Ένα μοναδικό γεωλογικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και απαράμιλλης ομορφιάς βρίσκεται δίπλα μας, στους πρόποδες των Καμβουνίων, κοντά στις περιοχές Μικρόβαλτο, Τρανόβαλτο και Λιβαδερό! Πρόκειται για το εντυπωσιακό φαινόμενο των γεωμορφολογικών σχηματισμών «μπουχάρια και νοχτάρια», το οποίο αποτελεί ένα από τα «Γεωθαύματα» του Γεωπάρκου Γρεβενών – Κοζάνης που πρόσφατα εντάχθηκε στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO, συνολικής έκτασης 2.500 km2.
Τα «μπουχάρια» είναι φυσικές γεωμορφές που προήλθαν από τη διάβρωση του εδάφους σε διάστημα χιλιάδων χρόνων. Το σχήμα τους μοιάζει με μία χωμάτινη κολώνα και αποτελούνται από άμμους, μάργες, αργίλους και κροκάλες, με πιθανή “συγκολλητική” ουσία τα οξείδια του σιδήρου και διοξείδιο του πυριτίου. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτού του σχηματισμού κατέχει η σχιστολιθική πλάκα που καλύπτει την κολώνα στην κορυφή της σαν μία ομπρέλα. Η ονομασία «μπουχάρια» προέρχεται από το σχήμα τους που θυμίζουν καμινάδες, καθότι στην τοπική διάλεκτο «μπουχάρι» ονομάζουν την καμινάδα. Ο επισκέπτης βλέποντας τα μπουχάρια έχει την ευκαιρία να ξετυλίξει μία γεωλογική ιστορία μπροστά στα μάτια του, να δει έναν σχηματισμό, ο οποίος ξεκίνησε να δημιουργείται πριν μερικές χιλιάδες και εκατοντάδες χρόνια!
Ενδιαφέρον επίσης, παρουσιάζουν οι κωνικοί σχηματισμοί ,τα λεγόμενα «Νοχτάρια», τα οποία μοιάζουν με πολλές μικρές πυραμίδες. Είναι διάσπαρτα σε όλη τη διαδρομή του ρέματος της Ποταμιάς, από την θέση μπουχάρια μέχρι περίπου την Βογγόπετρα και το ύψος τους ξεπερνά τα 15 μέτρα. Διαφέρουν με τα μπουχάρια μιας και δεν έχουν τη σχιστολιθική πλάκα στην κορυφή τους, όμως είναι της ίδιας γενεσιουργού προέλευσης δηλαδή εξαιτίας της διάβρωσης του εδάφους.
Τα Νοχτάρια εκτείνονται σε μήκος περίπου δυο χιλιομέτρων στο ρέμα της Ποταμιάς και δίνουν στον επισκέπτη την εικόνα ενός μαγεμένου δάσους αποτελούμενο από πολλές πυραμίδες διαφόρων μεγεθών!
Πρόκειται για μία περιοχή μεγάλης βιοποικιλότητας και μοναδικής γεωλογικής ιστορίας και ιδιαίτερα σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς, που αξίζει να επισκεφτούν μικροί και μεγάλοι. Στόχος μας όλων είναι η προστασία και η ανάδειξη του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής μας! Να μην ξεχνάμε να παραδώσουμε και στις επόμενες γενιές τον φυσικό πλούτο που απλόχερα μας χάρισε η χώρα μας!
Αγγελική Ρεϊζοπούλου
MSc Γεωλόγος,
Υπεύθυνη Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Βόλου