Πέρασαν τα στενά σύνορα της χώρας, απέκτησαν διεθνή δραστηριότητα και εισήγαγαν τις μετοχές τους στις κεφαλαιαγορές των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας. Πρόκειται για ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες αφότου ο θόρυβος της επιτυχίας τους καταλάγιασε, έπρεπε να διαψεύσουν ένα βασικό αξίωμα στο επιχειρείν που απορρέει από τη στατιστική. Οτι δηλαδή εάν καταφέρουν να μην αποτελέσουν μέρος του 45% των επιχειρήσεων που δεν επιβιώνει την πρώτη πενταετία λειτουργίας, θα πρέπει να παλέψουν, ώστε να μην ενταχθούν στην πλειοψηφία του 65% που κατεβάζει ρολά στη δεκαετία. Ωστόσο η επίλυση της εξίσωσης αυτής έγινε ακόμη δυσκολότερη για επιχειρήσεις που εισήλθαν στο αμερικανικό χρηματιστήριο Nasdaq, κάνοντας χρήση του επενδυτικού οχήματος SPAC (εταιρεία εξαγορών ειδικού σκοπού).
Οι SPACs είναι εταιρείες-κελύφη που δημιουργούνται για ένα σκοπό. Αφού εισαγάγουν τις μετοχές τους στο χρηματιστήριο μέσω Δημόσιας Πρότασης (IPO) θα πρέπει σε μία διετία να προχωρήσουν σε εξαγορά και συγχώνευση με μία άλλη εταιρεία η οποία θα γίνει εισηγμένη. Βασικό όφελος της συγκεκριμένης φόρμουλας είναι ότι το νέο σχήμα πετυχαίνει ταχύτερα και φθηνότερα την εισαγωγή του στο χρηματιστήριο, σε σχέση με το παραδοσιακό IPO. Ωστόσο το μοντέλο των SPACs επιτρέπει περισσότερο αισιόδοξες εκτιμήσεις για την πορεία ενός προϊόντος ή μιας καινοτομίας και κατ’ επέκταση υψηλότερες, σε σχέση με τα θεμελιώδη μεγέθη, αποτιμήσεις. Πέραν όμως των SPACs, οι λανθασμένοι χειρισμοί ή η υιοθέτηση αθέμιτων πρακτικών από το μάνατζμεντ αποτρέπουν τη μακροημέρευση των επιχειρήσεων.
Mondee
Πριν από τρία χρόνια η τεχνολογική εταιρεία Mondee, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα των ταξιδιωτικών κρατήσεων, εισήλθε στον Nasdaq μέσω της ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων εταιρείας εξαγορών ειδικού σκοπού (SPAC) Ithax. Εκείνη την περίοδο η κεφαλαιοποίησή της ήταν της τάξεως των 700 εκατ. δολ. Το επιχειρηματικό σχέδιό της επικεντρώνεται στην πλατφόρμα που έχει δημιουργήσει και μέσω της οποίας πρακτορεία, εταιρείες και αυτοαπασχολούμενοι στον χώρο του τουρισμού διασυνδέονται απευθείας με ένα δίκτυο εκατοντάδων αεροπορικών εταιρειών και άνω του 1 εκατ. τουριστικών καταλυμάτων. Για το 2023, η εταιρεία προέβλεπε (τέλη 2021) ότι θα καταγράψει κύκλο εργασιών 265 εκατ. δολ. και λειτουργική κερδοφορία (Ebitda) 80,1 εκατ. δολ. Ωστόσο πέρυσι ο τζίρος διαμορφώθηκε σε 222,3 εκατ. ευρώ και τα Ebitda δεν ξεπέρασαν τα 21 εκατ. δολ. Πλέον, η εταιρεία της οποίας ο CEO αντικαταστάθηκε, βρίσκεται στο κατώφλι εξόδου από τον Nasdaq διότι δεν έχει δημοσιοποιήσει έγκαιρα τα αποτελέσματα τρίτου τριμήνου. Παρ’ όλα αυτά, το διοικητικό συμβούλιο της Mondee αποφάσισε ότι η εταιρεία ούτε θα υποβάλει σχέδιο συμμόρφωσης με τους κανόνες εισαγωγής στον Nasdaq, ούτε θα προσβάλει την αναμενόμενη απόφαση του χρηματιστηρίου για διαγραφή των μετοχών της. Η εταιρεία εμφανίζει βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 162 εκατ. ευρώ και 196,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα να διαμορφώνονται σε περίπου 133 εκατ. ευρώ. Η κεφαλαιοποίησή της ξεπερνάει ελαφρώς τα 62 εκατ. δολάρια.
