Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα…».
Στίχοι: Αντρέας Πανταζής Μουσική: Γιάννης Ζουγανέλης, Ερμηνεία: Βασίλης Παπακωνσταντίνου από το τραγούδι: «Φοβάμαι»
«Από τα πιο προφητικά αριστουργηματικά τραγούδια που έχουν γραφτεί…!!!» γράφει ένας ακροατής.
Οι στίχοι αυτοί αποτελούσαν το εναρκτήριο λάκτισμα για να ξεκινήσω την διδασκαλία στο μάθημα Θρησκευτικών της Β΄Λυκείου στα παλαιότερα προγράμματα σπουδών ,στην ενότητα : «Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο». Μόνο το ρεφρέν του τραγουδιού ήταν αρκετό για να εκφράσει την οντολογία του κακού, την κακοτυχία και εκπεσμό του προσδιορισμού της αξίας ανθρώπινης ζωής μέσα στον χρόνο και τόπο. Μάλιστα έκανα κατευθείαν συσχετισμό και με μία ερώτηση του βιβλίου: «Γιατί τοποθετούμε δίπλα στη λέξη κακό τη λέξη Βασίλειο;».
Οι σκοποί και επιδιώξεις του μαθήματος ήταν: α) Να γνωρίσουν οι μαθητές τις αιτίες και τις συνέπειες του κακού στην προσωπικήκαι κοινωνική ζωή. β) Να συνειδητοποιήσουν την κατάλυση του κακού με την ενανθρώπιση του Θεού. γ) Να συνειδητοποιήσουν ότι το κακό αντιπαλεύεται με τον προσωπικό, αλλά και τον κοινωνικό, αγώνα του καθενός και όλων των χριστιανών μαζί.
Επίσης έπειτα από χωρισμό σε ομάδες οι μαθητές ανακάλυπταν ότι: συνέπειες του κακού είναι η διακοπή της σχέσης με το Θεό (Πνευματικός και σωματικός θάνατος), η σύγκρουση ανθρώπου με συνανθρώπους (Κοινωνικό κακό), η διαστροφή σχέσεων με το φυσικό περιβάλλον. Τέλος συνειδητοποιούσαμε την διαχρονικότητα του φαινομένου ακούγοντας ξανά το τραγούδι και επισημαίνοντας το ρεφρέν του και ο διδάσκων έδινε την τελική τοποθέτηση με την επισήμανση ότι ο Θεός δεν εμποδίζει το κακό διότι σέβεται την ελευθερία των δημιουργημάτων του. Ειδικά με την ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού καταπολεμείται ο θάνατος και με τις δυνατότητες που δίνονται στον άνθρωπο με την ευκαιρία για επανασύνδεση, με υγιή τρόπο, των σχέσεών του με το περιβάλλον, τον συνάνθρωπο και τον Θεό.
Και ερχόμαστε στην σημερινή κατάσταση της πανδημίας. Τα μέτρα προφύλαξης και προστασίας ανάκαμψαν την προώθηση του ιού και απομάκρυναν εφιαλτικές εικόνες με πάμπολλους νεκρούς που δυστυχώς θρηνήσαμε σε γειτονικές και απομακρυσμένες χώρες. Ο φόβος όμως εξακολουθεί να υπάρχει και μία απλή παράλειψη ή αστοχία μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες για την υγεία μας. Πρέπει όμως να κάνουμε και κάποιες επισημάνσεις και να βρούμε διεξόδους με βάση τους στίχους του τραγουδιού, το οποίο δεν θεωρώ ότι μας οδηγεί σε αδιέξοδο αλλά έχει και θεολογικό προσανατολισμό…
«Μέτρα ασφαλείας πήρανε, για την αναπνοή μου και σε πολυεθνικό μονόδρομο, το μέλλον μου δώσαν αντιπαροχή». Πράγματι λίγο ή πολύ το οικονομικό ειδικά μέλλον μας δεν προδιαγράφεται ασφαλές. Ειδικά οι συνέταιροι και προστάτες μας στην Ευρώπη μόνο «το μέλλον μας δίνουν συνεχώς αντιπαροχή» με αντίτιμο τα συσσωρευμένα δάνεια και την μόνιμη άρνησή τους, τώρα ειδικά, να συμβάλλουν στην οικονομική ανόρθωση των βαρειά και ανεπανόρθωτα πληγέντων πολιτών της ευρωζώνης.
