Η εισοδηματική στήριξη στους αγρότες αποτελεί στόχο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να εκπληρώνει από το 1962 μέχρι και σήμερα, προκειμένου να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητά τους, με τελικό σκοπό την προσφορά ασφαλών και ποιοτικών τροφίμων σε προσιτές τιμές στους Ευρωπαίους πολίτες.
Η κλιματική αλλαγή, η οικονομική αστάθεια, οι μεταβολές τιμών, η αυξανόμενη σημασία του παγκόσμιου εμπορίου, η ανάγκη για ηλικιακή ανανέωση, είναι μόνο μερικές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγρότες, οι επιχειρήσεις της αγροδιατροφής, αλλά και οι πολίτες της ΕΕ, σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται ταχύτατα.
Δεδομένου ότι πάνω από το 50% του πληθυσμού της ΕΕ ζει σε αγροτικές περιοχές, απαιτούνται προσπάθειες για να είναι ελκυστικές ως χώροι διαβίωσης, όσον αφορά στην ανάπτυξη και την απασχόληση, αλλά και τις υποδομές, την κινητικότητα και τις βασικές υπηρεσίες.
Η στήριξη του αγροτικού τομέα γίνεται μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο «τρέχει» το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ)2014 -2020. Για την προσεχή τετραετία 2019 -2022, την ταμειακή διαχείριση και τη χρηματοδότηση του Ειδικού Λογαριασμού Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων ανέλαβε η Τράπεζα Πειραιώς μετά από τον ανοικτό διεθνή ηλεκτρονικό διαγωνισμό (Διακήρυξη 3494/Χ.Δ/2018), που διενήργησε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Το έργο συνδέεται με χρηματοδότηση ύψους έως 2,5 δις ευρώ ετησίως, μέχρι το 2022. Στόχος είναι η έγκαιρη πληρωμή των αγροτικών ενισχύσεων, που προβλέπονται από την Κοινή Αγροτική Πολιτική, στους δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους, ομάδες παραγωγών, κ.λπ.. Ο ρόλος της Τράπεζας στην πραγματοποίηση των πληρωμών των ενισχύσεων είναι καθοριστικός για την σωστή και γρήγορη εξυπηρέτηση των παραγωγών, των αγροτικών επιχειρήσεων και όλων των εμπλεκόμενων στη διαδικασία φορέων. Η Τράπεζα παραμένει ηγέτιδα στην υπηρεσία πληρωμών αγροτικού ενδιαφέροντος και αποτελεί τη μοναδική Τράπεζα στην Ελλάδα που έχει πιστοποιηθεί (ISO 9001:2015) στην ταμειακή διαχείριση και στις πληρωμές Κοινοτικών Γεωργικών Ενισχύσεων προς παραγωγούς, αποδεικνύοντας ότι διαθέτει εξειδίκευση στην παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, τόσο προς τους φορείς πληρωμών όσο και προς τους δικαιούχους αυτών. Με τη στρατηγικής σημασίας συμφωνία αυτή, η Τράπεζα Πειραιώς επιβεβαιώνει έμπρακτα την ενεργό στήριξή της στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας και στον αγροτικό κόσμο της χώρας.
Σχεδιάζοντας το αύριο των αγροτών
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης εξετάζονται ήδη οι μελλοντικές προτεραιότητες. Την 1η Ιουνίου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για την ΚΑΠ μετά το 2020. Επιδίωξη της Επιτροπής είναι να ανταποκριθεί στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις, όπως η αλλαγή του κλίματος και η ανάγκη για ανανέωση των γενεών, με τελικό στόχο ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό αγροτικό τομέα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να εισάγει μια απλουστευμένη και εκσυγχρονισμένη πολιτική, εντοπίζοντας τις μελλοντικές προτεραιότητεςσε: απλοποίηση και εκσυγχρονισμό της ΚΑΠ, στήριξη της ανάπτυξης μιας γεωργίας στηριγμένης στη γνώση, υψηλότερες φιλοδοξίες για το περιβάλλον και το κλίμα, καθώς και δικαιότερη και αποτελεσματικότερη κατανομή της στήριξης των Κρατών-Μελών και παραγωγών.
Εστιάζοντας στην επίλυση ζητημάτων που έχουν σημασία για τους Ευρωπαίους, η Επιτροπή πρότεινε η χρηματοδότηση της ΚΑΠ την επόμενη περίοδο 2021- 2027 να μειωθεί κατά μέσον όρο περίπου 5%, λόγω της μικρότερης συνεισφοράς, με μια μελλοντική ένωση 27 μελών. Με βάση 9 στόχους, η μελλοντική ΚΑΠ θα συνεχίσει να διασφαλίζει την πρόσβαση σε τρόφιμα υψηλής ποιότητας και την ισχυρή στήριξη για το ευρωπαϊκό αγροτικό μοντέλο:
- η εξασφάλιση ενός δίκαιου εισοδήματος στους αγρότες
- η αύξηση της ανταγωνιστικότητας
- η εξισορρόπησητης ισχύς στην αγροδιατροφική αλυσίδα
- η δράση για την αλλαγή του κλίματος
- η περιβαλλοντική φροντίδα
- η διατήρηση τοπίων και βιοποικιλότητας
- η υποστήριξη της ανανέωσης των γενεών
- οι ζωντανές αγροτικές περιοχές
- η προστασία της ποιότητας των τροφίμων και της υγείας
Η στήριξη του εισοδήματος θα παραμείνει ουσιαστικό τμήμα της ΚΑΠ. Το σημαντικότερο μέρος αυτού, οι άμεσες ενισχύσεις θα εξακολουθήσουν να βασίζονται στο μέγεθος της εκμετάλλευσης σε στρέμματα.