Είναι αλήθεια, φίλες και φίλοι, πως, η καπνοκαλλιέργεια ήθελε πολλή δουλειά και ιδιαίτερη προσοχή στα χρονικά περιθώρια κάθε περιόδου φροντίδας, γιατί είναι μικρά και αν δεν τα προλάβεις, σίγουρα προκύπτει, ποιοτική και ποσοτική μείωση με συνέπεια και την οικονομική μείωση των εσόδων της οικογένειας με το γνωστό επακόλουθο, τη γκρίνια, που επικαλείται και στα τραγούδια του ο αείμνηστος, Στέλιος Καζαντζίδης, “έρθαν οι εμπόρ να παίρνε τσιάπαν τον καπνόν…”
Ετσι, για να προλάβουν οι αγρότες μας κάθε κακό, συνεταιρίζονταν εργασιακά με συγγενείς ή φίλους αντίστοιχα, ή, επί πληρωμή, ή και με την ευγενή βοήθεια συγγενών και φίλων, όπως δείχνει και η φώτο μας, ακόμα και την καθιέρωση της ολοήμερης εργασίας με υπνωτικά ξεγελάσματα..
Συμβολικά αναφέρουμε τα διάφορα στάδια παρέμβασης των καπνοπαραγωγών, από σπορά μέχρι πώληση:
*Προετοιμασία του χωραφιού. * Σπορά για τη δημιουργία του φυτού. *Βγάλσιμο και μεταφορά του φυτού στο χωράφι.* φύτεμα του ένα-ένα,. *Δύο τσαπίσματα, τουλάχιστον, ρίζα-ρίζα, * 3 με 4 σπασίματα, κάθε φορά, των καπνόφυλλων. * Βελόνιασμα, ένα-ένα των φύλλων και δημιουργία αρμαθιών. * Ξέρασμα του καπνού. *Συγκέντρωση σε σειρά (τεστέ, Ποντιακά).
*Δεματοποίηση και *Αγωνία για.. πώληση και… τιμή που δεν μετριέται.
Όμως, παρ’ όλα αυτά, ήταν η μοναδική πηγή, ή, αν θέλετε, η πηγή που έδινε, το μεγαλύτερο χρηματικό ποσό που, ο αγρότης έπαιρνε στα χέρια του, έστω και για… λίγο.
Ήταν τα χρήματα για να ξεπληρώσει τα χρέη που του δημιουργούσαν οι ανάγκες της ζωής, τόσο, για την επιβίωση της οικογένειας, όσο και ότι άλλο στοιχειώδες απαιτούσε η καθημερινότητα και εάν και εφόσον περίσσευαν μερικές δραχμούλες για κανένα ζευγάρι σοσόνια ή σασόνια (λαστιχένια παπούτσια χειμωνιάτικα) ή άρβυλα, με πρόκες από κάτω, για τις γλίστρες στους χειμωνιάτικους πάγους ή κανένα κοντό παντελονάκι.
Όχι, όχι, φίλες και φίλοι, οι βασικές τροφές για τη διαβίωση, υπήρχαν και μάλιστα πολλές και σε άριστη ποιότητα, πλην … .τα ζαχαρώδη (χαλβά-θρεψίνη-σοκολάτες, καραμέλες κ.λπ.) και αυτό για να μας .. .προστατέψουν από την επικίνδυνη νόσο του…. ζαχαρώδη διαβήτη.
Στη φώτο μας από αριστερά : Βενιζέλου Σταυρούλα, Σακαρίδου Κασσιανή-Παπαδοπούλου, Παπαδόπουλος Σωκράτης Σακαρίδης Θεόκτιστος, Σακαρίδου Τερψιθέα, Ασημακόπουλος Τάκης, Κριτσάνη Τασούλα, Σακαρίδου Βούλα και στο μέσον η μικρή Ακτίνα (Βούλα) Βενιζέλου και., κάπου, σκεπασμένοι από τα φύλλα των καπνών κοιμούνται 2 ξενύχτηδες X;.