Εν’ όψει του πολυπόθητου εμβολίου που θα μας λυτρώσει από το κακό, ο νους μας πηγαίνει ακριβώς στις πολυεθνικές εταιρίες που έχουν πάνω απ΄όλα στο συμφέρον τους την αύξηση των κεφαλαίων τους και των οικονομικών ταμείων τους και λιγότερο την αξία της ανθρώπινης ζωής. Μακάρι οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών να προωθήσουν εκταμιεύσεις ποσών για στελέχωση και προαγωγή όλων των υγειονομικών προδιαγραφών που απαιτούνται.
«Τα ρούχα μου παλιώσανε και πέφτουν σαν χρεοκοπημένες κυβερνήσεις..». Οι στίχοι αυτοί επαληθεύονται από το πρόσφατο παρελθόν για τους πολίτες και τις κυβερνήσεις τους, αρκετών ευρωπαϊκών και μη χωρών. Εύχομαι να μην ακολουθήσει για την χώρα μας μετά την πανδημία μία ακόμη οικονομική χρεωκοπία παρά τις ιδανικές και αξιόπιστες πρωτοβουλίες προάσπισης της δημόσιας υγείας που ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση. Μήπως η προώθηση της οικονομίας μας εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την στήριξη από τους ευρωπαίους εταίρους μας …εκεί βλέπω να επιβεβαιώνονται οι στίχοι του τραγουδιού.
«Τα τσιμέντα σου καινούρια με έπιπλα λουστραρισμένα. Και μάρμαρα λευκά μια γυαλάδα που στραβώνει και δε σ’ αφήνει χώρο να σταθείς και μόνο εγώ απ’ όλα εκεί μέσα σαπίζω σαν σε αρχαίο τάφο. Σκεύη παραστάσεις βρέθηκαν εκεί εκτός από εμένα, που σε κρύπτη μυστική ψάχνω ακόμη να σε βρω να με αναστήσεις».
Ως Θεολόγος θέλω να αποσαφηνίσω ότι η επιστήμη του «θεολογείν» δεν είναι έξω από τον κόσμο. Συνδιαλέγεται ,ζει και αφουγκράζεται τα προβλήματα της κοινωνίας. Διαποτίζεται και εκφράζεται μέσα από την παράδοσή της που είναι πάντα νέα και διαφωτιστική. Πολύ απλές αναγωγές στο παρελθόν σε ίδιες πανδημικές καταστάσεις φωτίζουν το παρόν μας. Η Εκκλησία άργησε να προσαρμοστεί αλλά και να αποσαφηνίσει ότι μπορεί να δρά με κινήσεις που δείχνουν όχι μαγική ιεροποίηση αλλά αντιστάθμισμα στην αρρώστεια με τακτικές της ζώσης λειτουργικής παράδοσής της. Οι διαφορετικές τακτικές των ιερωμένων και Μητροπολιτών έδειξαν σύγχυση και έλλειψη συνοχής σε μία κατευθυντήρια γραμμή προάσπισης της αλήθειας της Εκκλησίας. Επιπολαιότητες, αγιαστικές πράξεις για το «σώσον εαυτόν σωθήτω» χωρίς μετοχή στην πραγματικότητα που ζει όλος κόσμος επιβάλλουν εσωτερική αυτοκριτική και ανάληψη ευθυνών από την εκκλησία και από εμάς που την αποτελούμε.
«…που σε κρύπτη μυστική ψάχνω ακόμη να σε βρω να με αναστήσεις». Η ανάσταση ως κυριαρχία του καλού πάνω στο κακό βρίσκει απήχηση διαχρονική στον ένα και μοναδικό λυτρωτή, που μας διδάσκει και μας καθοδηγεί. Τον Ιησού Χριστό. Αυτή η κρύπτη δεν είναι άλλη από την κρύπτη του Παναγίου Τάφου, η οποία αναβλύζει «τα της χάριτος ρείθρα» και μας εξαγιάζει. Μέτοχοι τόσο καιρό στην απομόνωση και περισσυλογή ας βγούμε δυνατότεροι από ποτέ σε προάσπιση πανανθρώπινων αξιών (εργασίας, ισότητας) όσο και της συνεχούς και αυξανόμενης προάσπισης της δημόσιας υγείας από κάθε συμβαλλόμενη πολιτική και κυβερνητική ηγεσία αλλά και προώθηση της πνευματικής και αιώνιας υγείας που οφείλει να μας κοινωνεί η Εκκλησία δια της Θεολογίας και Παράδοσής της.