- «H Δυτική Μακεδονία πρέπει να κάνει Πόλεμο όχι με τις κυβερνήσεις αλλά με το Φυσικό Αέριο»
Στην επιτακτική μείωση του κόστους της λιγνιτικής παραγωγής, ώστε να καταστεί ο λιγνίτης ανταγωνιστικός και να συμμετέχει περισσότερο στο ενεργειακό μείγμα, αλλά και
στον «πόλεμο» που πρέπει να γίνει στο φυσικό αέριο, αναφέρθηκε εκτενώς σε συνέντευξή του στον «Π», το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ και εκπρόσωπος των εργαζομένων, Παντελής Καραλευθέρης. Ο ίδιος αναφέρθηκε στο χρονοδιάγραμμα του λιγνίτη, στο ακριβό κόστος του και στο τι πρέπει να γίνει για να αναστραφεί αυτό, λέγοντας χαρακτηριστικά:
Κύριε Καραλευθέρη, εξελίσσεται μια συζήτηση στη Δυτική Μακεδονία, για την επόμενη μέρα στην λιγινιτική παραγωγή. Η ανησυχία μετά τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες είναι έντονη, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που προσπαθούν να διερευνήσουν κάθε πιθανό ενδεχόμενο συνέχισης της λειτουργίας των ΑΗΣ. Που βρισκόμαστε σήμερα και πως μπορεί να ανακοπεί ο «ξαφνικός θάνατος» για το λιγνίτη, και από τι τελικά εξαρτάται;
Όλες οι αναζητήσεις, όλων των φορέων, είναι πάρα πολύ καλές και δημιουργούν ένα περιβάλλον διεκδίκησης που ανησυχεί σοβαρά για τη λιγνιτική παραγωγή. Καλώς όλοι ανησυχούν. Ζήτημα είναι πως τα συμπεράσματα όλων όσων ανησυχούν, θα πρέπει να καταλήγουν στο συμπέρασμα για το πώς θα διατηρήσουμε, όσο περισσότερο γίνεται, τη λιγνιτική παραγωγή στο χρόνο. Για να πετύχουμε το στόχο αυτό, δεν αρκεί μόνο να πιέσουμε την κυβέρνηση, την κάθε κυβέρνηση, να πάρει μια καλή απόφαση για την περιοχή μας. Δεν είναι θέμα του Μητσοτάκη και του Τσίπρα αν θα συνεχισθεί η λιγνιτική παραγωγή στη Δ. Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη. Είναι θέμα του διεθνούς ανταγωνισμού στην ενέργεια, του ανταγωνισμού που εξελίσσεται στην Ελλάδα και της εφαρμογής των νέων τεχνολογιών. Όποια καλή απόφαση και να πάρουν ο Μητσοτάκης και ο Τσίπρας, για να χρησιμοποιηθεί 10-20 χρόνια ακόμη ο λιγνίτης, δεν αρκεί.
Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε όλοι είναι ότι τα λιγνιτικά εργοστάσια και τα ορυχεία δεν τα κλείνουν οι κυβερνήσεις. Τα κλείνει το κόστος της λιγνιτικής παραγωγής. Όπως επίσης γιατί καταφέραμε, γιατί περί κατορθώματος πρόκειται να απαξιώσουμε ένα σύνολο μονάδων. Δεν έχουν αδειοδότηση, δεν είναι καλοσυντηρημένες και καταστράφηκαν και δεν μπορούμε να τις ξαναφτιάξουμε. Απαξιώσαμε τον Αγ. Δημήτριο όπως και τη Μελίτη γιατί δεν μπορούμε να έχουμε φθηνό καύσιμο, επειδή ανεχόμαστε ένας ιδιώτης να εκμεταλλεύεται ληστρικά τη Μελίτη. Όλα αυτά δείχνουν μια αδυναμία του συστήματος παραγωγής, παρά τη κοπιαστική δουλειά των εργαζομένων της εταιρείας, μέσα στις λάσπες, τα κρύα και τη σκόνη.
Δεν μπορούν να δώσουν αποτέλεσμα γιατί ο μακροπρόθεσμος και μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός δεν λειτουργεί. Όλοι λειτουργούν αποσπασματικά, κυβερνήσεις, διοικήσεις και η τελευταία διοίκηση της λιγνιτικής παραγωγής. Τα τελευταία χρόνια αρκέστηκαν να αναθέσουν την δουλειά στους εργολάβους. Βάσανο να αξιοποιήσουν τα ίδια μέσα για να κάνουν οικονομικότερη την παραγωγή από λιγνίτη. Αν έχουμε στόχο λοιπόν να μακρύνουμε τη λιγνιτική παραγωγή, πρέπει να μειώσουμε το κόστος της λιγνιτικής παραγωγής. Πρέπει να καταφέρουμε να κάνουμε τον λιγνίτη όσο γίνεται ανταγωνιστικότερο.
