΟΕ, Στάθης Παπαδόπουλος.
Ανέφερε ακόμα ότι η ποντιακή διάλεκτος αντιστέκεται, αν και η πολιτεία δεν έχει σταθεί αρωγός στις προσπάθειες που γίνονται για τη διάσωσή της. «Παραμένει εκτός εξεταστικής ύλης το κεφάλαιο για τον ποντιακό ελληνισμό και ευθύνη γι’ αυτό έχουν και οι ποντιακής καταγωγής βουλευτές. Πρέπει να προσθέσουμε κι άλλες σελίδες, και όχι να αφαιρούμε αυτές που υπάρχουν. Η ΠΟΕ θα προσπαθήσει να χαρακτηριστεί η εκπαιδευτική χρονιά 2016-2017 ως χρονιά διδασκαλίας ποντιακής διαλέκτου», είπε ο Στάθης Παπαδόπουλος.
Τέλος, ο αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, Κώστας Ανθόπουλος, χαρακτήρισε τη χθεσινή μέρα «σταθμό στην εικοσάχρονη ιστορία του συνδέσμου» και ευχαρίστησε όσους βοήθησαν να επιτευχθεί η συνεργασία.
(φωτ.: Φόρης Πεταλίδης)
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ακόμα οι βουλευτές Β΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας Σάββας Αναστασιάδης και της Ένωσης Κεντρώων Αριστείδης Φωκάς.
Ποντιακό γλέντι
Ποντιακό γλέντι στον υπαίθριο χώρο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με ποντιακά εδέσματα, στήθηκε μετά το πέρας της εκδήλωσης. Τραγούδησαν ο Αχιλλέας Βασιλειάδης και ο Μιχάλης Καλιοντζίδης, ο τελευταίος παίζοντας και λύρα. Κεμεντζέ έπαιξε και ο Κώστας Σιαμίδης.
Την παράσταση κέρδισε ο 85χρονος πρώην δάσκαλος, σχολικός σύμβουλος και χοροδιδάσκαλος παραδοσιακών χορών από τα Γιαννιτσά Χάρης Πανικίδης, ο οποίος με σφρίγος 20χρονου χόρεψε σέρρα μαζί με τον 34χρονο Δαμιανό Νικολαΐδη.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
