Επιμέλεια: Θεόδωρος Κ. Πασσαλίδης
O Μάρκος ο Ευγενικός υπήρξε Μητροπολίτης Εφέσου και μια από τις ηγετικές μορφές του ανθενωτικού κινήματος στους κόλπους της Ορθόδοξης εκκλησίας. Υπήρξε ο μόνος από τους εκπροσώπους της βυζαντινής ακολουθίας στη Σύνοδο της Φλωρεντίας (1439) που αρνήθηκε να υπογράψει την ένωση των εκκλησιών (Ρωμαιοκαθολικής και Ορθόδοξης). Μετά την πτώση της Πόλης στους Τούρκους και την άνοδο στον Πατριαρχικό θρόνο του Γεννάδιου Σχολάριου ο οποίος υπήρξε μαθητής του, ανακηρύχθηκε Άγιος.
Στη δυτική πλευρά του οικισμού της Κρυόβρυσης, στις παρυφές του όρους Μουρίκι βρίσκεται μικρός ορθόδοξος ναός που τιμά τη μνήμη του. Πρόκειται για μια μικρή, μονόκλιτη βασιλική άνευ τρούλου κατασκευασμένη από πέτρα. Στη νότια πλευρά του ναού υπάρχει έξεργο καμπαναριό ύψους περίπου έξι μέτρων. Εντοιχισμένο στην πρόσοψη του καμπαναριού βρίσκεται ένα ρολόι ενώ πάνω στην κόκκινη σιδερένια πόρτα διακρίνουμε τα αρχικά: ΝΘΠ. Στην ανατολική πλευρά του ναού βρίσκεται εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΑΛΕΥΡΙΑΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΈΤΟΣ 1967
Υποθέτουμε λοιπόν πως ο ναός θεμελιώθηκε το 1967, έπειτα από χορηγία της Αλευριάδου Βαρβάρας. Το σίγουρο είναι πως ο ναός λειτουργούσε τη δεκαετία του 1970 καθώς σώζεται ομιλία του Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Αυγουστίνου Καντιώτη στο ναό του Μάρκου του Ευγενικού με ημερομηνία 19.01.1976 (ανήμερα τη εορτής του ναού). Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν πολλές δεκαετίες αργότερα (την Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014) από τον διάδοχο του Αυγουστίνου, Μητροπολίτη Θεόκλητο.
Πηγές:
Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός: Ένας εναντίον Όλων, Ομιλία του Αυγουστίνου Καντιώτη στην Κρυόβρυση, salpismazois.blogspot.gr, 18.01.2013
Εγκαίνια Ναού από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, www.romfea.gr, 23.09.2014
