Χορευτικές πρωτοπορίες στην ποντιακή αναγέννηση. ( Μια χορευτική παρέμβαση των ποντίων φοιτητών του Α.Π.Θ. στο Αλεξάνδρειο Μέλαθρο ( Παλαί ντε σπoρ ) Σεπτέμβριος 1974)
Ήταν Σεπτέμβρης του 1974. H χώρα και ο ελληνισμός συγκλονίζονται από τα πιο τραγικά γεγονότα μετά την μικρασιατική καταστροφή. Η Κύπρος με τον Αττίλα 1 και 2 πέφτει στα χέρια των Τούρκων και μαζί της καταρρέει η εφτάχρονη στρατιωτική δικτατορία.
Ο Κώστας Καραμανλής έχει στο μεταξύ επιστρέψει και εγκαινιάζει την 39η διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης .Ακολουθεί ομιλία του στο Μακεδονία Παλλάς μπροστά με 300.000 κόσμο.
Η Κύπρος προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές του Αττίλα . Στην Ελλάδα τα αισθήματα είναι ανάμικτα. Τον πόνο της κυπριακής τραγωδίας, διαδέχεται η χαρά της μεταπολίτευσης.
Το διορισμένο από τη χούντα Δ.Σ.. της Φ.Ε.Α.Π.Θ. καταργείται και το νέο Δ.Σ. αναλαμβάνει να διοργανώσει την φοιτητική εβδομάδα μέσα σε συνθήκες αποκατάστασης της δημοκρατίας.
Η ημέρα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει χορούς και τραγούδια από τους εθνοτοπικούς συλλόγους των φοιτητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ( Α.Π.Θ.)
Η δημοκρατική πλέον ΄΄ Φοιτητική Ένωση Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ( Φ.Ε.Α.Π.Θ.) καλεί όλους τους φοιτητικούς συλλόγους να συμμετάσχουν στη διοργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων στα πλαίσια της διεθνούς έκθεσης. Οι προετοιμασίες των χορευτικών συγκροτημάτων γίνονται στο χώρο της Χ.Α.Ν.Θ. παράλληλα με τα μαθήματα της γυμναστικής.
Ο πρόεδρος του ποντιακού συλλόγου Φοιτητών Σελβιαρίδης Παναγιώτης, δραστηριοποιείται αμέσως προκειμένου να συγκροτηθεί ένα χορευτικό σύνολο, που θα διαγωνιστεί με επιτυχία στον πρωτοποριακό διαγωνισμό για την προβολή και ανάδειξη του ποντιακού πολιτισμού.
Στη σύνθεση του χορευτικού συγκροτήματος συμμετέχουν χορευτές και χορεύτριες από όλες τις σχολές . Για τη μουσική κάλυψη καλούνται από τον πρόεδρο οι κορυφαίοι πόντιοι μουσικοί: Γώγος και Χρύσανθος.
Ήταν απόγευμα Κυριακής στις 8 Σεπτεμβρίου ,όταν άρχισε η αίθουσα του Παλαί ντε σπορ να κατακλύζεται από τους φοιτητές. Σε λιγότερο από μισή ώρα οι κερκίδες του σταδίου γέμισαν ασφυκτικά.
Ο λαός της Θεσσαλονίκης μετά την εφτάχρονη δικτατορία αναζητούσε τρόπους έκφρασης σε κάθε καλλιτεχνικό γεγονός . Είχε προηγηθεί το Σάββατο η προκριματική επιλογή των συγκροτημάτων και επιλέχτηκαν τα καλύτερα δέκα στον αριθμό.
Το ποντιακό συγκρότημα χόρεψε προτελευταίο . Το πρόγραμμα άνοιξε ο Χρύσανθος μ’ ένα νοσταλγικό τραγούδι της πατρίδας ΄΄ Αναστορώ τα παλαιά ΄΄ και συνέχισε με το ακριτικό ΄΄ Πάρθεν η Ρωμανία ΄΄ . Ο κόσμος μετά το τέλος των τραγουδιών μας υποδέχτηκε με ζητωκραυγές και χειροκροτήματα .
Στην αίθουσα του΄΄ παλαί΄΄ κάναμε την είσοδό μας με Κοτσιχτόν Ομάλ’,και συνεχίσαμε με Τίκ , Σερενίτσα ,Κότς, για να ολοκληρώσουμε το πρόγραμα με τον Πυρρίχιο.. .
Στο άκουσμα του μακρόσυρτου μοιρολογιού, που η θεϊκή λύρα του Γώγου γέμισε με απολλώνιους ήχους το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο, ένας μαγικός αντίλαλος πολλαπλασίασε την αντήχηση της λύρας δημιουργώντας μια συμφωνική ψευδαίσθηση. Ο κόσμος ξαφνικά σίγησε στο άκουσμα του ποντιακού μοιρολογιού.