Advent
Αντιμέτωπη με ενδεχόμενη έξοδο από τον Nasdaq βρίσκεται και η Advent Technologies, η οποία είχε εισαχθεί, μέσω SPAC, το 2021 στο αμερικανικό χρηματιστήριο. Η εταιρεία θα πρέπει μέχρι τις 21 Ιανουαρίου να δημοσιοποιήσει τις οικονομικές καταστάσεις για το γ΄ τρίμηνο της χρονιάς, κάτι που προτίθεται να πράξει. Στις 18 Οκτωβρίου προηγήθηκε μία ακόμη γνωστοποίηση από το αμερικανικό χρηματιστήριο, βάσει της οποίας για να παραμείνει εισηγμένη, η εταιρεία θα πρέπει να διαθέτει μετοχικό κεφάλαιο τουλάχιστον 2,5 εκατ. δολαρίων που είναι αρνητικό (-2,8 εκατ.). Η αλυσίδα των αρνητικών γεγονότων για την εταιρεία περιλαμβάνει και την πρόσφατη απομάκρυνση από το διοικητικό συμβούλιο της Advent Technologies του επικεφαλής στρατηγικής Χρήστου Κασκαβέλη. Οπως και του διευθύνοντος συμβούλου, συνιδρυτή και κατόχου του 10% του μετοχικού κεφαλαίου αυτής, Βασίλη Γρηγορίου. Εν μέσω των εξελίξεων αυτών η Advent Technologies εξασφάλισε χρηματοδότηση 4,8 εκατ. ευρώ από το ταμείο καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το έργο Rhyno της ελληνικής θυγατρικής της. Ωστόσο το Green HiPo (μονάδα κατασκευής συστημάτων κυψελών καυσίμου και συστημάτων ηλεκτρόλυσης στη Δυτ. Μακεδονία), το έργο-σταθμός για την εταιρεία, προϋπολογισμού 60 εκατ. ευρώ, απεντάχθηκε από το σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης. Η νέα διοίκηση της Advent επιδιώκει να εξασφαλίσει την επόμενη μέρα. Πρόκειται για δύσκολο στόχο εάν ληφθεί υπόψη ότι η εταιρεία εμφανίζει τους τελευταίους δώδεκα μήνες (έως το β΄ τρίμηνο της χρονιάς) τζίρο της τάξεως των 6,6 εκατ. ευρώ και αρνητικό περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας (-663%).
Akazoo
Η ελληνική τεχνολογική εταιρεία διανομής μουσικής (streaming) που εισήχθη το 2019 στον Nasdaq, μέσω SPAC, κατέρρευσε μετά την αποκάλυψη το 2020 από το fund Quintessential Capital Management (πραγματοποιεί επενδυτικό ακτιβισμό) ότι δήλωνε ψευδή στοιχεία για τις εργασίες, τη λειτουργία και τα οικονομικά μεγέθη της. H Akazoo, με διευθύνοντα σύμβουλο τον Απόστολο Ζερβό, εμφάνιζε 44 εκατ. εγγεγραμμένους χρήστες και 5,5 εκατ. συνδρομητές. Παρουσίαζε (πλασματικά) έσοδα 140 εκατ. δολ., ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης 34%, και δραστηριότητα σε 25 χώρες σε όλο τον κόσμο. Δεν ήταν όμως παρά μία μικρή ζημιογόνος εταιρεία με έδρα την Ελλάδα και αμελητέο αριθμό χρηστών και εσόδων, σύμφωνα με το QCM.
Την Akazoo ήλεγχε η Internet Q με ιδρυτή τον Παναγιώτη Δημητρόπουλο για την οποία, αρκετά χρόνια πριν δημιουργηθεί η εταιρεία streaming, είχαν διατυπωθεί κατηγορίες (μέσω της εξειδικευμένης πλατφόρμας επιχειρηματικών αναλύσεων ShareProphets) ότι χειραγωγούσε τα μεγέθη της. H εταιρεία άντλησε περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ κατά την είσοδό της στον Nasdaq, ενώ δαπάνησε κεφάλαια επενδυτών της άνω των 20 εκατ. ευρώ. Τον Οκτώβριο του 2021 η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) επέβαλε στην Akazoo πρόστιμο της τάξεως των 37 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της διευθέτησης των αξιώσεων που είχαν εγείρει εναντίον της μέτοχοι και πιστωτές.
