Βαλίτσες με εκατομμύρια πάνε κι έρχονται από την Ευρώπη στη Δυτική Μακεδονία για την “Δίκαιη Μετάβαση” λόγω της απολιγνιτοποίησης. Έτσι τουλάχιστον ακούμε από τις ανακοινώσεις Υπουργών, Βουλευτών, Περιφέρειας, διαφόρων τεχνοκρατών κάθε είδους, αλλά και των ευρωπαϊκών θεσμών. Τίθενται τρία εύλογα ερωτήματα, με φόντο τις προαναφερθείσες “βαλίτσες”.
Πρώτον: Είτε είναι 300 εκατομμύρια, είτε 4 δις, είτε 10 δις, δεν μπορούν με τίποτα να αναπληρώσουν το τζίρο που άφηνε στην περιοχή, η εξόρυξη μόνο του λιγνίτη. Εκτός εάν βέβαια επενδυθούν με βέλτιστο τρόπο ώστε να αποδώσουν πολλαπλασιαστικά – πράγμα δύσκολο. Μην ξεχνάμε πως ο τζίρος που πέφτει στο ενεργειακό λεκανοπέδιο μόνο για το εξορυκτικό έργο, είναι 800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, κάθε χρόνο.
Δεύτερον: Σε μια υποθετική κατάσταση, σε μία υποθετική Περιφέρεια, ένας υποθετικός φορέας που θα ήθελε να κάνει ένα υποθετικό έργο – υποδομή – επένδυση, θα αντιμετώπιζε με βεβαιότητα κάποια στιγμή το πρόβλημα της ανεύρεσης κεφαλαίων για την επένδυση, και θα έψαχνε προς πάσα κατεύθυνση, να βρει και να απορροφήσει χρήματα για να ολοκληρώσει την επένδυση του. Στη δική μας περίπτωση συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Έχουμε τον Τοπικό Πόρο Ανάπτυξης που κατά κοινή ομολογία πάει κατά μεγάλο ποσοστό σε αντιαναπτυξιακές δράσεις. Έχουμε το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, με προφανή αδυναμία να το εκτελέσουμε, η οποία μας καθιστά ουραγό Περιφέρεια στην απορροφητικότητα σε εθνικό επίπεδο. Τέλος έχουμε και τα δισεκατομμύρια που θα προσγειωθούν οσονούπω για την “μετάβαση”. Όλα αυτά τα λεφτά, και άλλα τόσα από “γύρω-γύρω”, τα έχουμε, αλλά δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε, δεν ξέρουμε πως να τα μετουσιώσουμε σε ανάπτυξη. Συνεπώς, δεν έχει νόημα ο ανταγωνισμός του πόσα λεφτά θα πάρουμε, αν πρώτα να έχουμε διασφαλίσει πως μπορούμε να πετύχουμε αυτά τα λεφτά να πιάσουν τόπο.
Τρίτο και εξίσου σημαντικό, είναι το ερώτημα σχετικά με το ποιοι διεκδικούν αυτά τα λεφτά. Δεν είναι λίγοι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ, οι οποίοι εκφέρουν την ανησυχία – ή και το φόβο – μήπως τα λεφτά της μετάβασης προορίζονται για “μελέτες”, “συμβούλους”, και άλλους αόριστους προορισμούς, με ότι αυτό συνεπάγεται, με την ανάμειξη και του ξένου παράγοντα. Θυμίζουμε ότι την περιοχή, επισκέπτονται συχνά-πυκνά στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας.
