Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
Η Καρδιά (ή αλλιώς Τρέμπενο) ήταν ένας από τους αρχαιότερους οικισμούς του εορδαϊκού πεδίου. Βρισκόταν τοποθετημένη μεταξύ του οικισμού του Κομάνου και του αντίστοιχου της Χαραυγής (σήμερα οι εκτάσεις και των τριών οικισμών έχουν απαλλοτριωθεί από τη ΔΕΗ προκειμένου να πραγματοποιηθεί εξορυξη λιγνίτη που βρίσκεται στο υπέδαφος και οι πληθυσμοί έχουν μετεγκατασταθεί σε νέους οικισμούς) στο κέντρο της Εορδαίας γι’ αυτό και το 1927 με το πρόγραμμα μετονομασίας των οικισμών της δόθηκε η ονομασία «Καρδιά» επειδή δηλαδή βρισκόταν στο κέντρο της εορδαϊκής γης.
Όπως προανεφερα, το Τρέμπενο απαλλοτριώθηκε τη δεκαετία του 1970 προκειμένου να αντλήσει λιγνίτη από το υπέδαφος η Δημόσια Επειχήρηση Ηλεκτρισμού. Στην περίπτωση του οικισμού συναντούμε το εξής εκπληκτικό: οι κάτοικοι δεν διάλεξαν έναν νέο τόπο μετεγκατάστασης αλλά δυο, έναν στην Πτολεμαΐδα και έναν στην Κοζάνη. Έτσι στις μέρες μας στο νομό της Κοζάνης υπάρχουν δυο οικισμοί οι οποίοι φέρουν το όνομα «Νέα Καρδιά».
Ο οικισμός της εορδαϊκής «Νέας Καρδιάς» βρίσκεται στα βόρεια της Πτολεμαΐδας, μεταξύ της εορδαϊκής πρωτεύουσας και της Πενταβρύσου. Όπως ήταν φυσικό, οι Τρεμπενιώτες μαζί με τα υπάρχοντα τους φέραν και τον πολιτισμό τους. Δεν γνωρίζω αν στον παλαιό οικισμό υπήρχε κάποιο μνημείο πεσόντων ή έστω κάποιο υπαίθριο γλυπτό που να είχε τη μορφή και τη θέση Ηρώου. Στην κεντρική πλατεία του νέου οικισμού πλάι στο πολύ όμορφο κτίριο του Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Μέρα» υπάρχει ένα μνημείο απέριττο και λιτό το οποίο στέκει προς τιμήν των προγόνων των κατοίκων της Καρδιάς.
Πρόκειται για μια ορθογώνια τσιμεντένια στήλη ντυμένη με μάρμαρο ύψους περίπου ενός μέτρου και μερικών εκατοστών. Στην στήλη πάνω δεν υπάρχει γραμμένο κανένα όνομα μήτε χαραγμένο κάποιο ανάγλυφο. Το μόνο που διαβάζει ο επισκέπτης είναι τα παρακάτω λόγια:
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ
ΠΡΟΓΟΝΩΝ ΜΑΣ
Δεν αναφέρεται πουθενά πάνω στο μνημείο ούτε ο κατασκευαστής ούτε το έτος της κατασκευής.