Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
H 23η Απριλίου του 1944 είναι μια ακόμα μαύρη ημερομηνία στην ιστορία της ανθρωπότητας: εκείνη τη μέρα τα ναζιστικά στρατεύματα Κατοχής μαζί με ντόπιους συνεργάτες τους οδήγησαν στη σφαγή την συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της ιστορικής Κατράνιτσας (σήμερα Πύργοι). Έτσι η Κατράνιτσα μαζί με το γειτονικό Μεσόβουνο (για το ολοκαύτωμα του οποίου αναφέρθηκα σε προηγούμενο άρθρο) μπήκε στον μακρύ κατάλογο των ιστορικών εκείνων οικισμών που μαρτύρησαν για την ελευθερία.
Τα γερμανικά στρατεύματα μπήκαν στο χωριό την 23η του Απρίλη έχοντας ως οδηγούς τους ντόπιους δοσίλογους από το γειτονικό χωριό Πελαργός (Μουλαλάρ). Έτσι όπως είναι χτισμένοι οι Πύργοι πάνω στους ορεινούς όγκους του Βερμίου χωρίζονται σε τρεις συνοικίες: η Άνω Συνοικία, η Μεσαία Συνοικία και η Κάτω Συνοικία. Σύμφωνα λοιπόν με την καταγραφή του Στάθη Ταξίδη (Το ολοκαύτωμα των Πύργων Πτολεμαΐδας, e-ptolemeos.gr, 25.04.2015) στη Μεσαία Συνοικία 180 κάτοικοι συγκεντρώθηκαν μέσα σε αχυρώνες και κάηκαν ζωντανοί. Στην Άνω Συνοικία οι κατακτητές συγκέντρωσαν 95 ανθρώπους αφού τους ξετρύπωσαν από τις σπηλιές και τα λαγούμια στα οποία είχαν κρυφτεί και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ στην Μεγάλη Πέτρα. Τέλος, στην Κάτω Συνοικία οι κάτοικοι οδηγήθηκαν κοντά στο ναό της Παναγίας εκεί όπου βρίσκονταν τα νεκροταφεία του χωριού με σκοπό την αφάνιση τους από τα γερμανικά πολυβόλα. Εδώ εκτελέστηκαν η δασκάλα Αναστασία Σιούλη και ο ΕΑΜίτης Κώστας Βερβέρης. Λίγο πριν την ολοκληρωτική εκτέλεση και όλων των υπολοίπων έφτασε διαταγή να μεταφερθούν οι διασωθέντες αιχμάλωτοι στα χάνια της Πτολεμαΐδας.
Αυτά και άλλα πολλά συγκλονιστικά μας αναφέρει ο Στάθης Ταξίδης ,τεκμηριωμένα μιας και τα περισσότερα προέρχονται από μαρτυρίες συμπατριωτών του Κατρανιτσιωτών επιζώντων της σφαγής ή απόγονων τους που συγκέντρωσε ο ίδιος. Καταγράφηκαν τριακόσιοι σαράντα ένας (341) νεκροί μεταξύ των οποίων γέροντες, γυναίκες και βρέφη. Αριθμητικά τουλάχιστον πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες θηριωδίες των Γερμανών σε ελληνικό έδαφος.
Στον Κήπο των Ηρώων του χωριού, απέναντι ακριβώς από το κτίριο που στέγαζε την πρώην κοινότητα των Πύργων είναι τοποθετημένο γλυπτό εις ανάμνηση αυτής της μεγάλης θυσίας των Κατρανιτσιωτών. Το έργο είναι κατασκευασμένο από λευκό μάρμαρο. Στην όλη σύνθεση κυριαρχεί το γλυπτικό ανάλγυφο το οποίο απεικονίζει τις στιγμές της σφαγής: ένοπλους στρατιώτες να σημαδεύουν με τα αυτόματα όπλα τους άοπλους πολίτες -άνδρες, γυναίκες και παιδιά- οι οποίοι τρέχουν αλαφιασμένοι να σωθούν. Πάνω από το ανάγλυφο υπάρχει αέτωμα στο οποίοι είναι χαραγμένος ένας σταυρός και από κάτω η ημερομηνία της σφαγής
24-4-1944
Κάτω από το ανάγλυφο και πάνω ακριβώς στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:
ΑΘΩΟ ΑΙΜΑ ΔΕΞΟΥ ΠΑΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΛΛΑΔΑ
ΣΤΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΓΙΑ ΔΟΞΑ ΣΟΥ ΑΙΩΝΙΑ
Από κάτω υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:
ΕΙΣ ΑΙΩΝΙΑΝ ΜΝΗΜΗΝ
ΤΩΝ 318 ΣΦΑΓΙΑΣΘΕΝΤΩΝ
ΥΠΟ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
ΤΗΝ 24 – 4 – 1994
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε πως ο αριθμός των 318 θυμάτων σύμφωνα με τον Στάθη Ταξίδη είναι αυθαίρετος (βλ. παραπάνω παραπομπή) καθώς καθιερώθηκε από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνο Καντιώτη προκειμένου η επέτειος του Ολοκαυτώματος να μνημονεύεται με την εορτή των 318 Θεοφόρων Πατέρων η οποία εορτάζεται τον Μάιο. Βεβαίως αυτές οι πρακτικές δεν τιμούν την μνήμη των νεκρών οι οποίοι δικαιούνται ως ελάχιστο φόρο τιμής και αναγνώρισης της θυσίας τους, μια επιστημονική καταγραφή των ονομάτων τους.