Έτσι το κλείσιμο των εργοστασίων εξελίσσεται ήδη τα τελευταία δέκα χρόνια και δεν είναι κάτι που θα συμβεί στα επόμενα χρόνια. Συμβαίνει τώρα. Αύριο να πάρει απόφαση ο Μητσοτάκης να πει ότι λειτουργούμε τις μονάδες για δέκα χρόνια ακόμα, δεν μπορούν να μπουν στο σύστημα, δεν μπορούν να προσφέρουν στην ημερήσια ζήτηση, είναι ακριβές.
Αν παρατηρήσει κανείς ήδη από πέρυσι, η λιγνιτική παραγωγή την ημερήσια ζήτηση ήταν τέταρτη στο μείγμα, πίσω από το φυσικό αέριο, τις ΑΠΕ και τις εισαγωγές. Έτσι λοιπόν πρέπει να καταφέρουμε ως στελέχη της ΔΕΗ, με τη βοήθεια της τοπικής κοινωνίας, να πετύχουμε τη μείωση του κόστους της λιγνιτικής παραγωγής. Πρέπει να καταφέρουμε πρώτα εμείς στη ΔΕΗ εσωτερικά, να πετύχουμε οικονομίες στη παραγωγική δυναμική μας. Αν καταφέρουμε αυτό το στόχο θα μπορούμε πιο βάσιμα να διεκδικούμε να συμμετέχει η λιγνιτική παραγωγή περισσότερο στο μείγμα.
Μετά θα πρέπει να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο σύμπραξης και συνεργασίας με τους άλλους παίκτες της αγοράς στην Ελλάδα, για να πετύχουμε συνολικότερα τη μείωση του κόστους της εθνικής παραγωγής, για να παράγουμε σαν χώρα συνολικά φθηνότερο ρεύμα μειώνοντας έτσι το κόστος και άλλων παραγωγικών δραστηριοτήτων. Αυτό θα το πετύχουμε μέσα από σχέδια τα οποία μπορούν να επεξεργαστούν όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά. Να αξιοποιήσουμε δηλαδή και το λιγνίτη και τις ΑΠΕ και τις δυνατότητες διαχείρισης των ρύπων που μας κοστίζουν ακριβά. Ακολούθως πρέπει επιτέλους να δούμε σαν περιοχή τι θα κάνουμε για την επόμενη ημέρα. Στην κατεύθυνση αυτή όμως πρέπει πρώτα να δούμε τι μπορούμε να πετύχουμε σήμερα μαζί με την ΔΕΗ όσο θα συνεχίζεται η λιγνιτική παραγωγή.
Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για το τέλος του λιγνίτη; Και αν ναι, πως μπορούμε να το διαχειριστούμε;
Ο λιγνίτης όπως είπαμε χάνει το έδαφος γιατί δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστικός. Το περιβαλλοντικό κόστος αποζημιώνεται με συγκεκριμένες τιμές δικαιωμάτων ρύπων. Μη πιστέψει όμως κανείς ότι θα κλείσουν οι μονάδες σε ένα βράδυ.
Θα συνεχίσουν να λειτουργούν τρία, πέντε ή δέκα χρόνια ακόμη εάν είναι όμως ανταγωνιστικές. Θα παραχθούν υπεραξίες μέχρι έως τότε. Γι’ αυτό οι ιδιώτες θέλουν λιγνιτική παραγωγή, πηγαίνουν και ζητάνε κομμάτι της λιγνιτικής παραγωγής. Ανόητοι είναι;Εμείς πρέπει να τους προκαλέσουμε να έρθουν να πάρουν τα εργοστάσια και να τα δουλέψουν, αλλά όχι να μπούμε στη λογική των ΝΟΜΕ, να παρέχουμε δωρεάν ή κάτω του κόστους της παραγωγής μας. Αφού θέλουν λιγνιτική παραγωγή να τους προκαλέσουμε, αλλά όχι κάτω του κόστους;
Μη βάζουμε λοιπόν όλοι την πλερέζα και κλαίμε τον λιγνίτη. Πρέπει να υπερασπιστούμε την προοπτική ζωής του λιγνίτη στη Δ. Μακεδονία. Πρέπει επίσης, – και το έχω βάλει θέμα στο ΔΣ – , να δούμε πολύ σοβαρά τη διασφάλιση των κοιτασμάτων. Όσα κοιτάσματα θα είναι αδρανή θα πρέπει να τα διασφαλίσουμε γιατί θα τα χρειαστούμε. Οι γεωπολιτικές συνθήκες δεν δείχνουν ότι απρόσκοπτα το φυσικό αέριο θα υποκαταστήσει τον λιγνίτη στην Ελλάδα. Ας αφήσουν οι πολιτικοί τα αστεία με το φυσικό αέριο θα το καταλάβουν σύντομα. Επίσης όσο και να θέλουν να με λοιδορήσουν κάποιοι εσωτερικά στο κίνημα, μέσα από κομματικές παραταξιακές ανακοινώσεις, ναι ο πόλεμος μας δεν είναι πόλεμος μόνο με την κυβέρνηση. Ο πόλεμός μας πρέπει να είναι με το φυσικό αέριο. Ο πόλεμος πρέπει να είναι με τα συμφέροντα του φυσικού αερίου. Τα συμφέροντα του φυσικού αερίου πιέζουν τις κυβερνήσεις για να κάνει πίσω ο λιγνίτης. Όσοι από αυτούς κάνουν πόλεμο μόνο με τις κυβερνήσεις χτες σήμερα ή αύριο, κάνουν πόλεμο μόνο για κομματικούς λόγους. Ο μόνος τρόπος να ξεπεράσουμε το σχέδιο της κυβέρνησης για γρήγορη απολιγνιτοποίηση είναι να διαχειριστούμε επιθετικά το ίδιο σχέδιο της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση.
