Ήταν Δεκέμβρης του 1985. Καθισμένοι μπροστά στην τηλεόραση παρακολουθούσαμε τις βιντεοταινίες, που μας έδωσε ο αείμνηστος πατριώτης από το Πρωτοχώρι, Γιώργος Παλτίδης , με το οδοιπορικό, που πραγματοποίησε στον Πόντο το καλοκαίρι του 1985.
Βλέποντας για πρώτη φορά τις ομορφιές της πατρίδας, αμέσως γεννήθηκε μέσα μας η επιθυμία να πραγματοποιήσουμε ένα ταξίδι στο ερχόμενο καλοκαίρι το 1986. Το ταξίδι μας αυτό θα ήταν διαφορετικό, γιατί δεν θα στόχευε στην αναψυχή , αλλά στην οπτική καταγραφή του ζωντανού πολιτισμού μας ,επιδιώκοντας ταυτόχρονα τη γνωριμία με τους ελληνόφωνους κλωστούς της Θοανίας, του Όφεως και των Σουρμένων.
Στο ταξίδι αποφασίστηκε να συμμετέχουν οι: Ευθυμιάδης Ευθύμης –Δέσποινα. Στεφανίδης Στέφος- Αθανασία, Καραβελάς Μιχάλης- Λίτσα, Παπαδόπουλος Αδάμ, Φωτιάδης Κώστας, Γιάννη Παπαδόπουλο,με λυράρηδες της αποστολής τους Τικτόπουλο Τάσο και Τσενεκίδη Χρήστο.
Ο καρπός του ταξιδιού αυτού ήταν η συγκέντρωση εκατοντάδων φωτογραφιών και βιντεολήψεων , ιδιαίτερα από τις επαφές με τους ελληνόφωνους στα χωριά και στο ξακουστό πανηγύρι της Κατίρκαγιας στη Θοανία στις 22 Ιουλίου του 1986.
Ύστερα από είκοσι δύο χρόνια φορτισμένος από το χαμό των δύο ‘Κοδέσποινων της αποστολής που με τον τρόπο τους πρόσφεραν πολλά στην ποντιακή ιδέα και έφυγαν πρόσφατα από κοντά μας…! Την κουμπάρα μου, Δέσποινα και την φίλη Λίτσα ,που έδωσαν ένα κομμάτι από την ψυχή τους φροντίζοντας να πάνε όλα καλά στην πολυήμερη και κοπιώδη εκείνη ιστορική αποστολή, δημοσιεύω την αναμνηστική φωτογραφία, που έβγαλαν όλοι μαζί, με μία ψυχή και ένα πάθος πάνω από την ηλιόλουστη Τραπεζούντα. Στο ίδιο σημείο οι Μύριοι του Ξενοφώντα αντικρίζοντας τον Εύξεινο Πόντο αναφώνησαν ΄΄ το ΄΄Θάλαττα ….Θάλαττα ..΄΄
Εκεί στον ιστορικό Πόζ- Τεπέ ( Φαιός Λόφος) , όπου υπήρχε ο ναός του Απόλλωνα, θεού του φωτός και της μουσικής, οι τρεις πυρριχιρστές ( Μιχάλης –Ευθύμης-Στέφος) ως άτυποι κληρονόμοι της ράτσας ή ως άλλοι Μύριοι χόρεψαν τον πυρρίχιο χορό , επιτελώντας το χρέος της ράτσας . Με τον τρόπο αυτό καθιέρωσαν ένα εθιμικό χρέος, που επαναλαμβάνεται μέχρι σήμερα από όλους τους χορευτές που επισκέπτονται την Τραπεζούντα…. !!
