Οι εξορίες των Ελλήνων, έφτασαν στο αποκορύφωμα τους, με συνέπεια να δημιουργηθούν οι στρατιές των προσφύγων προς τη Μητέρα Πατρίδα.
Και βέβαια, σε μια τέτοια λαίλαπα τον πρώτο λόγο έχει ο κλήρος.
Στη φώτο μας, η πολύτεκνη πατριαρχική οικογένεια του, Παπά-Σάββα Τσιροζίδη, Ιερέα-Αρχιερατικού Επιτρόπου του χωριού ΤΣΙΤΑ της περιφέρειας Σουρμένων-Αργυρουπόλεως., κατάφερε να φτάσει στη Μητέρα Πατρίδα, ΕΛΛΑΔΑ, σώα και αβλαβείς με μοναδικό ειδικό φορτίο, τα Άγια Άμφια, τις εικόνες, τα δισκοπότηρα και ότι άλλο ήταν εφικτό μεταφοράς κατά την πορεία της.. οδύσσειας της..
Η οικογένεια, Παπά-Σάββα, φτάνει στα Καϊλάρια το 1923, χωρίς τα δύο αγόρια του και τη μία κόρη του, που για να αποφύγουν τις βιαιότητες των Τούρκων κατέφυγαν στη Ρωσία, που όμως πολύ γρήγορα τα δύο συνάχθηκαν στην ομήγυρη της οικογένειας, πλην του Φώτη που παρέμεινε εσαεί στη Ρωσία.
Ο Παπά-Σάββας, εγκαταστάθηκε στα άνω Καϊλάρια και πρωτολειτούργησε στον παλιό Άγιο Ιωάννη (πρώην Τούρκικο τζαμί). Πρέπει να σημειώσουμε, ακόμα, πως ο Παπά Σάββας Τσιροζίδης, πριν χειροτονηθεί Ιερέας το 1907, από τον Μητροπολίτη Τραπεζούντας, ήταν Δάσκαλος στο Δημοτικό σχολείο της ΤΣΙΤΑΣ, δεδομένου ότι ήταν απόφοιτος του Γυμνασίου της Τραπεζούντας.
Στη φώτο μας καθήμενοι: Στο μέσον ο Αρχιερατικός Επίτροπος Καϊλαρίων, Παπά-Σάββας Τσιροζίδης με το εγγονάκι του, Μιχαλάκη και η πρεσβυτέρα, Σοφία με τη μικρή εγγονούλα της Ουρανίτσα και από τα δύο άκρα, τα παιδιά τους, Γιορδάνης με το γιό του Γιαννάκη και ο γνωστός στην κοινωνία μας Ιερέας του Αγίου Ιωάννου, Αριστείδης, πριν χειροτονηθεί Ιερέας.. Ορθιοι στην πάνω σειρά, από αριστερά: Η σύζυγος του Γιορδάνη, Καλλιόπη και Κάλλη, το χαϊδευτικό της, ο γιος, Σταύρος Τσιροζίδης- από τους πρώτους Διευθυντές της Αγροτικής Τράπεζας Πτολεμαϊδος-, η σύζυγος του Αριστείδη- -Ξανθίππη-, η κόρη του- Ερμοφίλη και Ερμό το χαϊδευτικό της και ο ανιψιός του, Γεωργιάδης Γιάννης.
Μας εκπλήττει, φίλες και φίλοι, για τη δύσκολη εποχή, αν θέλετε, η υψηλού επιπέδου ενδυματολογική παρουσία των φωτογραφούμενων και ιδιαίτερα η χρήση του.. “ΠΑΠΙΓΙΟΝ” !!! ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΠΟΧΗΣ ή ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ; Για την Ιστορία σημειώνουμε και τα υπόλοιπα παιδιά, του Παπά-Σάββα, που λείπουν από τη φώτο μας: Ο Παναγιώτης που μετοίκησε στη Ρωσία και οι κόρες, Ξανθίππη-Γαλήνη και Καλλιόπη..
