Η εκπομπή Ζουν Ανάμεσά μας με τον Αντώνη Πουγαρίδη φιλοξένησε τον Παναγιώτη Λαδακάκο, Πρόεδρο της ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας). Αφορμή αποτέλεσε ενημέρωση για τα προνόμια που εκ του νόμου απολαμβάνουν οι περιοχές εγκατάστασης αιολικών επενδύσεων. Η περιοχή μας άλλωστε έχει αιολικό δυναμικό και τα προηγούμενα χρόνια εμφανίζονται έργα που ήδη έχουν μπει στο σύστημα.
Ειδικότερα, η Εράτυρα είχε κάποια προνόμια για οικιακούς καταναλωτές, για τη χρήση της αιολικής ενέργειας. Ο κ. Λαδακάκος σχολίασε πως υπάρχουν πολλά σχετικά οφέλη, ένα εξ αυτών είναι ότι το 3% του τζίρου κάθε αιολικού πάρκου (και όχι μόνο στα αιολικά) αποδίδονται στις τοπικές κοινωνίες. Το 1,2% πηγαίνει για την απομείωση του λογαριασμού ρεύματος των οικιακών καταναλωτών των περιοχών που αναπτύσσονται τα πάρκα και το 1,8% πηγαίνει στον εκάστοτε δήμο για έργα που θα πρέπει να αποδοθούν στις τοπικές κοινότητες.
Πρόσφατα το υπουργείο ανακοίνωσε τα ποσά για τα έτη 2021-2022, με το κράτος να αποδίδει τα ποσά με σχετική καθυστέρηση, ωστόσο όπως εξηγεί ο ίδιος, έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες, καθώς τα ποσά παρακρατούνται εξ αρχής.
Για το παράδειγμα της Εράτυρας: «Σχεδόν… Δωρεάν το ρεύμα στα νοικοκυριά»
Να σημειωθεί πως η Εράτυρα έλαβε το ποσό των 323 χιλιάδων ευρώ, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε σχεδόν μηδενικό λογαριασμό για οικιακούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ήδη ισχύει εδώ και χρόνια για πολλές περιοχές στη Νότια Εύβοια. Μάλιστα ο κ. Λαδακάκος σημείωσε πως ενώ αρχικά οι κοινότητες ήταν αρνητικές στις ανεμογεννήτριες έπειτα δινόταν “μάχη” ώστε να αποδειχθεί πως η τάδε ανεμογεννήτρια είναι μέσα στα όρια τους ώστε να εισπράττουν τα τέλη. «Οι περιοχές που επωφελούνται από δωρεάν, επί της ουσίας, ρεύμα, αλλάζουν σιγά – σιγά το καταναλωτικό τους προφίλ. Το να φορτίζεις λχ δωρεάν την μπαταρία του ηλεκτρικού σου οχήματος έχει νόημα», λέει με νόημα.
Ωστόσο προβλέπονται και άλλα ανταποδοτικά, στο πλαίσιο των πολιτικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που δείχνουν οι εταιρείες προς τις κοινότητες. Στα όσα λέγονται ότι τα αιολικά λειτουργούν επιβλαβώς στο δασικό οικοσύστημα μιας περιοχής, ο ίδιος απάντησε πως είναι «τεχνικά λάθος», καθώς το αιολικό καταλαμβάνει ελάχιστο έδαφος, επίσης, ο νόμος λέει πως η ισοδύναμη έκταση που καταλαμβάνει το αιολικό να γίνει σε αναδάσωση. Επίσης, οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να κάνουν δασοτεχνικά έργα, ανάλογα με το μέγεθος κάθε έργου.
Λ.χ. στην περιοχή του Βερμίου, σημείωσε, σε περιοχές ανάπτυξης αιολικών, αναπτύσσονται δασοτεχνικά έργα 3 εκ. ευρώ, εκ των οποίων αυτά που γίνονται στην Εορδαία θα αγγίζουν το 1 εκ. ευρώ (όπως δασικούς δρόμους, καθαρισμός δασών κ.α.).
Χαρακτήρισε δε, “γελοία” τα όσα ακούγονται περί συσχέτισης αιολικών και πυρκαγιών, λέγοντας μάλιστα ότι πλέον υπάρχουν υποδομές πρόσβασης και επιτήρησης που δεν υπήρχαν στο παρελθόν.