Μ’ ένα βήμα πεταχτήκαμε μπροστά και σαν αίλουροι αρμαθιαστήκαμε στη σειρά, πιάσαμε τα χέρια κι αρχίσαμε να πυρριχίζουμε ακολουθώντας τις μουσικές προσταγές του λυρωδού μας. Από αυτή την κορυφαία στιγμή ο Πυρρίχιος θα κυριαρχούσε ως κορυφαίος χορός των Ελλήνων. Οι πυρριχιστές ήταν : Χαραλαμπίδης Δαμιανός, Ιωσηφίδης Κυριάκος , Μωυσιάδης Παναγιώτης, Στεφανίδης Στέφανος , Σελβιαρίδης Παναγιώτης, Διαμαντίδης Κώστας.
Ο χορός εξελίχθηκε σ’ ένα νικηφόρο επικό ξέσπασμα, που απογειώνει τον χορευτή σε αέρινες ψυχικές ανατάσεις απομακρύνοντας τον από τον κόσμο της στατικότητας. Αυτό το συναίσθημα επιδιώξαμε εξ’ αρχής παροτρύνοντας το Γώγο να επιταχύνει το ρυθμό τόσο, που να μην πατάμε στα ξύλινα έδρανα του θολωτού Μέλαθρου…!
Κάποιοι φοιτητές από τον ενθουσιασμό και την παρόρμηση πέταξαν τα μπουφάν και τα σακάκια στον χορότοπό μας. . Αυτό ,που ακολούθησε ,ήταν πρωτόγνωρο και μοναδικό . Οι θεατές στην κερκίδα άρχισαν να στριφογυρίζουν τα σακάκια τους και να τα πετούν στην εξέδρα .. Ένας πρωτόγνωρος ενθουσιασμός, έπαιρνε σάρκα και οστά επιβεβαιώνοντας τη χορευτική διεισδυτικότητα των ποντιακών αισθητικών στις λαϊκές μάζες . Μια αμφίπλευρη επικοινωνία χορού και θέασης, μια αμφίσημη εκπομπή ευγενικών συναισθημάτων, χαράς και ικανοποίησης.
Ακόμα και ο αγέλαστος Γώγος, επηρεασμένος από το αποτέλεσμα, φόρεσε ένα χαμόγελο διαρκείας … Κάποιος από τους φοιτητές τον πλησίασε και τον επιβράβευσε λέγοντάς: ΄΄ Γώγο , όταν έπαιζες το μακρύν, εθαρρείς πενήντα βιολία έπαιζαν από τη συμφωνική της Βιέννης …..!΄΄ Μετά το πυρ των ποντίων ακολούθησε το κυπριακό σύνολο των φοιτητών με το δρεπανόφορο χορό της σκλαβωμένης Κύπρου. Στο τέλος ακούστηκε η φωνή του Άλκη Στέα , του παρουσιαστή της βραδιάς, να ανακοινώνει τα αποτελέσματα της επιτροπής χορού, στην οποία μετείχε και η Δώρα Στράτου.
Οι πόντιοι φοιτητές μαζί με τους κύπριους μοιράζονται το πρώτο βραβείο. Οι ηπειρώτες φοιτητές από το Λύκειο Ελληνίδων Ιωαννίνων το τρίτο βραβείο.
Η βράβευση στα φεστιβάλ μπορεί να αποτελεί ένα μέτρο αξιοκρατίας και ανταμοιβής της προσπάθειας , όμως για μας αποτελούσε μια πατριωτική δικαίωση και απαίτηση από την ελλαδική πολιτεία να εντάξει τον ποντιακό πολιτισμό στο εθνικό γίγνεσθαι. Όμορφες και ανεπανάληπτες στιγμές, που σημάδεψαν και χάραξαν την αποδοχή και διάδοση του πολιτισμού μας….
Στον ίδιο χώρο το 2005 διοργανώθηκε το πρώτο φεστιβάλ ποντιακών χορών.Κανείς όμως δε γνώριζε την προϊστορία του χώρου, στον οποίο πρωτοχόρεψε ο Νίκος Σωματαρίδης , με πόντιους φοιτητές το 1966 στα εγκαίνια του Αλεξάνδρειου Μέλαθρου.
Ένα είναι βέβαιο πως μετά από 45 χρόνια μπορεί να ισχυριστεί κανείς, ότι στις κρίσιμες καμπές της ελληνικής ιστορίας ο ποντιακός ελληνισμός ένιωσε πάντοτε την εθνική και πατριωτική ανάγκη να συσπειρωθεί και να συμπορευθεί μ’ όλους τους συνέλληνες, σε μια δημοκρατική και αναγεννητική πρωτοπορία…….!
Στην 1η Φώτο
Χορευτές : 1ος Μωυσιάδης Παναγιώτης
2ος Χαραλαμπίδης Δαμιανός ,
3ος Ιωσηφίδης Κυριάκος,
4ος Στεφανίδης Στέφανος ,
5ος Σελβιαρίδης Παναγιώτης,
6ος Διαμαντίδης Κώστας.
Χορεύτριες:
Βαβουλίδου ( Κυπριτίδου ) Παρέσα (Σίτσα).
Βουνοτρυπίδου Πόπη