Globo
Μία ακόμη ελληνική εταιρεία με δραστηριότητα στην ανάπτυξη κινητών εφαρμογών, που ήταν εισηγμένη στο χρηματιστήριο AIM του Λονδίνου, κατέρρευσε το 2015 μετά τις αποκαλύψεις του Quintessential Capital Management. Κατά το νεοϋορκέζικο fund, η Globo PLC, με ιδρυτή και CEO τον Κωνσταντίνο Παπαδημητρακόπουλο, είχε διογκώσει τα έσοδα και την κερδοφορία, δημιουργώντας πλασματικά τιμολόγια πωλήσεων εταιρειών-κελύφων που εμφανίζονταν ως πελάτες της. Αφότου έγιναν γνωστές οι ατασθαλίες της Globo, ο Κ. Παπαδημητρακόπουλος σε συνέντευξή του (Financial Times) είχε δηλώσει ότι «είναι πραγματικά έκπληκτος από τους ισχυρισμούς ότι η εταιρεία έχει διογκώσει τις πωλήσεις της και η δραστηριότητά της, πραγματικά, υπάρχει». Λίγες όμως, ημέρες, μετά τη συνέντευξη εκείνη, ο ίδιος πούλησε το μισό μερίδιο που διέθετε στην Globo. Ακολούθησε, τότε, η επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας ότι ο Παπαδημητρακόπουλος και ο οικονομικός διευθυντής του ομίλου Δημήτρης Γρυπάρης παραιτήθηκαν. Οι δύο πρώην επικεφαλής της εταιρείας, τον περασμένο Μάρτιο, αθωώθηκαν μετά την απόσυρση από τις βρετανικές αρχές της αστικής αγωγής εναντίον τους για χειραγώγηση της αγοράς. Η εταιρεία είχε αντλήσει κεφάλαια 120 εκατ. ευρώ από τους επενδυτές, ενώ η αποτίμησή της είχε ξεπεράσει τα 360 εκατ. ευρώ.
Velti
H Velti των Αλέξανδρου Μούκα και Χρήστου Κασκαβέλη (πρώην επικεφαλής στρατηγικής της Advent) με δραστηριότητα στο mobile μάρκετινγκ υπήρξε η πρώτη ελληνική εταιρεία που εισήγαγε (το 2006) τις μετοχές της στην λονδρέζικη αγορά ΑΙΜ και στη συνέχεια (το 2011) στον Nasdaq, αντλώντας συνολικά κεφάλαια άνω των 300 εκατ. δολαρίων. Υστερα από σειρά εξαγορών απέκτησε παρουσία μέχρι την Κίνα και την Ινδία, ενώ μέσω των υπηρεσιών της και της πλατφόρμας διαχείρισης διαφημιστικών εκστρατειών mGage, οι πελάτες της είχαν πρόσβαση σε 4,3 δισ. καταναλωτές παγκοσμίως. Το 2012 τα έσοδα της εταιρείας είχαν ανέλθει σε 255,7 εκατ. ευρώ, ενώ η αποτίμησή της είχε αγγίξει το 1 δισ. δολάρια. Ωστόσο το 2013 ξεκίνησε η αρχή της πτώσης για τη Velti, ανακοινώνοντας (το α΄ τρίμηνο της εν λόγω χρονιάς) μειωμένες πωλήσεις και ζημίες 150 εκατ. ευρώ. Η αξία της μετοχής της συρρικνώθηκε από τα 20 δολάρια τον Ιούλιο του 2011 σε μερικές δεκάδες σεντς δύο χρόνια μετά, ενώ τα 150 εκατ. δολάρια που είχε αντλήσει το 2011, εξανεμίστηκαν μετά από δύο χρόνια, έχοντας κατευθυνθεί σε εξαγορές. Τελικά, ύστερα από σειρά κινήσεων αναδιάρθρωσης, τον Νοέμβριο του 2013 η Velti πούλησε τα περιουσιακά στοιχεία της στην Blackstone και τέλη της ίδιας χρονιάς οι μετοχές της τέθηκαν εκτός Nasdaq.