Πλάι στην πλάκα είναι χαραγμένο το όνομα του γλύπτη:
Ι. ΣΠΥΡΙΔΩΝΙΔΗΣ
ΕΠΟΙΕΙ
Στην κάτων δεξιά πλευρά του ανάγλυφου συναντούμε την υπογαφή ενός έτερου γλύπτη:
ΜΗΝΟΠΟΥΛΟΣ
Φαίνεται πως το ανάγλυφο κατασκεύασε ο γλύπτης Θανάσης Μηνόπουλος ενώ την υπόλοιπη κατασκευή (πλάκες, βάθρο) κατασκεύασε ο γλύπτης Ιωάννης Σπυριδωνίδης.
Τέλος, δεξιά και αριστερά του μνημείου υπάρχουν δυο μαρμάρινες πλάκες στις οποίες αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων:
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1943
ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΑΣΛΑΝΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΑΣΛΑΝΙΔΟΥ ΒΙΟΛΕΤΑ
ΑΝΔΡΟΝΙΚΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΑΝΔΡΟΝΙΚΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΑΚΡΙΤΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΑΚΡΙΤΙΔΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑ
ΑΚΡΙΤΙΔΗΣ ΘΩΜΑΣ
ΑΚΡΙΤΙΔΟΥ ΠΑΡΘΕΝΑ
ΑΚΡΙΤΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΑΚΡΙΤΙΔΗ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΑΣΙΚΙΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΡΙΚΛΗΣ
ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ ΒΗΘΛΕΕΜ
ΒΑΝΤΣΟΥΚΗ ΕΥΤΕΡΠΗ
ΒΑΣΔΕΚΗ ΒΕΝΕΤΙΑ
ΒΑΣΔΕΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΒΑΣΔΕΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΒΑΪΝΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΒΑΪΝΑ ΕΥΔΟΞΙΑ
ΒΕΡΒΕΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΒΕΡΒΕΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΒΕΡΒΕΡΗ ΕΥΤΕΡΠΗ
ΒΕΡΒΕΡΗ ΜΑΡΙΓΟΥΛΑ
ΓΙΑΓΚΑ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΓΙΑΓΚΑ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΓΚΙΟΥΡΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΓΚΙΟΥΡΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΚΑΜΕΝΑ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ (….)
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΓΚΙΟΥΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΜΑΡΙΓΩ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ Α. ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΓΚΙΟΥΡΟΥ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΓΩΓΗ (…)ΙΑ
ΓΩΓΗ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΓΩΓΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΓΩΓΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΓΩΓΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΓΩΓΟΥ ΜΑΡΙΓΟΥΛΑ
ΓΩΓΟΥ ΡΟΥΛΑ
ΓΩΓΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΓΩΓΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΓΩΓΟΥ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΓΩΓΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
ΓΩΓΟΥ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟ
ΓΩΓΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΑ
ΓΩΓΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΓΩΓΟΥ Ι. ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΓΩΓΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΓΩΓΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΓΩΓΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ
ΓΩΓΟΥ ΧΡΥΣΗ
ΓΩΓΟΥ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΓΩΓΟΥ Δ. ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΓΩΓΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΓΩΓΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΓΩΓΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΓΩΓΟΣ ΤΡΥΦΩΝ
ΔΕΣΠΟΙΝΙΑΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΔΟΥΛΚΕΡΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΔΕΣΠΟΤΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΕΥΤΑΞΙΑΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΕΥΤΑΞΙΑΔΗΣ ΔΡΑΚΑΚΗΣ
ΖΑΝΟΪΤΣΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΖΟΥΜΟΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΤΡΥΦΩΝ
ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΟΥ ΑΘΗΝΑ
ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ ΠΑΡΘΕΝΑ
ΙΤΣΑΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΙΤΣΑΝΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
ΙΤΣΑΝΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ
ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ
ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΚΑΣΙΜΕΡΙΔΟΥ ΠΑΡΕΣΣΑ
ΚΑΠΕΤΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΚΑΠΕΤΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΚΑΛΤΣΙΔΟΥ ΖΩΓΡΑΦΑ
ΚΑΛΤΣΙΔΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
ΚΑΛΤΣΙΔΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΚΑΜΠΑΝΤΑΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΚΑΜΠΑΝΤΑΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ
ΚΑΜΠΑΝΤΑΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΚΑΜΠΑΝΤΑΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
ΚΑΜΠΑΝΤΑΗ ΣΟΥΛΤΑΝΑ
ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΟΥ ΠΑΡΘΕΝΑ
ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΟΥ ΑΝΑΤΟΛΗ
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΙΔΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ
ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΙΔΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
ΚΙΑΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΚΙΑΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΆΝΝΑ
ΚΟΣΜΙΟΔΥ ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΕΛΠΙΔΑ
ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ
ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΜΑΡΘΑ
ΚΟΣΜΙΟΔΥ ΕΛΕΝΗ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΚΟΣΜΙΔΗ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟ
ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ
ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
ΚΥΡΤΣΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΚΥΝΑΛΗ ΦΩΤΕΙΝΗ
ΚΥΝΑΛΗ ΛΙΘΑΡΟΥ
ΚΥΝΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΚΥΝΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΥΛΑ
ΚΥΝΑΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΥΝΑΛΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΚΥΝΑΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΚΥΝΑΛΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ
ΛΙΑΜΠΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΛΙΑΜΠΑ ΜΑΡΙΑ
ΛΙΑΜΠΑ ΒΕΝΕΤΙΑ
ΛΙΑΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΛΙΑΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΛΟΓΓΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΜΑΪΚΟΥ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΜΑΝΤΖΙΑΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΜΑΝΤΙΚΑ ΜΕΤΑΞΟΥ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΔΟΞΙΑ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΓΩ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΡΕΤΟΥΛΑ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΘΩΜΑΣ
ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ ΚΟΥΛΑ
ΜΗΛΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΜΠΙΛΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΜΠΙΛΛΗΣ ΘΩΜΑΣ
ΜΠΙΛΛΗ ΕΥΤΕΡΠΗ
ΜΠΙΛΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΜΠΙΛΛΗ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΜΠΙΛΛΗ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
και στην έτερη πλάκα:
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1943
ΜΟΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΜΟΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΜΟΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
ΝΙΚΟΛΟΥΣΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ
ΝΙΚΟΛΟΥΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΝΙΚΟΛΟΥΣΗ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟ
ΝΙΚΟΛΑΚΗ ΚΑΤΙΝΑ
ΝΙΚΟΛΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ ΤΡΥΦΩΝ
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ ΑΘΗΝΑ
ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΟΥΦΑΚΙΔΟΥ ΗΣΑΪΑ
ΟΥΦΑΚΙΔΟΥ ΑΝΑΤΟΛΗ
ΟΥΦΑΚΙΔΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΟΥΦΑΚΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΠΑΓΙΑΝΤΖΑΣ ΜΙΧΑΗΛ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΟΥΡΑΝΙΑ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΕΥΔΟΚΙΑ
ΠΑΠΑΗΛΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΠΑΠΑΗΛΙΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ
ΠΑΠΑΗΛΙΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΠΑΠΑΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΤΕΡΠΗ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΛΕΥΚΟΘΕΑ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΕΛΕΝΗ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΈΛΛΗ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ
ΠΑΖΑΡΚΑ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΑΝΕΣΤΗΣ
ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΠΑΡΑΣΧΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ
ΠΑΡΑΣΧΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΠΑΡΧΑΡΙΔΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΠΕΡΙΣΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΠΕΡΙΣΙΔΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΥΦΩΝΙΔΟΥ ΘΕΟΓΝΩΣΙΑ
ΡΑΛΛΗ ΣΟΥΛΤΑΝΑ
ΡΑΛΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΡΑΛΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΡΑΛΛΗ ΕΥΤΕΡΠΗ
ΡΑΠΠΟΣ ΧΑΡΙΣΙΟΣ
ΡΑΠΠΟΥ ΠΗΝΕΛΟΠΗ
ΡΑΠΠΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΡΑΠΠΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΡΑΠΠΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΡΑΠΠΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΡΑΠΠΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΡΑΠΠΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΡΑΠΠΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΡΑΠΠΟΥ ΒΕΤΑ
ΡΑΠΠΟΥ ΦΑΝΟΥΛΑ
ΡΑΠΠΟΥ ΚΑΤΙΝΑ