«Οι ΑΠΕ συντριπτικά πιο φθηνές από λιγνίτη, Φ/Α και πετρέλαιο»
Ερωτηθείς αν η Ελλάδα μπορεί να πιάσει τους επιθυμητούς στόχους στο σκέλος χρήσης ΑΠΕ και αν μπορούν να επεκταθούν τα έργα στη χώρα, ο ίδιος απάντησε πως υπάρχει η δυνατότητα για ένα καλό μείγμα ΑΠΕ ώστε σε 30 χρόνια να επιτευχθεί η πλήρης απανθρακοποίηση και συμπλήρωσε:
«Είμαστε σε καλό δρόμο, έχει γίνει πολύ δουλειά και επιταχύνθηκε από κυβέρνηση & επενδυτικούς φορείς. Καταλαβαίνω ότι η Πτολεμαΐδα – Κοζάνη έχει τραβήξει το επενδυτικό ενδιαφέρον γιατί ανέκαθεν είχε παράδοση ενεργειακού κέντρου και είναι θετικός ο ενεργειακός μετασχηματισμός από τον λιγνίτη και τον άνθρακα στις καθαρές ΑΠΕ. Σήμερα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ΑΠΕ είναι πολύ πιο φθηνές από λιγνίτη και Φ/Α και πετρέλαιο. Το κόστος είναι συντριπτικά μικρότερο. Ωστόσο υπάρχει και το προβλέψιμο κόστος. Ο λιγνίτης ήταν τοπικά παραγόμενος αλλά το ίδιο και οι ΑΠΕ. Ο λιγνίτης μοιραία κάποτε θα εξαντληθεί. Κατανοώ την ευαισθησία στην περιοχή και υπάρχουν σκέψεις της επενδυτικής κοινότητας να συνδράμουν στην περιοχή. Πολλές κατασκευαστικές εταιρείες λένε ότι μειώθηκε ο λιγνίτης αλλά το προσωπικό μας δουλεύει σε έργα ΑΠΕ. Για το αιολικό ξέρεις τι ρεύμα θα πουλάει ρεύμα στο σύστημα για τα επόμενα 20 χρόνια», τόνισε.
Δήλωσε αισιόδοξος για την επίτευξη των εθνικών στόχων στις ΑΠΕ, λέγοντας πως υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία στο Ελληνικό δημόσιο, ωστόσο καταλήγει πως «οδηγούμαστε στην ανάγκη προς αυτές τις επενδύσεις». Παρόλα αυτά επεσήμανε το πρόβλημα κορεσμού των δικτύων, λέγοντας πως αρκετοί δεν μπορούν να πάρουν χώρο στο δίκτυο, λέγοντας πως η πολιτεία θα πρέπει να δει στη Δ. Μακεδονία έργα μικρής κλίμακας για αγρότες, ενεργειακές κοινότητες κ.α.
«Η Δ. Μακεδονία μπορεί να εξάγει υδρογόνο στις αγορές της Δ. Ευρώπης»
Για την αποθήκευση ενέργειας, ο κ. Λαδακάκος σχολίασε πως δεν είναι απόλυτα ελεγχόμενες (για το πότε θα υπάρξει άνεμος ή όχι), και ανέδειξε τη σημασία της αποθήκευσης ενέργειας, στην οποία η Ελλάδα έμεινε πίσω αλλά μπορούν να προχωρήσουν έργα: Η αποθήκευση ενέργειας είναι κομμάτι που μείναμε πίσω, παραδέχεται και πρέπει να γίνει δουλειά. Εκτός των μπαταριών υπάρχει και το κομμάτι των μονάδων αντλησιοταμίευσης, το πράσινο υδρογόνο, με τον ίδιο να λέει πως η Δ. Μακεδονία και ο Ν. Κοζάνης μπορεί να εξάγει υδρογόνο στις αγορές της Δ. Ευρώπης.
Τέλος, αναφέρθηκε στο πως μπορεί να γίνει μια απόσυρση ανεμογεννήτριας όταν τελειώσει ο χρόνος ζωής της, ο κ. Λαδακάκος απάντησε πως σήμερα η τεχνολογία επιτρέπει την ανακύκλωση άνω του 90 – 95% μιας ανεμογεννήτριας όταν τελειώσει ο χρόνος ζωής της στα 25-30 έτη. Η νομοθεσία υποχρεώνει τον επενδυτή να αποξηλώσει τις ανεμογεννήτριες μετά το πέρας του χρόνου ζωής τους και να τους κάνει ανακύκλωση με δικούς του πόρους. Για το 5% που υπολείπεται (τα πτερύγια) σιγά σιγά φτιάχνονται ανακυκλούμενα και μέχρι σήμερα γίνεται άλλου τύπου διαχείρηση (όπως μετατροπές σε έπιπλα, ροκανίδια κ.α.). Αυτό είναι υποχρέωση της εταιρείας, σημειώνει τέλος.