Μια νέα πρόταση η οποία φαίνεται να συζητείται όλο και πιο έντονα ανάμεσα σε αυτοδιοικητικούς πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά και σε φορείς που εμπλέκονται με το ζήτημα της απολιγντιτοποίησης, εμφανίστηκε στο δημόσιο διάλογο την τελευταία εβδομάδα προκαλώντας ερωτηματικά για το αν και πόσο είναι εφικτή.
Πρόκειται για το ενδεχόμενο προσφυγής της περιοχής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το θέμα της απολιγνιτοποίησης, με την ιδέα να ακούγεται πρώτη φορά ως ενδεχόμενο στη συνεδρίασης της ΠΕΔ Δυτικής Μακεδονίας από το Δήμαρχο Εορδαίας, Παναγιώτη Πλακεντά, ενώ χθες στη σύσκεψη των φορέων που συγκάλεσαν οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης στο Περιφερειακό Συμβούλιο, η Γεωργία Ζεμπιλιάδου ενέταξε τη συγκεκριμένη ενέργεια στη βασική εισήγηση η οποία θα κατατεθεί σήμερα και στην περιφερειακή αρχή.
Σύμφωνα με πληροφορίες σε επικοινωνία που υπάρχει μεταξύ αυτοδιοικητικών και φορέων, οι οποίοι μιλούν για κοινή γραμμή και στάση όλο αυτό το διάστημα ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης, η επιλογή της προσφυγής στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια ενδεχομένως να ακούγεται δύσκολη έως ακατόρθωτη, δεν απορρίπτεται όμως μιας και πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως μπορεί να στηριχθεί πάνω σε τρία(3) βασικά επιχειρήματα.
Επιχειρήματα τα οποία περιέγραψε χθες στην εισήγησή της η Γεωργία Ζεμπιλιάδου, η οποία χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη επιλογή ως την «τελευταία γραμμή άμυνας της περιοχής».
Οι βασικοί λόγοι που μπορεί να επικαλεστεί η περιοχή σε ενδεχόμενη προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχουν να κάνουν:
Πρώτον, με το ότι καταστρατηγείται ο κανονισμός της Δίκαιης Μετάβασης όπου στο άρθρο 2 λέει ότι «το ταμείο συμβάλλει στον ενιαίο εθνικό στόχο να δοθεί η δυνατότητα στις περιφέρειες και τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μετάβασης προς μια κλιματική ουδέτερη οικονομία». Αυτό σύμφωνα με όσους υποστηρίζουν τη συγκεκριμένη άποψη δεν τηρείται στη Δυτική Μακεδονία η οποία καλείται να αντιμετωπίσει σε χρόνο που δεν είναι επαρκής μία πρωτόγνωρη κατάσταση.
Δεύτερον, η μετακύληση των υποχρεώσεων ενός ιδιωτικού φορέα, όπως η ΔΕΗ, στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Ζητήματα μετεγκαταστάσεων, αποκαταστάσεων και απόδοσης εδαφών και πολλά άλλα, γίνονται ξαφνικά υποχρεώσεις του Ταμείου και
Τρίτον, οι αναπόσβεστες επενδύσεις τηλεθερμάνσεων των ΟΤΑ οι οποίες δεν θα αντικατασταθούν ή δεν θα αποζημιωθούν. Ένα κορυφαίο παράδειγμα η σύνδεση της Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας με τη νέα μονάδα 5, η οποία δε θα κοστίσει πολλά εκατομμύρια ευρώ χωρίς σε καμία περίπτωση να «βγάλει τα λεφτά της».
Η… τελευταία γραμμή άμυνας, όπως χαρακτηρίστηκε είναι σαφώς μια διαδικασία που χρειάζεται σωστή προετοιμασία και ενδεχομένως πολιτική στήριξη σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο τόσο στο εσωτερικό αλλά κυρίως στο κέντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων, με τους φορείς να θέτουν χθες στην προμετωπίδα των διεκδικήσεων ζητήματα προς την κυβέρνηση, αλλά και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο εσωτερικό μέτωπο κύρια διεκδίκηση είναι η αλλαγή του χρονοδιαγράμματος για την απολιγντιτοποίηση. Το 2023 και το 2028 είναι ημερομηνίες που η περιοχή δεν αποδέχεται καθώς απέχουν πολύ από τους κεντρικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οδηγούν τη Δυτική Μακεδονία σε πλήρη καταστροφή.
Παράλληλα, διεκδίκηση προς την κυβέρνηση είναι να μην μετακυληθούν στο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης οι υποχρεώσεις της ΔΕΗ και του κράτους, να λυθούν τα πολιτικά ζητήματα όπως επιστροφή εκτάσεων, μετεγκαταστάσεις, τηλεθερμάνσεις, πράσινο ταμείο, εργασιακά δικαιώματα, ομαλή έξοδος εργαζομένων, υποδομές ανάπτυξης και μεταρρυθμίσεις ενώ ακούστηκε και το θέμα της στήριξης του πανεπιστημίου με τη δημιουργία ιατρικής σχολής.
Μέσα σε όλα τα παραπάνω εντύπωση προκάλεσε και η αναφορά στο προσφυγικό με τη Γεωργία Ζεμπιλιάδου να κάνει λόγο για μια απόφαση «κοινωνικής ηρεμίας» καθώς όπως είπε η περιοχή δεν μπορεί να έχει 1000 προβλήματα και να διαχειρίζεται ταυτόχρονα δομές προσφύγων.
Προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπαίνει ένα διαβουλευτικό πλαίσιο το οποίο λέει αλλαγή της κατανομής του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, επιλεξιμότητα φυσικού αερίου και δικτύων τηλεθέρμανσης και την επόμενη προγραμματική περίοδο και όχι πόροι του Ταμείου Συνοχής και του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και των διαθρωτικών ταμείων για να καλύψουν το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Σήμερα, στο Περιφερειακό Συμβούλιο οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης θα ζητήσουν από τον Περιφερειάρχη να είναι μέρος αυτής της προσπάθειας, με τη βασική προϋπόθεση να πάρει καθαρή θέση απόρριψης των ημερομηνιών 2023 και 2028, ενώ θα τον καλέσουν να μη δεσμεύσει εκ της θεσμικής του θέσεως την Περιφέρεια με προτάσεις οι οποίες δεν έχουν την ξεκάθαρη στήριξη της περιοχής.
Ζήσης Πιτσιάβας
