Ενώ ήμουν έτοιμος να στείλω τη συνεργασία μου στη σύνταξη της εφημερίδας, την απέσυρα και άνοιξα καινούρια σελίδα, όταν πήρα στα χέρια μου Το Βήμα της Κυριακής (05.02.2023). Αιτία το επίκαιρο άρθρο της Μάχης Τράτσα “Δεύτερη ζωή για τις φάμπρικες του Πειραιά”, που αναφέρεται στο πώς θα ξαναζωντανέψουν συγκροτήματα που άκμαζαν κατά την πορεία εκβιομηχάνισης της χώρας.
Στο άρθρο περιγράφονται με γλαφυρό τρόπο τα κτήρια- ορόσημα και οι ανενεργές βιομηχανικές εγκαταστάσεις, που αναστηλώνονται και αναδεικνύονται, για να επαναχρησιμοποιηθούν σε πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες. Όλα αυτά εντάσσονται στο πλαίσιο της βιομηχανικής κληρονομιάς, όπως περιγράφεται στη χάρτα του Nizhny Tagil, η οποία συντάχθηκε το 2003 από τη διεθνή επιτροπή TICCIH και εγκρίθηκε από την UNESCO.
Στον χωρικό σχεδιασμό και την πολεοδομία συγκρούονται σήμερα δύο μοντέλα. Το πρώτο είναι η εκτεταμένη πόλη, που δίνει έμφαση στο άπλωμα της πόλης, τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων και την ανάπτυξή της σύμφωνα με τους μεγάλους οδικούς άξονες. Το δεύτερο μοντέλο είναι η συνεκτική πόλη, που δίνει προτεραιότητα στην οικιστική πυκνότητα, στις σύντομες διαδρομές, στις δημόσιες μεταφορές και στην εγγύτητα της κατοικίας με την εργασία και την αναψυχή. Σύμφωνα με αυτή την δεύτερη τάση η βιομηχανική κληρονομιά μέσα στον δομημένο χώρο δεν είναι ερείπιο προς κατεδάφιση, αλλά σημείο ιδιαίτερης αξίας και ιστορικής σημασίας, το οποίο μπορεί να συνεχίσει να προσφέρει στη συνοχή της πόλης ως χώρος συλλογικής έκφρασης.
Το άρθρο κλείνει με την εικόνα των ΑΗΣ της ΔΕΗ σε Φάληρο και Κερατσίνι, χαρακτηρίζοντας τους ως «δύο εμβληματικά κτήρια, δύο φάρους, όπου η ΔΕΗ σχεδιάζει εκτός από πολιτιστικές δράσεις να δημιουργήσει και ένα κέντρο καινοτομίας, ενώ αναμένεται η προκήρυξη των διαγωνισμών για την αναπαλαίωσή τους».
Επειδή τα βιομηχανικά κελύφη της Εορδαίας δεν υπολείπονται σε ιστορικό βάθος, όσον αφορά την εξορυκτική διαδρομή του λιγνίτη, την εικαστική αξία των γεωμορφολογικών σχηματισμών των ορυχείων και τις ιστορίες που αφηγούνται σχετικά με τις συνθήκες εργασίας, δεν μπορεί να δεχθούμε την υποτίμησή τους. Ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας είναι συνυφασμένος με τη ζωή της Εορδαίας και αποτελεί σπάνιο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας.
Οι δικοί μας φάροι, οι δικοί μας πύργοι, αξιώνουν να μείνουν όρθιοι. Αξιώνουν ίση μεταχείριση με το Κερατσίνι. Είναι το χρέος μας στις ανθρώπινες ζωής και στα χωριά μας, που σκεπάστηκαν κάτω από τους τόνους αποθέσεων των ορυχείων.
Έρρωσθε!
}… τα βιομηχανικά κελύφη της Εορδαίας, είναι κομμάτι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας …
~
