Αφορμής δοθείσης από τα πρόσφατα γεγονότα στον ποδοσφαιρικό πολιτισμό που διδάσκει η χώρα μας, παρουσιάζει μείζον ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς τις αντιδράσεις των πολιτών της. Συμπεριλαμβανομένων τόσο των οπαδών και φιλάθλων όσο κι εκείνων των οποίων η καθημερινή εγκεφαλική δραστηριότητα αγνοεί οτιδήποτε σχετικό με το ποδόσφαιρο. Εδώ που τα λέμε, ο -υποτιμητικός- όρος «μπάλα» είναι πιο αντιπροσωπευτικός από τον όρο «ελληνικό ποδόσφαιρο». Οι αντιδράσεις αυτές λοιπόν είναι αναρίθμητες γραμμές σε ένα ευρύτατο φάσμα απόψεων. Για τους λάτρεις των θετικών επιστημών, θυμίζει ένα τεράστιο σύνολο διανυσμάτων με τυχαίους προσανατολισμούς, μόνο που το τελικό άθροισμά τους είναι μηδέν. Το τι ακούγεται και γράφεται είναι εξαιρετικά πιθανότερο να κατασκευάσει έναν ακόμη πύργο της Βαβέλ καταδικασμένο σε κατάρρευση παρά να εξάγει κάποιο τεκμηριωμένο συμπέρασμα.
Σε μια χώρα έρμαιο των ίδιων της των πολιτ(ικ)ών έρχεται μια απόφαση της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού να ταράξει τα νερά. Η συνέχεια είναι ακόμη πιο εκκωφαντική αφού η κυβέρνηση περνάει τροπολογία εξπρές για να σώσει τον ΠΑΟΚ για να μην της θυμώσουν οι οπαδοί του. Πάραυτα εκατομμύρια Ελλήνων αρχικά σταυρώνουμε τον Σαββίδη κι έπειτα βράζουμε για την επιλεκτική ευαισθησία της κυβέρνησης την ύστατη ώρα. Και πώς να μη βράζουμε δηλαδή αγανακτισμένοι γι’ αυτό το τερατώδες ατόπημα; Σάμπως η ανεργία μας βασανίζει ή μήπως οι εκατοντάδες χιλιάδες νέοι μετανάστες που εξακολουθούν να εγκαταλείπουν άτακτα τη χώρα εδώ και χρόνια; Τι κι αν η κάτω βόλτα της κοινωνίας μας δεν έχει σταματημό κι αμέτρητα νέα προβλήματα συσσωρεύονται καθημερινά; Όχι δα, η «μπάλα» μας καίει και απαιτούμε ισονομία και δικαιοσύνη εδώ και τώρα. Το προσκύνημα του έθνους στα σώβρακα και τις φανέλες κρατά σθεναρά εδώ και δεκαετίες άλλωστε.
Ωστόσο, οι ασχήμιες της κοινωνίας εξακολουθούν να κρύβονται συστηματικά κάτω από το χαλί αποσπώντας, με ποδοσφαιρικά δρώμενα σαν αυτό, την κοινή γνώμη από την τραγική της καθημερινότητα. Το ποδόσφαιρο θα έπρεπε να προορίζεται αποκλειστικά για ψυχαγωγία και μόνο ως τέτοια θα προσφέρει αποδοτικά στην πληγωμένη κοινωνία. Ο παρών αποπροσανατολισμός του Έλληνα με την στρατολόγηση της «μπάλας» από τα πραγματικά του προβλήματα θα έπρεπε ιδανικά να αποτελεί έναυσμα για κριτική κι ανασύνταξη. Αντί να διχαζόμαστε φορώντας με αυταπάρνηση τα οπαδικά μας γυαλιά, μήπως να αναρωτηθούμε πώς θα συμβάλλουμε στην επίλυση των σύγχρονων προβλημάτων της κοινωνίας μας; Μιας κοινωνίας φτωχής σε έρευνα και ανάπτυξη, χωρίς ακτίνες φωτός στην σκοτεινή σήραγγα της κρίσης, που το μόνο που της λείπει είναι μια ακόμη εσωτερική κι ως επί των πλείστων, ανούσια διαμάχη. Αν το κράτος δικαίου, η παιδεία κι η υγεία κατάντησαν άγνωστοι όροι στην εξίσωση της προοδευτικής δημοκρατίας τότε η ευθύνη κάθεται βαριά στις πλάτες όλων μας.
Δρ. Γιάννης Παπαδόπουλος
Ερευνητής του UT Southwestern Medical Center, Dallas Texas, USA