ΡΑΠΠΟΣ ΘΩΜΑΣ
ΣΑΜΑΡΑ ΌΛΓΑ
ΣΑΜΑΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΣΑΜΑΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΣΑΜΑΡΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΣΑΜΑΡΑ ΈΛΛΗ
ΣΑΜΑΡΑ ΣΟΝΙΑ
ΣΑΜΑΡΑ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ
ΣΑΜΑΡΑ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΣΑΜΑΡΑ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΣΑΜΑΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΣΑΜΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΣΑΜΑΡΑ ΜΑΡΙΑ
ΣΑΜΑΡΑΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ
ΣΑΜΡΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΣΑΜΑΡΑΣ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ
ΣΕΒΑΣΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΣΕΡΙΜΗ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΣΕΡΙΜΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΣΕΡΙΜΗΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
ΣΙΟΥΛΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
ΣΙΟΥΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΣΙΟΥΛΗ Ι. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΣΙΩΜΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗ ΘΕΟΧΑΡΟΥΛΑ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗ ΦΑΝΗ
ΣΤΑΜΠΟΥΛΗΣ ΣΠΥΡΟΣ
ΣΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ
ΤΑΓΓΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΤΑΞΙΔΟΥ ΕΙΡΗΝΗ
ΤΑΣΙΩΝΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ
ΤΑΣΙΩΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΤΑΣΙΩΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΤΑΣΙΩΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΤΑΣΙΩΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΤΑΣΙΩΝΗ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ
ΤΕΓΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΤΕΓΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
ΤΕΓΟΥ ΛΕΜΟΝΙΑ
ΤΣΑΛΤΑΜΠΑΣΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΤΣΑΛΤΑΜΠΑΣΙΔΟΥ ΣΥΜΕΛΑ
ΤΣΑΛΤΑΜΠΑΣΙΔΟΥ ΠΕΤΡΟΥΛΑ
ΤΣΙΤΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΤΣΙΤΣΗ ΣΟΥΛΤΑΝΑ
ΤΣΙΤΣΗΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΤΣΙΤΣΗ ΜΑΡΙΓΩ
ΤΣΙΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΤΣΙΤΣΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΤΣΙΡΟΓΚΑ ΕΥΘΥΜΙΑ
ΤΣΑΟΥΣΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΤΣΙΑΡΚΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΤΣΙΑΡΚΑ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
ΤΣΙΑΡΚΑ ΜΑΡΙΓΟΥΛΑ
ΤΣΙΑΡΚΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΤΣΟΥΝΤΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΣ
ΤΣΟΥΝΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΤΣΟΥΝΤΗ ΕΛΕΝΗ
ΤΣΟΥΝΤΗ ΠΟΛΥΞΕΝΗ
ΤΥΡΜΠΑ ΕΥΓΕΝΙΑ
ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΙΩΤΗΣ ΝΕΟΚΛΗΣ
ΤΣΙΟΜΠΑΝΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΝΕΟΚΛΗΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΠΑΡΘΕΝΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΣΟΦΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΦΩΤΙΑΔΗ ΕΛΕΝΗ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΔΕΣΠΟΝΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΠΑΡΘΕΝΑ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΑΓΑΠΗ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΈΛΛΗ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΜΑΡΘΑ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΦΩΤΙΑΔΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ
ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΘΩΜΑΣ
ΦΩΤΙΑΔΗ ΠΗΝΕΛΟΠΗ
ΦΩΤΙΑΔΗ ΑΒΑΠΤΙΣΤΟΝ
ΧΑΪΤΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
ΧΑΪΤΙΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΧΑΪΤΙΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
ΧΑΪΤΙΔΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΧΑΪΤΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΧΑΪΤΙΔΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
ΧΑΪΤΙΔΟΥ ΣΥΜΕΛΑ
ΧΑΤΖΗΤΑΣΚΑΣ ΤΡΥΦΩΝ
ΧΑΤΖΗΔΙΓΚΑ ΜΑΡΙΑ
ΧΑΤΖΗΔΙΓΚΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
ΧΑΤΖΗΔΙΓΚΑ ΣΟΦΙΑ
ΧΑΤΖΗΔΙΓΚΑ ΦΑΝΗ
ΧΑΤΖΗΔΙΓΚΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΧΑΤΖΗΜΗΤΣΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΧΑΤΖΗΜΗΤΣΟΥ ΧΡΥΣΗ
ΧΑΤΖΗΜΗΤΣΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΧΑΤΣΙΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ
ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
Τα ονόματα τα μετέφερα ακριβώς όπως τα διάβασα στις πλάκες. Αρκετοί κάτοικοι των Πύργων αναφέρουν πως υπάρχουν λάθη στην καταγραφή αυτών των ονομάτων. Παρατηρούμε επίσης πως υπάρχει αναντιστοιχία στην ημερομηνία: στις δυο πλάκες με τα ονόμα των πεσόντων αναφέρεται ως ημερομηνία της σφαγής η 23η Απριλίου του 1944 ενώ στις επιγραφές πάνω στο μνημείο αναφέρεται η ημερομηνία 24η Απριλίου του 1944.
