Ὁ ἐκ Σινώπης Διογένης ὁ Κυνικὸς φιλόσοφος, τέλος 5ου μὲ 323 π.Χ., ἀφοῦ τὸν ἐπισκέφθηκε κι ὁ Μ.Ἀλέξανδρος στὴν Κόρινθο, βγῆκε κάποτε στοὺς δρόμους μέρα μεσημέρι κρατώντας ἀναμμένο φανάρι καὶ φώναζε «ἄνθρωπον ζητῶ».
Ὁ ἴδιος λόγος εἶχε εἰπωθῆ δυὸ φορὲς νωρίτερα 4 αἰῶνες πρὶν ἀπὸ τὸν Διογένη. Ὅμως παρέμεινε στὴν ἱστορία μὲ τὸ ὄνομά του λόγῳ τῆς τρελλῆς ἐκκεντρικότητός του.
Πρῶτος ἀναφέρει τὸν λόγο «ἄνθρωπον ζητῶ» ὁ προφήτης Ἡσαΐας 50,2 περίπου σύγχρονος τοῦ Ὁμήρου. Λέγει «ἦλθον (εἰς Ἱερουσαλὴμ) καὶ οὐκ ἦν ἄνθρωπος. ἐκάλεσα καὶ οὐκ ἦν ὁ ὑπακουσόμενος». Δεύτερος ἔρχεται ὁ προφήτης Ἱερεμίας 6,10. Λέγει «πρὸς τίνα λαλήσω καὶ διαμαρτυροῦμαι;»
Σαὐτὰ τὰ δύο προφητικὰ λόγια θὰ παραθέσουμε τὴν ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου. Γράφει ὁ ἑρμηνευτής. «Ὁ μεγαλοφωνότατος προφήτης καὶ θεατὴς παραδόξων θεαμάτων. Αὐτὸς ποὺ ἀξιώθηκε νὰ ἰδῆ τὰ Σεραφείμ, ἐνῶ ἀκόμη ἦταν μὲ τὸ ἐπίγειο σῶμα του. Αὐτὸς ποὺ ἀξιώθηκε νὰ γίνη ἀκροατὴς ἐκείνης τῆς μεγαλειώδους ἀγγελικῆς μουσικῆς. Αὐτὸς λοιπὸν κάποτε εἰσῆλθε στὴν Μητρόπολι τῶν Ἰουδαίων, δηλαδὴ τὴν πολυάνθρωπο Ἱερουσαλήμ. Πῆγε στὴ μέση τῆς ἀγορᾶς. Ἔχοντας δὲ τριγύρω του λαὸν πολὺ καὶ θέλοντας νὰ δείξη, ὅτι ὅποιος δὲν ἀκούει τὰ προφητικὰ λόγια δὲν εἶναι ἄνθρωπος, φώναξε δυνατά, «Ἦλθα καὶ δὲν βρῆκα ἄνθρωπο. Προσκάλεσα καὶ δὲν ὑπῆρχε ἕνας νὰ ὑπακούση».
Ἀσφαλῶς τὰ λόγια αὐτὰ λέγονται ὄχι διότι δὲν ὑπῆρχαν παρόντες ἄνθρωποι, ἀλλὰ εἰπώθηκαν ἐξ αἰτίας τῆς ραθυμίας τῶν ἀκροατῶν νὰ ἀκούσουν. Γιαὐτὸ φώναξε, «ἦλθα καὶ δὲν ὑπῆρχε ἄνθρωπος, καὶ πρόσθεσε, καὶ δὲν ὑπῆρχε ἕνας νὰ ὑπακούση».
Τὸ συμπέρασμα εἶναι, ὅτι ἦσαν μὲν παρόντες ἄνθρωποι, ἀλλὰ δὲν θεωροῦνταν παρόντες, ἐπειδὴ δὲν ἄκουγαν τὰ λόγια τοῦ προφήτη. Γιαὐτὸν τὸν λόγο, ἐπειδὴ ἦλθε καὶ δὲν ὑπῆρχε ἄνθρωπος, καὶ προσκάλεσε, ἀλλὰ δὲν βρισκόταν ἕνας νὰ ὑπακούση, στὴ συνέχεια στρέφει τὸν λόγο του πρὸς τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως.
Λέγει, «ἄκουε οὐρανέ, καὶ προσήλωσε τὰ αὐτιά σου γῆ». Διότι ἐμένα μὲ ἀπέστειλε ὁ Θεὸς σὲ ἀνθρώπους, ἀλλὰ σὲ ἀνθρώπους ποὺ ἔχουν μυαλό. Ἐπειδὴ ὅμως αὐτοὶ εἶναι σὰν νὰ μὴν ἔχουν οὔτε λογικὴ οὔτε ἀντίληψι, γιαὐτὸ μιλῶ στὰ φυσικὰ στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα πράγματι δὲν ἔχουν λογικὴ καὶ ἀντίληψι. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο θέλω νὰ στιγματισθοῦν αὐτοὶ ποὺ τιμήθηκαν μὲν μὲ λογικὴ καὶ ἀντίληψι, ἀλλὰ δὲν τὰ χρησιμοποιοῦν ὅπως πρέπει» (Ἰω Χρυσ εἰς τὸ Σαῦλος δὲ ἔτι ἐμπνέων ἀπειλῆς καὶ φόνου Migne PG 51,115).
18.7.2019ἀρ.νι.μα.
