Ως “ακάματο αχθοφόρο της ιστορίας μας” χαρακτήρισε ο αείμνηστος Μερκούρης Κυρατσούς (Δήμαρχος Κοζάνης και βουλευτής Ν. Κοζάνης) τον Νικόλαο Π. Δελιαλή στο σημείωμα που έγραψε (αντί προλόγου) στο τεύχος 6-7 (Δεκέμβριος 1983) των ΕΛΙΜΕΙΑΚΩΝ, που ήταν αφιερωμένο στον επί σειρά ετών “φύλακα των βιβλίων της Κοζάνης”. Στο ίδιο σημείωμα ο Μερκούρης Κυρατσούς έκανε λόγο και για την “…τελετουργία της μνήμης του, που ήταν ο σύνδεσμος της παρελθούσας Κοζάνης με τη σημερινή. Μιας μνήμης που κουβαλούσε όλο το δυσβάσταχτο βάρος, όλη την έκταση, όλο το βάθος και τις λεπτομέρειες της τοπικής μας ιστορίας”!
Στο αφιέρωμα αυτό του περιοδικού του συλλόγου Κοζανιτών Θεσσαλονίκης “Ο Άγιος Νικόλαος” συνεισέφεραν πολλοί (Π. Βαμβακάς, Γ. Βανίδης. Σ. Ηλιαδέλης, Α. Κούντουρας, Μ. Κουρκούτας, Χ. Λαμπρινός, Λ. Λαούρδα, Λ. Παπασιώπης, Β. Σαμπανόπουλος, Χ. Τιτέλης, Β. Φόρης, Γ. Χιονίδης) σκιαγραφώντας το έργο και την προσωπικότητα του Ν.Π. Δελιαλή, προσφέροντας μας πολύτιμες πληροφορίες για τον άνθρωπο που ταύτισε την ύπαρξη του με τη Δημοτική μας Βιβλιοθήκη.
Ποιος ήταν ο Ν.Π. Δελιαλής.
Ποιος ήταν όμως ο Ν.Π. Δελιαλής; Ο Αθανάσιος Στ. Καρακούλας (στο ίδιο τεύχος των ΕΛΙΜΕΙΑΚΩΝ), που αναφέρει πως τον γνώρισε πριν τον πόλεμο του 1940 και τον χαρακτηρίζει ως “φύλακα κέρβερο της Βιβλιοθήκης” μας δίνει σημαντικά στοιχεία για τη ζωή του.
Γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1895 και ήταν ο δευτερότοκος απ’ τα τέσσερα παιδιά του Παρασκευά Δελιαλή και της Περιστέρας, το γένος Τζαβέλλα.
Παρακολούθησε τη βασική εγκύκλια εκπαίδευση λίγων μόνο τάξεων του Δημοτικού και σε ηλικία14 ετών μπήκε στη δούλεψη του τότε Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Φωτίου, μέχρι και τη στράτευση του, κάτι που του επέτρεψε να επεκτείνει και να εμπλουτίσει τη μόρφωση του.
Στρατεύτηκε το 1918 και πήρε μέρος στην Μικρασιατική εκστρατεία, αλλά αιχμαλωτίστηκε και έμεινε στα χέρια των Τούρκων για δύο, περίπου, πολύ δύσκολα και επίπονα χρόνια.
Το 1930 διορίστηκε από το Δήμο Κοζάνης στη θέση του εφόρου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, όπου παρέμεινε μέχρι το 1959, ενώ από το 1945 μέχρι το 1972 διεύθυνε και το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο.
“Όλη του τη ζωή πια την πέρασε στα υπόγεια του Δημαρχείου της πόλης, όπου στεγαζόταν μέχρι το 1964 η βιβλιοθήκη, αφέντης και υπηρέτης της. Τον έβρισκες άλλοτε ανεβασμένο σε ψηλές σκάλες να τακτοποιεί τα βιβλία της, άλλοτε να καταγράφει, να ταξινομεί αυτά, ή να αλληλογραφεί και να συζητεί με τους επισκέπτες της” , γράφει ο Αθαν. Σπ. Καρακούλας και προσθέτει ακόμα ότι “Η βιβλιοθήκη ήταν το σπίτι του, και παιδιά του τα βιβλία. Γι’ αυτή μόνο έζησε και αγωνίσθηκε, χωρίς να λογαριάσει τίποτα άλλο. Στην εισβολή των Γερμανών και με το βομβαρδισμό της πόλης το 1941, ενώ οι άλλοι την εγκατέλειψαν, παρέμεινε και με κίνδυνο της ζωής του φρόντισε και εξασφάλισε τους θησαυρούς της απ’ την αρπαγή και τη λεηλασία σε κατάλληλες κρύπτες.”
Για την πολύμορφη και πολύπλευρη δράση του, που περιλαμβάνει και τη συγγραφή σαράντα (40) έργων, τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με Δημόσιο Έπαινο, ενώ ο Δήμος Κοζάνης του απένειμε το 1971 το Χρυσό Μετάλλιο της πόλης. Πέθανε στην Κοζάνη στις 23 Ιουλίου του 1979.
Κυριακή 25 Αυγούστου 2019- Το αφιέρωμα στον Ν.Π.Δελιαλή
Η σημερινή Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη του ανθρώπου που πρόσφερε τόσα πολλά στη Βιβλιοθήκη αλλά και στον πολιτισμό του τόπου μας, παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον Νικόλαο Π. Δελιαλή, την Κυριακή 25 Αυγούστου 2019.
Για την προσωπικότητα και το έργο του θα μιλήσουν οι:
– Γιάννης Βανίδης
– Παναγιώτης Δημόπουλος, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Πρόεδρος της Κ.Δ.Β.Κ.
– Βασίλης Καραγιάννης, συγγραφέας, Διευθυντής του περιοδικού Παρέμβαση.
Συντονιστής: Μιχάλης Πιτένης
Κυριακή 25 Αυγούστου 2019, αμφιθέατρο ΚΔΒΚ, στις 19.30
Με την ευκαιρία του αφιερώματος θα γίνει η τοποθέτηση της προτομής του Ν.Π. Δελιαλή μέσα στο νέο κτίριο της Κ.Δ.Β.Κ. και θα υπάρχει και έκθεση αντιτύπων του συγγραφικού του έργου καθώς και προσωπικών του αντικειμένων.