Τελικά γιατί ο λιγνίτης είναι ακριβός; Ισχύει ότι ανέβηκε τεχνητά το κόστος της λιγνιτικής παραγωγής κατόπιν πολιτικών επιλογών τα τελευταία χρόνια;
Δυστυχώς υπήρξαν στην Ελλάδα πολιτικές επιλογές τα τελευταία είκοσι χρόνια, αρνητικές για το λιγνίτη. Οι σημαντικότερες εξ αυτών, είναι εκείνων όσων ήταν «εραστές» της οικολογίας όπως ο Γιώργος Παπανδρέου και η Τίνα Μπιρμπίλη που απαγόρευσαν τη διάθεση ορυχείων στους ιδιώτες, οι οποίοι με το πρόσχημα αυτό, πίεσαν τη λιγνιτική παραγωγή στις Βρυξέλλες.
Το πρώτο πρόβλημα είναι ότι δεν άφησαν τη ΔΕΗ να κάνει δικά της εργοστάσια και δεν επέβαλαν στους ιδιώτες να κάνουν δικά τους νέα εργοστάσια ενώ πήραν άδειες. Το δεύτερο πρόβλημα είναι πως, κάποιοι πολιτικοί όλων των κομμάτων έγιναν εργαλεία του φυσικού αερίου. Όλοι έπαιρναν αποφάσεις υπέρ του φυσικού αερίου, με το πρόσχημα του περιβάλλοντος. Ούτε τις ΑΠΕ όμως βοήθησαν ουσιαστικά, ούτε το λιγνίτη, το φυσικό αέριο βοήθησαν.Θα είναι πρόβλημα στο μέλλον η άναρχη εξάπλωση των ΑΠΕ μέσα από τις προνομιακές τιμές, χωρίς συντεταγμένο σχέδιο ανάπτυξης των Αιολικών και Φωτοβολταϊκών. Τέλος, μείωσαν τη φορολόγηση του φυσικού αερίου και αύξησαν τη φορολόγηση του λιγνίτη. Από τότε άρχισε να γίνεται συγκρίσιμος ο λιγνίτης, δεν είναι μόνο οι ρύποι.
Μπορεί να αλλάξει αυτή η πολιτική;
Η ευρωπαϊκή πολιτική δεν μπορεί να αλλάξει. Η χώρα μας χρεωμένη δεν μπορεί να ζητήσει ή να επιβάλει κανένα μέτρο υπέρ της προστασίας των εθνικών συμφερόντων, είμαστε επαίτες στην Κομισιόν. Ο κάθε χαρτογιακάς των Βρυξελλών που συνεργάζεται με το ελληνικό ιδιωτικό λόμπι, μπορεί και επιβάλλει στις κυβερνήσεις πολιτικές και ευρωπαϊκές οδηγίες για το μέλλον της ενεργειακής παραγωγής. Όλοι εμείς εδώ στη ΔΕΗ παλεύουμε με τον κάθε χαρτογιακά των Βρυξελλών για να προστατέψουμε τα συμφέροντα της Εταιρίας. Ίσως οι τοπικές κοινωνίες με σωστή ενημέρωση και με συντεταγμένο αγώνα, μπορούν να στρέψουν λίγο τα πράγματα σε σωστότερη κατεύθυνση και να προετοιμάσουν πειθαρχημένα την δική τους προοπτική μακριά από τα συμφέροντα των ειδικών της μετάβασης.