Υψηλές επιδόσεις για τις 27 ελληνικές ναυτιλιακές εισηγμένες στις ΗΠΑ
Μπορεί οι ελληνικές τεχνολογικές εταιρείες, των οποίων οι μετοχές εισήχθησαν στις κεφαλαιαγορές της Νέας Υόρκης ή του Λονδίνου, να μη μακροημέρευσαν ή να καλούνται να κερδίσουν το στοίχημα της ανάκαμψης, όμως ένας πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων εμφανίζει κορυφαίες επιδόσεις.
Πρόκειται για 27 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία και είναι εισηγμένες στις αμερικανικές κεφαλαιαγορές (NYSE, Nasdaq). Η Tsakos Energy Navigation του ομίλου Τσάκου είναι η πρώτη εταιρεία στον κλάδο της ναυτιλίας που εισήγαγε τις μετοχές της στον NYSE το 2002. Η αξία της κεφαλαιοποίησης των ναυτιλιακών εταιρειών ξεπερνάει τα 15 δισ. ευρώ, έχοντας αυξηθεί ετησίως κατά 60%. Υπολογίζεται ακόμη ότι η άμεση και έμμεση συνεισφορά της ελληνόκτητης ναυτιλίας στην οικονομία των ΗΠΑ ξεπερνάει το 1 τρισ. δολάρια. «Με την εισαγωγή τους στα χρηματιστήρια των ΗΠΑ, οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν πρόσβαση σε μεγάλους επενδυτές που τις βοηθούν να αναπτυχθούν», είχε αναφέρει σε παλαιότερη εκδήλωση ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τζ. Τσούνης.
Μένει να φανεί εάν στο μέλλον θα υπάρξουν νέες εισαγωγές εταιρειών ελληνικών συμφερόντων στον Nasdaq. Την επιλογή αυτή φαίνεται ότι εξετάζουν δύο ταχέως αναπτυσσόμενες τεχνολογικές εταιρείες, χωρίς να έχουν καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις. Πρόκειται για την Flexcar και την Dialectica. H πρώτη δραστηριοποιείται στον τομέα της μίσθωσης αυτοκινήτων, έχοντας ιδρυθεί το 2018 από τον Κωνσταντίνο Δάβαρη και τον Γιώργο Δεσύλλα. Η εταιρεία ολοκλήρωσε πριν από περίπου δυόμισι χρόνια την άντληση χρηματοδότησης 210 εκατ. ευρώ σε ένα μόνο γύρο, έχοντας εξασφαλίσει κεφάλαια συνολικής αξίας 300 εκατ. ευρώ. Επιδιώκει ακόμη να αυξήσει την αποτίμησή της στο 1 δισ. και θέτει ως στόχο την αύξηση του στόλου των αυτοκινήτων της από περίπου 10.000 σήμερα, σε 100.000 σε χρονικό ορίζοντα δέκα ετών. Ταυτόχρονα, δρομολογεί την περαιτέρω διεθνοποίηση της δραστηριότητάς της, έχοντας αποκτήσει πέρυσι παρουσία στην αγορά του Μεξικού. Κατά τη διοίκηση της εταιρείας, ετησίως καταγράφεται τριψήφιος ρυθμός ανάπτυξης.
Η Dialectica, η δεύτερη εταιρεία που δεν αποκλείει μακροπρόθεσμα την εισαγωγή των μετοχών της σε χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, εμφανίζει ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 75%, καταλαμβάνοντας διεθνώς το πέμπτο μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά της παροχής ολοκληρωμένων πληροφοριών προς επιχειρήσεις (knowledge brokering).
Η εταιρεία με ιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο τον Γιώργο Τσαρούχα παρέχει υπηρεσίες σε μεγάλες συμβουλευτικές εταιρείες και επιχειρήσεις Fortune 500, έχοντας ως στρατηγικό στόχο να καταστεί μέσα στην επόμενη τριετία ο τρίτος μεγαλύτερος παίκτης και να αποκτήσει σταδιακά ηγετική θέση. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια κατατάσσεται στη λίστα των 1.000 ταχέως αναπτυσσόμενων ευρωπαϊκών εταιρειών που καταρτίζουν οι Financial Times. Η Dialectica ίδρυσε το πρώτο γραφείο της στην Αθήνα, ενώ πολύ σύντομα ακολούθησε η επέκτασή της στην αγορά της Μεγάλης Βρετανίας. Κατά τους πρώτους μήνες λειτουργίας της, δεν διέθετε παρά ένα μικρό αριθμό εργαζομένων, οι οποίοι σήμερα ξεπερνούν τους 1.300.
Πηγή: moneyreview
